Morgunblaðið - 03.04.1960, Blaðsíða 6

6
MORCVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 3. aprfl 1960
Togararnir
Tíðin hefur verið hagstæð hjá
togurunum, sem hafa verið að
veiðum hér við land, hæg sunn-
an- og austanátt. Aftur á móti
hefur verið stormstrekkingur og
rysjuveður hjá togurum þeim,
sem verið hafa að veiðum við
Austur-Grænland.
Skipin hafa aðallega haldið sig
á sömu slóðum og áður, allt frá
Selvogsbanka og norður á
Skagagrunn, en þó lítið sem ekk-
ert á Halanum. f>ó nokkuð mörg
slcip eru komin á miðin við Aust-
ur-Grænland.
Afli hefur verið heldur tregari
en í vikunni áður og fiskurinn
verið frekar smár. Við Austur-
Grænland hafa skipin verið að
fá sæmilegan afla af karfa og
þorski til helminga, þegar þau
hafa getað verið að vegna veð-
urs.
Frétzt hefur, að þýzkir tog-
arar hafi verið að fá góðan afla
á Dohrnbankanum, sem er milli
Grænlands og íslands og þó nær
Grænlandi. Eitthvað er lika af
Þjóðverjum við Austur-Græn-
land.
Fisklandanir í sl. viku:
Úranus .......... 140 t. 9 d.
Sölur erl. sl. viku:
Marz ............ 145 t. 6 d.
Geir.......... 200 t. 11.613 £
Reykjavík
Góð sjóveður voru alla vikuna,
hæg sunnan og suðaustanátt.
Afli var misjafn, sæmilegur
hjá mörgum bátum, en líka lítill
hjá öðrum, allt frá 2 t. og upp
í 26 t., Hrefna.
Bátar eru dreifðir um allan
sjó ,allt frá Jökli að Reykjanesi,
flestir em í Akranésingaforum
og vestur af Köntum.
Handfærabátar hafa lítið feng-
ið enn sem komið er, enda fáir
byrjaðir en margir eru að búa
sig af stað.
Aflahæsti báturinn, sem rær
daglega er Svanur, fékk hann
300 lestir í marzmánuði.
Aflahæstu útilegubátarnir:
Guðm. Þórðarson ....... 600 t.
Hafþór ................ 550 —
Björn Jónsson ......... 512 —
Auður ................. 484 —
Rifsnes ............... 470 —
Helga ................. 470 —
Keflavík
Álablíða var alla vikuna og
róið upp á hvern dag. Afli var
misjafn, heldur rýr framan af
vikunni, en glaðnaði og varð
jafnari, er leið á vikuna. Sem
dæmi upp á, hvað aflinn gat ver-
ið misjafn, fékk einn bátur 2
lestir á fimmtudaginn og annar
42 lestir, Bára.
Aflahæstu bátarnir frá áramót-
um til marzloka:
Askur................. 646 t.
Ólafur Magnússon .... 574 —
Bjarmi ............... 532 —
Jón Finnsson.......... 522 —
Guðm. Þórðarson...... 519 —
Akranes
Róið var alla daga vikunnar og
var afli mjög misjafn, bezta róð-
urinn í vikunni fékk Sveinn
Guðmundsson, 43 lestir.
Heildaraflinn var 1. apríl 8.280
t. í 923 róðrum.
10 aflahæstu bátamir frá ára-
mótum:
Sigrún ............... 678 t.
Sigurvon ............. 585 —
Sigurður ............. 530 —
Sveinn Guðmundsson .. 523 —
Sæfari ............... 512 —
Heimaskagi ........... 510 —
Böðvar ............... 500 —
Ólafur Magnússon .... 489 —
Höfrungur ............ 485 —
Skipaskagi ........... 458 —
Vestmannaeyjar.
Fyrrihluta vikunnar voru ágæt
sjóveður, oftast logn og mjög
góður afli, sérstaklega á mið-
vikudaginn. Þann dag voru bát-
ar almennt með 20 lestir og sum-
ir með upp í 40 lestir.
Síðari hluta vikunnar var aust-
anátt, 5—7 vindstig, og dró þeg-
ar mjög úr aflanum, og var hann
þá algengur 8—10 lestir á bát.
Handfærabátar hafa aflað lít-
ið, mest vegna þess að veður hef-
ur ekki verið hagstætt fyrir þá.
Bezti afladagur vertíðarinnar
fram að þessu var fyrri föstu-
dag og jafnframt stærsti afla-
dagur í sögu Eyjanna. Þann dag
bárust á land um 2356 lestir af
fiski, óslægt. Lifrarmagnið þenn-
an dag var 176 lestir, og hafði
áður orðið mest 19. apríl 1954,
149 lestir.
Síðan 1948, eða á 11 árum, hef-
ur lifrarmagnið fimmfaldazt, var
þá 848 lestir, en var 3913 lestir
1959, og eru allar líkur til, að
lifrarmagnið í ár fari fram úr
því, sem það hefur áður verið
mest. Sýnir þetta glöggt, hve út-
gerð fer hraðvaxandi frá Vest-
mannaeyjum.
