Helgarpósturinn - 02.04.1982, Blaðsíða 10

Helgarpósturinn - 02.04.1982, Blaðsíða 10
10 „ísland úr Nató — Ikarus burt ” Þaö verður vist seint sagt um tslendinga, að þeir séu einhuga þjóö. 1 vetur hefur hugmyndafræöilegur og tilfinningalegur klofn- ingur þjóöarinnar komiö berlega I ljós. Samkvæmt nákvæmri rann- sókn Hádegisblaðsins skiptist þjóöin i nokkrar fylkingar, sem þó eiga sér sina snertipunkta, eins og viö sérfræöingarnir erum vanir aö segja. Siöasta rannsókn Hádegisblaösins segir; aö óhugsandi sé fyrir einn mann aö vera fylgjandi Dallas en á móti hernum. Þaö er jafnframt ljóst, aö eölilegt þykir aö vera á móti Dallas en fylgjandi Ikarus. Hugsiö um þaö. En undantekningar eru jafnan innan seilingar, svona til aö sanna regluna. Um daginn hitti ég nefnilega unga konu, sem er á móti her, er sama um Dallas þvi aö hún á ekki sjónvarp, en hefur tekiö upp hatramma baráttu gegn Ikarus. v í ! \ \ Vikupóstur frá Gunnari Gunnarssyni Hugmyndafræöilegur grundvöllur þessarar konu i dagmálapóli- tikinni er svo aö segja ómögulegur. Hvernig er hægt aö skipa sér á vinstri væng stjórnmálanna og berjast gegn her, en vilja ekki Ikarus? Ég lagöi þessa spurningu fyrir hana. Konan svaraöi þvi til, aö hún gæti ekki sýnt kjörnum borgarfull- trúum þolinmæði lengur, þegar þeir væru farnir aö flytja inn strætisvagna, sem ekki væri hægt aö feröast meö. Hún sagöi mér svo sorglega sögu af sjálfri sér, sem var reyndar svo flókin, að sjálfur Kafka heföi ekki gert betur. I krafti bókmenntafræðikunn- áttu minnar tókst mér aö greina höfuöþema frá aukaatriöum og tel mig geta endursagt reynslusögu þessa herstöövaandstæöings og fyrrverandi kjósanda Alþýöubandalagsins. Hún ók vestan úr bæ meö strætisvagni af Volvo-gerö. Þaö tókst nokkuö vel miöað viö veöur og aörar aöstæöur. Þegar hún svo þurfti aö komast heim aftur meö barniö og kerr- una, sem reyndar var ákaflega litil og handhæg, var búiö aö skipta um vagn á akstursleiöinni. I staö Volvo var kominn Ikarus. Konan komst ekki inn I vagninn. Þaö var sama hvernig hún reyndi. Vagnstjórinn bar þaö meö sér aö hann væri hægra megin I pólitlk, þvi hann geröi ekkert til aö aöstoöa konuna, horföi hatursaugum á merki sem hún bar I fögrum barminum þar sem stóö „Island úr Nató — herinn burt”. Þarna getiö þiö séö, sagöi vagnstjórinn meö þjósti — þarna sjáiö þiö hvernig fer fyrir þeim sem kjósa vinstri flokkana; þaö eru sendir á þá ungverskir strætisvagnar, sem ekki taka barnakerrur. Ekki er ástandiö svona 1 Dallas. Ég reyndi aö útskýra fyrir konunni nauösyn þess aö kjósendur sýni þolinmæöi og þroska þegar kjörnir fulltrúar þeirra bregöast. Hvaö eru þrlr ungverskir strætisvagnar? spuröi ég, þegar heill og hamingja borgarbúa er I veði? Mér er sama um heill og hamingju borgarbúa og borgarfulltrúa, sagöi konan skjálfandi af geöshræringu,- ég ætla aö ganga um bæinn meö kröfuspjald I vor og þar á aö standa: „tsland úr Nató — Ikarus burt”. Þaö er pólitiskt sjálfsmorö, sagöi ég dapur i bragöi, þvi þú hefur búiö til jöfnu sem ekki er hægt aö leysa. Þá legg ég til, sagöi konan, — aö