Helgarpósturinn - 18.12.1981, Blaðsíða 12
36 Föstudagur 18. desember 1981 HpiltJFirpnc?f/ irínn
JÓLASA GA BARNANNA:
Aður enfólkið i Malari fann upp timann,
var hann ekki til. Malariarnir voru vitrir
og friðsamir og áttu heima i þorpi þar
sem nú heitir vestur Afrika. Þeir ræktuðu
landið og færðu i letur fallegan söng fugl-
anna úr skógunum kringum býli þeirra.
Þeir voru lika góðir myndlistarmenn og
bjuggu til tré, dýr og fólk með þvi að raða
allskonar litum steinum úr grjótnámunni
sem foreldrar Lúku gættu. Eða öllu held-
ur var það Lúka, sem fann timann upp og
fyrir það var hún tekin i fullorðinna
manna tölu. En nú erum við lika byrjuö á
sögunni okkar.
Ekki svo að skilja að fólkið i Malari hafi
saknað timans áður en hann var fundinn
upp. Enginn varð gamall og enginn fylgdi
neinni stundatöflu. Börnin fæddust og
stækkuðu, þau lærðu alls konar hluti, og
urðu hrukkótt, og stundum þegar þau
voru orðin mjög hrukkótt og mjög vitur,
skildu þau likamann eftir og fóru með alla
þekkinguna með sér til Viskunnar miklu
til að fæðast aftur i öðrum börnum. Þau
þurftu engan tima til þess. Þau höfðu
tunglið og sólina og meðan sólar naut var
fólkið við vinnu sina á ökrunum þangað til
henni var lokið og þá spilaði það og samdi
tónlist og faömaði hvert annað eins mikið
og það langaði til.
Stundum þurfti fólkið i Malari að á-
kveða sitthvað sem snerti lifið i þorpinu.
Þá kom allt fullorðna fólkiö saman til að
ræða um hvað gera skyldi. En að vera
fulloröinn var auðvitað allt annaö en við
meinum með þvi að vera fullorðinn, það
skipti ekki máli hversu margra ára gam-
all maður var. Án nokkurs tima varð eng-
inn átján ára eða nokkru sinni tuttugu og
eins árs og auk þess var fólkið i Malari
alltof viturt til að halda að allir yrðu stórir
alveg eins. Að vera fullorðinn þýddi að
hafa ábyrgðartilfinningu og láta sér annt
um þorpið og hitt fólkið i þvi. Fólkiö i Mal-
ari átti miklu betra ráð en við höfum til að
ákveða hver var orðinn stór.
Þegar barn fæddist gróðursettu þorps-
búar Kúlatré, sem var mjög nytsamlegt
ávaxtatré fyrir fólkið. Foreldrarnir önn-
uöust um tréð meðan barnið var enn of
litið til að ganga en eftir það kenndu þeir
barninu sjálfir að hugs um tré sitt. Þorps-
jbúarnir vissu, að sumir önnuðust tré sin
betur en aðrir og þá uxu þau betur. Þegar
Kúlatré hafði náð ákveðinni hæð, þá vissu
allir að vel hafði verið um það hugsaö og
að eigandinn var tilbúinn að fá aö taka
£átt i ákvörðunum fyrir þorpið. A þennan
hátt urðu Malariarnir fullorðnir. Sum tré
litið hræðilegt. Stormur kom utan af haf-
inu og æddi yfir þorp Malarianna. Þetta
var ekki regnið milda sem fólkið þekkti,
þvi aö það steyptist yfir með ofsa og ljósa-
rákir duttu neðan úr skýjunum. En eftir
svolitla stund var þaö búið og allt virtist
vera i lagi þangað til Lúka fór út til að lita
eftir Aliu. Og þá stóð það þarna, klofið
niður miðjan stofninn og frá þvi lagði lykt
af brenndum viði. Lúka félt niður i grasið
með handleggina utan um dautt tréð og
tárin úr augum hennar flóðu i sárið. En
þau gátu ekki fengið Aliu til að vaxa.
Þá missti Lúka trúna. Þetta var ekki
réttlátt. Hún hafði hugsað svo vel um Aliu
en nú var það dáið. Afi Lúku faðmaði
hana að sér alla þá sól, en þuð bætti litið
úr skák. Og meira aðsegja anima hennar,
sem var virtasta og hrukkóttasta mann-
eskja sem hún þekkti, gat ekki útskýrt
þetta fyrir Lúku svo að henni liði betur.
Hún drap sólirnar með þvi að sitja i grjót-
námunni og vildi ekki vinna, leika sér,
kela og ekki einu sinni hlusta á fuglana og
hún vildi ekki gróðursetja nýtt fræ. Hún
horfði á vini sina, sem hún var vön að
leika sér við, verða fullorðna en á meðan
sat hún bara á stórum trjádrumbi, tindi
upp steina og henti þeim hugsunarlaus i
hrúgur. Annaðgerði hún ekki i sólinni upp
frá þessu, bara henti steinum i hrúgur og
var döpur og reið. En þannig bar það lika
við að Lúka fann timann þótt hún væri alls
ekki aö leita hans.
