Helgarpósturinn - 02.07.1982, Blaðsíða 14

14
LÁ TINN STÓRMEISTARI
Þá er Art Pepper,einn af stór-
meisturum djasssaxafónsins,
fallinn i valinn. Hann var meira
að segja svo þekktur aö frétta-
skeyti voru send um viöa veröld
til aö segja frá láti hans og birt-
ist fregn fyrir nokkru i Morgun-
blaðinu þar sem hann var kall-
aður einn af frumherjum djass-
saxafónleiks. Sannarlega var
Art Pepper einn af meisturum
djasssaxafónsins en frumherji
var hann ekki. beir voru af
þeirri kynslóö er á undan honum
fór.
Lifshlaup Art Peppers var
þyrnum stráö. Hann var eitt af
fórnarlömbum hins hvita eiturs,
heróinsins, en tókst þó að vinna
sigur á þvi aö lokum einsog
félagahans Hampton Hawes, en
illa voru likamar þeirra leiknir
áöur en sá sigur vannst og þeir
eru nú báöir látnir fyrir aldur
fram.
Art Pepper fæddist árið 1925 i
Kaliforniu. Niu ára gamall fór
hann að læra á klarinett en á
altósaxafón frá þvi hann var
þrettán ára. 1943 geröist hann
atvinnuhljóðfæraleikari og lék
m.a. með Benny Carter og Lee
Young (bróður Lesters) áðuren
hann réðst til Stan Kentons i
nóvember 43. Með honum lék
hann írammi febrúar 44. Seinna
lék hann aftur meö Kenton
(47—52). Eftir 52 hefur hann
fyrst og fremst leikiö með eigin
kvartett, en sá ferill hefur verið
heldur skrykkjóttur, þvi hann
sat löngum i fangelsum vegna
heróinneyslu. Fyrsta dóminn
fékk hann 1953 og eftir að hafa
verið dæmdur til langrar fang-
elsisvistar 1960 heyröist hinn
tæri altóhljómur hans ekki i
fimmtán ár.
Art Pepper eyddi ellefu árum
ævi sinnar i fangelsum vegna
heróínneyslu. Hann seldi aldrei
gramm heldur var hann
dæmdur fyrir að kaupa það til
eigin nota. Slik voru örlög
margra góðra djassleikara
þessara ára.
Fyrir þögnina miklu var Art
Pepper i hópi betri altista. Still
hans lá á milli Charlie Parker
og Lee Konitz, kraftmikill en
lipur, titringsiaus en heitur.
Hann hljóöritaði mikið og
munu margir hér eiga ýmsar
Contemporary skifur hans, m.a.
hljóðritaði hann með ryþma-
sveit Miles Davis 1960 (Con-
temporary M3573): Wynton
Kelly, Paul Chambes og Jimmy
Cobb. Hann var nýkominn úr
fangelsi er hann heyröi King of
Blue Miles Davis fyrst og tenor-
istinn hafði mikil áhrif á hann,
sá var John Coltrane. Einnig
lærði Pepper ýmislegt af Orn-
ette Coleman. Hann var alltaf
opinn fyrir nýjum straumum og
ummyndaði þá á persónulegan
hátt.
„Auðvitað gat ég ekki spilað
mikiö i fangelsinu”, sagði hann i
viðtali við db 1975. ,, En rétt
áöuren mér var sleppt fór ég aö
æfa fyrir alvöru. Ég vissi að
þegar ég losnaði myndi ég spila
betur en nokkru sinni fyrr. Ég
veit ekki hvað hafði gerst innra
með mér — hryggðin... þaö eru
slikar tilfinningar sem setjast
aö i þér.
Þú þjáist svo, þú kemst i slikt
návigi viö sjálfan þig aö þegar
þú spilar geturðu kafað til
botns. Það er einsog þú úthellir
lifi þinu og sál þegar þú spil-
ar...”
Aö sjálfsögöu veröur enginn
snillingur af að ánetjast heróini,
lendai fangelsi og yfirvinna
fiknina. En mikill listamaður er
gengur i gegnum slika eldraun
getur gefið okkur meira en ella
sleppi hann heill. Slikt gerði Art
Pepper og þær hljóöritanir er
hann hefur gert á siöustu árum
eru hver annarri betri. bær
eru i hópi þess betra sem gert
hefur verið i djassi. Þvi miöur
hafa þær ekki borist i hillur inn-
lendra hljómplötuverslana.
