Helgarpósturinn - 10.10.1980, Side 10
10
Hjólaskídi:
Halldór sýnir blaðamanni hvernig gengið er á hjólaskibum.
Á SKÍÐUM SUM-
AR SEM VETUR
— Rætt við Halldór Matthíasson
skíðamann
Aö undanförnu hefur sést til
manna á ýmsum stööum I borg-
inni, þar sem þeir renna sér af
mikium móöi á hjólaskiöum. For-
vitni Fristundapóstsins var vakin
og eftir nokkrar tilraunir höföum
viö upp á einum hjólaskiöakappa,
sem var fús tii aö leiöa okkur I
allan sannleika um fyrirbæriö.
Halldór Matthlasson, sjúkra-
þjálfari, hefur lengi veriö
framarlega i flokki skiöagöngu-
manna, þótt hann hafi ekki
siöustu tvö árin lagt áherslu á
keppni.
„Ég fór aö nota hjólaskíöi sem
tilbreytingu i sumaræfingarpró-
gramminu eftir aö Gerhard
Grimmer vann 50 km. gönguna
meö 7 minútum á Holmenkollen
1970,” sagöi hann. „Grimmer
haföi haldiö sér i þjálfun meö þvi
aö nota hjólaskiöi á sumrin og
þegar þaö fréttist komust þau
mjög i tisku.
Hjólaskiöin styrkja verulega
efri hluta likamans, hendur og
bol, sem mikiö reynir á þegar
menn ganga á skiöum. Aö renna
sér á h jólasklöum er m jög likt þvi
þegar maöur ýtir sér áfram á
skíöum og fyrir vana skiöamenn
er þetta fremur auövelt. En fók
veröur aö fara varlega til aö fara
ekki á bossann. Lending á mal-
bikinu er ekki ýkja mjúk. Eins er
óvönum ekki ráölegt aö fara niöur
mjögbrattarbrekkur, þviþaö eru
engar bremsur á þessum skiöum
og þvi erfitt aö standa i halla.”
— Er þetta skemmtilegt sport?
„Ef menn eru i góöu formi á
sólkinsdegi i hita og á stutt-
buxum, getur þetta verið mjög
gaman. En þaö veröur aö nota
skfðin á malbiki og þá eru menn
ekki i eins mikilli snertingu viö
umhverfiö og uppi i fjöllunum og
fjölbreytnin er ekki eins mikil og
viö venjulega skiöaiðkun.”
Halldór hélt ekki aö hjólaskiöin
væru mjög algeng hér á landi. Þó
hafa þau fengist i sportvöru-
verslunum af og til. I Skandinaviu
er hins vegar oröiö svo mikiö
um aö trimmarar og keppnis-
menn noti hjólasklði sem æfinga-
tæki, aö þar hefur þótt ástæöa til
aö semja sérstakar umferöa-
reglur fyrir hjólaskiöi á
vegunum. Þar er lika viöa fariö
aö leggja sérstakar malbikaöar
brautir, sem ætlaðar eru fyrir
hjólaskiöi og hjól.
„Mér fyndist ekkert fráleitt að
leggja slika braut i Laugardaln-
um,” sagöi Halldór. „Þar er nóg
rými og eflaust yröu margir til að
nýta slika braut.”
Hér með er þeirri hugmynd
komiö á framfæri.
Föstudagur 10. október 1980
Umsjón: Sigurveig Jónsdóttir
SÖFNUN:
„Söfnun missir gildi sitt, ef hún byggist bara á því aö kaupa og
kaupa”, segir Jóhann.
Safnið byggist á
sex frímerkjum
— Rætt við Jóhann Guðmundsson um
merkilegt sérsafn hans
Frimerkjasöfnun getur veriö
meö ýmsu móti og fer verömæti
safnanna engan veginn eftir
fjölda merkjanna. Sumir safna
einungis 20 aura frimerkjum,
aörir leggja áherslu á merki meö
mynd Jóns Sigurössonar, póst-
stimplar frá ákveönum stööum
eru Isumum sérsöfnum og þannig
mætti lengi telja.
Jóhann Guömundsson, deildar-
stjóri i Heilaritinu og varafor-
maöur Félags frimerkjasafnara,
hefur aö þvi er best er vitaö einn
manna lagt áherslu á söfnun fri-
merkja, sem voru gefin út 14. og
15. mai 1937 í tilefni 25 ára rikis-
stjdmarafmælis Kristjáns kon-
ungs tiunda. Þetta eru aðeins 6
frimerki, en samt veröur Jóhann
vist seint búinn aö fullkomna
safniö, þótt þar kenni margra
grasa.
„Ég byrjaöi á þvi aö safna um-
slögum meö lýöveldismerkjum”,
sagöi Jóhann. „Siöan bætti ég viö
merkjum frá þvi fyrir lýöveldis-
stofnun. Þá barst meira aö mér af
þessum 6 merkjum en öörum og
smátt og smátt beindist áhuginn
að þeim eingöngu”.
