Helgarpósturinn - 17.09.1982, Blaðsíða 7

7
Guðbergur
skrifar
um mynd-
list í HP
Halldór Björn Runólfsson
sem undanfarin þrjú ar hefur
skrifað um myndlist fyrir
Helgarpóstinn hefur nú látið
af því starfi. Blaðið þakkar
honum samvinnuna og árnar
heilla á nýjum vettvangi. Við
myndlistarskrifum tekur nú
einn okkar fremsti rithöfund-
ur, Guðbergur Bergsson.
Guðbergur er vel að sér um
myndlist og listasögu, auk
þess sem hann hefur sjálfur
tekið virkan þátt í myndlistar-
sköpun. Helgarpósturinn bý-
ður hann velkominn til starfa
og væntir góðs af samstarfinu
við hann.
Ráðstefnuhald um síðustu helgi:
Gagnrýni — fyrir
hvern? — hvernig?
Saga heitir þessi mynd en hún er önnur tveggja mynda sem Ragnheiður Jónsdóttir sendi á sýninguna í
Fredrikstad.
Ragnheiður Jónsdóttir verðlaunuð
á alþjóðlegri grafíksýningu í Noregi
Á alþjóðlegri grafíksýningu sem
haldin er í Fredrikstad í Noregi
annað hvert ár, gerðist það nú í
haust að Ragnheiður Jónsdóttir
grafíker hlaut verðlaun fyrir verk
sín.
„Ég veit nú ósköp lítið um þessi
verðlaun", sagði Ragnheiður þeg-
ar Helgarpósturinn spurði hana
frétta. „Ég fékk bara bréf um að
mér hefðu verið veitt verðlaun, en
ég hef enn ekki séð sýningarskrána
og veit því lítið um aðrar myndir á
sýningunni en þessar tvær sem ég
sendi. Ég hef tekið þátt í þessari
sýningu oftast nær síðan árið 1972
en mér skilst að hún hafi veriö
nokkuð öðruvísi nú en vanalega".
— En ertu ekki ánægð með
verðlaunin?
„Vitaskuld er ég þaö og mér
U..A í An t.iHoiT'i n-imnn tiA í
dómnefndinni sátu menn frá öllum
heimshornum. Það var einn frá
Kólumbíu, einn frá Japan, einn frá
Spáni, einn frá Sovétríkjunum og
einn frá Noregi. Fað hefur þýtt að
engin ein lína var ráðandi".
Þetta eru þriöju alþjóðlegu verð-
launin sem Ragnheiður hlýtur á
ferli sínum. Hún var verðlaunuð
árið 1976 á alþjóðlegri grafíksýn-
ingu í Þýskalandi og sama sagan
endurtók sig á Spáni árið 1978.
— ÞH
Samtök gagnrýnenda héldu um
síðustu helgi í samvinnu við félög
listamanna fyrstu sameiginlegu
ráðstefnu þessara aðila hér á landi.
Efni ráðstefnunnar var
„Gagnrýni — fyrir hvern? —
hvernig?“. Var ráðstefnan fjölsótt
og umræður fjörugar. í fjölmiðla-
dálki Helgarpóstsins ijallar Jón
Viðar Jónsson, leiklistargagnrýn-
andi blaðsins og formaður samtaka
gagnrýnenda um ráðstefnuna frá
sjónarhóli þeirra, en hér á eftir eru
raddir nokkurra úr hópi lista-
manna sem ráðstefnuna sóttu.
ráðstefna, enda liggur í augum
uppi að samræður séu af hinu góða.
Ef ég á að nefna einhverja agnúa
þá væri það helst að umræðuhópar
voru helst til stórir. En það væri
ekki vitlaus hugmynd að halda
svona ráðstefnur á fárra ára fresti".
Guðrún Asmundsdóttir, leikari:
„Mér fannst ráðstefnan mjög
fróðleg enda gerist það ekki oft að
við fáum tækifæri til að skiptast á
skoðunum við gagnrýnendur svona
beint. En árangurinn, hann verður
að sýna sig. Pað var rætt um að
halda aðra ráðstefnu síðar og þar
mætti leggja fram einhver gögn,
t.d. leikdóma, sem ræða mætti út
frá. Slíkt myndi auka skilning lista-
manna og gagnrýnenda á milli".
Asa Sólveig, rithöfundur:
„Mér sýndist þetta vera gagnleg
Sveinn Einarsson, þjóðleikhús-
stjóri:
„Mitt álit rúmast í einni setn-
ingu. Ég átti ekki von á að mikill
árangur næðist, en held þó að
kannski hafi ráðstefnuhaldið verið
skárra en ekkert".
Edda Jónsdóttir, grafíker:
„Mér fannst ráðstefnan gagnleg
og eftir þetta er kannski hægt að
halda alvöruráðstefnu sem væri
betur undirbúin. Þarna var svosem
ekki tekið á neinu, þetta var frekar
rabbfundur.
Galli var hve fáir myndlistar-
gagnrýnendur mættu, það vantaöi
þá sem mann langaöi kannski mest
að tala við. En það er sjálfsagt að
auka samskipti listamanna og
gagnrýnenda".
