Helgarpósturinn - 13.09.1984, Blaðsíða 11

Helgarpósturinn - 13.09.1984, Blaðsíða 11
 Garrí Kímóvits Kasparov er kornungur maður, fædd- ur 13. apríl 1963, í höfuð- borg Azerbaidzjan-lýðveld- isins, Bakú. Sautján ára að aldri vann hann heims- meistaramót unglinga í skák, sem haldið var i Dort- mund, en nokkrum dögum eftir sáutjánda afmælisdag- inn hafði hann náð því að verða stórmeistari - næst- yngstur í skáksögunni, á eftir Fischer. Ferill hans hefur til þessa verið sam- felld sigurganga: eftir að hafa unnið Beljavskí, Korts- noj og Smyslov öðlaðist hann réttinn til að skora á núverandi heimsmeistara, Karpov. Konan í lífi hans er móðir hans, Klara Sjagen- ovna, sem annast hann á alla lund - baðar hann líka. Þegar Kasparov er ekki að tefla les hann enskar bók- menntir. (slenskir skákmeistarar segja álit sitt á heimsmeistaraeinvígi Karpovs og Kasparovs Anatólí Évgenévits Karpov fæddist 23. mai 1951 í bænumZlatústsuður af Úral-fjölium. Fimm- tán ára að aldri varð hann sovéskur meistari, hinn yngsti þar í landi. Hann lenti í fyrsta sæti á heimsmeist- aramóti unglinga I skák árið 1969 og varð þá jafnframt alþjóðlegurmeistari, en stórmeistari árið eftir I Caracas. Karpov var krýnd- ur heimsmeistari í skák 75 þar eð Fischer mætti ekki til leiks. Árið 1978 varði Karpov heimsmeistaratitil- inn gegn áskorandanum Kortsnoj á sögulegu móti í Baguio City. Á sömu leið fór þegar þeir kollegarnir fund- ust i annað sinn i Merano árið 1981. Anatólí Karpov vartil skammstimakvæntur Irinu þeirri er sést með hon- um á myndinni og eiga þau frumburðinn Anatóli yngri. ALLT GETUR GERST eftir Þórhall Eyþórsson Einvígi aldarinnar var háð á milli þeirra Spasskís og Fischers í Reykjavík 1972. En því fór fjarri að þá vœru það aðeins þeir tveir sem tækjust á, heldur skipuðu menn sér almennt - hvort sem þeir voru í rauninni sérstakir skákáhugamenn eða ekki - í tvær andstœðar fylkingar eftir því með hvorum þeir héldu. Oft var eins og félli í skuggann að um var að rœða heimsmeistara- keppni í skák, sem að sönnu er hin göfugasta íþrótt, jafnvel list - en á hinn bóginn ekkert meira en það... í Reykjavík 1972 virtist sjálf baráttan vera aðalatriðið. Eðlilega var um víða veröld fylgst grannt með hversu fram fór, ekki síst í löndum keppendanna, Amríku og Rússlandi. En œtli ekki hafi verið einsdœmi að viður- eign sem háð er á taflborði kœmi þvílíku róti á huga heillar þjóðar: það er að segja okkar gestgjafanna! Og ekki nóg með að rót kœmi á hugann. Eg man eftir handalögmálum sem urðu á ónefndum vinnustað hér í borg þar sem pústruðu hvoriraðra eldheitir stuðnings- menn rússneska séntilmannsins Spasskís og klapplið sérvitringsins Fischers. Mér er mjög til efs að f jölmennar þjoðir Sovétríkjanna samanlagt séu þrasgjamari og stríðiyndari en það rómaða friðsemdarfólk íslend- ingar getur verið þegar það á ann- að borð finnur sér tilefni. Þrátt fyrir óumdeildan skákáhuga Sovét- manna og viðurkennda yfirburði þeirra í taflmennsku á ég bágt með að ímynda mér að annað eins fjaðrafok verði á meðal þeirra vegna heimsmeistaraeinvígisins, sem núna stendur yfir í Moskvu, og hér varð árið 1972. Að auki vill svo til að báðir keppendur eigast við í sínu föðurlandi: heimsmeistarinn Karpov og áskorandinn Kasparov. ,,Karpov eins og tölva“ Heimsmeistaraeinvígið í skák 1984 var sett 9. september í Súlna- salnum - ekki á Sögu, vel að merkja - heldur í Húsi Alþýðusambands Sovétríkjanna, Moskvu. Þrátt fyrir margháttaðar bolialeggingar um það hvemig viðureign þeirra Karpovs og Kasparovs muni lykta kom í ljós á dögunum að ekki einn eineisti sovéskur stórmeistari treystir sér til að spá um hvor verður sigurvegari. Þess er þá tæplega að vænta að íslenskir skákmenn séu í aðstöðu til að gefa óyggjandi svör í þessu efni - allt getur í rauninni gerst. Helgarpóstinum lék engu að síður forvitni á að vita hverjar hugmynd- ir menn hér gera sér um stöðuna fyrirfram, hvemig þeir meta styrk- leika keppenda og þar fram eftir götunum, og kom þess vegna að máli við nokkra af helstu skák- mönnum okkar. Það var samdóma álit allra aðspurðra að staðan við upphaf