Morgunblaðið - 17.07.1958, Blaðsíða 9
Fimmtuda^ur 17. júlí 1958
iuoRcrnsTtr 4ðið
9
Gott að koma til Evrópu, en bezt
verður að koma aftur tii Bangkok
segir Vtilborg Hermannsdóttir, sem
hefur búið á 5. ár i Thailandi
FERÐALANGAR af fjarlægum
slóðum litu inn á Mbl. fyrir
helgina. Það voru þau hjónin
Kurt Steenager-Jacobsen og Val-
borg Hermannsdóttir. Eins og
nöfnin benda til er hann Dani en
hún íslendingur og þau urðu
ástfangin í Danmörku, þar sem
bæði voru við nám í lyfjafræði.
Afleiðingin varð sú að Valborg
hélt ekki til íslands að námi
loknu, neldur til Malaja til móts
við sinn Kurt, sem var þá og
er reyndar enn, starfandi hjá
Austur-Asíufélaginu í Bangkok í
Thailandi, eins og það heitir nú.
— Það heitir Síam eða Thailand
á víxl, eftir því hver er við völd
og 15 sinnum er víst búið að
skipta um nafn á landinu, segir
Steenager-Jacobsen.
Þar sem allur minn fróðleikur
um Thailand er úr bókinni
„Anna og kóngurinn í Síam“ og
kvikmyndunum tveim, sem gerð-
ar hafa verið eftir henni, þá
bað ég þau hjónin um að segja
mér eitthvað frá þvísa landi.
— Það er margt satt og rétt
sem í þeirri bók stendur, segir
Valborg. Ég las hana aftur eftir
að ég kom þangað austur og
hafði ennþá meira gaman af
henni en áður. Eftir að hafa ver-
ið á þessum slóðum, á maður
gott með að skilja að svona hafi
það einmitt verið fyrir 100 ár-
um. Klæðnaðinn sem lýst er
í bókinni, eins og t. d. þessar
skrýtnu brókaðibuxur, nota
Thailendingar enn eins og aðrar
þjóðir nota sína þjóðbúninga og
þannig eru þeir klæddir þegar
þeir dansa hina sígildu þjóð-
dansa sína.
Það eru ákaflega fallegir og
skemmtilegir dansar. Dansend-
urnir dansa með öllum líkaman-
um, jafnvel fingurgómunum. Það
er gaman að sjá hvernig þeir
geta sveigt fingurna aftur,
jafnvel svo að þeir nemi við
ulnliðina. Mæðurnar byrja að
þjálfa börnin í þessu meðan
beinin eru ekki fullhörðnuð og
æfa þau daglega með því að
sveigja fingurna á þeim aftur.
Þessi handarhreyfing lítur líka
ákaflega glæsilega út í dansi,
ekki sízt þegar búið er að setja
langa gullnögl á hvern fingur.
Nú í sumar var dansflokkur frá
Thailandi í Danmörku í tilefni
þess að 100 ár eru liðin síðan
verzlunarsamningur var undirrit-
aður milli Danmerkur og Síam
og voru hátíðarhöld í báðum
löndunum í því tilefni. Evrópu-
búum finnst músik Thailendinga
nokkuð tilbreytingarlaus og ein
kennileg. Það stafar kannski af
því að þeir nota kvarttóna, þar
sem við notum aðeins hálftóna
og heiltóna. Leikið er á trommur
og fleiri slaghörpuhljóðfæri og
einnig á kynleg strengjahljóð-
færi.
— Og hvernig fólk eru Thai-
léndingar? Er sambúðin milli
gulra og hvítra góð þar í landi?
— Thailendingar eru gult fólk
og skáeygt. Ég hefi lesið eín-
hvers staðar að þeir séu falleg-
asta þjóð í heimi og mér er næst
að halda að það sé rétt. í land-
inu búa um 800 hvítir Evrópu-
búar, hitt (20 millj.) eru Thai-
lendingar og Kínverjar. Það fer
vel á með íbúum landsins og
hvíta fólkinu, sem þar býr. Þetta
er einasta landið í Asíu þar sem
hvítir menn eru vel séðir og vel-
komnir. Það stafar sennilega af
því að Thailand hefur aldrex
verið nýlenda og þess vegna er
viðhorfið annað. Evrópubúar í
landinu verða að tala mál íbú-
anna, sem fæstir tala nokkuð
annað.
