Helgarpósturinn - 21.03.1980, Blaðsíða 2

Helgarpósturinn - 21.03.1980, Blaðsíða 2
2 „Þetta er ekki fallegt mál. ÞaO erbúiOaOsegja mérog fimm öör- um starfsmönnum upp störfum og allir erum viO bilnir aO vinna hjá Kaupfélagi Arnesinga — hjá samvinnuhrey fingunni — svo áratugum skiptir. ÞaO má llta á þetta, sem hatramma árás Sam- bandsins á verkalýOshreyfing- una.” Sá er þessi orO mælir heitir Kol- beinn GuOnason og hefur veriO bifvélavirki á bifvélaverkstæOi Kaupfélags Árnesinga i 40 ár. Eins og fram kemur hér aO ofan, hefur kaupfélagsstjórinn á Sel- fossi, Oddur Sigurbergsson, sagt honum upp störfum og fimm aOr- ir starfsmenn verkstæOisins eiga aö fara sömu leiö. Þessum mönnum var sagt upp meöþriggja mánaöa fyrirvara og eiga aö hætta, 1. aprfl og 1. mai n.k. Þeir sem hafa fengiö reisu- passann eru eftirtaldir: Tage Olesen járniönaöarmaö- ur, Gunnar ólafsson verkamaö- ur, Þorsteinn Bjarnason bifvéla- virki, Auöunn Friöriksson bif- vélavirki, Ormur Hreinsson járn- iOnaOarmaöur og fyrrnefndur Kolbeinn Guönason. Aliir þessir menn eru gamalreyndir á verk- stæöi Kaupfélags Amesinga. Mikil ólga er I starfsmönnum kaupfélagsins vegna þessara uppsagna og hyggja þeir á gagnaögeröir. Þetta er ekki i fyrsta skipti sem upp hafa komiö deilur á þessu sama verkstæöi vegna uppsagna. Fyrir þremur árum, var þessum sama Kolbeini Guönasyni sagt upp störfum en þá hófu starfsmenn verkfall til aö mótro.æla þeirri aögerö kaup- félagsstjóra. Lá vinna þá niöri I þrjár vikur og lyktaöimálinu meö þvi, aö kaupfélagsstjóri varö aö draga uppsögr Kolbeins til baka. Finnst ýmsum starfsmönn- um þetta mál i dag bera keim af þvi aö kaupfélagsstjórinn sé meö þessu aö hefna ósigursins i deil- unni fyrir þremur árum. Helgarpóstsmenn sóttu heim starfsmenn bifreiöaverkstæöisins i vikunni og var mönnum þar mjög heitt i hamsi vegna þessara uppsagna. ,,Ég lit þessar upp- sagnir mjög alvarlegum augum,” sagði Snorri Sigfinnsson trúnaöarmaöur á verkstæöinu. „Það liggur ljóst fyrir, aö vinna hér á verkstæöinu mun Ieggjast niöur ef til þessara uppsagna kemur. Þaö veröur ekki hægt aö reka þetta verkstæöi þegar þeir sex sem hefur veriö sagt upp eru farnir og aö auki þeir tveir bif- vélavirkjartil viöbótar, sem hafa sagt sjálfir upp i mótmælaskyni við atferli kaupfélagsstjóra.” „Leiðindakjaftæðis- blaðamennska” En hvað skyldi liggja til grund- vallar þessum uppsögnum. Viö gengum á fund Guöna Guðna- sonar aöstoöarkaupfélagsstjóra og báöum um svar viö þvi. „Ég gef engar skýringar á þessum uppsögnum,” sagöi Guöni. „Ætli þaö sé ekki best aö þeir sem hafa staðiö fyrir þessari leiöindakjaft- æöisblaðamennsku um þetta mál skýri þaö — þeir þykjast greini- lega vita allt um þessi mál. Nei, þaö eru eintómar lygar sem hafa birst á prenti i þessu sambandi. Ég svara engu um þaö — þiö veröiö aö tala viö kaupfélags- stjórann sjálfan.” „Þii færö ekkert upp úr mér,” sagöi