Morgunblaðið - 15.06.1960, Blaðsíða 8
8
MORCUNnTAÐIÐ
Miðvik'udagfur 15^ jörií 1960
I ævintýrasktígum Hans og Grétu
j Vignir Guðmundsson blaða-
ímaður segir frá undirbúningi
\
| hestamannaméts í Þýzkalandi
í HUGA þeirra, sem þekkja
ævintýri Grimmsbræðranna,
er að líkindum efst ævintýrið
um Hans og Grétu. Það er
skemmtileg tilviljun þegar
við fimm íslendingar erum
viðstaddir fyrsta mótið, sem
haldið er á erlendri grund, og
eingöngu íslenzkir hestar eru
þátttakendur í, að það skuli
fara fram í Kinzigdalnum,
þar sem Grimmsbræðurnir
eru fæddir og uppaldir.
Hér í skógunum gengu þau
Hans og Gréta og muldu
brauðmolana í slóðina sína,
sem fuglarnir tíndu upp, svo
þau fundu ekki leiðina heim
aftur. Og einhvers staðar hér
hefur sætabrauðshús galdra-
nornarinnar staðið.
Þessa dagana er verið að æfa
hestana, sem eiga að taka þátt
í mótinu um næstu helgi. Og eitt
af æfingaratriðunum er að ríða
fram og aftur um þéttan skóginn.
Fyrir okkur, sem aldrei höfum
riðið um skóg, sem því nafni
mætti nefna á meginlandsmæli-
kvarða, er auðskilið að Hans litli
og Greta skyldu ekki rata heim
til sín. Hér virðist létt að villast.
Palli duglegur að rata
Við lærum þó brátt að þekkja
einstakar leiðir og Palli í Varma-
hlíð er gleggstur og fljótastur
að læra að rata. Hins vegar lend-
ir fyrirliði okkar og hrossarækt-
arráðunautur í hverju skógar-
ævintýrinu eftir annað. Eftir
fjögurra daga fjarveru er ferða-
félagi okkar Búi Petersen kom-
inn í samfélag okkar á ný. Við
erum nú orðnir fimm fulltrúar
íslands á fyrsta íslandshestamót-
inu utan heimalandsins. Og
verkefni okkar reynist nægilegt.
Við erum spurðir spjörunum úr
um alla skapaða hluti varðandi
Verðlaunahornið góða, sem
nefna mætti íslandshornið.
Það er farandgripur gefinn
Ponyklúbbnum af land-
búnaðarráðuneytinu íslenzka
og skal veitt fyrir bezta tölt-
hestinn hverju sinni.
hestana og meðferðina á þeim
hvort heldur er til gangs eða
gjafar. Það einkennir alla hest-
ana, sem þarna eru, að þeir eru
í góðum holdum og sýnilega á-
kaflega vel með farnir. Okkur
virðist jafnvel að of mikið sé við
Iþá dekrað, þeir séu of lítið brúk-
aðir og ekki haldið nægilega til
þegar komið er á bak. Mörg
skemmtileg dæmi fengupr við
að heyra um samskipti hestanna
við hina nýju eigendur þeirra.
Viðureign einkaritarans og
Stjarna
Fyrir um hálfu öðru ári
kom hingað til Þýzkalands rauð-
stjörnóttur hestur og keypti hann
kona í Suður-Þýzkalandi. Hún
var dugleg að fást við klárinn, en
hann reyndist er til kom mein-
hrekkjóttur. Þraukaði hún nú
með Stjarna og valt að minnsta
kosti 15 sinnum af baki. Loks
meiddist hún talsvert í einni bylt
Fyrir utan hús iðjuhöldsins Werkmeisters, þar sem börn og hestar eiga griðland í garðinum.
sem verðlaun fyrir bezta töltar-
unni og þá vildi hún selja ann á þessum mótum hér á meg-
Stjarna. Hún hafði samband við J inlandinu.
Páll og Höskuldur í ævintýraskógum Hans og Gretu.
frú Ursulu Bruns í Bonn og
spurði hana ráða. Það varð úr
að einkaritari frú Ursulu keypti
gripinn. Frúin Múller er rúm-
lega tvítug að aldri og ekki hesta
mannsleg að sjá, grönn og veik-
byggð. Samskipti hennar og
Stjarna hófust með því að hún
flaug af baki. Hún kunni ekkert
til reiðlags og hesturinn var ekk-
ert nema ósvífnin. En sú litla
var ekki á því að gefast upp. Hún
hafði eignazt hest, og hún vildi
ekki láta hann frá sér fara. Hún
hélt áfram að rúlla af baki 10
sinnum, 15 sinnum og fyrir kom
að hún þarfnaðist nokkurra daga
rúmlegu vegna meiðsla. Oft var
hún marin, blá, rifin og tætt er
skemmtireiðinni lauk
Flaug 30 sinnum af baki
Og þráinn í henni var ódrep-
andi. Hún skyldi aldrei láta und-
an. Og hún lærði á Stjarna sinn.
