Morgunblaðið - 06.12.1973, Page 17

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. DESEMBER 1973
17
HLERUÐU BILA
SÍMA SOVÉZKRA
EMBÆTTISMANNA
Washington, 5. des., AP.
BANDARISKA dagblaðið Wash-
ington Post skýrði frá því í dag,
að bandarfska leyniþjónustan
hefði um nokkurra ára skeið hler-
að radíó-simana f bifreiðum hátt-
settra sovézkra leiðtoga. Þessum
aðgerðum, sem gengu undir dul-
nefninu „Gamma Guppy“, var
hætt 1971 eftir að dálkahöfundur-
inn Jack Anderson skýrði frá
þeim.
í brúð-
kaupsferð
Brúðhjónin ungu, Anna Breta-
prinsessa og IVlark Philipps,
sjást hér á þilfari brezka kon-
ungsskipsins Britannica, hvar
það er statt f Panama. Hjónin
eru á brúðkaupsferð, eins og
allir vita, og er ekki vitað með
vissu hvert skipið stefnir næst.
Vinstri menn unnu sigur í
kosningunum á Grænlandi
Julianeháb, 5. desember, frá
fréttaritara Morgunblaðsins
Henrik Lund.
ÓVÆNT úrslit urðu í þjöðþings
kosningunum á Grænlandi. Græn-
landi er skipt f tvö kjördæmi.
Skipti Breta og
Sovétmanna aukin
Moskvu, 5. des. NTB.
BRETAR og Sovétmenn hafaorð-
ið sammála um að efla samskipti
landanna á sem flestum sviðum,
segir í opinberri tilkynningu,
sem var gefin út f Moskvu f lok
heimsóknar Sir Alec Douglas
Home, utanrfkisráðherra Breta,
til Sovétríkjanna.
Sprenging í
strætisvagni
Tel Aviv, Kairó, Beirut, 5. des.
AP.
TVEIR ísraelskir hermenn létust
og fimm aðrir særðust í átökum
við Súezvfglfnuna og f Tel Aviv
sprakk sprengja í almennings-
vagni og slösuðust 15 óbreyttir
borgarar, sumir mjög alvarlega.
Egyptar sögðu frá því í dag, að
þeir hefðu skotið niður ísraelska
Phantomkönnunarvél yfir Súez í
dag. Ekki var minnzt á hver hefðu
orðið afdrif flugmannanna
tveggja, og þessi frétt hefur ekki
verið staðfest í Tel Aviv.
Tilkynnt var, að EdwardHeath
forsætisráðherra færi í heimsókn
til Sovétríkjanna á árinu 1974, og
að líkindum kemur Andrei Gro-
myko, utanríkisráðherra Sovét-
ríkjanna, i heimsókn til Bret-
lands.
I tilkynningunni segir, að
brezka stjórnin hafi „sýnt skiln-
ing“ á erfiðleikum þeim, sem
stjórnvöld eigi i vegna flutnings
Gyðinga úr landi, svo og ýmsum
hugmyndaskiptum, en stjórnin
hafi þó ekki gefið upp alla von
um, að vestur og austur fá skilið
hvort annað betur.
Ágreiningur er mikill um af-
stöðuna til deilunnar í Miðjarðar-
hafslöndum, eftir tilkynningunni
að dæma.
Manntjón
í veður-
hörkum
í Albaníu
Tirana, Albaniu, 5. des.
AP.
VONZKUVEÐUR f Albanfu
sfðustu fjóra daga, þar sem
skipzt hafa á hrfðarbyljir og
gffurlegar rigningar með
þrumum og eldingum, hafa
orðið til þess, að 13 manns
að minnsta kosti hafa látið
lífið og samgöngur eru afar
erfiðrar til ýmissa héraða
landsins.
Er óttazt, að vöruskortur
sé farinn að gera vart við sig
vfða og geti það haft hinar
alvarlegustu afleiðingar.
Snjóskriður hafa fallið á
bæi og þorp og vitað er um
einn fjárhirði, sem varð
fyrir eldingu og lézt.
AP-fréttastofan segir, að
albanska stjórnin háfi kom-
ið saman til aukafundar á
hverjum degi upp á sfðkast-
ið og reyni eftir föngum að
leysa úr þeim erfiðleikum,
sem að steðja.
