Helgarpósturinn - 23.06.1983, Blaðsíða 12
12
Fimmtudagur 23. júní 1983
.fJústurinn.
„...en í hábœnum iðkaður ómstríður söngur var fyrr...“
Þessum línum úr „útumholt &hólablús“ Megasar skaut upp í huga mér þegar
ég gekk til fundar við Valbjörn Þorláksson til að eiga við hann viðtal, daginn fyrir
þjóðhátíð. Og eflaust taka sumir undir með skáldinu, þegar það segir: „ langt er nú
um liðið síðan láréttum í hinzta sinn mér verðirþar vörþuðu á dyr“, ogfyllast trega.
Já, af er sú tíð þegar menn sátu við sþaklegar umrœður uþþi undir súð eða hlýddu
á Hauk Morthens syngja „Horfðu á mánann“ innan um þlastblómin í Garði hins
himneskafriðar.
En hvað á þetta tal skylt við Valbjörn Þorláksson?
Jú, síðustu árin hefur hann rekið mini-golf ígróðurhúsinu þar sem Haukur söng
fyrrum. Plastblómin eru enn á sínum stað og litla tjörnin einnig en hvergi sá égþlast-
öndina sem áðurfyrr lónaði um hana. Þarna var slangur af ungum drengjum að sþila
mini-golf þegar mig bar að garði. Valbjörn bauð mér til sœtis í þröngri komþu og
dundaði sér við að gangafrá veiðistöngum íþar tilgerðaþoka meðan ég mundaðiþenn-
ann.
„Mcr
nægir
ao
fara
flt
á
VÖII
— Er hann á leiðinni í lax?
„Nei, við förum stundum niður á bryggju
nokkrir félagar á kvöldin og sitjum þar með
stengurnar".
Þarna í garðinum hefur Valbjörn rekið
mini-golfið í ein átta ár. Staðurinn er opinn
svona fimm mánuði á ári eftir því hvernig
viðrar. Þarna kemur blandaður hópur fólks,
mest börn og unglingar, en Valbjörn segir að
stundum reki keppnismenn í golfi inn nefið og
reyni sig við brautirnar sextán.
Þegar Hábæ var lokað fyrir átta árum var
Valbjörn þjónn á staðnum. Þá stóð til að rífa
gróðurhúsið sem hýsti Garð hins himneska
friðar, en hann afstýrði því og keypti húsið.
Síðan hefur hann rekið mini-golf meðfram
því að stjórna frjálsíþróttadeild KR og þjálfa
ungviðið sem á eftir að stökkva, hlaupa og
kasta fyrir íslands hönd á íþróttavöllum
heimsins næstu árin. En hvaðan er hann
hann, þessi Valbjörn Þorlákss'on?
Sundlaugarvörður og
módelsmiður
Ég er fæddur á Siglufirði og ólst þar upp til
fjórtán ára aldurs. Foreldrar mínir voru Þor-
lákur Þorkelsson skipstjóri og Ásta Julíus-
dóttir kona hans. Frá Siglufirði fluttum við til
Keflavíkur þar sem ég fór að vinna í frysti-
húsi. íþróttirnar drógu mig til Reykjavíkur
þar sem ég vann fyrst á bílaverkstæði hjá Þóri
Jónssyni. Svo vann ég í Sundhöll Reykjavíkur
í 10-11 ár, smíðaði líkön af bæjarhlutum og
götum fyrir skipulagið. Síðasta árið sem Há-
bær var rekinn starfaði ég þar sem þjónn“.
Það er víst á engan Iogið þótt fullyrt sé að
Valbjörn sé mesti afreksmaður sem ísland
hefur átt á sviði frjálsíþrótta. Hann heldur
merkinu enn á lofti því hann er margfaldur
heimsmeistari öldunga. Einhvern veginn
finnst manni öldungsnafnbótin óviðeigandi,
því þrátt fyrir þá staðreynd að Valbjörn verði
fimmtugur á næsta ári mættu margir yngri
menn öfunda hann af útlitinu.
— En hvenær kviknaði íþróttaáhuginn?
„Það var strax á Siglufirði. Ég man að þegar
ég var 11 eða 12 ára kom ég mér upp aðstöðu
til að iðka stangarstökk, með gryfju og öllu
tilheyrandi. Það var þó ekki fyrr en í Keflavík
sem ég fór að stunda íþróttir af alvöru. Ég
byrjaði í knattspyrnu og varð íslandsmeistari
með Keflavíkurliðinu - 2. f!okki“.
— Svo einbeittir þú þér að frjálsíþróttum.
„Já. Fyrsta mótið sem ég tók þátt í var
drengjamót í Hafnarfirði árið 1952. Þar varð
ég drengjameistari í stangarstökki. Um svipað
leyti tók ég þátt í bæjarkeppni Keflavíkur og
Selfoss og varð annar á eftir Kolbeini Krist-
jánssyni. Þá stökk ég 3,40 m og þótti efnileg-
ur“.
— Hvað réði því að þú fluttir til Reykjavík-
ur og gekkst í KR?
„I Keflavík kynntist ég Þorsteini Löve
kringlukastara sem vann suðurfrá, en æfði
með KR. Honum fannst ég svo Éjótur að
hlaupa og vildi endilega að ég færi til Reykja-
víkur að stunda frjálsar íþróttir. Ég fór að
ráðum hans og byrjaði að æfa með KR, sem
þá var aðalliðið. Ég lagði mesta áherslu á
stangarstökk. Það nægði mér þó ekki, ég fór
vcrta
mcislari
að taka þátt í flestum keppnisgreinum og end
aði sem tugþrautarmaður. Ég var svo keppn-
isglaður..;*
— ...og metnaðarfullur?
