Morgunblaðið - 15.06.1960, Blaðsíða 12

12
MORGVNBLAÐ1Ð
Miðvik'udagur 15. júni 1960
anttMnfrifr
Útg.: H.f. Árvakur. Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6 Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
AUKNAR
KRABBAMEINS-
VARNIR
UTAN UR HEIMI
,Carin 11“ á siglingu um höfnina í Kaupmannahöfn. — A afturdekki stendur Hermann Göring.
4LÞINGI samþykkti fyrir
skömmu þingsályktunar-
tillögu um auknar krabba-
meinsvarnir. Var þar skorað
á ríkisstjórnina að beita sér
fyrir því í samráði við
Krabbameinsfélag íslands og
heilbrigðisyfirvöld landsins,
að krabbameinsvarnir verði
efldar svo sem frekast iná
verða. I þeim tilgangi, segir
í tillögunni, verði m. a. lögð
áherzla á, að efla allar rann-
sóknir, sem nauðsynlegar eru
við greiningu á krabbameini,
að auka stuðning við öflun
fullkomnustu tækja til rann-
sókna og lækninga á krabba-
meini, að bæta aðstöðu leit-
arstöðva Krabbameinsfélags'
Islands, og athuga hvort til-
tækilegt sé að stofna leitar-
stöðvar utan Reykjavíkur, að
aukin verði almenn fræðslu-
starfsemi um sjúkdóminn.
Flutningsmenn tillögunnar
voru úr öllum stjórnmála-
flokkum, þeir Sigurður
Bjarnason, Benedikt Gröndal,
Þórarinn Þórarinsson og
Alfreð Gíslason læknir.
Alþingi samþykkti þessa
tillögu um auknar krabba-
meinsvarnir einróma. —
Óhætt mun einnig að full-
yrða að ríkisstjórnin muni
hafa fullan hug á að fram-
kvæma hana og stuðla
þannig að því að allt verði
gert, sem unnt er af opin-
berri hálfu til þess að
bæta aðstöðu læknavísind-
anna hér á landi í baráttu
þeirra við hinn skelfilega
sjúkdóm.
Mikið hefur á unnizt
Læknavísindin hafa á und-
anförnum árum unnið marga
sigra og stóra í baráttu sinni
við sjúkdómana. Meðal sjúk-
dóma sem segja má að sigr-
azt hafi verið á hér á landi
má nefna holdsveiki, sulla-
veiki, taugaveiki, barnaveiki
og berklaveiki.
En þrátt fyrir þessa sigra
læknavísindanna eru verk-
efni þeirra nær takmarka-
laus. I baráttunni við krabba-
meinið standa vísindin t. d.
ennþá mjög höllum fæti. Ár-
lega deyja 200 íslendingar úr
þessum sjúkdómi. En um
allan hinn menntaða heim er
nú unnið að því af hinu mbsta
kappi að efla krabbameins-
varnirnar.
Göfugasta starfið
Við íslendingar megum
ekki láta okkar hlut eftir
liggja í þessum efnum. Manns
lífið er dýrast allra verð-
mæta. Baráttan gegn sjúk-
dómum og hrörnun er í senn
göfugasta og mikilvægasta
starfið sem í dag er unnið af
mannlegum huga og hendi.
Krabbameinsfélag íslands
og margir ágætir læknar hafa
undanfarin ár haft mikils-
verða forystu um eflingu
krabbameinsvarnanna. — Er
engum gert rangt til þótt.
sagt sé, að prófessor Níels
Dungal hafi verið þar fremst-
ur í flokki.
Alþingi hefur með sam-
þykkt fyrrgreindrar þings-
ályktunartillögu viljað sýna
áhuga sinn og skilning á
þessu mikilvæga heilbrigðis-
máli. Um það ríkir enginn
ágreiningur. Ný sókn verður
hafin á hendur hinum skæða
sjúkdómi.
Óþarfi að örvænta
Óþarfi er að örvænta um
það, að skjótur árangur kunni
að nást í baráttunni gegn
krabbameininu. Vísindunum
fleygir fram á öllum sviðum.
