Helgarpósturinn - 19.04.1984, Page 15

MATKRÁKAN
Sýti ég í eymd og pín...
I ár ber sumardaginn fyrsta upp á sama
dag og skírdag. Samkvæmt þeirri hefð sem
ég hef skapað í pistlunum ber mér því bæði
að skrifa eitthvað glaðbeitt og ærslafengið í
tilefni sumarkomunnar á la Pétur Gunnars-
son: „Þótt hann rigni snjói frjósi þá kem-
urðu yfir fjöll og sjó í dag ó bólugröfnu fjöll:
sumardagurinn fyrsti!" - og eitthvað frið-
samt, gjcirnan með trúarlegu ívafi, þæ sem
hin ýmsu samtök sem þjóðin hefur bundist
fjcilla þessa páskana um frið í máli, myndum
og tónum í Norræna húsinu; um þennan
útópíska frið sem bjartsýnustu menn eygja
ef tekst að útrýma því „tjáskiptaformi"
kjamorkuvelda í austri og vestri er félags-
fræðingar nefna „gagnvirka fælingu".
En nú eins og stundum áður kemur vel á
vonda, því mér er hvorki friður né fögnuður
í hug. Langafastan hefur nefnilega verið
mér sannkölluð píslarganga. Hvers vegna?
Jú, vegna þess að ég er hryggdýr sem farið
er að eldast og þá hefst sprungumyndun í
trefjabrjóski hryggjarliðanna og brjósk-
kjaminn þrýstist út í sprungumar, festist í
trefjabrjósldnu og þjarmar þaðan að taug-
um, einkum þeim er leiða niður í mjaðmir
og fætur. Þetta er oft kallað og brjósklos og
getur valdið hreinustu vítiskvölum. Svo í
stað þess að kvaka um frið og fögnuð eins
og lög gera ráð fyrir, er mér skapi nær að
taka undir með rétttrúnaðarskáldinu sem
orti svo:
eins og I sauri svin
sýti ég í eymd og pin.
Mannskepnan hefði aldrei átt að vera að
álpast þetta niður úr trjánum með hrygginn
í þessu ástandi: „Við erum sköpuð til að
hanga en ekki ganga! Hvað þá sitja og
standa. Þar fyrir utan er hneyksli hvemig
búið er að meira og minna bakveiku vinn-
andi fólki í þessu hámarksafkastaþjóðfé-
lagi.
Ég get heldur ekki séð að mannskepnan
hafi gengið til góðs götuna fram eftir veg.
Enn minnir ótrúlega margt á Gamla testa-
mentið, s^. afstaða manna til annarra kyn-
þátta og trúcirbragða en þeirra eigin, til
kvenna, til matseidar, svo fátt eitt sé nefnt.
Vísa ég í þeim efnum til kafla í III. Mósebók
sem ber yfirskriftimcur Um hjónaband og
skírlífi, Um sængurkonur, Um rennsli, sáð-
lát og blóðmissi og Um hrein og óhrein dýr.
En í síðasttalda kaflanum segir ma.: „Og af
fuglunum skal yður stugga við þessum - þér
skuluð eigi eta þá, þeir em viðurstyggð:-
örninn... og valakynið; allt hrafnakynið;...
máfurinn og hauícyrinn; uglan, súlan og
náttuglan;... storkurinn og lóukynið... Öll
fleyg skriðkvikindi ferfætt séu yður viður-
styggð." Enn em menn ekki íamir að leggja
sér til munns þessa gómsætu fugla, nema í
mjög litlum mæli...
Jæja. Af framangreindu þusi mætti ætla
að fleira hefði losnað í mér en brjósk. Svo
sem eins og ein skrúfa ... En ég veit að ég
tala hér svo sem fyrir munn fjölmargra
þjáningarsystkina í brjósklosi, því miður.
Vemm nú bara bjartsýn, réttum hrygginn í
Tarsanleik í trjánum! Ekkert mál...
Og er svo ekki við hæfi að gæða sér á
lambahrygg og stúdera vöðvana í leiðinni?
