Tíminn - 23.12.1939, Blaðsíða 8
8
T f M I N N
snjötittlingarnir vanir aÖ vakna og fljúga
af stað til að bjarga sér. Og þeir hlustuðu
ekki á veðurfregnir útvarpsins, litu ekki
sjálfir til veðurs. Þeir hlýddu innra kalli
um að hefja lífsbaráttu dagsins tillitslaust.
Engin stórhríð gat heft för þeirra, því
síður hellirigning eða stormur, jafnvel ekki
þrumuveður. Og það var ekki matarþörfin
ein, sem þessu olli. Þó að þeir hefðu á ein-
hvern undursamlegan hátt haft gnægð
matar í hellisskúta, hlöðu eða búri, og þó að
lífi þeirra hefði engin ógn staðið af mönn-
unum né öðrum meinvættum, þá hefðu
þeir engu að síður borið þrá í brjósti til að
komast í burtu, út í lífsbaráttuna, út í
víðáttu heiða og móa, fjalla og öræfa. Lífs-
nautn snjótittlinganna er ekki, fremur en
okkar hinna fuglanna, eingöngu fólgin í
því að hafa nóg að eta, jafnvel ekki í mestu
harðindum að vetrarlagi. Þeir unna flug-
inu, hafa gaman af að skjótast tístandi í
smáhópum með ótal sveiflum og rykkjum
frá einu barði eða holti til annars. Þeir
unna eltingaleiknum við fræ og hnetur,
orma og lirfur. Þeim þykir gaman að krafsa
með hvössum klóm, gaman að stinga stutta,
digra nefinu niður í snjósallann og brjóta
með því kjarna og hnetur. Þeir unna sjálfri
lífsbaráttunni og fljúga jafnglaðir í huga
úr fylgsni sínu út í stórhríð að morgni eins
og þeir verða fegnir að leita skjóls að
kvöldi.
Þannig var Keilunefur Tr'ítilsson og fé-
lagar hans. Þess vegna hlutu þeir líka að
gera það, sem þeir gerðu, snemma morguns
í dimmum hellisskúta með skafl fyrir út-
göngudyrum. Þeir hlutu að ráðast með
allri orku vængja og klóa á snjótröll, stein-
tröll og nátttröll, á allt, sem lokaði þeim
leið til frelsis og lífsnautnar. Þið getið
kallað það kjánaskap, eða hvað sem þið
viljið, en þeir gátu ekki annað.
Og þarna lágu ljóselskir og lífselskir
smáfuglarnir, þreyttir og bugaðir, inni-
luktir í rökkri og þrengslum, en snjótröll
og steintröll horfðu á þá sigri hrósandi
með frosið glott skilnings- og samúðar-
leysis á stirðnaðri ásjónu. Og það var auð-
sjáanlega ekki í fyrsta sinn, sem steintröll-
in höfðu leikið sér að þjáningum lífsins á
þessum sama stað. Sauðarhorn, lærleggur
og rifbein stóðu upp úr moldargólfinu í
einu horninu, en hálfrotnaður æðarkollu-
skrokkur lá á miðju gólfi. Sauðkindin hafði
sennilega leitað skjóls í stórhríð eins og
snjótittlingarnir nú og lokazt inni á sama
hátt og þeir. Þess vegna höfðu mennirnir
hlaðið grjöti fyrir hellismunnann. Sorgar-
söguna um æðarkolluna, sem bar bein sín
þarna inni, kunnið þið öll og þarf ég ekki
að dvelja við hana.
Snjóskaflar geta verið skemmtilegir, til
dæmis sem leikvöllur fyrir börn, sem hafa
fengið sleða í jólagjöf eða afmælisgjöf.
Ljóshærður drengur, vinur minn, sem aldr-
ei hendir steinum í mig, sagði mér einu
sinni gamansama sögu um slíkan skafl, sem
gerði dagana stutta og gatsleit þrjátíu og
sex buxnarössum á þremur vikum.
Allt öðru máli gegnir um snjóskafl, sem
lokar lifandi smáfugla inni í skuggalegum
hellisskúta, þar sem rotnandi bein standa
upp úr óhreinlegu gólfi og nokkur ljósfælin
skorkvikindi liggja í dvala undir freðinni
klakaskorpu. Þvílíkur óheillaskafl veldur
ótrúlegustu kvölum á hverju augnabliki,
gerir dagana óralanga og vikurnar óendan-
legar.
Ég ætla að hlífa ykkur við því að hlusta
á átakanlegasta kaflann úr sögu Keilunefs,
enda getið þið sjálf fyllt út í eyðurnar, ef
þið hafið kjark til þess.