Sól eina tók Lúka eftir þvi að hrúgurnar
sem hún henti i steinunum i hverri sól
voru allar nærri þvi jafn stórar. Þetta var
mjög skritið, þvi að hún var ekkert að
reyna að hafa þær jafn stórar. Hún taldi
steinana i nokkrum hrúgunum til að vera
alveg viss og i hverri hrúgu voru um það
bil 720 til 730steinar. Þegar næsta sól kom
varhún búin að telja til 720 steina og hvað
haldið þið? — þegar hún var búin að
henda þeim öllum i eina hrúgu var sólin
farin. Lúka reiknaði út að hún gat skipt
sólinni i parta með þvi að skipta steinun-
um i mismunandi stórar hrúgur og þá gat
hún alltaf fundið út hversu mikla sól var
búið að nota og hve mikið var eftir með
þvi einu að telja. Lúka gerði sér strax
ljóst hversu gagnlegt þetta var og hún
hljóp heim til að segja foreldrum sinum
frá þessu.
Foreldrar hennar urðu mjög glaðir,
sérstaklega faðir hennar sem hafði svo
gaman af þvi að baka brauð. Mörgum i
Malari, bæði mönnum og konum þótti
gaman að baka brauð og kökur en þegar
þau gerðu það gátu þau ekki unnið á ökr-
unum eða samið fuglasöngva né gert
nokkuð annaö vegna þess að þau urðu
alltaf að fylgjast með þvi að brauðin og
kökurnar bökuðust rétt, þvi annars
myndu þau brenna. En nú breyttist þetta
allt. Móðir Lúku kveikti eldinn meðan
faðir hennar hnoðaði brauðdeigið sitt og
lét það lyfta sér. Hann fylgdist með deig-
ir.u þangað til það hafði lyft sér nóg en á
meðan henti Lúka steinum i hrúgu. Siðan
setti hann brauðið inn i ofninn og fylgdist
með þvi að það bakaðist og lyktaði eins og
hann vildi hafa það. Lúka henti lika stein-
um i hrúgu á meðan. Þegar þau svo sett-
ust öll niður seinna til að borða brauðið og
telja steinana kom i ljós að það hafði tekið
brauðið 125 steina að risa en baksturinn
hafði bara tekið 70 steina.
Móðir Lúku flýtti sér út til að kalla sam-
an þorpsfund og sagði hinum frá þessari
merkilegu uppfinningu Lúku. Þorpsbúar
vorumjög þakklátir og ákváðu i atkvæða-
greiðslu að Lúka væri orðin fullorðin af
þvi að hún hefði látið sér nógu annt um
þorpið til að færa þeim þessa hagnýtu að-
ferð til að baka. Upp frá þessu skiptist
fólkið i Malari á um að henda steinum
meðan verið var að baka, svo að allir gátu
unnið á ökrunum og búið til myndir og
tónlist og faðmast og kysst og samt sem
áður bakað góö brauð og kökur hvenær
sem þá lysti.
Fólkið i Malari kenndi fólki i öðrum
þorpum að baka með sólsteinunum og það
bað jafnvel fuglana fyrir skilaboð yfir
hafið. Þvi fór svo að margt fólk frétti af
steinunum en margir notuðu þá hálf
kjánalega. Þeir áttu það til að sofa og
vinna og jafnvel faðmast eftir þvi hve
mörgum steinum var kastað: allt var
mælt i steinunum og brátt höfðu sólstein-
arnir lagt lif þeirra i rúst. En fólkið í Mal-
ari var auðvitað of viturt til að láta slikt
eiga sér stað. Sólsteinarnir voru bara not-
aðir við baksturinn, Kúlutrén til að á-
kveða hverjir væru orðnir stórir og
Malariarnir luku alltaf við verk sin. Þeir
hélduáfram að vera góðir bændur, mynd-
listarmenn og tónlistarmenn og notuðu
bara sólsteinana þegar á þurfti að halda.
„Tima” er orðið sem fólkið i Malari
notar um steina, svo að þú getur séð hvað-
an orðið okkar „timi” er komið. Og jafn-
vel enn þann dag i dag þegar við segjum
að vinur okkar búi steinsnar i burtu, þá
vitum viðað þaðer mjög nálægt,— staður
sem við getum komist á i örfáum sólstein-
um.
dóu vegna vanrækslu og börnin urðu aö
byrja aftur með nýju fræi en öll börn urðu
samt stór um leið og Kúlatréð hafði náð
réttri hæð.
Lúka byrjaði að hugsa um tréð sitt þeg-
ar hún var varla farin aögeta gengið. Hún
kallaði það „Aliu”, sem þýddi „ljúfur
söngur”, og henni þótti ósköp vænt um
það. Hún var vön að horfa á það breiða úr
sér og brosa við mildu regninu, og hún var
vön að sitja hjá þvi i sólinni, þegar hún
var ekki að leika sér. Hún gætti þess vel
að nudda börk þess með laufum til að
flæma pöddurnar frá þvi og hún gleymdi
eiginlega aldrei að vökva það milli rign-
inga. Alia varð stórt og fallegt tré meðan
Lúka óx úr grasi og barnið vissi að brátt
yrðihún fullorðin. En sól eina gerðist svo-
Sólsteinarnir
HBeftir Dawn EngH
§
' V
,
,**&>*> ..
, Jlgff' •
\i, . . ij