Landsmenn eru Búddatrúar og
ák rlega trúað fólk. Maður verð-
ur að kynna sér Búddatrúna til
að vera ekki alltaf að særa þá
án þess að vita af því. Það hefur
komið fyrir bæði á skrifstofum
og í heimahúsum, að allt í einu
hefir. allt starfsfólkið farið án
þess að húsbændurnir viti hvað-
an á sig stendur veðrið. Við
verðum alltaf að gæta þess að
hundum, sem margir voru með
hundaæði. Heilbrigðisyfirvöldin
hafa reynt að grípa í taumana og
útrýmt miklu af þessum hund-
um. Þó er mikið eftir. Ekkert
vit er í því að klappa ókunnug-
um hundi, og sá sem er bitinn af
hundi, verður til öryggis um
svifalaust að láta sprauta sig
gegn hundaæði, jafnvel þó hund-
urinn líti út fyrir að vera alheil-
brigður.
— Hvað haldið þið að mundi
Hjonin Kurt Steenager-Jacobsen og Valborg Hermannsdóttir,
sem búsett eru í Thailandi.
virða trúarbrögðin, þó mikið
vanti á að við skiljum þau full-
komlega. Hver fjölskylda verður
að hafa lítið hof til afnota fyrir
þjónustufólkið. Við höfum eitt
slíkt í garðinum hjá okkur. Trú-
arbrögðin kenna Thailendingum
að vera þolinmóðir, nægjusamir
og ánægðir með það sem þeir
hafa, enda fer vel á því í svo
heitu loftslagi.
— Já, hvernig er loftslagið?
—- Það er heitt og rakt. —
Þurrkatíminn stendur yfir í
fimm mánuði. Heitast er í marz
og apríl og þá er hitinn um 40
stig í skugganum. En ef maður
sefur vel í loftkældu svefnher-
bergi, og það höfum við, þá er
vel hægt að afbera hitann á dag-
inn. Dyr standa galopnar á dag-
inn og engar rúður eru í glugg-
unum, þeim er aðeins lokað með
hlerum á næturnar. í tvo mán-
uði er þó svalt í Bangkok, eða
um 25 stiga hiti. Það er ákaflega
þægilegt.
— Þarna eru fílar, er það ekki?
Og kannski eitthvað af hættu-
legri dýrum?
— Jú, það má oft sjó fílana
þegar þeir eru að vinna við að
fella tré í skóginum. Þeir eru
tamdir til að kippa í trén eftir
að búið er að höggva í þau. Þeir
eru líka notaðir til reiðar. Ekki
er hægt að ferðast gegnum frum-
skógana nema á fílsbaki. Fílarnir
eru ákaflega vel viðráðanlegir
meðan setið er á þeim.
Hættulegri eru slöngurnar
Þær eru þó ekki á ferli á dag-
inn, svo þá er óhætt að ganga
hvar sem er þeirra vegna. Á
kvöldin fer maður lítið fótgang-
andi, en ef það kemur fyrir, er
sjálfsagt að hafa gát á hvar stigið
er niður. Annars er nú orðið til
gott móteitur gegn slöngubiti.
Komist fólk á læknavarðstofu
innan tuttugu mínútna frá þvi
það verður fyrir biti, geta sér-
fræðingar sem þar eru undir eins
séð eftir hvers konar slöngu bitið
er og samstundis gefið mót-
eitur.
Maður venst því fljótlega að
forðast slöngurnar. En flækings-
hundarnir eru til meiri óþæg-
inda. Af trúarástæðum mega
Thailendingar ekki drepa neitt
kvikt. Auðvitað er farið í kring-
um þetta á ýmsan hátt, en þeir
drepa ekki hund þó hann sé gam-
all eða veikur. Áður fyrr flækt-
ust um skarar af hungruðum
helzt vekja eftirtekt ferðamanns
frá íslandi, ef hann væri allt í
einu staddur á götu í Bangkok?
— Það er erfitt að segja. —
Sennilega mundi honum t. d.
líkum hita. í fyrstu ætlaði ég að
vinna úti, en er hætt við það.
Nú fyrst get ég gert svo margt
sem ég hef aldrei haft tíma til
áður. Svo hef ég verið að læra
málið og ýmislegt annað
skemmtilegt, og það tekur sinn
tíma. Auk þess hefur maður oft
gesti í þessum löndum og fer
mikið út. Það eru góð veitinga-
hús í Bangkok og einhver beztu
kvikmyndahús, sem ég hef séð
Þau eru loftkæld og samkvæmt
nýjustu tízku. Við höfum líka
ferðast heilmikið, farið til Ind-
lands, Pakistan, Burma, Malaja
og svo um Thailand. Þá þýðir
ekki að vera að setja hlutina fyr-
ir sig. Hótelherbergin geta ver-
ið heldur frumleg stundum. T. d.
bjuggum við einu sinni í her-
bergi, þar sem ekki var rennandi
vatn, aðeins vatnsfat og í þvi
dauðar mýs. En á slíkum ferða-
lögum er svo margt skemmtilegí
að sjá, að slík smáatvik gera
ekkert til.
— Þið hittið liklega ekkx
marga íslendinga?