Oddur Sigurbergsson kaup- félagsstjóri er Helgarpósturinn talaöi viö hann. — Hver gæti mögulega gefiö upplýsingar um ástæður þessara uppsagna? „Þaö veit ég ekki,” svaraöi kaupfélagsstjóri, en hélt siðan á- fram: „Þetta mál er einfalt. Þessum mönnum veröur aö segja upp, vegna þess aö viö höfum ekkert handa þeim aö gera. Þetta er engin stórfrétt — fólki hefur veriö sagt upp áöur. En þaö er eins og alltsnúist viö þegar fólki á Selfossi er sagtupp störfum, enda þótt ástæöur uppsagnanna séu augljósar.” Svo mörg voru þau orö kaup- félagsstjórans. Kolbeinn Guöna- son var aö því spuröur hvort verkefnaskortur heföi háö verk- stæöinu. „Ég mótmæli þessari skýringu Odds algjörlega. Þaö er ekkert minna aö gera nilna, en hefur veriö mörg undanfarin ár. Viögeröarvinna er þannig, aö þaö koma dauöir kaflar inn á milli, þá sérstaklega á veturna, en nú ein- Föstudagur 21. mars 1980 h^lgsrpn^tl irínn Úr viögeröarsal verkstæöis Kaupfélags Arnesinga fH„Engin stórfrétt" — eða „hefndarráðstafanir og yfirþyrmandi vanþekking” mitt er aö færast lif i þetta og næg verkefni framundan.” I sama streng tóku Snorri Sig- finnsson trúnaöarmaöur, Ormur Hreinsson járnsmiöur, sem hefur veriö sagt upp og Siguröur Sig- hvatsson verkstjóri á verkstæö- inu. Hann sagöi: „Þaö verður varla neinn verkefnaskortur á næstu mánuöum. Þaö eru bif- reiðaskoðanir framundan og þá er venjulega nóg aö gera. Þá eru vorin og sumrin yfirleitt besti timinn hjá okkur.” „Síðbúnar hefndarráð- stafanir” En hvaö halda starfsmenn verkstæöisins aö kaupfélag- stjóra gangi til þegar hann rekur þessa sex starfsmenn kaupfélagsins? Kolbeinn Guöna- son hefur ákveönar hugmyndir um þaö. „Égerekkií neinum vafa.hvaö aö baki liggur hjá Oddi Sigur- bergssyni kaupfélagsstjóra. Hann er anungis aö sýna vald sitt meö þessum uppsögnum og hér eru um aö ræöa siðbúnar hefndarráðstafanir frá þvi hann varö aö láta i minni pokann fyrir okkur starfsmönnum i deilunum fyrir þremur árum. Þá hugöist hann segja mér upp störfum, en minir samstarfsmenn hér mót- mæltu og fóru i verkfall. Kaup- félagsstjórinn varö þá aö láta i minni pokann. Nú ætlar hann aö he&ia þeirrar iltreiöar, sem hann fékk i þaö skiptiö.” Snorri Sigfinnsson trúnaöar- maöur hefur einnig sinar skoöan- ir á ástæöunum aö baki ákvörö- unar kaupfélagsstjóra: „Ég held aö til grundvallar þessum uppsögnum,” sagöi Snorri, Jiggi ekkert annaö en yfirþyrmandi vanþekking kaup- félagsstjórans. Verkefnaskortur- inn er hér ekki meiri en verið hefur og þaö veröur bókstaflega vonlaust aö reka þetta verkstæði þegar 6-8 manns eru farnir.” „Kaupfélagsstjórinn ekki sést i mörg ár” Kolbeinn Guðnason bætti þvi viö i þessu sambandi, aö varla væri þess aö vænta, aö kaup- félagsstjórinn vissi mikiö hvernig hlutimir gengju fyrir sig á verk- stæðinu. „Hann hefurekki hingaö komiö i' mörg ár,” sagði Kol- beinn. „Til marks um það, þá eru hér starfsmenn, sem hafa