Hvað þar er á boöstólum hefur
alltaf verið tilviljun háö. Þótt
Art Pepper hafi veriö i hópi
efstu manna i kosningum djass-
blaðanna og veriö kosinn djass-
leikari ársins tvö sl. ár af Jazz
Journal hefur þaö ekki nægt
honum til aö komast i plötu-
rekkana i Reykjavik.
Kunningi Sigurjóns Sighvats-
sonar sem nú nemur kvik-
myndalist i Los Angeles, gerði
heimildarmynd um Art Pepper
og kvartett hans, þar sem Bob
Magnússon lék á bassann. Vonir
stóðu til að sú mynd yrði frum-
sýnd hér um siðustu jól. Úr þvi
varð ekki en við biðum bara ró-
leg. Það hefur litið farið fyrir
Art Pepper á Islandi sl. tuttugu
ár svo ekkert liggur á. List hans
fyrnist ekki en mikið væri,samt
gott ef þeir er flytja inn hljóm-
plötur pöntuöu nokkrar af
snilldarskifum hans sem fyrst:
merkin eru ma. Contemporary,
Galaxy, Artists House og Blue
Note. Um meira biöjum viö
ekki.
Fðstud.gur 2. júlí 1982
Art Pepper — enn einn stórmeistari jazzins fall-
inn i valinn.
C/ash og Blondie á réttri braut
The Clash-Combat Rock
Það hefur mikið gengið á hjá
hljómsveitinni The Clash siö-
ustu vikurnar. Rétt áður en
haldiö skyldi i hljómleikaferö
um Bretland hvarf Joe
Strummer, aðalsöngvari hljóm-
sveitarinnar, og i nokkrar vikur
vissi enginn, nema mamma
hans, hvað orðiö heföi af honum
og komust þvi ýmsar furðu-
sagnir á kreik um hvað oröiö
hefði um hann. Aflýsa varð
Bretlandsreisunni en hins vegar
seldist nýja platan þeirra, Com-
bat Rock, betur en nokkur átti
von á og fór hún alla leið i annað
sæti breska listans.
Ekki var Strummer fyrr
kominn i leitirnar en Topper
Headon trommuleikari sagði sig
úr sveitinni. Af hverju Headon
hætti liggur ekki alveg ljóst
fyrir en liklega hefur það hjálp-
aö til að hann hefur verið að
reyna að ná sér upp úr eymd og
volæði eiturlyfjaneyslu, eftir að
hafa kynnst all náið „töfra-
mætti” heróinsins. Frést hefur
að Tory Crimes fyrsti trommu-
leikari The Clash sé farinn að
lemja húðirnar hjá þeim að nýju
en ekki er vist aö það verði til
frambúðar þar eð þeir Strumm-
er, Jones og Simonon hafa lýst
þvi yfir að hljómsveitin muni
framvegis vera trió og notast
verði við gestatrommuleikara
hverju sinni.
Ólikt tveimur siðustu plötum
The Clash, London Calling og
Sandinista.sem voru tveggja og
þriggja platna albúm, er
Combat Rock bara einföld. Er
bæði hægt að telja þaö kost og
galla. Kosturinn felst i þvi aö
heildarsvipur plötunnar verður
sterkari, þar sem frekar eru
valin þau lög sem fyrirfram er
vitaö aö muni falla fólki i geð.
Gallinn er þá sá aö við hlust-
endur veröum af þvi aö verða
vitni að ýmsum forvitnilegum
tilraunum, sem frekar vikja
fyrir pottþétta efninu. Þaö er
þvi minna um að sénsar séu
teknir á Combat Rock en t.d.
Sandinista. Það þýðir þó ekki
endilega að The Clash fari
troðnar slóðir á Combat Rock og
óneitanlega er þar viða komiö
við. Þar er aö finna anga flestra
þeirra stefna sem athyglis-
verðar eru i rokkinu i dag.
Sem fyrr eru textarnir ákaf-
lega pólitiskir og á plötunni er
t.d. ekki aö finna nema einn
ástarsöng, Should I Stay Or
Should I Go, sem einnig er eina
lagið sem Mick Jones syngur.
