Helgarpósturinn - 14.08.1981, Blaðsíða 20

20
Þórarinn Eldjárn
Magnea Matt
Stefán Höröur.
Föstudagur 14. ágúst 1981
he/garpósturinn.
Steinunn Jóhannesdóttir
Ármann KR
Þórarinn Eldjárn, Magnea og Stefán Hörður
meðal höfunda hjá Iðunni í haust
,,Það cru ekki öll kurl komin til
grafar. Við crum seinna a' ferð-
inni en oft áður” sagði Jóhann
Páll Valdimarsson, forleggjari
hjá Iðunni, þegar Helgarpóstur-
inn spurði hann um væntanlegar
bækur hjá forlaginu.
Jóhann Páll sagði, að titlafjöldi
hjá Iðunni á þessu ári yrði kring-
um 140, og eru þeir töluvert fleiri
en i fyrra. Aðspurður um skipt-
inguna milli frumsamdra inn-
lendra bóka annars vegar og
þýddra bóka hins vegar, sagði
hann, að skiptingin væri nokkuð
jöfn.
Hér á eftir verður getið um
helstu bækur, sem þegar hefur
verið ákveðin útgáfa á og skal þá
fyrstar nefna frumsamdar is-
lenskar bækur. Það skal þó tekið
fram, að þessi listi er ekki tæm-
andi, þvf enn eru nokkrir lausir
endar og verður getið um þá,
þegar þar að kemur.
Magnea J. Matthiasdóttir
sendir frá sór þriðju skáldsögu
sina og heitir hún Sætir strákar.
Þarsegirfrá hópi ungs fólks, sem
býr saman i kommúnu I Reykja-
vik. Framhald verður á leikrita-
útgáfu Iðunnar og veröur leikrit
Steinunnar Jóhannesdóttur Dans
á rósumgefið út sama dag og það
verður frumsýnt i Þjóðleikhúsinu
ihaust. Þórarinn Eldjárn gefur út
smásagnasafnið Ofsögum sagt,
sem hefur að geyma tiu sögur.
Stefán Hörður Grimsson sendir
frá sér ljóðabók eftir langt hlé og
heitir bókin Farvcgir. Þá gefur
Asgeir Lárusson myndlistar-
maður út sérkennilega bók, sem
hann kallar Blátt áfram rautt, og
eru það eins konar klippiljóð.
Endurminningabækur eru
jafnan nokkuð margar á hverju
hausti og svo verður einnig i ár.
Þar skal nefna endurminningar
Guðmundu Eliasdóttur söngkonu,
skráðar af Ingólfi Margeirssyni
blaðamanni. Nefnist bókin Lífs-
játning,stór bók, prýdd mörgum
myndum. Þá koma ánnig út
endurminningar Snorra Sigúf-
sonar skálds. Þriðja bindi Mána-
silfurs safn endurminninga i
samantekt Gils Guðmundssonar.
Inga Huld Hákonardóttir blaða-
maður sendir frá sér viðtalsbók-
ina HéLstu að lífiö væri svona? en
þar eru viðtöl við verkakonur og
mæöur á vinnumarkaðinum.
Þjóðlegur fróðledkur fær sinn
skerf. Seinna bindið af öldinni 16.
sem nær yfir árin 1551—1600, i
samantekt Jóns Helgasonar,
kemur út, svo og bókin Af Jökul-
daismönnum og fleira fólki eftir
Þorkel B jörnsson.
Nýjar islenskar barnabækur
eru einnig fjölmargar. Þar má
nefnanýja bók eftir Pál H. Jóns-
son, sem tvivegis hefur unnið til
barnabókaverðlauna Reykja-
vikurborgar. Nýja bókin heitir
Lambadrengur og er 'mynd-
skreytt af Sigrid Valtingojer. Ið-
unn hefur verið að endurútgefa
Dórubækurnar eftir Ragnheiði
Jónsdóttur og kemur 3. bókin,
Dóra og Kári út i haust, mynd-
skreytt af dótturdóttur Ragn-
heiðar. Armann Kr. Einarsson
sendir frá sér enn eina bókina,
Himnarfki fauk ekki um koll, en
hún ermyndskreyttaf Pétri Hall-
dórssyni. Magnea frá Kleifum
sendir frá sér bókina Kátt er i
Krummavik, myndskreytta af
Sigrúnu Eldjárn. Þá sendir
Sigrún Eldjárn sjálf frá sér nýja
bók, Eins og í sögu,þar sem hún
gerirbæði myndirog texta. Þessi
bók hefur að geyma sömu
persónur og bókin Allt i plati.sem
kom út i fyrra, en er þó ekki
framhald hennar. Þá skal loks
Any Trouble í framþróun
Fyrir nokkrum vikum kom
breska hljómsveitin Any
Trouble hingað til lands og
skemmti á nokkrum stöðum.
