Helgarpósturinn - 21.01.1983, Blaðsíða 13

irinn ^östudagur 21. janúar 1983
13
Þá var ennfremur samið um 12 daga orlof, og
að orlofslög skyldu sett.
Helstu áfangar í verkalýðsbaráttunni, sem
ég tel mig hafa átt nokkurn þátt í, aðrir en
kaupbaráttan, og mér þykir vænst um, snerta
tryggingamál. Eg nefni þar atvinnuleysis-
tryggingarnar 1955, sjúkrasjóði verkalýðsfél-
aganna 1961 og almennu lífeyrissjóðina 1969.
Samningar og lög um þessi atriði hafa gjör-
breytt afkomuöryggi verkafólks þegar
eitthvað á bjátar, og þessi réttindi verða
ekki af því tekin“.
Verkalýðsflokkur?
- En svo við snúum okkur að stjórnmála-
ferlinum. Þú fórst á þing fyrir Alþýðubanda-
lagið, verkamaður og gamall baráttumaður
af fremstu vígstöðvum verkalýðsbaráttunn-
ar. Flokkurinn hefur hinsvegar verið sakaður
um að fjarlægjast verkafólkið stöðugt meir.
,sJá, það er umdeilanlegt hvort forystu-
menn í verkalýðsfélögunum eiga jafnframt
að vera þingmenn og verður alltaf. En vera
mín á Alþingi hefur ekki orðið til þess að
Dagsbrún bíði neinn hnekki af.
Það er þvert á móti skoðun mín, að verka-
lýðsflokkunum sé það nauðsyn að hafa slíka
menn inni á Alþingi, ég held það hljóti að
styrkja þingflokkana".
- Er ekki Alþýðubandalaginu mestmegnis
stjórnað af „menntamannaklíkunni"?
„Nei, alls ekki. Auðvitað geta verið skipt
sjónarmið milli þessara þjóðfélagshópa, en
mín skoðun er sú, að í verkalýðsflokki eigi
sjónarmið verkafólksins að vera alls
ráðandi".
- Er Alþýðubandalagið ennþá verkalýðs-
flokkur?
„Já, það tel ég vera. En aðstæður hafa
breyst. Verkafólk er ekki sú stærð og það afl i
þjóðfélaginu sem áður var og það hefur áhrif
inn í pólitísku flokkana".
- Verkalýðsbaráttan nú og á síðustu tím-
um. Hvaða augum lítur þú hana?
„Mér mislíka mest þessi sérhagsmuna-
sjónarmið og háu kröfur einstakra hópa, sem
stundum eru markaðar tillitslausri eigingirni.
En sá blær hjálpseminnar sem að mínu viti
verður alltaf að vera aðall verkalýðshreyfing-
arinnar er ekki jafn sterkur og áður var. Inni-
haldið í baráttunni hefur tekið á sig annan
svip og þá þróun er ég ekki sáttur við. Ef
samhjálpin - við eigum ekki til annað orð yfir
solidarity - og áhersla á kjör þeirra sem eru
lakast staddir eru ekki í fyrirrúmi erum við
ekki á réttri leið“.
Samviska allra
ríkisstjórna
- Tengsl Alþýðubandalagsins og Alþýðu-
sambandsins, verkalýðshreyfingarinnar,
hafa líka oft verið gagnrýnd. Það að verka-
lýðshreyfingin hefur sýnt hægri stjórnum
klærnar en verið þolinmóð við vinstri stjórn-
ir. Hver er þín skoðun á þessu?
„Það hefur alltaf verið mín skoðun, að
verkalýðshreyfingin eigi ekki að vera háð pó-
litísku flokkunum. Hún eigi áð vera óháð
þeim en hinsvegar að hafa samstarf við
verkalýðsflokkana. Á sama hátt á verkalýðs-
hreyfingin að taka sjálfstæða afstöðu, hún
getur ekki leyft sér að hafa eina afstöðu í dag
og aðra á morgun.
Ég hef sagt það áður og ég get sagt það
enn, að ég held að verkalýðshreyfingin eigi
að vera samviska hvaða ríkisstjórnar sem er.
Og það er eðlilegur hlutur, að það hljóti að
vera nokkur aðstöðumunur eftir því hvort við
völd er ríkisstjórn vinsamleg verkalýðs-
hreyfingunni eða fjandsamleg henni. Það
liggur í augum uppi, að sé fjandsamleg ríkis-
stjórn við völd hljóti afstaða verkalýðs-
hreyfingarinnar að vera harðari".
- En ert þú sjálfur jafn róttækur enn og
hérna áður fyrr?
„Ég tel mig nú vera það. En tímarnir
breytast og mennirnir með. Hvorttveggja er,
að ég h'eld ég hafi aldrei verið neitt sérstakt
efni í byltingarmann, og eins hitt að ég er ekki
ungur lengur og viðhorf mín eru kannski þess
vegna önnur. Hinsvegar hef ég gaman af að
fylgjast með ungum og reiðum mönnum ef
reiði þeirra beinist í jákvæðan farveg.
Eftir sem áður er það þó mín bjargfasta
skoðun, að dægurbaráttan, þessi frumstæða
hagsmunabarátta, geti aldrei verið neitt tak-
mark í sjálfu sér. Enn sem fyrr er það mín
skoðun, að takmark verkalýðshreyfingarinn-
ar á íslandi þurfi að vera það að alþýðan hafi
óskoruð völd yfir landi sínu öllu og auðæfum
þess“.
Eftir meira en hálfrar aldar baráttu í
fremstu víglínu verkalýðshreyfingarinnar er
Eðvarð Sigurðsson „viðloðandi" skrifstofu
Dagsbrúnar, eins og hann orðar það kominn
hátt á 73. ár. Hann getur ekki slitið sig frá því
sem segja má að hafi verið lífsstarf hans um-
fram flest annað - og það sem halda mun
nafni hans á lofti.
Við kveðjum hann þar sem hann situr
undir stóra rauða Dagsbrúnarfánanum, slær
úr pípu sinni í öskubakka sem er afskorin
strokkur úr vél og getur litið með ánægju yfir
lífsstarfið. Hann hefur átt þátt í að ná fram
mörgum hagsmunamálum verkafólks. En
hann ber ekki ábyrgð á neyslu- og kapp-
hlaupsþjóðfélagi nútímans. Þeir sem stóðu í
fylkingarbrjósti í verkalýðsbaráttu kreppuár-
anna stefndu ekki að slíku þjóðfélagi.