Merkin voru gefin Ut i 3ja
merkja blokkum og þrem stökum
merkjum. Verögildi merkjanna i
blokkunum er 15, 25 og 50 aurar,
en blokkin var seld á 2 krónur.
Stöku merkin höföu verögildiö 10,
30 og 40 aurar. Ekkert af þessum
merkjum var mikið notaö á al-
mennan póst, enda var Utgáfan
aöallega hugsuö fyrir safnara.
Ýmsir frimerkjasafnarar, sem
stunduðu þetta tómstundagaman
á þessum árum, sendu sjálfum
sér bréf i ábyrgöarpósti með
þessum merkjum, til þess aö fá á
þá póststimpla. Meöal þeirra var
Bió-Petersen, sem svo var
nefndurog á Jóhann umslag, sem
hann sendi sjálfum sér frá Garði
til Reykjavikur.
Jóhann á blokkir meö þessum
minningarmerkjum stimplaðar á
ýmsum stööum á landinu, en
enga blokk hefur hann séð stimpl-
aöa austan linu, sem draga mætti
milli Akureyrar og Eyrarbakka.
„Þaö sem heldur manni lifandi
við svona söfnun er meöal annars
þaö, aö maöur veit aldrei hvaö er
tilaf merkjunum. Mérværi mikill
akkur I aö fólk heföi samband viö
mig, ef þaö heföi eitthvaö af
þessum merkjum undir höndum,
þvi mér leikur hugur á aö vita
hversu viöa þau hafa verið
stimpluö”.
Merkin fær Jóhann helst á upp-
boöum, sem haldin eru viöa um
heim. Uppboöslistar eru sendir
þeim, sem eru I áhugamanna-
félögum og erhægt að bjóða bréf-
lega i ákveöin merki.
En þaö getur fleira veriö
skemmtilegt viö frimerkjasöfnun
en söfnunin sjálf. Nokkru eftir að
Jóhann byrjaði á sérsafni sinu,
fóru honum aðberast upplýsingar
um ýmislegt sem varöaði þessa
útgáfu og hann hafði ekki vitaö
áður.
„Þaö kom i ljós, að þetta var
greinilegahápólitiskt mál”, sagöi
hann. „Póst- og simamálastjóri,
Guðmundur Hliödal, var talinn
hafa hagnast sjálfur á frimerkja-
útgáfunni og uröu mikil blaöa-
skrif vegna málsins. sérstök
þingnefnd var skipuö til aö rann-
saka Utgáfuna og mönnum virðist
hafa hitnaö vel i hamsi”.
Jóhann hefur safnaö aö sér ljós-
ritumaf blaðagreinumþessum og
vinnur nú aö þvi aö afla fleiri upp-
lýsinga.
Þetta mál gerir safn Jóhanns
enn áhugaveröara, en það er llka
skemmtilegt vegna þess, aöhann
er eini maöurinn sem á svona
safn. Hann hefur þegar sýnt
safniöá þrem sýningum i Malmö,
á HUsavik og i Reykjavík.
En safniö stækkar hægt.
„Þaö er oröið erfitt aö fá
þetta”, sagöi Jóhann. „En mér
finnst söfnun missa giidi sitt, ef
hún byggist bara á þvi að kaupa
og kaupa. Eitt umslag á ári er
mér mikill fjársjóöur”.
—SJ
Spadaliturínn pín og kvöl
Terence Reese er fæddur I
London áriö 1913. Hann hefur
aila ævi sina veriö bridge-rit-
höfundur og atvinnu bridge-
spilari. Hann byrjaöi aö spila
sex ára gamali og fjórtán ára
var hann byrjaöur i keppnis-
spilamennsku. 1 mörg ár var
hann meö bridge þætti fyrir
Evening News, Observer og
fleiri blöö I London. Hann hefur
skrifaö fjölda bóka um bridge.
Hann er álitinn einn af allra
bestu bridge-spilurum verald-
arinnar.
Mig langar til aö sýna ykkur
dæmi um hvernig hann spilar,
og hér kemur þvi lausleg þýðing
á einni frásögn hans:
Þaö eru allir á hættusvæöi og
ég er I þriöju hendi með þessi
spil:
S 52 H 1054 T Al05 L KG632
Makker minn gaf og opnaði á
tveimur laufum. í sagnkerfi
okkar er þetta kröfusögn, sem
ábyrgist úttekt á eigin hendi,
eöa þvi sem næst. Meö fimm lit
plús ás og kóng á ég næg janlegt
til þess aö segja þrjú lauf.
Makker segir þrjá spaða. And-
stæöingarnir taka ekki þátt i
sögnum. Ég hefi ekki frá meiru
að segja, svo ég býö þrjU grönd.