þeir smiöi einn vagn úr þremur. Fremsti hluti hans getur heitiö Ikarus, miöhlutinn Volvo og aftasti parturinn Bens. Mér er annars sama, sagöi konan svo dauflega, þvi ég er búin aö fá mér bil. Föstudagur 2. apríl 1982 he/garpásturinn Peðasprettir 1 skákþætti hér i blaöinu var nýlega fjallað um peöin, hvern- igþau geta skyndilega komist i aöalhlutverk i tafllokum, hvern- ig ótrúlegustu ævintýri geta spunnist um örlög eins peös, hvort það komist upp í borö og veröi drottning — eða annar aö- almaöur ef höfundi sýnist svo — óvenjulega stórt i sniðum. Raunar er þetta einnig ágætt dæmi um tangarsókn, allt borö- iðer lagt undir átökin, svartur sameinar sókn á drottningar- armi og kóngsarmi. Þaö er Nim - zovitsch sem stýrir sókninni. Hvi'ta liðinu stjórnar norskur maöur, Lund, en skákin var Skak eftir Guömund Arnlaugsson eöa ekki. I dæmunum sem voru valin i þann þátt, voru einvörö- ungu peð á boröinu auk kóng- anna, en svona sögur geta alveg eins gerst þótt fleiri menn séu á boröi. Fyrsta myndin er einfalt dæmi um þaö. Liklega þurfa fæstir lesendur að horfa lengi á stöðuna til þess aö sjá aö hvitur á rakinn vinning: peöin brjóta sér leiö upp i borö, fórna sér hvert fyrir annaö til þess aö svo megi verða: ii 0 II ilí i m mkm m . Jmm.Si Jm m & m m m i m m ' 1. h6! Og nú er svartur varnarlaus. 1. -gxh6er svarað meö 2. gxf6 og f-peöið rennur upp. Svartur gæti reynt aö villa um fyrir hvit: 1. -Bxc4 (hxg7, e5), en hvitur á þá snotran leik: 2. g6! (hxg6 3. h7 eöa gxh6 3. gxh7) Og vinnur. Næsta dæmi þarf ekki aö fjöl- yrða um. Það sýnir hættu sem yfir báöum vofir. Hvitur hótar Rxf6eöa Rxh6,sé riddarinn tek- inn rennur g-peðið upp. Svartur hótar aftur á móti Ba3. Sé bisk- upinn felldur rennur b-peöið upp, en ella hótar biskupinn að hiröa peöiö á b2 og ryöja sinu peöi þannig leiö. I fjdrða dæminu eru svörtu peðin orðin hættuleg qg riddar- inn liprari en biskupinn. Svartur getur leikiö W^jTTM r/.WÁ m 'wk Wá, m. 1i * wé'"y'w^ 'fj m wá 1. ...-Rc3! Nú leiöir2. bxc3 bxa3 beint til glötunar. Hvitur virðist ekki eiga neina vörn. Hugsanlegt framhald er 2. Bel-Rdl 3. axb4- Rxb2 4. Bd2(ella rennur a-peðið beint upp) a3 5. Bcl-cxb4og þvi næst Rdl (eða a4) og fær nýja drottningu. Næsta dæmi er löngu klass- iskt. Það sýnir gegnbrot sem er tefld I Osló áriö 1921. Hún tefld- ist á þessa leiö: WÆ W IP mmmm\ m.ijÉLjmjm.* mÆmm.. iii ft m 8! m m m Wzí.-.mW . W.--' m.:. 1. _-b4! 2. axb4 Ella hefði komið 2. -c3+ 3. bxc3-bxa3 2. ...-Hxh4! 3. gxh4-g3! 4. fxg3-c3+! Ef nú 5.- Kxc3 leikur svartur Kxe3 og rennir f-peðinu upp I borð. 5. bxc3-a3 oghvitur er varnarlaus. Hér má segja að allt boröið stæði I björtu báli. Þótt þetta viröist ekki óskaplega flókið þegar manni hefur verið sýnt það, mátti ekki miklu muna. Hefði svartur til aö mynda byrjaö á 1. -Hxh4 2. gxh+b4 gat hvitur flækt málið meö 3. h5! Hins vegar sýnist 1. -Hxh4 2. gxh4-g3 3. fxg3-b4 duga. A tiunda Reykjavikurmótinu komutvivegis fyrir endatöfl þar sem hrókur átti i höggi viö peö. Við skulum lita á viðureign Hauks Angantýssonar viö Hor- vath úr siðustu umferð