Helgarpósturinn - 02.04.1982, Blaðsíða 6
6.
Fostudagur 2. apríi wibelgarpósturinn
Jóhann Helgason býr vestur á Sel-
tjarnarnesi með Guörúnu konu sinni,
dótturinni Ingu Dóru, læðunni Mimi og
fjórum nýfæddum og blindum kettlingum
hennar. Þeir fæddust daginn sem Jóhann
var útnefndur lagahöfundur ársins,
söngvari ársins og platan hans TASS var
útnefnd plata ársins á Stjörnumessu DV i
sibustu viku. ÞaO er hlýlegt inni fyrir en
úti gnauðar vindurinn. ,,ViO erum búin aO
vefa hér i tæpt ár,” segir Jóhann. ,,Mér
finnst þetta minna mig dálitiO á Keflavik,
frekar gisiö og rokgjarnt.” Hann er
ákveöinn f aö flytja ekki aftur til Kefla-
vfkur.
En þar hófst allt saman, þar steig
Jóhann Helgason sln fyrstu skref á tón-
listarbrautinni, eins og svo margir aörir
nágrannar hans af sömu kynslóö. Hann
var þó heldur seinni til en sumir aörir,
eins og t.d. Magnús Kjartansson og fleiri
yngri aö árum. „Ég var eiginlega hrædd-
ur viö aö byrja,” segir Jóhann. „Hræddur
viö aö skera mig úr fjöldanum þvi ég var
heldur meira innl mig I þá daga og
kannski feiminn. betta hefur skrúbbast af
I gegnum árin en mér þykir þó enn mjög
gott aö vera bara einn I fjöldanum,
óþekktur.”
Ég kýs þetta líf
samiö þessi lög sem hann nefndi. Sjálfur
þekki ég hann ekki og hef aldrei heyrt
neitt af hans lögum... hann hlýtur aö vera
eitthvaö svekktur. Auövitaö hlýtur alltaf
aö vera sá möguleiki fyrir hendi, aö tveir
menn detti fyrir tilviljun niöur á sömu
tónarööina því möguleikarnir á þvl sviöi-
eru ekki alveg takmarkalausir. Ég held
nú samt aö þetta hafi ekki komiö fyrir
ennþá meö min lög — ef ég hef eitthvaö
þannig á tilfinningunni er ég fljótur aö
henda lögunum og gleyma þeim.”
— Hvernig feröu aö þegar þú semur
lög?
„Tja, yfirleitt sit ég hér og spila á gitar
og held áfram þangaö til mér finnst eitt-
hvaö vera komiö sem vit er I. Svo slast
smám saman úr þaö, sem kannski er
meira viröi-og þá lætur maöur hitt fara
slna leiö. Ég geröi þaö I ár eöa tvö aö
vinna meö segulband, spilaöi allt mögu-
legt inn á þaö og geymdi. Þaö er talsverö
vinna, liklega of mikil. Þaö er takmarkaö,
sem maöur getur látiö fara frá sér svo
mér finnst varla taka þessu. Ef maöur
vinnur án segulbands er náttúrlega alltaf
hætta á, aö eitthvaö týnist en yfirleitt
kemur þaö aftur. Hugurinn vinnur úr
þessu öllu smám saman og mér hefur
reynst ágætur mælikvaröi hvort ég man
svona laglinur daginn eftir.”
Dreymir þessi fínu lög
— Þigdreymirkannski fullsköpuö lög?
„Já, þaö hefur komiö fyrir. Gallinn er
hins vegar sá, aö mér hefur aldrei tekist
aö muna þau þegar ég vakna! Jájá,
stundum dreymir mig þessi flnu lög en
slðan ekki söguna meir.
Ég getnefnt dæmi um hvernig þaö er aö
vinna meö segulbandi, eins og viö vorum
að tala um áöan. Pétur Kristjánsson I
Start fékk hjá mér þannig spólu, sem ég
hélt aö væri kannski eitthvaö á sem Start
gæti notaö á plötu. Pétur fann lagið
„Seinna meir”, sem ég var búinn aö
steingleyma fyrir löngu. Hann taldi sig og
félaga slna örugglega geta gert vinsælt
lag úr þvi — sem varö og raunin á. Þaö
kom mér mikiö á óvart... ég vissi hrein-
lega ekkert af þessu lagi á spólunni.