mótsins væri mjög jöfn, eins og fyrsta skákin sem lauk með jafntefli sýndi gerst. Friðrik Ólafsson stórmeistari kvaðst ekki vilja leyfa sér neina spádóma strax. „En eitt er víst,“ sagði hann, „þama eigast við tveir bestu skákmenn heims. Þetta upp- gjör mun skera úr því hver er sá besti. Persónuleg einkenni á tafl- mennsku Karpovs og Kasparovs hvors um sig felast einkum í mikilli reynslu og gífurlegu úthaldi heims- meistarcins en í undraverðum bráðþroska sem kemur fram í stíl áskorandans." í samræmi við þetta er staða þeirra ólík. „Karpov er ekki aðéins reyndur, hann er eins og tölva," sagði Guð- mundur Sigurjónsson stórmeist- ari, „en Kasparov er ungur, og það mun kannski að einhverju leyti há honum í einvíginu þegar fram í sækir." ,,Kasparov líkastur Fischer" Það er enginn vafi á því að Karpov situr í traustum sessi. Hann hefur verið heimsmeistari frá 1975, og einungis tapað örfáum skákum síðan þá. Stíll Karpovs hef- ur verið borinn saman við stíl Capablancas, og sagt að hann leiti gjaman að einföldum lausnum sem fela í sér hentuga möguleika til sóknar, en hafi jafnframt hæfileika til að grilla mikilsverð smáatriði í stöðunni. Þetta kann að hafa átt við um fyrri taflmennsku hans, en síðari skákir hans hafa einkennst af breiðari stíl. Hann er umfram allt talinn praktískur skákmaður. Kasparov er allt annar handlegg- ur. „Hann er einna líkastur Fischer," sagði Jón L. Arnason, al- þjóðlegur meistari. Víst er að Kasparov er mikill aðdáandi Fisch- ers og sjálfur enginn hversdcigs- maður. Sagt er að honum sé síður sýnt um að hugsa út í æsar alla þá möguieika sem staðan býður upp á hverju sinni, heldur láti sér venju- iega nægja að draga af henni al- mennar ályktanir; hins vegar er hans sérgrein að þróa óvæntai stöður í óþægð andstæðingsins. Það er athyglisvert að almennt var tónninn í viðmælendum Helg- Friðrik Ólafsson: „Uppgjörið sker úr því hver er besti skákmaður heims." Guðmundur Sigurjónsson: „Kasparov er ungur og það getur háð honum í einvíginu." Jón L. Árnason: „Kasparov líkist Fischer." Helgi Ólafsson: „Sannfærður um að Kasparov eigi eftir að sækja í sig veðrið þótt Karpov kunni að fá betri stöðu fyrirfram." Margeir Pétursson: „Úrslitin gætu ráðist af aðstoðarmönnunum." arpóstsins á þá lund að þeir ósk- uðu Kasparov sigurs, enda lítið nýjabrum á Karpov sem heims- meistara rétt enn einn ganginn til. ,„Skákstíll Kasparovs hentar Karpov ekki vel,“ sagði Helgi Ólafs- son, alþjóðlegur meistari. „Ég er sannfærður um að þótt Karpov hafi ef til vill betri stöðu fyrirfram þá eigi áskorandinn eftir að sækja í sig veðrið þegar líður á mótið. Karpov hefur hingað til notið þess að vera yngri en þorri keppenda - en að þessu sinni horfir öðruvísi við.“ Aðstoðarmenn Allt bendir til þess að á heims- meistaraeinvíginu í Moskvuborg verði jafnteflisskákir margar og því einvígið ærið langvinnt. Kánn það að hafa óvænt óþægindi í för með sér fyrir Karpov, þótt reyndur sé og sterkur á taugum. Margeir Péturs- son leiddi að því getum að lunginn úr aðstoðarliði Karpovs tæki sennilega þátt í Ólympíuskákmót- inu sem hefst 18. nóvember. ,Að- stoðarmenn Karpovs eru mcirgir hverjir á meðal kunnustu skák- manna Sovétríkjanna," sagði Mar- geir, „en Kasparov hefur hins vegar tiltölulega óþekktum mönnum á að skipa. Ef einvígið stendur ennþá þegcir Ólympíumótið hefst - sem mér þykir ekki ótrúlegt - þá kunna aðstæður að snúast Karpov í óhag.“ Það er engin meðalmennska sem mun valda því að heimsmeist- araeinvígið í skák dregst á ianginn, og búast má við ýmsum svipting- um. Ganga má út frá því að k eppend- urnir bregði sér í alls konar gervi i því skyni að draga andstæðinginn á tálar. Hvern hefði órað fyrir þvi að Fischer léki ceres fjóra í fyrsta leik í Reykjavík 1972? Karl Þor- steins sem varð nýlega í þriðja sæti í heimsmeistarakeppni unglinga er að minnsta kosti viss um eitt: „Þetta verður frábærlega skemmti- legt einvígi." HELGARPÓSTURINN 11

x

Helgarpósturinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Helgarpósturinn
https://timarit.is/publication/47

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.