12 aflahæstu bátarnir frá ára-
mótum:
Stígandi ............... 732 t.
Gullborg ............... 713 —
Leó .................... 671 —
Eyjaberg ............... 606 —
Reynir ................. 583 —
Kári ................... 582 —
Dalaröst NK ............ 569 —
Víðir SU ............... 560 —
Snæfugl ................ 543 —
Gullver NS.............. 529 —
Bergur VE............... 525 —
Ófeigur II ............. 524 —
í lok marzmánaðar höfðu frysti
húsin í Vestmannaeyjum tekið
á móti fiski, sem hér segir mið-
að við ósl. fisk:
Vinnslustöðin .......... 8345 t.
Hraðfrystist. Vestm.eyja 7437 —
Fiskiðjan .............. 6317 —
ísfélag Vestmannaeyja 4930 —
Norðmenn kvarta
Norðmenn hafa kvartað til
tollabandalags 6-veldanna yfir
tolli á fiski, sem er fyrirhugað-
ur 20—25%. Þeir óttast jafnvel
takmörkun (kvóta) á fiskinn-
flutningi.
• Merkin of há
NÚ eru komin upp ný stöðv-
unarmerki við aðalbrautir. —
Víða í bænum, t. d. í Miðbæn-
um, eru merkin, sem eru fyr-
irferðarmikil, í lítilli hæð frá
. .áAýiv/ivlw.i
Svíar byggja og byggja
Svíar leggja nú mikið kapp á
smíði fiskiskipa, ekki aðeins
heima fyrir heldur erlendis, t. d.
létu þeir á sl. ári smíða fyrir sig
í Hollandi 60 150—200 lesta fiski-
skip, og voru 30 þeirra úr stáli.
Stór floti.
í Norðursjávarveiðum Svía
taka nú þátt 300 fiskiskip, sem
veiða með flottrolli og botnvörpu.
Józku síldarverksmiðjurnar
áforma nú að greiða 3 mismun-
andi verð fyrir hráefnið, og
munar miklu á verðinu á 1. fl.
fiski og hinum flokkunum.
Hin mikla áætlun
Færeyinga
um endurnýjun færeyska fiski-
skipaflotans, þar sem áformað er
að byggja 30—40 stóra fiskibáta
og togara, hefur haft í för með
sér, að tilboð hafa streymt frá
Noregi, Frakklandi, Hollandi og
Austur-Þýzkalandi.
Afli Norðmanna
er nú við það nákvæmlega hinn
sami og á sama tíma í fyrra. —
Norðmenn hafa í ár lagt mesta
áherzlu á söltun, eða saltað nú
helmingi meira en á sama tíma
í fyrra. Hefur þetta gengið mest
jörðu. Hefur fjöldi fólks beðið
blaðið að vekja athygli yfir-
valdanna á því að merkin,
ekki sízt skarpar brúnir
þeirra, hæð og staðsetning á
gangstéttum, geti auðveldlega
valdið meiðslum á gangandi
vegfarendum. Þetta merki,
sem drengurinn stendur við,
er í sjálfu Austurstræti. Hann
er um 150 cm á hæð og af
myndinni má vissulega ráða
að það er ekki að undra þó
vegfarendum standi nokkur
stuggur af merkjunum.
• Óðu upp í mitti
Blaðinu hefur borizt eftir-
farandi bréf frá „Einum af
þeim sem varð að vaða“:
„Ég undirritaður vil hérmeð
senda yður mótmæli í sam-
bandi við fréttaklausu yðar
úr Morgunblaðinu 30.3.1960,
sem hefur fyrirsögnina „Óðu
upp í mitti“. Þar segið þér
m. a. að förinni hafi verið
heitið út í Örfirisey.
út yfir skreiðina, sem er meira
en % minni en í fyrra.
Verðhækkun á fiskl í
Bretlandi.
Síðan 1952 hefur fiskur hækk-
að í Bretlandi um 50%.
Færeyingar verðlauna
nú skipshöfn þá, sem hefur
flesta úthaldsdaga, með 11.000 kr.
og mesta aflamagnið verðlauna
þeir með 5.500 kr.
Ross-samsteypan færir
enn út kvíarnar
með því að hún hefur keypt
hina kunnu skipasmíðastöð í
Selby, þar sem margir íslenzku
togararnir hafa verið smíðaðir.
Vinnudeilur.
Vinnudeilur eru tíðar á íslandi,
óvíst, að þær séu annars staðar
tíðari. Það er mikið tjón, sem
þjóðin má þola vegna þessara
átaka milli launþega og vinnu-
veitenda, og viðbúið, að lífsaf-
koma þjóðarinnar í heild sé eitt-
hvað lakari vegna þeirra miklu
verðmæta, sem glatast árlega í
hinum mörgu verkföllum.
En hvort sem krónan hefur
látið undan kauphækkununum
eða kauphækkanirnar fylgt í
Það er alls ekki rétt, því
þegar átti að fara að hefja
kennslu þennan umrædda
dag, 29.3., þá kom annar kenn
aranna, sem fór þessa för og
sagði að við ættum að fá að
fara út í skerið.