mötsins. Skákin snýst frá upphafi aö verulegu leyti um peö. Aö lokum hefúr Haukur fjögur peð gegn hrók. Hann er komin mjög nærri vinningi, en Horvath tekst að bjarga sér á ævintýralegan hátt þegar allt viröist komiö I óefni. Horvath — Haukur Angantýs- < son Sikileyjarleikur 1. e4-c5 2. Rf3-e6 3. d4-cxd4 4. Rxd4-Rf6 5. Rc3-Rc6 6. Bf4-d6 7. Rxc6-bxc6 8. e5-Rd5 9. Rxd5-cxd5 10. Bd3-Da5+ 11. c3-Dc7 12. Da4+-Bd7 13. Dd+Dc5 14. exd(>-Dxd4 Hauki list ekki á Bxd6 15. Dxg7, en peðiö á d6 virðist lika óþægilegt. 15. cxd4-Hb8 16. Hcl 16. 0-0-0-Bb5? 17. d7+ og Bxb8.En svartur leikur 16. -Hb6 og siðan Bxd6. Nú gæti Haukur leikið Hxb2 eöa Hb6 en velur að beina spjótum sinum að drottn- ingarpeðinu. ■ 16. ...-Hb4 ’ 17. He3-f6 18. Hb3-Hxd4 19. Be3-Hxd3 20. Hxd3-Bxd6 21. Bxa7-Bb4+ 22. Kdl-Bb5 Haukur hefur látið skiptamun en biskupar hans eru vel virkir. Nú dugar Hb3 að sjálfeögöu ekki vegna Ba4 og hrókurinn fellur. 23. Hd4-Bd6 24. Kd2-Kd7 25. Hcl-Ha8 26. Bc5-Hxa2 27. Hb+Bc4 28. Bxd6-Kxd6 29. Hc3 Eða 29. Hb7-g5 og svarar Hxh7 með Hxb2+. 29. ...-Hal 30. b3-B fl 31. Ha4-Hb 1 32. Kc2-Hel 33. He3-Hxe3 Hvitum tókst að losa sig viö svarta hrókinn, en leiknum er ekki lokið fyrir þvi. 34. fxe3-Bxg2 35. Ha6 + -Ke5 36. b+g5 37. Kc3-Bf 1 38. Ha5-Ke4 39. b5 + -Kxe3 40. b6-d4+ 41. Kb2-Bg2 42. Ha7-h5 43. b7-Bxb7 44. Hxb7-h4 45. Kcl-g4 Tlmaþrönginni er lokið.en skákin er jafn hlaöin spennu og nokkru sinni fyrr. Raunar finnst manni svartur standa með pálmann i höndunum, svo að næstum þurfi krataverk til að bjarga hvit, enda reynist það svo. 46. Hb6-f5 47. Hxe6+-Kf3 48. Kd2-h3 49. He2-f4 50. Kel-g3 51. Kfl! HAUKUR ANGANTVSSON HORVATH Nú strandar 51. -g2+ á 52. Kgl-Kxe2 og hvitur er patt. Þessi skemmtilega hugmynd bjargar hvit þegar allt virðist komið i óefni. Haukur lék 51. -d3,en eftir 52. Hd2 sömdu kapparnir jafntefli. Svartur kemst ekki áleiöis vegna pattsins. Framhaldið gæti oröið á þessa leiö: 52. -Ke3 53. Kel!-g2 54. Hxd3+!-Kxd3 55. Kf2-f3 56. Kgi-Ke2 og hvitur er patt. Eða 56. -Kd2 57. Kf2-glD + 58. Kxgl-Ke2 59. Khl-f2og hvít- ur er aftur patt. Spilaþraut helgarinnar SD432 HAKD TG832 3 SK107 SG986 HG92 H1083 T654 TD109 LK98 L104 SA5 H7654 TAK7 D65 Hjarta er tromp. Suður spilar út og á aö fá niu slagi til viðbótar. •guqjcjíseii t jnjsne jniuan Qidtuoj) efQiJij 8o BQeds jeduioji jnQns sjn +sne iidsineijefq jnspi jnQJOM Friðrik Dungal luuiguqj^iseq JU/Cj efjai qb ssacj jij eduiojj qb joqjba jnjsne §o uuiSuoq ejnei q ijSjj Jnjje So ijSij jejseq joqjom ijnej jejids So jnsjaj sjnQns sq uias ijqjou qjj iQeds 'Jniiaj joqjou uias ejjetq jnjæj jnjsny •eueq q jæj So eunij jnjsne jnjæi TAcj uui jnjsne Qiuioq ejaS Qe ssaij pj eunSuiujjojp jnQns jnjæj p<} uueqjetj jnjsne ijqq 'jsuij ejnej jnjæi jnQJOjQ eunSuiujjojp q jnqaj jnQjou 3o jnjsaA jnjaS iacJ eunSuiujjojp BQeds i hSjj Qejseq jnQns jnjaS uuiSuqsi q jnjsaA iqex •qiuiuhj eQeds jnjæi jnQns :usnBT

x

Helgarpósturinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Helgarpósturinn
https://timarit.is/publication/47

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.