Simonon syngur einnig eitt lag,
Red Angel Dragnet, sem er það
lag plötunnar sem kemst næst
þvi að vera reggae lag. Það
hljórnar þó eins og Clash lag,
ekki eins og Cíash að reyna að
spila reggae (sem þeir gerðu þó
vel), eins og raunin var á
Sandinista. Lagiö Death Is A
Star fjallar um þá ánægju fólks
aö fara i kvikmyndahús til
þess að sjá fólk drepið á hvita
tjaldinu og Sean Flynn er um
striðsljósmyndara sem týndist i
Kambódiu árið 1970. Know Your
Rights er um þau sjálfsögðu
réttindi fólks að veröa ekki
drepið, fá nóg aö boröa og mál-
frelsi. Lag þetta er eitt hið besta
á plötunni, ásamt Rock The
Cashbah og eru þau einna lik-
legust til vinsælda.
Eins og á undanförnum Clash
plötum njóta þeir aöstoðar vel
valinna gesta. Ellen Foley
syngur bakraddir i In a Car
Jam, Joe Ely syngur bakraddir
i Should I Stay, neðanjarðar-
listamaöurinn Futura 2000
kemur boðskap sinum til skila i
fönklaginu Overpowered By
Funk og Alan gamli Ginsberg
tautar með i laginu Ghetto De-
fentant. Auk þess leika Tymon
Dogg og Poly Mandell á hljóm-
borð og Gary Barnacle á saxó-
fón.
Ég hef hlustað mikiö á Com-
bat Rock siöustu vikurnar, þvi i
fyrstu var ég ekkert yfir mig
hrifinn en ég er þeirrar
skoðunar nú að hér sé um mjög
góða plötu að ræða. Combat
Rock er nefnilega fyrst og
fremst rokk plata og rokk er
einmitt það sem The Clash spila
best.
Blondie-The Hunter
Þaö er ekkert vafamál að
þótt tvær siðustu stóru plötur
MI‘ CUMOA'r »#€E*
hljómsveitarinnar Blondie, Eat
To The Beat og Autoamerican
(ég tel ekki Best of Blondie
með), hafa ekki verið nógu
góðar, þá er hljómsveitin ein-
hver besta popphljómsveit
seinni ára og talar Best Of plata
þeirra sinu máli þar um.
Eftir hina hræðilegu Auto-
american var ég satt að segja
hræddur um aö Blondie væru
algjörlegí búinaö veraogviðlitlu
að búast frá þeim i framtiðinni.
Að visu var sólóplata Debbie
Harry, Koo Koo, heldur skárri,
þó hún sé alls ekki nógu góö.
Það kom þvi þægilega á óvart
þegar ég heyrði nýjustu plötu
þeirra, The Hunter, aö hún
skyldi vera jafn góð og raun ber
vitni.
A The Hunter er að visu
ekkert nýtt að gerast en tón-
listin er mun kraftmeiri en á
Autoamerican og góður gitar-
leikur er áberandi i nokkrum
laganna. Annars er tónlistin
mjög poppuð og nær undan-
tekningarlaust með góðum
danstakti. Það eru i rauninni
ekki nema tvö lög á plötunni
sem ég kann alls ekki við en það
eru lögin Island Of Lost Souls og
Little Caesar, sem minna mjög
óþyrmilega á Boney M. En for-
múla þessi reyndist Blondie vel
i laginu The Tide Is High, svo
það er kannski ekki nema von
að þau reyni aftur. Hin svo-
kallaða „rap” tónlist reyndist
þeim lika vel i laginu Rapture,
svo þau „rappa” náttúrlega
áfram og nú heiiir lagið The
Beast.
öll lögin á plötunni eru eftir
meðlimi hljómsveitarinnar,
utan eitt, The Hunter Gets
Captured By The Game, sem er
eftir Smokey Robinson og að
minu mati er það eitt besta lag
plötunnar, ásamt English Boys.
Það má segja aö Blondie séu á
réttri braut að nýju, þó óneitan-
lega skorti nokkuð á að þau séu
eins fersk og skemmtileg og á
fyrstu þremur plötunum.