Helgarpósturinn - 11.04.1980, Blaðsíða 3

3
____hp>lrjf=trpn^fl irinn Föstudagur ll. apríl 1980
áöur var Alþýöusamband Islands
og Alþýöuflokkurinn eitt, en nú
sver ASl af sér öll bein tengsl viö
stjdrnmálaflokkana. Hvelangt ná
völd og áhrif stjórnmálaflokk-
anna inn i verkalýöshreyfinguna.
Faglegri hreyfing
„Flokkapólitlk er ekki eins
sterk I verkalýöshreyfingunni og
áöur var,” sagöi Guömundur J.
Guömundsson. „Aöur fyrr var
hreyfingin meira og minna negld
I flokksbönd og menn varla tækir á
Alþýöusambandsþing ef þeir voru
ekki fulltrúar einhvers ákveöins
stjórnmálaflokks. Þetta hefur
mikiö minnkaö meö árunum eftir
þvl sem kjarabaráttan hefur orö-
iö faglegri. Pólitíkin innan verka-
lýöshreyfingarinnarhefur viö þaö
oröiö samstæöari og eining
meiri.”
Allir viömælendur Helgar-
póstsins voru á einu máli um þaö,
aö áhrif stjórnmálaflokkanna
innan verkalýöshreyfingarinnar
heföu minnkaö mjög á slöustu ár-
um. Pétur Sigurösson fyrrum for-
ystumaöur innan Sjómannasam-
bandsins og núverandi þingmaö-
ur taldi aö flokkspólitlskur á-
greiningur innan verkalýöshreyf-
ingarinnar væri oröinn hverf-
andi.” Aörir þættir hafa komið
þar I staöinn”, sagöi hann. „Nú er
ágreiningurmilli starfshópa I ASl
og einnig togstreita milli lands-
hluta.”
Onefndur heimildarmaður i
miðstjórn Alþýöusambandsins
oröaöi þetta þannig, aö fyrst núna
á siöustu árum heföu forystu-
menn verkalýöshreyfingarinnar
fariö aö þora aö skamma slna
flokka og tekiö afstööu gegn sam-
þykktum flokka sinna. „Slikir
hlutir geröust vart fyrir 1960,”
sagöi þessi miöstjórnarmaður.
„Þá hlýddu menn flokknum og
voru eins og brúður I bandi hans.
Verkalýðshreyfingin endurspegl-
aöi þá aöeins flokkspólitiskan á-
greining I þjóöfélaginu.”
En þótt flestir séu um þaö sam-
mála, aö verkalýöshreyfingin
Ólafur, Guðjón, Daviö og Asta.
LITILL AHUGI
Ólafur Nikulásson bensinaf-
greiðsiumaöur — Dagsbriin.
„Ég mæti yfirleitt aldrei á
félagsfundi í mlnu stéttarfélagi
og hef á tilfinningunni aö allt of
litiö sé gert af slíku hjá mlnum
samstarfsmönnum. Á meöan
maöur mætir ekki, þá er erfitt
aö kvarta yfir skertu lýöræöi
innan verkalýös-hreyfingar-
innar. Þaö verður aldrei til neitt
raunverulegt lýöræöi án þátt-
töku félagsmanna. Hins vegar
vinn ég vaktavinnu og á erfitt
meö aö taka virkan þátt.”
Guöjón Guöjónsson trésmiöur —
Trésmlöafélagi Reykjavikur.
„Nei, éghef ekki mætt lengi á
félagsfund — geröi þó dálitið af
þvi hér á árum áöur. Eg hugsa
aö almennt talaö sé verkalýös-
hreyfingin skipulagslega
lýöræöislega uppbyggö, en mér
likar ekki „lýöræöi”
kommúnista og þeir eru allt of
valdamiklir innan hreyf-
ingarinnar.”
Daviö Daviösson bifvélavirki —
Félagi bifvélavirkja.
„Ég reyni aö mæta á fundum
eftir mætti. Yfirleitt held ég aö
daglegur rekstur og afgreiösla
smærri mála sé á fárra höndum
I verkalýðshreyfingunni, en
þegar stærri og mikilvægari
mál koma til afgreiðslu, þá
koma fleiri inn í myndina. öllu
jöfnu held ég þó, aö áhugi hins
almenna félagsmanns sé ekki
mikill á verkalýöspólitíkinni —
þvi miður.”
Asta Úlfarsdóttir afgreiösiu-
stúlka — verslunarmannafélagi
Reykjavlkur.
„Ég hef nú ekki veriö lengi I
verkalýösfélagi og þvi enn ekki
mættd félagsfund. Ég skal fylli-
lega viöurkenna aö þekking min
á uppbyggingu og starfi verka-
lýðsfélaga er af skornum
skammti, en ég reyni þó eftir
mætti aö glöggva mig á
réttindum minum og skyldum á
vinnumarkaönum. Almennt
heldég aöáhugi og þekking hins
almenna launþega sé litil á
starfi verkalýöshreyfingar-
innar.”
hafi meö árunum oröiö sjálfstæö-
ari og losnaö undan hrammi
stjórnmálaflokkanna, þá er þó
jafnljóst aö verkalýöshreyfingin
er ekki alfariö laus viö flokkspóli-
tisktáhrif, enda kannski spurning
hvort svo geti nokkurn timann
oröiö.
„órólega deildin”
„Þvl er ekki aö leyna aö flokks-
pólitlskir straumar renna ennþá
um verkalýöshreyfinguna og á
þeim ber hvaö mest þegar kjósa
skal til trúnaöarstarfa,” sagöi
Jón Kjartansson. „Fyrir Alþýöu-
sambandsþing hafa stjórnmála-
flokkarnir t.d. löngu fyrir þing
veriö búnir aö koma sér saman
um skipan helstu embætta og
skiptingu þeirra á milli flokka.
Hafa flokkarnir þannig skipt upp
embættum eftir einhverjum ó-
sýnilegum llnum, sem einhvern
tlma voru dregnar og segja til um
það hver styrkleiki flokkanna eigi
aö vera I valdastööum. A þinginu
’76 kom hins vegar upp hin svo-
kallaða órólega deild og raskaði
þessum tilbúnu hlutföllum öllum.
Ég hef trú á ' þvl aö „órólega
deildin” muni einnig gera sig
gildandi á næsta þingi og þannig
sjá fyrir því aö sjórnmálaflokk-
arnir ákveöi ekki embættaskipt-
ingu meö einhverju heiöurs-
mannasamkomulagi löngu fyrir
þing.”
Miöstjórnarmaöur I ASÍ sagöi
fulltrúa stjórnmálaflokkanna æ-
tlö láta mjög aö sér kveöa á þing-
um og m.a. byöu stjórnmála-
flokkarnirætíö „sínu fólki” til há-
degisveröarboöa á meöan þing
stæöi. „Þeir eru svona aö minna
sitt fólk á þaö hvar þaö eigi aö
krossa viö I atkvæöagreiöslum.
Þama eru þingfulltrúar minntir á
þaö aö þeir séu hluti af hinu stóra
tæki, — flokksvaldinu.”
Jón Kjartansson haföi svipaöa
sögu aö segja og sagði, aö þvi
væri ekki hægt aö neita aö mikiö
flokkaplott færi framá þingum
ASl.
Pétur Sigurösson segir þaö I
sjálfu sér ekki óeölilegt aö flokks-
pólitisk átök eigi sér staö þegar
kjöriö er I trúnaöarstööur. „Þeg-
ar þaö liggur fyrir aö valdablokk-
in misnotar verkalýöshreyfing-
una eins mikiö I flokkspólitiskum
tilgangi, þá er ekki furöulegt aö
pólitiskir andstæöingar reyni aö
stemma stigu viö sllku meö þvi aö
koma slnum mönnum aö.”
„Forystukreppa”
Þaö viröist því sem manna-
skipti veröi enn aö miklu leyti til
samkvæmt flokkspólitiskri for-
múlu. Guömundur Hallvarösson
verkamaöur heldur þvl reyndar
fram, aö mannaskipti veröi helst
ekki I verkalýöshreyfingunni.
„Verkalýöshreyfingin einkennist
af forystukreppu”, sagði hann.
„Þaö veröur mjög lltil endurnýj-
un innan forystuliösins. Forystu-
mennirnir eru komnir I vitahring
sem þeir hafa sjálfir skapað.
Valdiö hefur safnast á ákveöna
menn og þeir treysta ekki öörum
fyrir þvi. Þannig aö ákaflega erf-
itt fyrir nýja menn aö komast
aö.”
En burtséö frá spurningum
þeim sem hér hafa verið til um-
fjöllunar, þá er ljóst aö hvort sem
verkalýðshreyfingin er lýöræðis-
lega virkt apparat eöa ekki, hvort
sem stjórnmálaflokkarnir haldi
þar um taumana eöa ekki, þá er
máttur heildarsamtaka verka-
lýösins ASI óumdeilanlegur. Al-
þýöusamband Islands er heildar-
samband rúmlega 40 þúsund
vinnandi manna og kvenna. Um-
boö sllks fjölda veröur ekki létt-
vægt fundiö.
eftir Guðmund Árna Stefánsson
og Þorgrim Gestsson
myndir: Friðþjófur
Kaupið bjálkahús
Elstu hús úr bjálkum í hinum víða heimi
eru um 1 100 ára gömul. Hvers vegna ekki að reyna?
Þið gætuð verið ánægð með 300 ár.