Michael O’Shea
látinn
Dallas, Texas, 5. des. AP.
BANDARtSKI leikarinn Michael
O’Shea var jarðsunginn í dag, en
hann lézt sl. þriðjudag 67 ára að
aldri. Hann lék i fjölmörgum
kvikmyndum, einkum á árunum
milli 1940 — 1950, en varð þekkt-
astur fyrir hlutverk sitt í mynd-
inní ,,Ævi Jack Londons". Hann
var einnig allgóður hljómlistar-
maður og hóf feril sinn með leik i
dans- og söngvamyndum. A síðari
árum kom hann fram i leikhúsum
og sjónvarpi. Hann var kvæntur
leikkonunni Virgino Mayo.
norður og suður. I norðurkjör-
dæminu beið Knud Hertling,
Grænlandsmálaráðherra, ósigur
fyrir 26 ára gömlum kennara,
Lars Emil Johansen sem á sæti á
landsþinginu. Johansen vann
með um 700 atkvæða mcirihluta.
Hins vegar tókst ungu sjórnmála-
mönnunum ekki að vinna aftur
þingsæti Moses Olsen.
I útvarpsræðu fyrir kosningarn-
ar, sakaði Knud Hertling keppi-
naut sinn um barnaskap og varaði
kjósendur við því, að ef Lars Emil
Johansen yrði . kjörinn myndi
varamaður hans, sem er komm-
únisti, fá sæti í landsráðinu. Taldi
hann það mjög hættulegt fyrir
Grænland. Ekki virðast kjósend-
ur hafa verið eins hræddir.
. Hinn nýi þingmaður nýtur vin-
sælda. Hann lýsti þvf yfir i viðtali
við grænlenzka útvarpið, að hann
ætlaði ekki að vera björgunar-
hringur fyrir neina danska rikis-
stjórn, en kvaðst myndu verða
vinsamiegur í garð vinstri sinn-
aðra flokka.
Danir höfðu áhrif
I syðra kjördæminu sóttu ungu
stjórnmálamennirnir töluvert á,
en ekki nóg til þess að ná aftur
þingsætum, sem Moses Olsen tap-
aði til Nikolajs Rosing. Rosing
sigraði með um 200 atkvæða mun.
Það verður að segjast eins og er,
að það voru dönsku atkvæðin,
sem björguðu Rosing. 1 höfuð-
staðnum, Godtháb, þar sem eru
alveg jafn margir danskir kjós-
endur og græn'enzkir, vann Ros-
ing yfirburðasigur. Það gerði
hann einnig á veðurstöðvum og
flugvöllum, þar sem eru nær
eingöngu Danir.
Anker Jörgensen, fráfarandi forsætisráðherra Dana, ræðir við
blaðamenn, eftir að hann kom af fundi Margrétar drottningar og
hafði þar lagt fram afsagnarbeiðni slna' og stjórnar sinnar.
Washington Post kveðst hafa
fengið upplýsingar sinar frá fyrr-
verandi starfsmönnum leyniþjón-
ustunnar, sem þekktu til þessara
njósna. Meðal þeirra, sem hlustað
var á, voru Leonid Brezhnev, Al-
exei Kosygin og Nikolai Pod-
gorny. Mögulegt var að hlera sim-
ana vegna þess að „truflunar-
tæki“ þeirra voru ekki nógu góð.
Fjarskiptatæki, sem notuð eru til
að koma til skila leynilegum upp-
lýsingum eða samtölum eru jafn-
an búin truflurum, sem gera ut-
anaðkomandi ókleift að heyra
orðaskil.
Washington Post segir, að það
hafi verið bandariska leyniþjón
ustan CIA sem sá um þessar
njósnir, í samvinnu við öryggis-
málastofnunina.
Af hverju deyr
fólk úr hræðslu?
Moskvu, 5. desember. AP.
HÖPUR rússneskra skfða-
manna og vísindamanna eru
að undirbúa skíðaferð til
Norðurpólsins, til þess meðal
annars að reyna að komast að
þvf, hversvegna sumt fólk de.vr
úr hræðslu. Þá verða einnig
gerðar rannsóknir á ýmsum
matvælum og rykmengun á
þessum slóðum.