Plata meö Harry Nilsson gengur á
plötuspilaranum. A boröi þar við hliðina
standa verölaunagripirnir frá Stjörnu-
messunni kvöldiö áöur og I hillu eldri
verölaunagripir. Viö spyrjum Jóhann
hvort verölaun af þessu tagi skipti hann
máli.
Heldur upp á viö
ÞÚ & ÉG
Þaö er þvi eölilegt, aö best kann Jóhann
viðsig I hlutverki lagasmiösins, sem situr
heima viö og vinnur aö tónsmlöunum.
„Þaö hefur aö visu þann galla i för meö
sér, aö þá hef ég stundum á tilfinningunni,
aö ég sé aö flýja eitthvaö sem mér er
ætlaö aö reyna viö eöa finnst ég eiga aö
gera, eins og aö koma fram og flytja fólki
mlna tónlist. Þarna togast á tveir pólar —
annars vegar finnst mér rétt aö ég komi
fram opinberlega og láti til mln heyra og
hins vegar finnst mér gott aö vera einn og
út af fyrir mig. Þaö er þvi oft gott aö koma
til útlanda: þar þekkir mann enginn og
maöur getur gert hvaö sem manni sýnist.
Þessi þversögn veldur mér þó engum
vandræöum. Ég kýs þetta llf. Ég verö
raunar aö vera I músikinni, þvl ég kann
ekkert annaö.”
Hann segir aö þaö sé núna fyrst, sem
honum finnist hann vera kominn á rétta
leiö. Nýjasta platan hans, Tass, sé þaö
sem honum þyki hafa tekist best hjá sér.
„Þaö er eiginlega ekki fyrr en meö þess-
ari plötu, aö ég hef náö almennilega sam-
bandi viö sjálfan mig I þessu, finn fyrir
samræmi I lagasmiöinni og þvi aö koma
fram. Þaö er þvi I þessa átt, sem ég vil
helst stefna núna — meira I likingu viö lög
eins og Take Your Time þótt ég haldi
hinu, eins og t.d. ballöðunum, áfram I og
meö.”
Fannst /,Söknuður" ekkert sér-
stakt lag
Jóhann játar þvi aö vera nokkuö stoltur
af Tass.Um leiö viöurkennir hann aö hafa
fyrr á árum stundum „gert handónýta
hluti”. Eftir nokkurt hik nefnir hann til
plötuna „Allra meina bót”, fyrri LP-plötu
sina „og kannski eitthvaö fleira.”
— En hvaö með lög, sem hafa gripiö
alla þjóöina og ganga árum saman, eins
og t.d. „Söknuöur”?
„Jú, mér finnst núna aö Söknuður sé
nokkuö vel heppnaö lag þó mér hafi ekki
fundist þaö neitt sérstakt þegar ég var aö
semja þaö. Þaö sama má segja um eitt
lag á plötunni hans Hauks Morthens, lagiö
„Viö freistingum gæt þln”. Ég geröi mér I
upphafi enga grein fyrir aö þaö yröi mest
spilaöa lagiö af þeirri plötu. Og til aö
nefna annaö dæmi, þá var „Reykjavíkur-
borg”, sem hefur gert þaö gott hér og er-
lendis, upphaflega lagt fram af mér sem
aukalag á fyrstu „Þú & ég-plötuna.”
— Hvað er þaö sem ræöur hvort lag
verður gott hjá þér eöa slæmt?
„Ætli þaö sé ekki helst tilfinningin...
mér verður að llöa vel þegar ég sem lög,
bæöi andlega og Hkamlega, vera vel upp-
lagöur. Ég er til dæmis nokkuö viss um aö
ég sem ekki mikið I dag — daginn eftir
Stjörnumessu! ”
Það er ekki mjög langt slöan bréf birtist
I Velvakanda Morgunblaösins, þar sem
nafngreindur maöur beindi þeirri spurn-
ingu til Jóhanns hvort hann heföi örugg-
lega sjálfur samiö tiltekin lög á plötunni
Tass.Engin frekari skýring fylgdi bréfinu
og þvl hefur enn ekki verið svaraö. Viö
spuröum Jóhann um þetta atriöi.
Eitthvaðsvekktur
„Já, ég var mjög hissa á þessu fyrst,
þvl ég vissi alls ekki hvaö maöurinn var
aö fara — ég skildi ekki hvers vegna hann
nefndi þá ekki Iögin sem ég átti aö hafa
stælt. Nú hef ég afturá móti haft fregnir af
þvi, aö þessi maöur telji sig sjálfan hafa
ER EKKI
MÍN DEILD
- segir Jóhann Helgason
eftir Ómar Valdimarsson
mynd: Jim Smart
Jóhann Helgason og Guörún ásamt Ingu Dóru, kisunni Mimi og kettl-
ingunum hennar fjórum: þægilegast að vera heima viö og semja
músik.
