Tíminn - 23.12.1939, Blaðsíða 14

14
T f M I N N
1769. Hin beztu veður um haustið til
jóla og svo allan vetur þaðan af.
1779. Vetur góður frá nýári til einmán-
aðar. Fóru Norðlendingar á þorra og góu
til grasa — en vorið var hart.
1787. Vetur mjög mildur á Suðurlandi.
Gras grænt á jörðu og stunguþítt til ein-
mánaðar. Stormar tíðir og ógæftir.
1795—96. Vetur var sumri líkur til jóla-
föstu og yfirleitt hinn bezti þaðan af. Á góu
blíðasta sumarveður með sífelldúm þíðum
og spakviðrum til sumarmála.
1799. Vetur var víðasthvar talinn með
þeim beztu og alstaðar næg jörð fyrir úti-
gangspening. Þá varð Bátsendaflóð aðfara-
nótt 9. jan.
Þannig teljast 26 vetur góðir eða af-
bragðsgóðir á 18. öldinni. Þorv. Thoroddsen
telur 29 ár góð á þeirri öld, 29 hörð og 42
meðalár. Mannfall af hungri telur hann
hafa orðið á 15 árunum. Verstur hnekkir
á þessari öld af náttúruvöldum voru vafa-
laust móðuharðindin, er hófust 1783.
19. öldin.
1800. Vetur var hinn bezti og gekk all-
flestur peningur sjálfala. Hægð, blíða og
staðviðri héldust fram að vordögum.
1804 og 1805 voru hinir beztu vetur og
festi varla snjó á Suðurlandi.
1819. Góður vetur og snjóléttur en
stormasamt á Suðurlandi.
1821. Mildur vetur og snjóléttur á Suður-
og Austurlandi. Útigangspeningur gekk vel
undan.
1828. Bezti vetur og gott vor. Veltiár.
Meðalhiti des.-marz +0.7 st. á Nesi við
Seltjörn, samkvæmt veðurathugunum Jóns
Þorsteinssonar landlæknis.
1833. Vetur góður og veðurblíður um
allt land.
1841. Mjög hagstætt tíðarfar. Sumstaðar
gekk sauðfé sjálfala. Á Suðurlandi mundu
menn eigi jafngóðan vetur. Eigi lagði þar
glugga oftar en tvisvar.
1842. Vetur þíður og snjólítill. Sunnan-
áttir langvinnar, veður ókyrr, úrfelli mikil.
1845. Það ár var talið með mestu ár-
gæzkuárum. Svo var vorgott vestra, að
fuglar fundust orpnir eggjum á sumar-
málum og öndvert í maímánuði var
sprungin út sóley, fífill og fífa.
1847. Framan af árinu voru frostleysur
og blíðviðri, svo sóley og baldursbrá voru
sumstaðar syðra komnar í blóm á þorra.
Yfirleitt mundu menn eigi jafngóða vetrar-
veðráttu. Túnvinna og garðyrkja voru
byrjuð í einmánaðarkomu og tún voru þá
farin að grænka og fénaður að taka vor-
bata.
1849—50 og 1850—51 voru vetur mjög
góðir.
1852. Ágætis árferði á Suðurlandi. Mikl-
ar veðurblíður fram á þorra, en þá gerði
harðviðri og jarðbönn. Vorið gott og gras-
vöxtur mikill, svo búið var að tvíslá tún í
Reykjavík fyrir hundadaga.
1855—56. Þá vissu menn varla að vetur
væri. Hin einstakasta veðurblíða var þá á
Suðurlandi frá nýári fram undir vor. Hin
mesta árgæzka. Á Norðurlandi var líka
öndvegistíð, svo menn mundu ekki jafn
góðviðrasaman vetur. f Stykkishólmi var
þó —6 st. meðalhiti í janúar og —0.4 í
febrúar og 5.6 í marz.
1858. Vetur góður — vor slæmt.
1801. Yfirleitt góður vetur. Veðurblíða
mesta á Suður- og Vesturlandi á þorra og
fram í miðgóu.
1868. Vetur góður fyrir nýár og fram á
þorra, síðan stirðari. í Víðikeri í Bárðardal
voru þá í desembermánuði heyjaðir 27
hestar af stör og þar í grennd gengu kýr
ennþá úti.
1875. Veðráttufar og árferði eitt hiðf H
bezta. Vetur mjög mildur og blíður. Á
Suðurlandi komu aðeins 8. frostdagar við í
sjávarsíðuna frá nýári. !
1879—80. Menn mundu ekki jafn gott \
ár. Auð jörð og þíð fram undir jól, hver ;
dagurinn öðrum betri.
1881—82. Öndvegistíð fram undir jól og !
síðan frosta- og snjólítið, svo víða á Suður- !
landi fraus ekki jörð fyrr en eftir páska.
1888. Vetur mildur, góður og snjólítill 1
en veðrátta óstillt.
1890—91. Vetur mjög góður. Sást votta •
fyrir gróðri á þorra sumstaðar norðan- og
austanlands. í þorralok var geldfé ekki enn
komið á gjöf austan lands í sumum sveit-
um.
1893. Vetur mildur og frostvægur.
1895. Vetrarveðrátta mjög mild og oft
líkari sumri en vetri. Er þess sérstaklega
getið, að á Ströndum norður féll enginn
snjór á þorra og tók þá upp áfallinn snjó
og þíddi.
Á þessari öld hafa því orðið að minnsta
kosti 24 vetur sem teljast góðir eða af-
bragðsgóðir, en mætti raunar telja fleiri
talsvert yfir meðallag. Þ. Thoroddsen telur
29 góðæri á 19. öldinni, 52 meðalár og 17
harðæri. Tvisvar hefir orðið manndauði
af harðrétti og er þar framför mikil frá
18. öldinni, er manndauðaárin voru 15.
Það sem af er 20. öldinni, verður nú að
mæta afgangi. En á síðasta áratugi hefir
komið hver veturinn öðrum mildari.
Ýmislegt af því, sem ég hef rakið um
árferði á undangengnum öldum vekur
spurningu um það, hvort veðrátta hafi í
raun og veru breytzt hér á landi síðan á
landnámstíð. Það eru engin tök á að ræða
það mál að þessu sinni, en ég vil aðeins
benda á það, að góðir vetur og meðalvetur
yfirgnæfa að tölu til hina hörðu vetur á
17., 18. og 19. öldunum. Og ásetning manna
á hey sín hefir víst að jafnaði verið miðuð
við von um góðan vetur. Þess vegna varð
líka fellir og vandræði, ef vonin um ár-
gæzku brást.
GIÆBILEG JOL!
tshúsið Herðubreið
FríUirkjjuveg 7.
GLEÐILEG JÓL!
Reiðhjjólaverksm.
Fálkinn.
GLEBILEG JÓL!
Áburðarsalu
ríkisins.
GLEÐILEG JÓL!
Grœnnietisverzlun
ríkisins.
GLEÐILEG JÓL!
Sápuverksmiðjjan
Sjjöfn.
GLEÐILEG JÓL!
JUllarverksmiðjjan
Framtíðin.
GLEÐILEG JÓL!
Smjjörlíkisgerðin
Ástjarður.
GLEÐILEG JÓL!
I
Efnalaug |
Reykjjavíkur. j
GLEÐILEG JÓL!
GLEÐILEG JÓL!
SmjjörMkisgerðin
.Svanur“.
99^
í
i
•>*
Sláturfélag
Suðurlands.