Morgunblaðið - 06.03.1979, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. MARZ 1979
31
Junior Chamber í Reykjavík gekkst nýlega fyrir eldvarnarviku
og kenndi þá m.a. notkun slökkvitækja. Var farið í grunnskóla
borgarinnar og höfð sýnikennsla og á þessari mynd Kristjáns má
sjá hvar verið er að leiðbeina í meðferð slökkvitækis.
Þingfréttir í stuttu máli — Þingfréttir i stuttu máli
Ingvar Gíslason, alþingismaður:
Borað verði við Kröflu í sumar
Ráðherra standi við orð sín, sagði Pálmi Jónsson
Fuglamyndir frá
Alaska og Hudson-flóa
Á fræðslufundi Fuglaverndar-
félagsins, sem haldinn verður í
Norræna húsinu næstkomandi
fimmtudagskvöld, 8. marz, sýnir dr.
Terry S. Lacy litskuggamyndir af
fuglum í Alaska og við Hudsonflóa.
Dr. Lacy er kennari við Háskóla
Islands og talar ágæta íslenzku. Hún
hefur árum saman stundað fugla-
skoðun og fuglaljósmyndun í
fristundum sínum. Fjölskrúðugt
fuglalíf er í Alaska og við Hudson-
flóa og er ekki að efa að áhugamenn
um fuglaskoðun fýsi að kynnast því
af máli dr. Lacy og myndum.
Hækkun á
raforkuskatti
Stjórnarfrumvarp um hækkun á
verðjöfnunargjaldi á raforku, úr
13% í 19%, var afgreitt við aðra
umræðu í efri deild í gær. Breyt-
ingartillaga frá Eyjólfi K. Jóns-
syni (S) og Hannesi Baldvinssyni
(Abl.), þess efnis að fleiri fái
hlutdeild í gjaldinu en Rarik og
Orkubú Vestfjarða, ef sambæri-
legar aðstæður eru fyrir hendi| var
felld með 11 atkv. gegn 2. Frum-
varpsgreinar voru síðan sam-
þykktar með 11. atkv. gegn 6.
Frumvarpsgreinar voru síðan
samþykktar með 11 atkv. gegn 6.
Frumvarpinu var vísað til 3ju
umræðu (hefur áður verið sam-
þykkt í neðri deild).
Kannanir og
einkahagir
Framhaldsumræða var um
frumvarp Kagnhildar Helgadótt-
ur (S) um grunnskóla, þess efnis
m.a. að kannanir á þessu skóla-
stigi, sem snert geta einkahagi
fólks, verði settar í hæfilegan
lagaramma, til að tryggja rétt
foreldris og barns. Ólafur Ragnar
Grímsson (Abl) og Stefán Jónsson
(Abl) andmæltu frumvarpinu, sem
þeir töldu þó, samkvæmt orðanna
hljóðan í frumvarpsgreinum, hafa
ýmislegt gott að geyma, en vera
þeim mun lakara í ljósi framsögu-
ræðu flutningsmanns. Var einkum
ÓRGr stóryrtur í því sambandi.
Ragnhildur Helgadóttir (S)
taldi hvorki frumvarp sitt né
framsöguræðu höggva að rann-
sóknum sem slíkum né fræði-
mönnum, er að ynnu, heldur
stefna að því að setja slíkum
Skipulag og virkni heilbrigðisþjónustu:
Heilsuvernd verði ríkari
þáttur í heilbrigðisþ jónustu
TVEIR læknislærðir þing-
menn, Oddur Ólafsson (S) og
Bragi Níelsson (A) hafa lagt
fram á alþingi tillögu til þings-
ályktunar, svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að hlutast til um
að fram fari könnun á skipulagi
og virkni neðangreindra þátta
heilbrigðisþjónustunnar:
• 1. Heimilislækninga og
heilsuverndar.
• 2. sérfræðilæknisþjónustu,
• 3. þjónustu við sérstaka
sjúklingahópa,
• 4. rekstrar sjúkrahúsa,
• 5. öldrunarþjónustu og
endurhæfingar.