Þvi miður urðu undirtektir al-
mennings ekki nein hvatning
þeim sem að hljómieikum þess-
um stóöu, til þess aö halda á-
fram innflutningi erlendra
hljómsveita, þvi skammarlega
fáir létu sjá sig á þeim stöðum
sem hljómsveitin lék á, þ.e.a.s.
ef Hótel Borg er undanskilin.
Flestir þeirra sem Iétu sjá sig
voru þó f rekar hressir með Any
Trouble fannst þeir hressir og
friskir og f alla staði betri en
taginu. Hvorttveggja ágætis lög
og það siöarnefnda hefði bara
þótt ágætis vangalag fyrir svo
sem tiu árum siðan, en þess-
konar dans ti'ðkast vist ekki
lengur.
Seinni hliðin er svo nánast
endurtekning á fyrri hliðinni,
þ.e. þrjú fjörug lög og tvö róleg,
bara ekki eins góð. Besta lagið
mundi ég telja Power Cut.
1 heild er Wheels In Motion
mikið stökk fram á við frá
Where AreAllThe Nice Girls?,
en eitthvað vantar þó ennþá. Út-
setningar eru t.d. ekki nógu fjöl-
breytilegarog verðurþvi platan
Popp
eftir Gunnlaug Sigfússon
fyrsta plata þeirra Where Are
AU The Nice Girls?, gaf til
kynna. Þvi verður nefnilega
ekki neitaö að hún er einhver
allra ómerkilegastaplata sem
Stiff Records hafa gefið út. Það
var einnig ljóst þegar hlýttvar á
hljómsveitina leika.að nýju lög-
in voru mun betri en þau gömlu
og að mestu laus við Elvis
Costello-stimpillinn sem brenni-
merkti fyrstu plötuna.
Nú er svo komin plata með
þessum nýjulögum, sem heitir
Wheels In Motion. Viö hlustun
hennar verður manni enn betur
ljóst hversu mikið Any Trouble
hefurfarið fram,þó óneitanlega
vanti enn herslumuninn hjá
þeim.
Platan byrjar á þremur
hressilegum poppuðum rokk-
lögum, sem heita Trouble With
Love, Open Fire, og As Lovers
Do. 011 eru þau létt og gripandi,
sérstaklega Open Fire. Lögin
Walking In Chains og Dimming
Of The Day eru svo af rólegra
frekar mónótónisk þegar
hlustað er á hana alla i einu, en
Any Trouble er samt sem áður
siður en svo verri popphljóm-
sveit en margar aðrarog dettur
mér þá t.d. Squeeze f hug.
Jah Wobble, Jaki Liebezeit &
Holger Czukay
Jah Wobble var ekki búinn að
spila lengi á bassa þegar vinur
hans John Lydon fékk hann til
liðs viö sig þegar hann stofnaði
Public Image Ltd. árið 1978.
Wobblenáði fljóttágætu valdi á
hljóðfæri sinu og spilaði stórt
hlutverk í heildarhljómi PIL.
Hann hafði bara þann leiða
„galla” að vilja skemmta fólki
og leiddi það að lokum til þess
að i fyrra var hann rekinn úr
hljómsveitinni. Aður hafði hann
sent frá sér sína fyrstu sóló-
plötu. Ber hún nafnið Betrayal
og er hin athyglisverðasta.
Titillag hennar er t.d. með betri
hvitu reggae lögum sem ég hef
heyrt.
Nú hefur Wobble sent frá sér
sina fystu plötu frá þvi hann
yfirgaf PIL og er hún fjögurra
laga og 12” að stærð. 1 lið með
sér hefur Wobble fengiö tvo
fyrrum meðlimi þýsku hljóm-
sveitarinnar Can, þá Jaki Lie-
bezeit og Holger Czukay, sem
lék á bassa með Can, en að
þessu sinni leikur hann á gitar,
pianó, orgel, franskt horn og á-
sláttarhljóðfæri.
Tónlistin sem þeir leika er á-
kaflega furðulegt samkrull.
Wobble hefur alltaf verið mikill
reggae dýrkandi og allt sem
hann hefur spilað hefur verið
undir áhrifum þeirrar tónlistar.
Czukay er aftur á móti af allt
öðrum skóla, þvi hann var t.d. i
læri hjá nútimatónskáldinu
Karlheinz Stockhausen um
tima. Það má svo segja aö tón-
list á plötu þessari sé sambland
af þessu hvorutveggja. Stund-
um heppnast blanda þessi mjög
vel, svo sem i laginu How
Much Are They? Hin lögin
standa þessu ekki langt að baki,
þó óneitanlega hafi maöur það á
tilfinningunni að menn þessir
geti gert miklu betur og ég er
lika handviss um að ef um á-
framhaldandi samstarf verður
að ræða, þá eigi þeir eftir að
gera góða hluti i framtiðinni.
sagt frá nýrri bék eftir Guðrúnu
Helgadóttur. *Bók þessa, sem er
fyrir yngstu lesendurna, hefur
hún gert f samviimu við breska
teiknarann Brian Pilkingtm, og
er hún i fullumlitum. Bókin nefn-
ist Ástarsaga af fjöllunum, og er
eins konar nútima tröllasaga.
