Morgunblaðið - 22.12.1966, Blaðsíða 16

16
MORGU NBLAÐIÐ
Fimmtudagur 22. des. 1966
Athugasemdir um
prestakall amálið
ÉG ritaði litla grein, sem birtist
í Morgunblaðinu fyrir skömmu,
um frv. til laga um skipun presta
kalla o. fl. Hún virðist hafa kom-
ið við kaunin, því að tveir af
meiri háttar mönnum úr stór-
skotaliði Sjálfst.flolkksins hafa
bomið fram á vígvöllinn og
veitzt að mér. Það er Fáll Kolka
i Morgunblaðinu 10. des. og rit-
stjóri Vísis í leiðara 3. des. Vísir
bregður mér um, að ég sé skiln-
ingssljór og P. K. að ég sé ekki
eins vitur og Njáll. Ég hef nú
yfirleitt talið mig heldur iitinn
karl, svo að ég tel mér eiklki þessi
ummæli nærri. Og kannske er
það af sljóleika, að ég er á ann-
arri skoðun en Vísir og P. K. En
það ríikir nú ennþá skoðanafrelsi
í landL
P. K. virðist hafa haft frétta-
ritara á héraðsfundi Rang., og þó
mun ekki rétt hermt. Prófastur
lagði prestakallamálið fyrir fund
inn. Ég sagði þarna aðeins fá
orð og meinlaus. Ég hafði gert
málinu skil á prestastefnu og
taldi ekki þörf að ræða það ýtar-
lega á héraðsfundi, enda virtust
fundarmenn vera málinu kunn-
ugir og búnir að mynda sér skoð-
un. Ég minnist þess ekki að hafa
talið upp nötfn þeirra manna, er
ákipuðu prestakallanefnd, enda
algjört aukaatriði, hverjir sátu
í nefndinni. Annað er svo verk
þeirra. Ég man ekki, hvort
kristnisjóður svonefndur var
nefndur á nafn á fund-
inúm. Ég talaði ekki um
hann, enda virðist hann vera til
að slá ryki í augu manna. (Sjá
síðar).
í framsöguerindi mínu á síð-
ustu prestastefmi eða í grein
minni í Mbl. sagði ég ekki, að
nefndin hefði látið bera fé á sig.
Mútur. Það er stórt orð og ljótt.
En þegar menn eru skipaðir í
nefnd til að vinna að sérstöku
máli og á sésstakan hátt, hljóta
þeir að taka laun fyrir og eiga
það skilið, hver sem árangur
startfs þeirra er. En með þessari
miklu fækkun prestakalla og
pmfastsdœma, taldi ég, að þei*
hefðu vel unnið fyrir kaupi sínu,
að því er rikissjóð snerti. Hins-
vegar neita ég ekki, að mér
fannst kostnaðinum við nefndina
hefði verið betur varið til þarf-
ari hluta. — Augljóst er á til—
lögum nefndarinnar að nokkn*
hafi ráðið sparnaðarviðleitni, og
held því fram, unz afisannað
verður, að slikiur hafi verið til-
gangurinn að töluverðu leyti.
Það tekur þvi varla að gera
athugasemd við það, sem P. K.
segir um ávítur þær, sem ég á
að hafa fengið á prestastefnu. Ég
átaldi þar fonmann prestakalla-
netfndar fyrir það, að hann hefðlí
ekki heimsótt mig á yfirreiíi'
sinni um Suðurland. Skýrði þaS'
þannig, að við mig hefði ekk®
þurtft að tala, þar sem leggja ættií
niður prestakall mitt. Taldi, á®
þetta hefði verið að hatfa iílt
huga. Einn emibættisbróðir minnJ
sálusorgari fonmannsins, tóloí
svari hins mæta manns, sem ekkjj
var viðstaddur. Mér fannst þettaj
bara eðlilegt og drengilegt og tók^
þessu með jafnaðargeði, rétt ein»
og P. K. mundi hatfa gert. EBm
eftir stendur þó, að fonm. lét efckll
svo lítið að koma að Bergþórs-j
hvoli og lita augum hinar blóm*J
legu framtíðarsveitir Landeyjavi
sem nú átti að svipta prestl
kannske um aldur og ævi. (
Þá kem ég að aðalatriði þessa
máls. Atfstaða min til frv. unoa,
skipim prestakalla og krist nisjó®
mótast af því, að ég er „prinsipi»j
elt“ andvígur frekari fækkun
prestakalla í landiniu. Þegaw
kirkjan hefur þurft á einbverrij
hagræðingu að halda, hefur slíktii
ekki fengizt, nema með þvi a®
kaupa það með fækfcun presta-
kalla. Ég tel, að þessa þróun eigl
að stöðva að mestu. Þetta var
aðalatriðið í tframsöguerindl
mínu á prestastefnunni, og ég er
ekkert að leyna-því, að ég fékilá
þakkir margra synonus-prest*
fyrir. j
Það er alltaf verið að gyRa
ákvæðin um kristnisjóð. Er þar
ékki beitt einhverj um falsrök-
um? Hver á að bera uppi kristni-
sjóð? Það er kirkjan. Og hvem-
ig? Með því að fæfcka starfs-
mönnum sínum í dreifbýlinu*
þar sem sízt má við því, að
starfandi mönnum fækki Hini*
dreifðu sötfnuðir landsins, þó a3
sumir séu íámennir, er.u þó lif-
andi fólk, sem á sinn rétt. Hva*
er nú jafnvægið í byggð lands-
ins? — Etf prestalköll eru prests-
laus, ætti ríkið að vera ánægt t
bili. Þvi sparast fé. En þeir tím-
ar geta komið að sótt verði uim
þessi prestaköll. Og sízt ætti að
leggja niður þau prestalböll, sem
líkur eru til að sótt verði um. —-
Kristnisjóður er stotfnaður með
fórnum dreiflbýlisins og kirkj-
unnar sem heildar. Auðvitað þarf
æskulýðsprest, sjúkrahúsprest
o. fl. o. fl. En þá á að auka
starfsfé kirkjunnar. Rikinu ber
samkvæmt stjórnarskrénni að
styðja ísl. þjóðkirkju. Hvers-
vegna er kirkjan eina stafnunin,
sem haldið er í við? Allar aðrar
stotfnanir fá með hveju ári aukið
rekstursfé, og er eðlilegt á þess-
um verðbólgutimum. Það hljóta
margir, sam annt er um kirkjuna,
að finna, að þetta er ekki við-
eigandi. Og þetta vil ég undir-
strika. Svo má bregða mér um
sljóleika og vizfcuskort.
Siffurður S Haukdal.
Alasundi, 19. desember NTB
Norskir selfangarar höfðu
heim með sér á þessu ari
selskinn að verðmæti 30.2
millj. norskra kr. Heildar-
fjöldi skinnanna er 240.000 og
af þeim fengust 170.000 á veiði
stöðvunum við Nýfundna-
land.
IRHDIZADAD Veitið jólagleði inn á sérhvert
DvnUHIlAII heimili--Vetrarhjálpin