í könnun þessari skulu eftir-
farandi atriði sérstaklega tekin
til rannsóknar:
a. Hvort aukin heilsu-
verndarstarfsemi og breyting
á skipulagi heimilislækninga
ásamt verulega auknu fjár-
streymi til þessara þátta væri
líkleg til þess að minnka
þörfina fyrir innlagnir í
sjúkrahús.
b. Hvort hentugra væri og
árangursríkara að sérfræði-
þjónusta við utansjúkrahús-
sjúklinga væri í auknum
mæli unnin á göngudeildum
sjúkrahúsa, til hægðarauka
fyrir sjúklinga, til frestunar
sjúkrahúsinnlagna og stytt-
ingar sjúkrahúsdvalar.
c. Hvernig best verði komið
fyrir þjónustu við sérstaka
sjúklingahópa þannig að
þeim sé skapað fyllsta mögu-
legt öryggi og fjármagn nýtt
á hinn hagkvæmasta hátt.
d. Hvort ástæða sé til þess að
endurskoða frá grunni áform
um uppbyggingu sjúkrahúsa,
þar eð forsendur hafa breyst
verulega nú síðustu árin.
Ennfremur er samræming á
starfi sjúkrahúsa nauðsynleg
og athugun á því hvaða
rekstrarform henti okkur
best.
e. Athugunar er er þörf á
virkni endurhæfingar og
meðferð öldunarsjúkdóma.
Könnun þessi verði fram-
kvæmd af sérfræðingum og
fyrstu niðurstöður lagðar
fyrir næsta Alþingi.
I niðurlagi greinargerðar
segja flutningsmenn:
„Talið er, að til heilsuverndar
sé nú varið um það bil 1% af
þeim fjármunum, sem
heilbrigðisþjónustan notar. Með
því að þessi tala færi upp í
4—5% mætti örugglega gera
stórvirki á heilsuverndarsviðinu
og á þann hátt spara verulegt
fjármagn.
Þetta væri verðugt verkefni
þeirrar nefndar, sem að könnun-
inni ynni, því að betra er heilt
en vel gróið. Verndun heilsunn-
ar á að vera fyrsta og veiga-
mesta verkefni heilsugæslunn-
ar. Liður í heilsuvernd er að
tryggja hverjum landsmanni
þjónustu heimilislæknis.
Heimilislæknirinn á að vera
vörður heilsu og heilbrigðs líf-
ernis hjá hverri fjölskyldu.
Við eigum nú nægilega mörg
sjúkrarúm til þess að sinna
landsmönnum. Langir biðlistar
á vissum deildum benda hins
vegar til þess, að þörf sé endur-
skipulagningar og aukinnar
samvinnu.
Þetta væri eitt yfirgripsmesta
verkefni könnunarinnar. Koma
þyrftu til upplýsingar frá
erlendum sérfræðingum, er að
þessum málum vinna, og náin
samvinna við heilbrigðisstéttir,
er störfum gegna á sjúkrahús-
um okkar.
Um endurhæfingu og eftir-
meðferð er það að segja, að
þetta eru yngstu svið heil-
brigðisþjónustunnar, starfssvið
sem á síðustu áratugum hafa
verið í örri þróun og háð
síbreytingum.
Á sumum sviðum endur-
hæfingar stöndum við örugglega
mjög vel, annars staðar er
breytinga þörf, enda þetta svið
fjárfrekt ekki síður en aðrar
starfsgreinar heilsugæslunnar,
en sérlega litlum fjármunum
varið til endurhæfingar
annarrar eftirmeðferðar hér.
Með vaxandi velmegun og
bættri heilbrigðisþjónustu hafa
Islendingar komist í hóp þeirra
þjóða þar sem meðalaldur er
hæstur. Þetta þýðir að öldruðu
fólki fer fjölgandi og vandamál
þess verða stærri í sniðum. Það
er því álit flutningsmanna að
vandamál þessa fólks þurfi sér-
stakrar athugunar við.