Eðlilegast væri að klippa á blaða-
Rætt við Ingólf
Margeirsson sem
er með tvær bækur
á jólamarkaðnum
Ein þeirra bóka sem hvað
mesta athygli vöktu í bókaflóð-
inu í fyrra var Lífsjátning, end-
urminningar Guðmundu Elías-
dóttur söngkonu sem Ingólfur
Margeirsson skráði. Nú hefúr sú
bók verið útnefnd til að keppa
fyrir Islands hönd um bókmennta-
verðlaun Norðurlandaráðs. En
Ingólfur ætlar ekki að láta þar
við sitja heldur verður hann með
tvær bækur á markaðnum í ár.
„Onnur bókin heitir Erlend
andlit og undirtitillinn er Mynd-
brot af mannfólki. Ég hef gengið
með þessa bók í maganum í nokk-
ur ár. í janúar settist ég svo við
skriftir og lauk við bókina í ár,”
sagði Ingólfur þegar Helgarpóst-
urinn ræddi við hann. „Þetta eru
sex frásögur af jafnmörgum per-
sónum sem ég hef kynnst á flæk-
ingi mínum um útlönd á 15 árum.
Persónurnar eru pólsk vændis-
kona í Varsjá, sænskur jámbraut-
arstarfsmaður sem dreymir um að
verða ríkur og fékk mig til að stela
með sér koparlest, Grikki sem ég
hitti bæði í Grikkíandi og Stokk-
hólmi, amerísk ekkja í suðurríkj-
um Bandaríkjanna, lestarstjóri í
Búdapest sem lifir í vellystingum
og tilheyrir hinni útvöldu stétt, og
loks er það enskukennari sem ég
hafði í Brighton, dæmigert af-
kvæmi bresks skólakerfis. Þessi
bók er eins konar uppgjör, eins og
að loknum grímudansleik, þá fyrst
rennur upp fyrir manni við hverja
maður var að dansa.
Þegar þessari bók var lokið hélt
ég að ársvinnan væri búin en þá
barst mér símtal frá ASÍ. Ég var
beðinn um að ritstýra ákveðinni
útgáfu sem væri leyndarmál hver
væri. Málið skýrðist þó fljótlega.
Listasafn alþýðu hafði ákveðið að
hefja samvinnu við bókaútgáfuna
Lögberg um útgáfu bóka um ís-
lenska myndlistarmenn og þar sem
Listasafnið hafði orðið til með því
að Ragnar Jónsson í Smára gaf
ASÍ 120 myndir úr einkasafni sínu
árið 1961, var ákveðið að hefja
samstarfið á því að heiðra Ragnar
með bók.
Ég tók verkið að mér og hafði
samband við 15 samferða- og sam-
starfsmenn Ragnars. Upphaflega
var ætlunin að þeir skrifuðu hver
sína grein en af ýmsum ástasðum,
svo sem til að forðast endurtekn-
ingar, varð það úr að ég tók viðtöl
við þá alla. Þessi viðtöl verða í
bókinni ásamt ítariegum formála
um Ragnar og 48 eftirprentunum
eftir 25 meistara íslenskrar mynd-
listar, allt myndir úr safni Ragnars.
Bókin verður í stóru broti eins og
listaverkabækur.”
- Við hverja ræddirðu?
„Árna Kristjánsson píanóleik-
ara, Björn Th. Björnsson listfræð-
ing, Guðberg Bergsson rithöfund,
Guðmund Daníelsson rithöfund,
Gylfa Þ. Gíslason prófessor, Hall-
dór Laxness, Hannibal Valdimars-
son, Jóhann Pétursson vitavörð,
Jón Þórarinsson tónskáld, Krist-
ján Davíðsson listmálara,Kristján
Karlsson bókmenntafræðing,
Matthías Johannessen ritstjóra,
Sigrúnu Eiríksdóttur ekkju Páls
ísólfssonar, Sigurjón Ólafsson
myndhöggvara og Thor Vilhjálms-
son rithöfund."
- Hvernig hefur Lífsjátning
gengið?
„Stórvel. Hún kom út í tveimur
upplögum í fyrra og það síðara
seldist upp nú í sumar. Þá voru
seld af bókinni 6.500 eintök og nú
er verið að prenta þriðja upplagið.
Ég var hálfundrandi á þessu, mað-
ur verður svo óraunsær á eigin
verk þegar búið er að vinna lengi í
þeim, svo nærsýnn á þau. Undrun
mín náði svo hámarki í marsmán-
uði sl. þegar mér var tilkynnt að
bókin hefði verið útnefnd til bók-
menntaverðlauna Norðurlanda-
ráðs, það er fátítt að endurminn-
ingabækur hljóti þann heiður.“
- Hvað er svo framundan hjá
þér, gengurðu kannski með skáld-
sögu í maganum?
„Ég ætla nú að taka það rólega
fram að jólum, fást við smíðar
o.þ.h. En ég er með ýmsar hug-
myndir og geng vitaskuld með
skáldsögu í maganum. Ég hef tek-
ið hægfara þróun sem skríbent.
Byrjaði í blaðamennskunni, fyrst í
fréttum, síðan komu viðtöl, þar á
eftir Lífsjátning sem er eiginlega
útvíkkað viðtalsform og í Erlend-
um andlitum er ég að skrifa mig frá
blaðamennskunni, hún er á mörk-
um blaðamennsku og smásagna-
formsins. Eðlilegasta framhaldið
væri því að klippa endanlega á
blaðamennskuna. En ég fer hægt í
sakimar, reyni að tileinka mér
formið og tæknina áður en ég vind
mér út í einhver stórvirki. Nú og
því meir sem ég les, þeim mun
meiri komplexa fæ ég. Það eru til
svo margir góðir rithöfundar."
ÞH