unnið hér i fimm ár, en aldrei svo mikiö sem séð kaupfélagsstjóranum bregöa fyrir.” Ormur Hreinsson kvaöst aö- spuröur engar skýringar hafa á reiöum höndum vegna þessara atburöa. „Ég er orölaus yfir þessum uppsögnum og skil ekki ástæður þeirra,” sagöi hann. Starfsmenn verkstæöisins höföu og orö á þvi, aö furöulegt væri aö láta elstu og reyndustu starfsmennina fjúka fyrst, ef harðnaöi á dalnum. „Þaö er fyrir neöan allar hellur, að þeir starfs- menn, sem hafa eytt mestallri sinni starfsævi hjá Kaupfélaginu og þar meö samvinnuhreyfing- unni skuli vera sagt upp. Slikt er óforskammaö,” sagöi Snorri Sig- finnsson. Oddur Sigurbergsson kaup- félagsstjóri var spuröur um þetta atriöi. „Þessar uppsagnir voru geröarisamráöi viö verkstjóraá staönum,” sagöi Oddur, „og hann taldi nauösyn á þvi aö segja upp eldri mönnum, þvi ef yngri starfskraftar yröu látnir fara, þá taldi hann ekki möguleika á þvi aö reka verkstæöiö.” „Þessar uppsagnir voru ekki Austurvegur á Selfossi Þetta er vegalengdin á milli verkstæöisins og skrifstofu kaupfélagsstjóra. Skriistofuhúsnæöiö er hvita húsiö á miöri myndinni. Þessa leiö hefur kaupfðlagsstjóri ekki fariö iengi. Hann hefur ekki sést á verkstæöinu I mörg ár. geröar aö minu undirlagi,” sagöi Siguröur Sighvatsson verkstjóri. — Vildir þú aö eldri starfsmenn yrðu reknir, ef um einhverjar uppsagnir yröi aö ræöa? „Ég vil ekkert um þaö segja.” — Kaupfélagsstjórinn segir aö svo hafi veriö. „Segirhannþaö? Þá er best aö hannsvari því nánar og útskýri,” sagöi Siguröur verkstjóri. „Neyðum ekki fólk til að vera” Eins og kom fram hér framar, þá hafa tveir yngri starfsmenn — báðir bifvélavirkjar — sagt upp störfum i mótmælaskyni viö hin- arumdeildu uppsagnir sexmenn- inganna. Helgarpósturinn haföi tal af öörum þeirra, Jóhanni Kristinssyni, 28 ára gömlum. „Þaö er rétt ég hef sagt upp störfum hjá fyrirtækinu i mót- mælaskyni viö óréttmætar upp- sagnir á gömlum og grónum starfsmönnum hér. Þar aö auki vil ég ógjamanvera hér viö vinnu árum saman, og geta siöan átt von á þvi' aö veröa sparkaö um leið og starfsgetan minnkar eitt- hvaö. Slikan „móral” kann ég ekki aö meta,” sagöi Jóhann. Oddur Sigurbergsson var spuröur, hvernig hann brygöist viö, þegar yngri starfsmenn hrökkluöust frá fyrirtækinu, vegna uppsagnanna á eldra starfsfólkinu. „Segjast þeir fara I mótmælaskyni?” spuröi þá Odd- ur. „Þaö er eintóm vitleysa. Þaö eru alltaörarástæöur fyrir þeirra brottför. Þaö veit ég. Hins vegar mega þeir fara okkar vegna. Viö erum ekki svo vondir, aö viö neyöum fólk tilaö vera hjá okkur, ef það vill fara.” Þaö er ljóst, aö þessum upp- sögnum kaupfélagsstjóra ætla starfsmenn og stéttarfélög þeirra ekki aö taka þegjandi og hljóöa- laust. Lögfræöingur Málm- og skipasmiöasambandsins, en i þvi eru fimm af þeim sex, sem sagt hefur veriö upp, er Arnmundur Backmann. Hefur hann fengið þetta mál til meöferöar. „Lagaákvæði