Helgarpósturinn - 04.09.1981, Side 15
15
Föstudagur 4. september 1981
— Hannes Hólmsieinn
Gissurarson í
Helqarpðslsviðlali
ekki grein fyrir hættunni. Hva6 áttu viö?
Aö þetta séu bara óttalegir sakleys-
ingjar?
„Þaö sem ég á viö er aö mannlifiö er
svo flókið aö menn sjá ekki fyrir afleiö-
ingargjöröa sinna.Menn ætla sér aö bæta
heiminn meö einhverjum ráöstöfunum,
en i ljós kemur aö heimurinn veröur verri.
Þaö eru til óteljandi dæmi fyrir þessu”.
llringur og lína
■ Hvert stefniröu? Ætlaröu aö veröa
alþjóölegur hugmyndafræöingur á borö
viö félaga þína Hayek og Friedman?
„Ég get alveg sagt þér hvaö ég ætla aö
gera ruina næstuárin.Ég er aö fara núna i
októberbyrjun til Oxford og lesa þar
stjórnmálafræöi. Ég ætla aö vera úti i eitt
:öa tvö ár og skoöa mig um. Ekki endi-
lega aö taka próf, heldur að vikka sjón-
deildarhringinn. Siöan ætla ég aö koma
hér heim. Ég hef mestan áhuga á þvf aö
skrifa bækur og leggja mitt lóö á vogar-
skálina. Ég ætla ekki aö vera steinninn.
Hinsvegar vona ég aö dropinn holi stein-
inn.'1
— ÞU viröist vera óhemju sannfæröur
og meö yfirleitt allt á hreinu. Ertu meö
allt á hreinu, svona ef þd litur þér nær?
„Nei, viö erum allir ófullkomnir,
, og lendum oft i þvi aö rekast á takmark-
anir. Það hefur komið fyrir að ég hef
ætlað mér um of. Það er lifsreynsla sem á
aö kenna manni aö temja sig. Halda aftur
‘af sér.
Ég held aö ég hafi lært eitt i stjórnmál-
unum og það er aö höggva ekki of nærri
tilfínningalifi annarra. Þaðer mikilvægt
aö gera það Einnig aö beina spjótunum
ekki of mikið af einstökum mönnum. Það
kom fyrir að ég gerði þetta. En öll spjót
koma tvöföld til baka.
Þegar menn eru aö byrja aö berjast ;
fyrir sinu hjartans máli verða þeir oft
mjög haröir. Hjartaö i þeim skreppur
saman og verður aö steini. En hjartaö i'
mönnum þarf aö vera heitt og stórt og slá
ört.
Ég efast aldrei um mitt lifsviðhorf. Efi
minn nær til einstakra raka. Ég geri mér
grein fyrir að þaö munar mjög litið um
einn mann i stjórnmálabaráttu, jafn vel
hér á Islandi. Menn þurfa að sætta sig við
þetta.
Ég hugsa ekki mjög persónulega. Ég
vona að ég móðgi ekki kvenþjóöina þegar
ég bendi á aö konur hugsa i hring, en karl-
menn ilinu. Ég á viö að þegar konur hitt-
eru þær yfirleitt að ræöa um hring;-
rás lifsins. Þær eru að ræöa
um fæöinguna,
íOtal: Guðjón Arngrfmsson
hverju menn eru á móti til dæmis frjálsu
útvarpi og sjónvarpi? Þaö er vegna þess
aö menn eru á móti niöurstöðunum sem
fást i þessari skoðanakönnun sem mark-
aöurinn er. Ef þaö kemur i ljós að flestir
eða allir velja kíirekamyndir eða dægur-
lagatónlist, hafa einfaldlega meiri
skemmtun af þvi en öðru efni. Þá fella
sumir stjórnlyndir menntamenn sig ekki
við niðurstöðurnar.
ii r Diainn
— 1 framhaldi af þessu: Hvaða skoöanir
hefuröu á kvenréttindabaráttu?