„Já, ákaflega. Ég man að einhvern tímann
heyrði ég að heimsmeistarinn í stangarstökki
hefði hæsta gripið á stönginni, 4,23 m, svo ég
ákvað að bæta um betur og valdi mér gripið
4,25. Hélt því eftir það“.
Helgarpóstsviðtalið:
Valbjörn Þorláksson
íþróttamaður
Upp á skaftið
Þannig færði Valbjörn sig upp á skaftiðí
bókstaflegri merkingu og brátt fóru verð-
launapeningarnir að hrúgast upp hjá honum.
Hvað skyldi hann hafa unnið til margra titla?
„Ég hef ekki tölu á því, en þeir skipta
hundruðum. Einu sinni varð ég tífaldur
íslandsmeistari og sjö- eða áttfaldur mörg ár
í röð. Ég keppti í stangarstökki, 100 og 200
metra hlaupum, 110 og 400 metra grinda-
hlaupi, tugþraut, fimmtarþraut, spjótkasti og
var með í tveimur boðhlaupssveitum. Ég tók
fyrst þátt í íslandsmótinu árið 1954 og var
með þar til fyrir örfáum árum, þeir gátu alltaf
fyllt upp með mér“.
— Og enn ertu meistari, nú í öldunga-
flokki.
„Já, mér var sagt um daginn að ég ætti
heimsmet í 13 greinum í þeim flokki. Mér
nægir næstum því að fara út á völl til að verða
meistari“.
— Þú tókst þátt í fjölmörgum erlendum
stórmótum. Hve oft fórstu á Olympíuleika?
„Þrisvar. Reyndar átti ég rétt á að fara til
Melbourne árið 1956, lágmarkshæðin í stang-
arstökki var þá 4, 30 og ég stökk 4, 40, svo ég
hefði haft góða möguleika þar. En af því varð
ekki, þeir báru við pengingaleysi. Á þessum
árum var mikill rígur á milli félaga og hann
átti sinn þátt í að ég fékk ekki að fara. Þetta
hefur sem betur fer breyst.
Ég fór fyrst á Ólympíuleika árið 1960.
Lengst náði ég árið 1964 í Tókió þegar ég lenti
í 12. sæti af 38 keppendum í tugþraut. Reynd-
ar var ég í 5. sæti fyrir síðustu greinina sem var
1500 metra hlaup. Það var mín lélegasta grein,
ég hafði á orði að tugþrautin hjá mér væri níu
greinar og ganga. Það var eitthvert viljaleysi
sem réði þessu“.
Stokkið fyrir
blaðamenn
— Var ekki gaman að taka þátt í þessum
mótum?
„Jú, þetta var stórkostleg upplifun. Fyrsta
mótið var þó ekkert sérlega spennandi. Það
var í Noregi árið 1955 en þangað fór KR í
keppnisferð undir stjórn Benedikts Jakobs-
sonar þjálfara. Þá voru einhverjir blaðamenn
að tala við okkur á æfingu daginn fyrir mótið.
Ég stökk fyrir þá og fór léttilega yfir 4,10. En
þegar sjálft mótið hófst komst ég ekki yfir
byrjunarhæðina. Eftir þetta gætti ég þess vel
að hvíla mig í tvo daga fyrir mótin“.
— Hafa ekki orðið miklar breytingar á að-
stöðu til iðkunar frjálsra íþrótta frá því þegar
þú varst að byrja?
„Jú, geysilegar, það er ekki hægt að bera það
saman. Þá gátum við ekkertæft á veturna,
það var í ekkert hús að venda. En það var mik-
ið á sig lagt, ég man td. að við smiðuðum okk-
ur tréfleka fyrir atrennuna og settum stokk í
gólf til að geta æft stangarstökk og með þetta
keyrðum við um allan bæ til æfinga. Það
þýddi lítið að bjóða fólki upp á slíka aðstöðu
í dag.
Svo hafa líka orðið miklar breytingar í sum-
um greinum íþrótta. Til dæmis stangarstökki.
Þegar ég var að keppa notaði ég stálstöng. Þá
komst ég yfir 4.50 sem nægði mér til að kom-
ast í hóp 10 bestu stangarstökkvara heims. Nú
eru notaðar stangir úr trefjaplasti og ég þyrfti
að stökkva 5,50-60 til að komast í sama hóp.
Á stálstönginni var gripið hjá mér 4,25 eins og
ég nefndi áðan en nú er gripið um og yfir 5
metrar. Þetta er ekki sambærilegt“.
Vandalátir
KR-ingar
— Nú tíðkast það allnokkuð að efnilegt
iþróttafólk fari til annarra landa til að stunda
nám og æfingar í íþróttum. Öfundarðu ekki
þetta unga fólk?
„Nei, ekki get ég sagt það. Ég hefði getað
komist til útlanda á sínum tíma. Eftir að ég
komst í heimsklassa stóð ekki á tilboðum".
— En hvernig líst þér á árangur fólksins sem
hefur verið að keppa í Bandaríkjunum að
undanförnu?
„Það eru nokkrir góðir íþróttamenn þarna
fyrir vestan. Óskar Jakobsson og Einar Vil-
hjálmsson hafa náð lengst, en Þórdísi Gísla-
dóttur vantar enn svona 5 sentimetra til þess