Þegar margir dagar voru liðnir, varð
Keilunefur þess vís, er hann vaknaði
snemma morguns.að tveir félagar hans lágu
dauðir á gólfinu. Næsta dag dóu aðrir tveir.
Skömmu síðar dreymdi hann merkilegan
draum, sem gaf honum nýja lífsvon og auk-
inn kjark. Hann þóttist vera staddur í
lækjarhvammi innst í dal snemma um vor.
Fuglasöngur og lækjarniður ómaði honum
í eyrum, en gróðurangan fyllti vit hans.
Ungur kvenfugl sat í urð skammt frá yfir
hálfgerðu hreiðri.
„Hjálpaðu mér við hreiðurgerðina, vinur
minn,“ kallaði unnusta hans.
„Já,“ svarar hann.
Þau kepptust við að fullgera hreiðrið,
sem var í skjóli undir stórum steini í jaðri
urðarinnar. Þau bjuggu til stóra dyngju úr
stráum, mosa og tágum, þau fléttuðu
hreiðurkörfuna úr refahárum, fíngerðum
stráum og rjúpnafjöðrum. Frúin verpti sex
skínandi fallegum, dröfnóttum eggjum, og
ungaði þeim út. Keilunefur sat á eggjunum
stund og stund, og þegar ungarnir voru
komnir, sótti hann þeim flugur, lirfur og
orma. Hver atburðurinn rak annan með
þeim hraða, sem einkennir draumana. —
Hann var sólskríkja í skrautlegum sumar-
búningi, sat á háum steini og söng, söng og
söng ástarljóð fyrir maka og afkvæmi.
En skyndilega vaknaði hann til ömurlegs
veruleikans í skútanum. Allir félagar hans
voru dauðir, nema einn kvenfugl. Og svo
undarlega brá við, að þessi vinkona hans,
er hann hafði ekki veitt neina sérstaka at-
hygli til þessa, var nákvæmlega eins og
unnustan, sem hann hafði séð í draumnum.
Tveim dögum síðar varð Keilunefur þess
var, að vatn var farið að renna inn í skút-
ann frá skaflinum. Birtan inni fór vaxandi
og loks rann upp hið langþráða augnablik.
Óvinurinn hafði orðið að láta í minni pok-
ann fyrir yl sólarinnar. Skaflinn var bráðn-
aður og sólargeislarnir streymdu hindr-
unarlaust inn í anddyrið um op á milli
steinanna.
Tæpara mátti það heldur ekki standa.
Keilunefur var orðinn svo þjakaður, að
hann gat við illan leik hoppað upp á stein-
inn, en þaðan valt hann niður í brekkuna.
En hann hresstist fljótt, er hann hafði etið
nokkur fræ. Annan eins sælgætismat hafði
hann aldrei bragðað.Og brátt varð hann svo
styrkur í fótum og vængjum, að hann gat
fært vinkonu sinni mat, og litlu síðar komst
hún einnig út í birtuna og frjálsræðið.
Draumur Keilunefs hefur rætzt. Vinkona
hans úr skútanum er nú konan hans. —
Byggja þau fallegt hreiður undir steini í
urðarjaðri á hverju vori, eignast 5 til 7
dröfnótt egg og keilunefjaða unga.
En ef þið viljið hafa fyrir því, að gægjast
einhverntíma inn í hellisskútann, þá mun-
uð þið finna þar, auk kindar- og æðarkollu-
beina, beinagrindur af sex snjótittlingum."
Þannig lauk sögu Tindilvængju. Fuglarn-
ir á höfðanum þökkuðu með því að slá um
sig með vængjunum. Tindilvængja hneigði
sig og hóf sig til flugs. Nefprúð smaug inn
í holu sína og Brúnkolla grúfði sig svo
fast yfir hreiðrið sitt, að ylinn 'frá líkama
hennar lagði út í yztu afkima hvers ein-
asta eggs.
Bnnaðarbanki Islands
Reykjavík
rtilui á Akareyri
Bankiim er stofnaðnr með lögum 14. jjúní 1929.
Tekur á móti fé til ávwxtimar
í HLAIJPAREIKNINGI,
I SPARISJÓÐI,
A IMLÁNSSKÍRTEM
og ern vextir greiddir tvisvar á ári af þcim.
Greiðir hæstn vöxtu.
Gefur npplýsingar iini allt, sem lýtnr að ávöxt-
im sparif jár.
Hvergi jafn fljót og lipur afgreiðsla.
Ríkisábyrgð á öllu innstæðnfé.
1