„Ég held aö það gildi jafnar leikreglur
aö mestu leyti. Konur og karlar hafa jafn-
rétti samkvæmt lögum. Þaö er þá hlut-
verk kvenna sjálfra aö brjótast fram. Ég
bendi á að minn eftirlætis stjórnmála-
maður, Margaret Thatcher er kona og i
íúnhefur sýnt og sannað að konur geta
komist til frama i stjórnmálum ef þær
hafa dug i sér til þess. Ég held að sumar
þessar konur ýki nú þetta. Ég hef engar
sérstakar áhyggjur af þessu máli. Það er
ekkert sem meinar konum að komast
áfram.
— Ekki nema uppeldi og almenn við-
horf i þjóöfélaginu?
„Þaö kann aö vera. En hvaö er viö þvi
Myndir: Jim smari
aö segja? Þaö er ekki hægt aö fyrirskipa
breytingar á viöhorfum. Þaö verður aö
þróast. Ég hef oröiö var viö aukiö frum-
kvæði kvenna á mörgum sviðum á ís-
landi. Þó mér finnist kvennaframboö úti
bláinn. Þvi á eftir aö ljúka eins og
kvennaframboöinu á þriöja áratugnum.
Konurnar fara bara inni einhverm stjórn-
málaflokkinn þegar þær eru komnar i
bæjarstjórnirnar eöa á þing”.
Alræðisöllin
— Hverjir eru vinir þinir?
, ,Ég hef orðið var viö aö þeir sem eru
orðnir stjórnmálamenn hætta aö um-
gangast persónulega vini. Þeir hafa ekki
tima til þess. Þeir eru allan daginn á
fundum. Ég hef ekki áhuga á sliku lifi. Ég
hef meiri áhuga á aö kynnast alltaf nýju
fólki. Pólitisk samtök gefa manni kost á
þvi og ég hef kynnst mörgu góöu fólki i
stjórnmálunum á sama hátt og i skóla.
Það er fólk af fjölbreytilegustu gerð.
Flestir sem ég þekki eru menn meö
svipaðar skoöanir og ég sjálfur. Þaö eru
menn sem hafa fariö i gegnum Háskólann
og hafa áhuga á þessum málum. Eru
frjálslyndir ihaldsmenn. Menn sem eru
sammála mér. Ég á ekki marga vini sem
eru vinstrisinnaöir”.
— Ykkur
frjálshyggjumönnum
veröur tiðrætt
um alræðisöflin.
Eru þau öfi sterk
á íslandi?
„Nei. Hættan
á Islandi stafar
ekki af yfirlýstum
alræðissinnum.' HUn stafar
miklu frekar af mönnum sem eru einlægir
lýðræðissinnar, en gera sér ekki grein
fyrir þvi hvaöa skilyrði eru sett fyrir lýö-
ræöi. Þeirgera sér ekki grein fyrir þvi aö
lýöræöi þrifst ekki nema i skipulagi at-
vinnufrelsis, þar sem einstaklingarnir
sjálfir geta valiö og hafnaö vörum og hug-
myndum á markaöi. Hættan er sú aö
menn grafi óafvitandi undan lyöræðinu.
Viö sjáum hinsvegar alræðisöflin grá
fyrir járnum fyrir austan járntjald. Al-
ræðisöflin eru annarsvegar kommún-
isminn og hinsvegar nasisminn.”
— Ég hjó eftir þvi aö þú sagðir aö ein-
lægir lýöræöissinnar á Islandi geröu sér
skírnina,
giftinguna og greftrunina. Þær
"eru ao ráeða um atburði sem eru eiginlegir
i li'fi hverrar einustu manneskju, og eru
ailsstaöar til. Þegar karlmenn hittast eru
þeir yfirleitt aö ræða um þróunina. Hvað
tekur viö. Hvernig verðurlinaná morgun.
Ég hef ekki mikinn áhuga á hringnum, ég
hefmiklumeiriáhuga á línunni. Éghugsa
ekki mikið i persdnulegum eöa konkret
staöreyndum. Þó tek ég lifandi einstakl-
inga, fólk af holdi og bltíöi framyfir allar
hugmyndir”.