Næsta sögn makkers vekur
undrun mina, þvi hann segir
fimm grönd. Þetta hlýtur aö
vera eölileg sögn, ekki spurnar-
sögn. Reyndar notum viö nokk-
ur afbrigöi á fimm-stiginu, en
aöeins ef um lit er aö ræöa.
Hann veit aö ég á laufstuöning
en get ekki stutt hann i spaöa.
Ég segi því sex grönd.
Sagnir hafa gengið þannig.
N A S V
2 L pass 3 L pass
3 S pass 3 G pass
5 G pass 6 G pass
pass pass
Vestur lætur Ut spaöa sjö. Spil
noröurs koma á boröiö:
S ADG983
H AK7
T KD
L A8
Útspil: S 7
S 5 2
H 10 5 4
T A105
L KG632
Mér virðist aö sögnin fimm
grönd hafi verið harla góö.
Þetta er iiklega besti samning-
urinn. Spiliö ætti aö vinnast ef
ég fæ fimm spaöa slagi, en þaö
getur oröiö basl meö samgang-
inn. Ég velti þvi fyrir mér
hversvegna spaöa sjöinu er
spilaö. Spaöi er opnunarlitur
noröurs. Er nokkur ávinningur
aö láta ásinn? Jú, ef austur á
kónginn blankann. ósennilegt
er aö vestur spiii út frá tiunni
fjóröu. Ef allur spaöinn er hjá
vestri, verð ég aö nýta laufiö.
Ætli ég láti ekki gosann nægja
og biöi átekta. Austur reyndist
vera spaöalaus! Hanngaf tigul i
spaöann. Skollans vandræöi aö
ég svinaöi ekki áttunni! Heföi ég
gert þaö væri ég áhyggjulaus.
Núfæégaðeins þrjá spaöaslagi.
Þrjá i spaöa, tvo i hjarta, og
þrjá i tigli, eru samtais átta.
Geti ég nælt i fjóra laufaslagi
verður allt i lagi. En þaö er ekki
svo auövelt. Erfiöleikar með
ínnkomur. Segjum aö ég spili
laufa ás og svini gosanum. Eigi
austur dömuna fjóröu get ég
friaðfimmta laufiö enyrði þá aö
offra ööru tigul hjónanna til
þess aö komast inn á eigin
hendi.
Þaö er erfitt aö ákveöa hvort
rétt sé aö taka á tigulhjónin
áöur en ég svina laufinu, eöa
láta þaö biða. Ef laufin eru skipt
þrjú og þrjú og drottningin hjá
vestri verö ég aö spara
tigul—innkomuna handa eigin
hendi. En úr því aö spaöinn lá
5—Oer sennilegra aö austur eigi
laufa drottningu og aö laufin
liggifjögurtvö eöa jafnvel verr.
Segjum aö ég spili tigul hjón-
unum, laufa ás og svlnan meö
laufa gosa heppnist. Hvaö
skeöurþá? Ég reikna meö þrem
spaöa slögum og þarmeö fæ ég
ellefu slagi. En biöum viö. Þá
lendir vestur I basli, þvi hann
hefurekkiefni á aö kasta spaöa.
Þaö er ekki gott aö átta sig á
þessu. Þaö er llka til I dæminu
aö tigul gosinn sé annar. Ég
afræö aö svina laufinu og sjá
hvaö ég get þvingaö vestur. Tek
tigul hjónin. Allir eru meö. Cr
þvi aö austur kastaöi tigli I
fyrsta slag, geri ég ráö fyrir aö
hann hafi átt minnst fimmlit,
jafnvel sexlit þar. Þá læt ég
laufásinn og svina siöan gos-
anum, sem hélt. Vestur lét
tiuna. Ég tek á laufa könginn og
vestur lætur hjarta. Hingaö til
hefur allt gengið samkvæmt
áætlun og þessum spilum hefi ég
yfic að ráða:
S AD98
H AK7
T -
L —
S 5
H 1054
T A
L 63
Vestur á fjóra spaöa og nú
veit ég aö ég hef hann i hendi
mér. Ég læt tigul ásinn. Vestur
lætur hjarta áttuna. Nú er mér
allt ljóst. Ég kasta hjarta sjöinu
úr borði, svina spaðanum meö
drottningu og tek ás og kóng I
hjarta. Eins og kurteis skák-
maöur leggur vestur spilin á
boröiö og gefst upp.
Þannig voru öll spilin:
S ADG983
H AK7
T KD
L A8
S K10764 S —
H D983 H G62
T 86 T G97432
L 105 L D974
S 52
H 1054
T A105
L KG632
Skák: Guðmundur Arnlaugsson — Spil: Fridrlk Dungal — Söfnun: AAagni R. Magnússon — Bllar: Þorgrlmur Gestsson
SpH
1 dag skrifar Friðrik Dungal um spil
WtKKkmf-WM