— Einn íslenzkur sjómaður frá
Eskifirði kemur tvisvar á ári til
Bangkok og stanzar venjulega í
3 vikur. Þið megið trúa því að
honum er vel tekið. Einu sinni
hittum við líka íslenzkan verzl-
unarmann, sem búsettur er í
Bandaríkj unum.
— Verðið þið lengi þarna aust
urfrá? Langar þig ekki stundum
heim, Valborg?
— Auðvitað saknar maður
margs að heiman, en það er svo
margt annað sem kemur í stað-
inn. Á þriggja ára fresti getum
við komið heim. Starfsmenn Aust
ur-Asíufélagsins fá þá 5 mán-
aða frí til að hvíla sig á hitunum
og safna kröftum fyrir næsta
tímabil. Við fórum frá Bangkok
í febrúar í vetur og vorum búin
að stanza í London og Kaup-
mannahöfn áður en við komum
hingað. Og nú snúum við við
aftur. Þó það sé gaman að koma
til Evrópu, þá hugsa ég að bezt
Veitt í einum af hinum 10,000 skurðum, sem liggja um landið
þvert og endilangt.
verða starsýnt á prestana, sem
ganga um nauðrakaðir og i gux-
um silkikirtlum. Þeir eru ákaf-
lega áberandi í götulífinu. Allir
Búddatrúarmenn, sem bera virð-
ingu fyrir sjálfum sér, verða að
vera prestar einhvern hluta æv-
innar. Það kemur t. d. oft fyrir
að einn af skrifstofumönnunum
hjá Austur-Asíufél. biður um
þriggja mánaða frí til að stunda
prestsskap. Á meðan hann er
prestur, lifir hann nokkurs kon
ar klausturlifi og nemur einhver
fræði eða veltir fyrir sér gátum
tilverunnar. Fæði fá prestarnir
með því að betla. Þeir byrja dag-
inn með því að skipta sér á hús-
in og biðja um mat, og allir
sannir Búddatrúarmenn láta eitt-
hvað af hendi rakna við þá.
— Hvernig eyðir þú tímanum
á daginn, Valborg? Ég geri ráð
fyrir að þið hafið húshjálp þarna
austurfrá?
— Já, við höfum þrjár stúlkur,
en austurlandastúlkur geta ekki
unnið handtak sjálfstætt. Það
verður alltaf einhver að stjórna
þeim. Auk þess er áaðgengilegt
fyrir hvítt fólk að leysa af hendi
nokkra líkamlega vinnu í því
verði að koma aftur til Bangkok.
Hvað við verðum þar lengi veit
ég ekki, en við verðum fjarri
Danmörku í a. m. k. tíu ár. Ætli
við setjumst samt ekki að þar
á efri árum okkar.
F.itt af stærstu Búddahofum
í Thailandi, „Fótspor Búdda“,
um 150 km fyrir norðan
Bangkok.
— Og að lokum langar mig
til að segja þetta: Við höfum oft
talað um það okkar á milli hve
óréttlátt það sé að kalla Austur-
landaþjóðirnar menningarsnauð-
ar. Það er svo margt sem fylgir
hinum vestræna hraða, sem þær
eru lausar við. Það er svo langt
á milli Vesturlanda og Austur-
landa og skilningurinn þeirra á
milli er kannski ekki alltaf mik-
ill. En vestræni heimurinn get-
ur lært mikið af hinum austræna
ekki síður en Austurlandabúar af
vestrænni menningu.
E. Pi.
Þurrkar og hlý-
indi við Djúp
ÞIJFUM. 14. júlí. — Síðustu vlku
var unnið að rúningu sauðfjár
og er henni að verða'lokið. Slátt-
ur er víðast hvar byrjaður* og
hefur mikið rætzt úr með gras-
sprettu nú síðustu daga. Er hún
sumsstaðar orðin allgóð en nokk-
uð misjöfn. Norðan Djúpsins mun
túnspretta vera heldur lakari að
undanskyldu túninu í Bæjum,
sem er mjög árvisst með sprettu
hvernig sem viðrar. Þurrkur og
hlýindi eru nú hér dag hvern
og taðan þornar jafnóðum og hún
er losuð.
Veiðistjóri var hér nýlega á
ferð til leiðbeininga um refaveið-
ar. —P.P.
Övenju góð gras-
spreita i Horna-
firði
HÖFN 15 .júlí. — Þrátt fyrlr kalt
vor, nær úrkomulaust, er gras-
spretta hér óvenju góð, þótt
mjög illa horfði lengi í því efni.
Er sláttur víðast hvar hafinn hér
um slóðir. —Gunnar.
Elnn af skurðunum í Bangkok mcð síömskum húsum á báðar
hlxðar. Farið er um skurðina i háðkeypum og mótorbátum.