Þróunin á sviði læknavísind-
anna hefur verið örhröð á
undanförnum árum. Ný lyf
hafa verið fundin upp og
hver sjúkdómurinn sigraður
á fætur öðrum. Þess er t. d.
skemmst að minnast, að svo
að segja óbrigðult lyf hefur
verið fundið upp gegn barna-
lömunarveiki.
Tökum höndum saman
Sérfræðingar á sviði
krabbameinsvarna gera sér
margir góðar vonir um það
að innan tiltölulega skamms
tíma muni sigur hafa unnizt
á þessum sjúkdómi, sem í dag
heggur stór og tilfinnanleg
skörð í raðir þjóðanna. Með
því að skipuleggja baráttuna
gegn honum, afla nýrra
tækja, auka fræðslu og þekk-
ingu á eðli sjúkdómsins er
örugglega hægt að flýta fyrir
nauðsynlegum árangri af bar-
áttunni gegn honum.
íslendingar munu taka
höndum saman í þeirri
baráttu á sama hátt og þeir
gerðu í viðureigninni við
berklaveikina og ýmsa
aðra skæða sjúkdóma.
H V E R vill kaupa gömlu
snekkjuna hans Görings?
Hana er nú hægt að fá ódýrt,
og á sama tíma losna brezku
hernaðaryfirvöldin í Vestur-
Þýzkalandi við vaxandi
áhyggjur.
Snekkjan, sem hét Carin 11“
í höfuðið á fyrri eiginkonu Gör-
ings, fannst og var hertekin af
brezkum hersveitum í höfninni í
Krefeld við Rín í stríðslok. Var
snekkjan þá skírð upp og heitir
nú „Prins Oharles", og var í
nokkur ár notuð til eftirlits á
Rín og sem skemmtisnekkja fyr-
Kóngsdætur
kveðja
Kaliforníu
LOS Angeles, 8. júní. (NTB) —
Norraenu kóngsdaeturnar Mar-
grétarnar tvær og Ástríður
kvöddu Kaliforníu í dag eftir
fimm daga ánægjulega og við-
burðaríka daga. Þær flugu heim-
leiðis í kvöld með nýrri
Douglas-farþegaþotu, Hákon vík-
ingi, sem SAS flugfélagið á.
Áður en þær lögðu af stað
héldu þær stuttan fund með
blaðamönnum í Bel Air-gistihús-
inu í Beverley Hills. En stór hóp-
ur blaðamanna og ljósmyndara
hefúr fylgt kóngsdætrunum eft-
ir hvert fótmál í Kaliforníudvól-
inni.
NÚ eru komnar beinar flug-
ferðir frá íslandi til vestur-
strandar Bandaríkjanna. Þot-
ur Pan American flugfélags-
ins koma orðið við á Kefla-
víkurflugvelli síðdegis á mánu
dögum í svokölluðu Póiar-
flugi og fljúga þær beint héð-
an til Seattle og síðan áfram
til San Francisco. Fyrir þá,
sem leið eiga á vesturströnd-
ina eru þetta að sjálfsögðu
mikil þægindi.
Þoturnar, sem hafa áætl-
unarflug til San Francisco,
er það talsvert sunnar en
Seattle, fara yfineitt sunnan
við ísland, nema þegar veður
veldur því að heppilegra er
ir fjölskyldur yfirmanna í brezka
hernum. Þegar hernáminu lauk,
var hlutverki snekkjunnar einn-
ig lokið, og var hún afhent
„Joint Services Liaison Office“
og lagt hjá Oberwinter, rétt sunn
an við Bonn. Þar liggur hún enn
og ryðgar niður.
,,LÆDERJAKKER“ og „Huligan-
er“ (Norðurlönd), „Teddy Boys“
(England), ,,HooIigans“ (Banda-
ríkin), „Halbstarke“ (Þýzka-
land), „Tsotsis“ (Suður-Afríka),
„Mambo-Boys“ (Japan), „Bod-
gies“ og „Widgies“ (Ástralia og
Nýja Sjáland, annað orðið notað
um pilta, hitt um stúlkur) — allt
eru þetta nöfn á fyrirbæri sem
nú er þekkt um heim allan, ung-
lingum sem mynda með sér sam-
tök og fremja meira eða minna
alvarleg afbrot.