Ég skrifa þetta til að mót-
mæla því að sökinni sé skellt
á nokkra drengi sem af til-
viljun gengu fremstir, því að
það voru kennararnir sem |
áttu uppástunguna og við
krakkarnir lögðum af stað út
í skerið, því okkur hafði verið
sagt að þangað ætti að fara.
Vil ég biðja yður um að birta
þetta, svo sannleikurinn komi
í ljós.
• Hólmar ekki
Selsker
Skerið sem um er rætt og
skerin í kringum það heita
Hólmar og Selsker er nokkru
vestar.“
kjölfar krónulækkunarinnar, er
talið, að kaupmáttur launa hafi
sl. 13 ár ekki náð því að vera
eins góður og í lok valdatíma
nýsköpunarst j órnarinnar.
Hjá hinum vestrænu þjóðum
er það einn af hyrningarsteinum
þjóðskipulagsins, að vinnuveit-
endur og laurþegar semji sin á
milli um kaup og kjör. Að vísu
verður löggjafinn að setja vissar
reglur, sem þessir aðilar verða
að halda sig að vegna hagsmuna
heildarinnar. Og af sömu ástæð-
um verða ríkisstjórnir stundum
að blanda sér í deilur, þegar í
óefni er komið, en viðurkennda
reglan eru friálsir samningar.
Allir viðurkenna, að íslenzka
vinnulöggjöfin sé orðin úrelt og
á henni þurfi að gera ýmsar
breytingar, sem tíminn hefur
leitt í ljós, að væru æskilegar,
þegar litið er á málið frá sjón-
armiði heildarinnar. Má hér
drepa á nokkur atriði: Að starfs-
hópar í sömu atvinnugrein geti
ekki hafið verkfall hver af öðr-
um, eins og átt hefur sér stað
á kaupskipaflotanum. Að óveru-
legur hluti, kannski 10—20% af
meðlimum verkalýðsfélags, geti
ekki með naumum meirihluta
samþykkt verkfall. Að vélstjór-
ar í frystihúsum geti ekki hætt
gæzlu véla, sem eingöngu eiga að
halda við frosti í vöru, sem búið
er að framleiða, stundum eftir
fyrirlagi verkalýðsforingja, að-
eins til þess að knýja fram úr-
slit í vinnudeilum. Ekkert þjóð-
félag getur þolað, að stofnað sé
þannig til eyðileggingar á fram-
leiðslu, sem tekið hefur langan
tíma og ærið fé að framleiða.
Þeim mönnum ,sem standa í
samningum um kaup og kjör,
er mikill vandi á höndum. Þetta
eru viðkvæm mál og hægt að
koma öllu í óefni með frum-
hlaupi, eins og líka er hægt að
koma öllu heilu í höfn með lagi
og lægni. Það er oft ótrúlega lítið,
sem á milli ber, þótt lagt sé út í
verkfall. Mönnum finnst þeir
bera skarðan hlut frá borði borið
saman við aðra, að stífni sé kom-
ið í málið, að um einhver
„prinsip“-atriði sé að ræða, sem
deiluaðilar telji sig ekki geta
hvikað frá, eða að verkfall sé
jafnvel af pólitískum toga spunn
ið, og margt pg margt. Þá er
það oft, að deiluaðilar gera sér
ekki grein fyrir hinu gífurlega
tjóni, sem verkföll oft valda sam
borgurunum og þjóðinni í heild.
Verkföll geta verið hörð og löng,
en það er líka stundum svo, að
menn eru sáttfúsari, þegar verk-
fall er skollið á. Það er oft eins
og deilan þurfi að komast á visst
stig, til þess að unnt sé að leysa
hana.
Sá skilningur á kjarabarátt-
unni hefur farið vaxandi, að
kauphækkanir verði að byggjast
á framleiðsluaukningu. Það væri
því mjög mikilvægt, ef launþeg-
ar og vinnuveitendur gætu orðið
ásáttir um að gera sameiginlegt
átak til þess að auka afköstin og
framleiðslu þjóðarinnar. Það er
ef til vill of mikil bjartsýni að
láta sér detta í hug, að þarna
geti eitthvert samstarf milli for-
ystumanna launþega og vinnu-
veitenda átt sér stað, en vafa-
laust gætu þeir miklu áorkað í
þessum efnum, ef slíkt samstarf
tækist. Hvers vegna ekki að taka
upp ákvæðisvinnu? Hvers vegna
ekki að leggjast á eitt með að
ýta hverri fleytu úr vör. Hví
ekki samstarf um fullkomnari
framleiðsluhætti, meiri vélar og
aukna tækni í höfuðatvinnuveg-
um þjóðarinnar, og svo mætti
lengi telja.
Betri lífskjör vegna aukinnar
tækni og meiri og betri fram-
leiðslu.
Þrándur í götu
GENF, 29. marz. — Sundny
Times sagði í fyrradag, að fsland
hefði í mörg ár og væri enn hinn
l mikli þrándur í Götu sanngjarnra
' samninga um fiskveiðivandamál-
ið. fsland virtist nú jafnákveðið
- sem áður að hleypa engum að
sinni jötu.
skrifar ur
daqiegq lífinu