Hér kemur uppskrift að einum slíkum sem
ég birti með góðfúslegu leyfi Sigrúncir
Davíðsdóttur sem þýddi hana og staðfærði.
Hrygginn má t.d. borða með ofnbökuðum
kartöflum á franska vísu.
Að svo búnu tvöföld kveðja:
Gleðilega páska
og
megum við fá sumar...!
Ofnsteiktur lambahryggur
með jurtum
(handa 6)
1 1/2 kg lambahryggur, mesta fitan
skorin burt
2 hvítlauksrif
1 msk blandaðar, þurrkaðar jurtir
(timjan, oregano, marjoram,
rósmarín)
4 msk olífuolía
salt og nýmalaður pipar
5 msk þurrt hvítvín eða vatn
30 g smjör, skorið í bita (ef vill)
1. Núið beinið og kjötið með hvítlauknum.
Stráið jurtum yfir kjötið, setjið lítið undir
hrygginn og penslið með olíu. Núið kjöt-
ið svo þetta jafnist vel yfir allt kjötið. Um
leið og kjötið er sett í ofninn, núið þá
pipar og salti undir hrygginn, brjótið
síðustykkin undir hann þannig að þau
snertist. Þið getið bundið kjötið eða
stungið í það, svo það haldist í skorðum í
ofninum.
2. Setjið kjötið í þröngt, grunnt, þykkt fat
(því þá brennur safinn síður við). Ætlið
10 mín. steikningartíma á hver 500 g (hér
þá 25-30 mín.). Setjið kjötið inn í 225 gr.
heitan ofn og lækkið hitann í 175 gr.eftir
10 mínútur. Sciltið þá og piprið kjötið.
Penslið það með kjötsafanum á síðustu
10 mín. Eftir þennan tíma látið þá kjötið
jafna sig á volgum stað (í opnum ofnin-
um) í um 10-15 mín.
3. Færið steikina á skurðarbretti eða fat.
Veiðið fituna ofan af kjötsafanum, hitið
hcmn og bætið víninu í. Látið þetta sjóða
niður þar til þriðjungur er eftir og hrærið
í um leið til að ná upp föstum ögnum.
Takið af hitanum og hrærið smjörinu
saman við ef vill. Þá verður glær seifinn
að flauelskenndri, léttri sósu.
5. Berið steikina fram með grænmeti eftir
smekk og sósunni. Skerið kjötið þannig
að allir fái bita af hryggvöðvum, síðu-
stykkjum og lundum. Berið sósuna ekki á
borð fyrr en kjötið hefur verið skorið og
safanum, sem þá rennur, bætt í sósuna.
Of nbakaðar kartöflur
á franska vísu
(handa 4-5)
1-1 1/4 kg kartöflur
2 laukar
1 púrra
1 hvítlauksrif
3 dl mjólk eða
1 dl rjómi og 2 dl mjólk
1 tsk salt
nýmalaður pipar
e.t.v. 1/3 tsk múskat
1-2 dl rifinn ostur
1. Afhýðið kartöflur og lauk og skolið púrr-
una vel. Skerið cJlt grænmetið í sneiðar
og raðið í smurt eldfast fat. Stráið mörð-
um hvítlauknum yfir.
2. Hrærið saman mjólk, salt, nýmalaðan
pipar og múskat og hellið yfir grænmet-
ið.
3. Bakið í ofni við 225 gr. í u.þ.b. 30 mín.
Stráið þá rifnum ostinum yfir og bakið í
15 mín. til viðbótar.
JLHÚSIÐ
VERSLUNARMIÐSTÖÐ
VESTURBÆJARINS
Matvörur í
miklu úrvali
og allar vörur
á markaðsverði
Húsgagnadeild
w w sími 28601
Úrval sófasetta-Mjög fallegir hornsófar
Að ógleymdri leðurdeild á 3. hæð
Innkaupin eru þægileg hjá okkur
Svo geturðu líka slappað af í Kaffiteríunni
Jon Loftsson hf.
Hringbraut 121 Sími 10600
HELGARPÓSTURINN 15