Af þýddum bókum fyrir full-
orðna skal nefna Sendiboða
Churchills eftir Brian Garfield.
Bókin, sem gerist i heimsstyrj-
öldinni siðari, er gefin út sem
skáldsaga, en höfundur hennar
heldur þvi fram, að sögumaður-
inn hafi verið raunveruleg per-
sóna, sem unnið hafi fyrir
Churchill. Dea Trier Mörch er
orðinn árviss höfundur og heitir
bók hennar Miðbærinn, mikið
myndskreytt að vanda. Anna og
Kristján heitir sænsk bók, sem
vakti mikla athygli i heimalandi
sinu í fyrra. Höfundur hennar er
Ake Leijonshufud. Marilyn
French á einnig nýja bók, Þó
blæði hjarta sár. Þá skal lcics
nefna endurminningar leikkon-
unnar Lili Palmer, sem lesnar
voru i útvarpið fyrr á þessu ári.
Af þýddum barnabókum teljum
við upp nýja bók eftir Ole Lund
Kirkegaard, Otto nashyrningur,
tvö ævintýri H.C. Andersen, sem
myndskreytt eru af Ulf Löfgren.
Þau eru Hans klaufi, og Svina-
hriðirinn. Pönnukökur heitir bók
eftir Asbjörnsen og Moe, og
myndskreytt af teiknaranum
Svend Otto S. Þá eru nýkomnar
út sex bækur um Herramenn og
verða fleiri fyrir jól. Loks skal
getið tveggja myndasagna. Þær
eru Fólk eftir bandariska
teiknarann Peter Spier, sem
fjallarum fólk um allan heim, og
siðast en ekki sist, Max og Moritz
eftir Wilhelm Busch, en þessar
figúrur eru forverar hinna lands-
frægu Knoll og Tott auk þess að
vera með fyrstu teiknimyndasög-
unum, sem komu út. Það er
Kristján Eldjárn, sem hefur þýtt
bókina i bundið mál.
Unglingabækur eru lika all-
nokkrar. Enn ein bókineftir hinn
vinsæla Jan Terlouw kemur út og
heitir hún Dulmálsbréfin. Annar
hollenskur höfundur verður lika á
ferðinni, Evert Hartmann, og
heitir bók hans Einn i striði.
Thormod Haugenheitir höfundur
bókarinnar Náttfuglarnir og
Neyðarkall Lúlia er eftir E.W.
Hildick. Höfundur Félaga Jesú á
eina bók. Heitir hún Synir þræl-
anna en hann.Sven Wernström.
Þá koma út fjórar litlar mynda-
bækur um málara, sem eru þeir
Van Gogh, Rembrandt, Da Vinci
og Goya.
Matreiðslubókum á islensku fer
alltaf fjölgandi. A næstunni er
væntanleg ein slik, þýdd og
heitirhún Lostætimeð lftilli fyrir-
höfn.
Loks skal nefna fræðibókina
Heimur tslendingasagna eftir
Sovétmanninn Steblin-
Kamenskij.
Úr nógu verður þvi að velja i
haust. — GB
Paul í svarta ferhyrningnum.
Hollenskur gerninga-
maður í Nýlistasafninu
, Jlann er að velta fyrir sér tima
og rúmi i verkum sinum” segir
ÞórPálsson um Paul Múller sem
verður með sýningar i Nýlista-
safninu dagana 13.—20. ágúst.
,,I sumar var hér sýning frá
Hollandi og nefndist hún: „Sam-
timalist”. Þetta eru hin svo-
kölluðu „installation” verk. Til
þessara verka notar hann kvik-
myndir, videotextaog sjálfan sig.
Paul er sérstaklega hugleikið
þemað um hvað sé raunveruleiki
og hvað séóraunveruleiki. I þessu
skyni spilar hann gjarnan með
fortíöina og nútlðina.
A fimmtudaginn 20. ágústkl. 20
mun Paul MiOler framkvæma
gerning sem hann kallar „Black
square”. I þessum gerning vinnur
hann með kvikmynd og sjálfan
sig. Samspil á milli hans og inni-
hald kvikmyndarinnar. Paul
Miiller lærði i Jan Van Eyck skól-
anum I suður Hollandi en dvelst
hér i boði Nýlistasafnsins og ætlar
að kynna sér land og þjóð.
Sýningin er opin á virkum dög-
um frá kl. 16—22 og um helgar frá
kl. 14—22.
Þá er bara að drifa sig i Ný-
listasafnið og sjá hvernig Paul
Miiller upplifir rúm og tima, og
hvort það sé raunveruleikinn eða
óraunveruleikirm sem hann er að
fást við. — EG.