„Já, vlst skiptir þetta máli,” segir Jó-
hann. „Þetta er ákveðin viöurkenning.
Þaö er gaman aö vita aö fólk „filar” þaö
sem maöur er aö gera og ég held aö þetta
geti veriö manni til framdráttar þegar
fram I sækir.”
— En hvernig metur þá Jóhann stööu
slna I dag?
Hann hikar drykklanga stund og hugsar
sig um. „Mér finnst sannast sagna þetta
vera heldur upp á viö núna,” segir hann
svo. ,,Ég held aö mér hafi tekist sæmilega
aö undanförnu aö halda minu striki. Eftir
Change var allt heldur niöur á viö, þá vildi
ég helst loka mig af og slappa af. Þaö má
segja aö þaö hafi mistekist — það var svo-
lltið mikiö loft. Nú held ég aö undirstaöan
sé meiri og betri. 1 þá daga vorum viö
náttúrlega bæöi reynslulausir og barna-
legir og það var því ekkert óeðlilegt þótt
mórallinn færi. Viö vorum allir saman i
langan tima og þegar ekkert gekk fór
samheldnin að gefa sig. Samt held ég að
viö höfum fengið talsvert út úr þessu.
Þegar ég horfi til baka finnst mér gaman
að hafa tekiö þátt I þessu ævintýri.
En þaö er ekki nóg aö maður sitji og
semji og aö þau lög komi smám saman út
á plötum. Það veröur aö ganga eitthvaö.
Mér þykir það til dæmis ánægjulegt núna,
aö tvö lög af Tasseiga aö koma út I Eng-
landi, Ástraliu og á Noröurlöndunum, en
þaö er bara ekkert aö marka þaö nema
vel gangi. Annars er maöur I rauninni
engu nær. Ég geri mér þvl engar gylli-
vonir — en vona auövitað þaö besta. Það
er eins gott aö búast ekki viö of miklu, þá
veröa vonbrigöin minni ef ekkert gerist.
Og ég held aö ef þetta á aö ske og ef ég á
það skiliö, þá þarf ég ekki aö hafa
áhyggjur af öðru en aö standa mig.”
10 mánuði að sem ja lögin á Tass
Þaö kemur væntanlega i ljós hvort for-
lögin telja Jóhann eiga skiliö að ná
árangri á erlendri grund. Forlaganorn-
irnar I Japan telja aö svo sé.ef marka má
viötökurnar sem plötur dúettsins Þú & ég
(þ.e. Jóhann og Helga Möller) hafa fengið
þar I landi.
„Fyrir mér er Þú & ég aö visu ekki
aðalmáliö,” segir Jóhann, „en vissulega
gæti þaö opnaö leiöir fyrir aðra. Mér
hefur skilist aö þeir hafi ekki sýnt minni
plötu eins mikinn áhuga, svo það þarf ekki
aö þýöa að ég geti fariö af stað þar upp á
eigin spýtur þótt Þú & ég gangi vel. Enda
er þaö allt önnur deild en sú sem ég hef
mestan áhuga á. Maður veröur aö vera
þolinmóöur — jafnvel þótt maöur eldist.
Ég verö 33 ára á þessu ári svo ég veit vel
aö ég verö enginn eilifðartáningur.”
— En hvaö tekur nú við?
„Við Helga og Gunnar Þóröarson förum
til London i næsta mánuöi og gerum nýja
Þú & ég-plötu. Lengra hef ég ekki skuld-
bundiö mig I þeirri deild hvaö sem siöar
veröur. En svo reikna ég meö aö gera
nýja sólóplötu I júli. Ég veit nú ekki mikiö
ennþá hvernig hún verður, ég er ekki
búinn að semja nema tvö eða þrjú lög á
hana ennþá, en hún verður öðruvisi. Og
hún veröur Hka eiginlega að veröa betri
en Tass.Þegar ég samdi lögin á hana var
ég mjög frjór, fannst mér, og þó var ég
um tiu mánuði aö koma öllum lögunum
saman. Ég veit ekki hvernig þetta gengur
— stundum finnst mér næsta vonlaust aö
ég geti samiö og sungiö eins og ég helst
vi). En ég er þó á réttri leiö.”
— ÓV.