Hópur lækna mun fylgjast
með viðbrögðum leiðangurs-
mannanna við hættu, en verið
er að reyna að finna orsök þess
að fólk sem verður skipreika á
úthöfunum deyr oft eftir þrjá
daga og þá frekar úr hræðslu
en vegna skorts á vatni og mat.
Þá verða einnig framkvæmd-
ar rannsóknir á ýmsum mat-
vælum, aðallega niðursoðnum.
Þær rannsóknir voru ákveðnar
eftir að fundist höfðu niður-
soðin matvæli sem rússneskur
leiðangur hafði skilið eftir á
Norðurskautinu árið 1900.
Innihald dósanna var rannsak-
að og reyndist það vel ætt. í
þeim var kjöt, kálsúpa, súkku-
laði og svart brauð. Þessi 73
ára gamli kostur bragðaðist
ágætlega.
VERKFOLL
París 5. des. NTB.
Á NÆSTU dögum mun koma til
umfangsmikilla verkfalla í Frakk
landi, Bretlandi og Italiu og er
búizt við, að vandræðaástand
skapist af þeim sökum. Verkalýðs
samtök i þessum löndum hafa
fyrirskipað yfirvinnubann og
dagsverkfall öðru hverju nú á
næstunni og verður að likindum
mjög almenn þátttaka.
NIXON OG
CEAUSESCU
FAGURMÆLTIR
Washington 5. des. AP.
I YFIRLÝSINGU, sem Nix-
on Bandarikjaforseti og
Ceausescu, forseti Rúmeníu gáfu
út í dag eftir viðræður í Washing-
ton, er lögð áherzla á mikilvægi
þess, að góð samvinna verði áfram
milli landanna tveggja og bent á,
að nauðsynlegt sé að virða i einu
og öllu stofnskrá Sameinuðu þjóð-
anna.
Fram kemur, að viðskipti munu
aukast og menningartengsl verða
treyst og báðir heita leiðtogarnir
því að beita sér fyrir því, að
mannúð og friður ríki í heimin-
um, svo og telja þeir nauðsynlegt,
að fullveldi hvers ríkis sé virt I
hvívetna.
Fjórða alþjóðaráðstefna
kommúnista haldin 1974?
Moskva, 5. des., AP, NTB.
SOVEZKI kommúnistaflokkur-
inn hefur lagt fram tillögu um að
kvödd verði saman alþjóðleg
kommúnistaráðstefna á næsta
ári. Ilöfðu heimildir innan sov-
ézka kommúnistaflokksins þetta
fyrir satt og fylgdi það sögunni,
að þegar hefðu verið sendar fyrir-
spurnir til fulltrúa flestra komm-
únistaflokka um vfða veröld.
Mikilvægasti tilgangur þessarar
ráðstefnu mun eiga að vera að
herða á kröfu sovézkra kommún-
ista um pólitíska forystu I þriðja
heiminum og koma í veg fyrir, að
Kínverjum verði ágengt í þeirri
sömu fyrirætlan.
Fundur æðstu manna kommún-
istaríkja og háttsettra fulltrúa
mun að öllum líkindum sam-
þykkja drög að samkomulagi um,
hvernig leiða skuli til lykta hin
ýmsu alþjóðamál með það fyrir
augum að draga úr spennu í
Evrópu, svo og milli Moskvu og
Washington.
Komizt þessi ráðstefna í kring
verður þetta fjórða alþjóðlega
kommúnistaráðstefnan siðan
heimsstyrjöldinni síðari lauk.
Þær fyrri voru haldnar árin 1957,
1960 og 1969. Búizt er við, að
viðbrögð verði á ýmsa lund, sér-
staklega ef það er eitt aðalmark-
mið Sovétríkjanna að útiloka kín-
verska kommúnista frá störfum i
alþjóða kommúnistahreyfingunni
og fordæma leiðtogana í Peking
fyrir að vera striðsæsingamenn
og reyna að skapa sundrungu.
Samkvæmt þessum heimildum
mun sovézka tillagan lögð fyrir
forystumenn kommúnistaflokka i
Vestur-Evrópu alveg á næstunni.