Ráðstefnan í London
Sá háttur að fremja afbrot í
skipulögðum hópum er algeng-
asta formið á afbrotum unglinga
eins og stendur, ségir í skýrslu
sem þýzkur lögfræðingur, Wolf
Middendorff, hefur samið á
grundvelli upplýsinga sem hann
hefur fengið frá ríkisstjórnum,
félagssamtökum og sérfróðum
mönnum í allmörgum iöndum.
að fljúga norðar og koma við
á íslandi. Þannig komu t d.
tvær þotur frá Pan American
við hér sl. laugardag, önnur
um morguninn, en hin siðdeg-
is.
Fréttamenn fengu að líta
inn í þá seinni. Það er Boeing
707 þota með 130 farþega inn
anborðs, og var hún að koma
frá London á leið til Seattle.
Flugtími þangað er áætlaður
7% tími, en þar sem 8 klst.
tímamismunur er á íslandi og
vesturströnd Bandaríkjanna,
átti flugvélin að vera komin
þangað hálftíma áður en hún
lagði af stað héðan.
Vilja ekki peningana
Bretar hafa reynt að selja
hana, og hofðu í hyggju ,að láta
andvirðið renna til Bonn-stjórn-
arinnar. En stjórnin hefur til-
kynnt að hún vilji ekki sjá pen-
ingana. „Þið tókuð snekkjuna“,
segja þeir í Bonn við Bretana,
,,og nú verðið þið sjálfir að sjá
um að losna við hana“. Þá reyndu
Bretar að selja stjórninni í
Westphalen snekkjuna, en hún
afþakkaði einnig boðið.
Nú segjast Bretar óska eftir
einhverju sanngjörnu tilboði.
Hv er vill?
Skýrslan verður lögð til grund-
vallar umræðum sem fara fram
í London dagana 8.—20. ágúst
n. k. Verður á þeirri ráðstefnu
rætt um vandamál í sambandi
við hindrun á lögbrotum og með-
ferð á lögbrjótum. Skýrslan ber
yfirskriftina „New Forms of
Juvenile Delinquency. Their
Origin, Prevention and Treat-
ment“. Fyrir ráðstefnuna verðúr
ennfremur lögð skýrsla um sömu
vandamál, sem skrifstofa Sam-
einuðu þjóðrnna hefur samið, og
einmg verða lögð fyrir hana ým-
is gögn frá sérstofnunum S. Þ. og
frá óopinberum stofnunum í
nokkrum löndum.
20% á skrá
.Middendorff segir í skýrslu
sinni, að afbrotum æskumanna
fari sífellt fjölgandi. Sem dæmi
má taka Bandaríkin, þar sem 47
af hundraði allra lögbrota eru
framin af ófullveðja ungiingum,
segir í skýrslunni. 20 af hundr-
aði e.Hra pilta á aldrinum 10—17
ára í Bandaríkjunum hafa á einn
eða annan hátt lent í kasti við
lögregluna. Veruleg aukning á
afbrotum unglinga hefur einnig
átt sér stað í mörgum öðrum
lóndum, meðal þeirra Svíþjóð og
Finnlandi. 1 Sviss, Italíu, Belgíu
og Kanada hefur hins vegar dreg
ið úr afbrotum unglinga. Svíþjóð
er einnig meðal þeirra landa,
sem eiga við að stríða aukin
kynferðisafbrot og aukna mis-
notkun á áfengi og eiturlyfjum.
Þurfa útrás
Rannsóknir á örsökum til vax-
andi afbróta unglinga leiða í
ljós, að efnahagsafkoman hefur
sitt að segja, og svo þverrandi
möguleikar á að veita æskunni
útrás fyrir eðlilega umframorku
hennar. I skýrslunni er einnig
lögð áherzla á upplausn fjöl-
skyldubandanna ,sem hefur mjög
skaðleg áhrif. 1 því sambandi er
einnig bent á hina „frjálsu
kennslu“ og „frjálsa uppeldi‘%
sem dragi úr virðingunni fyrir
yfirvöldum og lögboðum.
Kemur til Seattle áður
en lagt er af stað frá
Keflavík !
Vaxandi afbrot
unglinga