Hérumbil 30 sinnum flaug hún
af baki, sjaldnar og sjaldnar,
eftir því sem leið á og loks nú
er Stjarni orðinn hinn prúðasti
hestur. Við riðum honum hér á
mótinu og líkaði vel. Stjarni var
brokkhlunkur til að byrja með
en með þokkalegan vilja. Frú
Múller lærði ekki aðeins að tolla
á baki, hún kenndi Stjarna með
góðri hjálp húsmóður sinnar að
tölta. Kannske á Stjarni, eftir
allt og allt, það fyrir sér í fram-
tíðinni að bera verðlaunahafa
íslandshornsins, en það er fagur-
lega gerður gripur, gefinn af ís-
lenzka landbúnaðarráðuneytinu
Fótaveikur á pörupilti
Okkur fannst einkennandi fyr-
ir Þjóðverjana hve kjarkmiklir
þeir voru við hestana. Hr. Werk-
meister, iðjuhöldurinn, sem
hafði skipulagningu mótsins með
höndum, er maður mjög sjúkur
í fótum og getur sáralítið gengið,
haltrar aðeins um. Hann á bles-
óttann hest, sem við Páll Sig-
urðsson fengum báðir að koma
á bak. Blesi sýndi okkur alls
konar vitleysu vár bæði óþjáll
og rokugjarn. En eigandinn var
harðánægður með hann. Hann
lét hann bara rjúka ef því var
að skipta og væri, vegna hættu,
nauðsyn að nema staðar, kastaði
hann sér fram á hálsinn á klárn-
um og af baki. Þá stoppaði Blesi.
Átök við hestinn eru Werkmeist-
er ómöguleg vegna þess að hann
hefir engan spyrnukraft í fótun-
um. Og hann segir að Blesi hafi
gert sér lífið allt annað. Áður
gat hann ekkert farið nema í bíl
eftir vegunum. Nú þeysir hann
frjáls um skógana.
Gleðigjafi
Þannig varð Blesi, þótt dint-
óttur sé, gleðigjafi þessum bækl-
aða manni. Werkmeister á einnig
rauðstjörnótta hryssu, afburða
gangljúfa og meðfærilega. Hösk-
uldur þekkti þar gamlan vin,
enda merin frá honum og tamin
af honum. En núverandi eigandi
hefir sáralítinn áhuga fyrir að
koma henni á bak. Þeir Blesi og
hann hafa samið frið að mestu,
þótt fyrir komi að eigandinn
velti stundum við vondar aðstæð
ur. Þess vegna vill Werkmeister
hann og engan annan. Þau hjón
eiga glæsilegt heimili með stór-
um og fallegum garði í kring. í
garðinum er sandkassi fyrir
börnin og bithagi fyrir hestana.
Svona mun það víða Vera að
hestarnir teljast til fjölskyldunn-
ar.
Skugga ber á
Þótt sólskin og blíða sé hvern
einasta dag ber í upphafi móts-
ins mikinn skugga á. Nokkrir
hestanna, er hingað eru komnir,
hafa fengið svonefnda drúsa. Það
er farandveiki mjög smitandi,
sem geisar hér um megin-
landið. Einn daginn biður Werk-
meister okkur Pál Sigurðsson að
hjálpa til við flutning á drúsa-
veikum hestum. Hann var frekar
liðfár til þessa starfs, enda ekki
gert ráð fyrir að til þess kæmi.
Margir voru einnig óvanir að
flytja hesta, vissu ekki hvað til
bragðs skyldi taka, ef koma ætti
hesti upp í flutningavagn. Við
héldum nú af stað út í sveit, þar
sem hestarnir voru. Mér var falið
að flytja aðstoðarmenn í einum
af bílum Werkmeisters, en sjálf-
ur ók hann flutnigavagninum.
Allt gekk þetta bæði fljótt og
vel, en ekki var það skemmtileg
sjón að sjá blessaða klárana. Það
vellur gröftur úr nösum þeirra
og einnig koma sár í kverkina og
þar vellur út vilsa. I nösum
þeirra snörlar og þeim er sýni-
lega mjög þungt um andardrátt.
Ekkert er hægt að gera fyrir
hestana á þessu stigi nema reyna
að láta þá hafa sem beztan haga
og til er að einhvers konar bakstr
ar eru einnig notaðir.
Algengf á meginlandinu
Hér á meginlandinu er þessi
sjúkdómur algengur. Hann drep-
ur mjög sjaldan hestana og bezta
vörnin gegn honum er sú að
hestarnir séu vel fyrir kallaðir,
bæði hvað hold og notkun snert-
ir.
Ég reyndi að grafast fyrir um
það hjá dýralækni þeim, er þessa
hesta skoðaði, hver hætta mundi
á því að þessi sjúkdómur gæti
borizt til íslands. Læknirinn
kvað ekkert hægt um það að full
yrða, en taldi þó fremur litlar
líkur til, þar sem loftslagið hjá
okkur væri yfirleitt svo kalt.
Drúsaveikin varð einnig til þess
að færri komu með hesta sína til
mótsins en ella. Þó voru þar
saman komnir milli 50 og 60
hestar og reyndist það allt nokk-
uð. Svo mörg atriði voru beir
látnir sýna.
Erfið járnun
En svo langt er ekki enn kom-
ig sögu okkar að tímabært sé að
skýra frá gangi mótsins. Við
fylgjumst með öllum undirbún-
ingi og hjálpum til þegar þess er
kostur. Einn daginn lendum við
Páll í því ævintýri að járna grað
hestinn Njál. Svo var mál með
vexti að Sander nokkur kom með
hann ásamt brúnni meri og hafði
hvorugt járnað, enda kvað hann
þess ekki þörf heima fyrir. Hann
bað okkur að ríða hestinum fyr-
ir mótið og sitja hann fyrir sig
á sýningunni. Allt kváðum við
þetta sjálfsagt aðeins ef hestur-
inn væri járnaður, enda vegirnir
hér í Schlúchtern ekki fyrir
járnlausa hesta. Við höldum nú
af stað til járnsmiðs í næsta
þorpi, en það eru aðeins þeir,
sem járningar framkvæma. Dag-
inn áður höfðum við verið við
járningu á graðhestinum Sörla
og um leið hafði verið tyllt und-
ir einn fót á Hélu frú Ursulu
Framh. á bls. 14
Það er gjarna siður að eigandinn haldi sjálfur fæti á hesti
sínum við járningu. Hér sést skáldkonan frú Ursula Bruns,
halda fæti á einum hesta sinna.