JTFRt éZ/CÍ)
900
SOQ , aaa

" ___
^ JUuþ=tí£T.JLÍ^|L-^i

SUÐUR.
Við bjóðum yður eitt stk. af þessu húsi
tilb. ef óskað er eða á því byggingarstigi
sem þér óskið eftir.
Getum afhent 3 hús á Álftanesi fullbúin I
siðasta lagi 1. feb. 1981.
Undirritaöur óskar nánari uppl. um Finnenhús
Nafn...................:......................
Heimili.......................................
Austur
Við getum boðið kaupendum hvaða
hús sem er, tveimur mánuðum eftir
pöntun. (Miðað við ekkert verkfall).
Svo minnum við á hin fallegu sumar-
hús okkar sem þér getið fengið með
næstu skipsferð eftir pöntun.
Greiðslusamkomulag.
ATH. Þær pantanir sem ekki hafa
borist fyrir 26. júlí hækka um 15%
sem er erlend hækkun. Hægt er að
panta sér tíma um helgar ef óskað er.

;
"í- -*■
ix
VE.3"TUK
öll árshús eru útfærð af íslenskum
tæknimenntuðum teiknurum og þjón-
usta þeirra til staðar og annarra
tæknimannanna. Allar innréttingar
bjóðum við frá Haga á Akureyri og
tvöfalt einangrunargler frá Glerborg.

Einkaumboð á íslandi
Hafnarstræti 15, Rvk.
sími 25620.
H. Guðmundsson