brotin” Hannsagöi Helgarpóstinum, aö sent heföi veriö bréf til kaup- félagsstjóra, þar sem skoraö væri áhannog kaupfélagsstjórnina að draga þessar uppsagnir til baka, þannig aö unnt yröi aö ræöa þessi mál nánar. Ekkert svar heföi enn borist viö þessu bréfi. „Meö þessum uppsögnum hafa lagaákvæöi veriö brotin,” sagöi Ammundur. ,,i fyrsta lagi er veriö aö segja upp réttindamönn- um, ámeöanófaglæröirsitja eftir og vinna þeirra störf. Þá er verið aö segja þarna upp trúnaöar- manni (Tage Olesen), en slikt er skýlaust brot á vinnulöggjöf. TrUnaöarmaöur nýtur verndar vinnulöggjafarinnar. 1 þriöja lagi vakna móralskar spurningar. At- vinnurekendur hafa rétt til aö segja upp starfsfólki, ef aðstæöur knýja á um slikt. En þegar svona er hreinsað ofan af, eins og þarna er gert, og fólk sem hefur aliö sina starfsævi á þessum vinnu- staö, er fyrirvaralitiö látiö fjúka, þá hlýtur slíkt aö kalla á andsvör. Þessir starfsmennhafa komið sér upp heimili á Selfossi og þaö er fyrirsjáanlegt aö þeir veröa hreinlega að flytjast úr bændum, eftir langa búsetu, ef til þessara uppsagna kemur. Verkalýös- hreyfingin veröur þarna bókstaf- lega að standa vörö um borgara- legan rétt þessara manna.” „Þessu veröur ekki tekiö meö þögninni,” sagöi Kristján Guömundsson formaöur járn- iönaöarmannafélags Arnessýslu. „Þessar uppsagnir eru aö öllu leyti frá kaupfélagsstjóra sjálf- um. Þórarinn Sigurjónsson alþingismaður og formaöur kaupfélagsstjórnar talaöi við mig i síma vegna þessa máls og harmaöi þessar uppsagnir. Ég held aö þaö sé öllum ljóst, að skeinurnar frá átökum starfs- manna og kaupfélagsstjóra fyrir nokkrum árum, eru enn ekki grónar og hér fossi út gremja kaupfélagsstjóra. Þetta er allt skylt hvaö öðru.” „Stefnir i stærri og alvarlegri átök” Óöum nálgast þaö, aö fyrstu fjórir starfsmennirnir þurfi aö ganga út. Tæpur hálfur mánuöur er til stefnu. Má búast viö hörö- um aögeröum af hálfu starfs- manna, eins og geröist fyrir þremur árum? „Þaö dregur fljótlega til tiöinda — þaö er ljóst,” sagöi Snorri Sig- finnsson. „Lögfræöingurer í mál- inu og stéttarfélög viökomandi starfsmanna taka þessu ekki þegjandi og hljóöalaust. Þaö stefnir i stærri og alvarlegri átök, en kaupfélagsstjóri og hans menn gera sér grein fyrir. Þeir biöja um gott samstarf viö verkalýös- hreyfinguna, en sparka siöan framan I hana meö þessum hætti. Slikt veröur ekki liöiö.” „Ég skal ekkert um þaö segja hvernig þessari árás samvinnu- hreyfingarinnar á verkalýös- hreyfinguna veröur svaraö. Þaö er leitt aö jafnágæt samtök, eins ogsamvinnuhreyfingin skuli meö þessum hætti þjóna duttlungum og geövonsku eins manns — kaupfélagsstjórans Odds Sigur- bergssonar,” sagöi Kolbeinn Guönason. Starfsmenn verkstæöis gefa

x

Helgarpósturinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Helgarpósturinn
https://timarit.is/publication/47

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.