Það er álit flutningsmanna,
ab þótt sjúkrarúm og aðra að-
stöðu virðist skorta, þá sé ekki
sjálfsagt, að nýbyggingar séu
nauðsynlegar, oft muni mögu-
legt að bæta ástandið verulega
með því að leggja aukna áherslu
á að bæta aðra ódýrari þætti
þjónustunnar og nýta betur þá
aðstöðu, sem fyrir hendi er.“
könnunum eðlilegan ramma, er í
senn tryggði eðlilegan rétt foreldr-
is og barns varðandi einkahagi og
sjálfsagðar aðhaldsreglur. Minnti
hún í því sambandi á alþjóðlegar
mannréttindaákvarðanir, sem
nauðsynlegt væri að halda í heiðri,
enda ólíklegt, að fræðimenn ömuð-
ust við eðlilegum reglúm hér að
lútandi. Sagði RH ræðu ÓRGr
hafa verið „barmafulla af rang-
færslum, getsökum, hroka og
óheiðarlegum málflutningi", sem
ekki væri við hæfi að viðhafa í
málefnanlegri umræðu.
Þriðja vinstri
stjórnin
í neðri deild var fram haldið
umræðum um framkvæmda- og
lánsfjáráætlun.
Sighvatur Björgvinsson (A)
taldi ríkisstjórnina sem heild hafa
markað ákveðna stefnu í fjárfest-
ingarmálum, lánsmálum (vaxta-
málum) og launamálum, með
greinargerð sem fylgt hefði stjórn-
arfrumvarpi í desember sl. — sem
orðið væri að lögum — fjárlögum
og nú lánsfjáráætlun. Það tjóaði
því lítið fyrir alþýðubandalagið að
mótmæla nú stefnuákvörðunum,
sem ráðherrar þess hefðu í raun
fallist á, ekki einu sinni, heldur
margsinnis. SBj minnti á að Al-
þýðubandalagið hefði áður setið í
tveimur vinstri stjórnum. Hin
fyrri hefði hrökklast frá vegna
þess, að ekki hefði verið hægt að
ná neinni samstöðu við það í
efnahagsmálum. Hin síðari
(1971—74) hefði tekið við 9 til 10%
ársvexti af verðbólgu, en skilaði
þjóðfélagi með um eða yfir 50%
verðbólgu. Og nú setti Alþýðu-
bandalagið enn fót fyrir nauðsyn-
legar aðgerðir. En hver veit nema
Eyjólfur hressist sagði hann.
Nauðsynlegt
að halda
áfram borunum
við Kröflu
Ingvar Gíslason (F) boðaði
breytingartillögu, þess efnis að
tekið yrði 660 m.kr. lán til að gera
tvær borholur við Kröflu á þessu
ári. Ekki hefði teklzt að tryggja
nægjanlegt gufumagn til Kröflu-
virkjunar m.a. af bortæknilegum
ástæðum. Orkuþörf Norður- og
Austurlands verður bezt fullnægt
með því, sem og orkuöryggi tryggt,
að Kröfluvirkjun fái nægjanlega
gufu til að fullnýta vinnslugetu, 30
MW. Gufuvirkjun hefði þann stóra
kost að vera ekki Káð árstíðabund-
um sveiflum eins og vatnsafls-
virkjanir.
Iðnaðar-
ráðherra bregst
fyrirheitum
Pálmi Jónsson (S) vitnaði til
ræðu iðnaðarráðherra, sem hann
flutti Alþingi 15. desember sl., þar
sem hann hefði sagt að fjárhags-
vanda RARIK ætti að mæta ann-
ars vegar með 600 m.kr. óaftur-
kræfu fjárframlagi úr ríkissjóði,
vegna félagslegra, óarðbærra
framkvæmda, sem og hækkun á
verðjöfnunargjaldi. Nú væri hins-
vegar gert ráð fyrir að RARIK
tæki þessar 600 m.kr. að láni, bæri
af því láni allan vaxtakostnað, en
fengi 120 m.kr. á ári, næstu fimm
árin úr ríkissjóði, til að greiða það
niður. Hér væri um algjörlega
ófullnægjandi viðbrögð að ræða,
sagði Pálmi. Las hann upp sam-
þykkt stjórnar RARIK, sem fól í
sér áskorun um að staðið yrði við
fyrirheitið um óafturkræft fram-
lag vegna félagslegrar þjónustu
RARIK.
Ný lög —
ríkisábyrgð á
launum við
gjaldþrot
I gær var afgreidd sem lög frá
Alþingi ríkisábyrgð á launum við
gjaldþrot, sem tekur til þeirra
vinnulauna, sem forgangsrétt hafa
skv. lögum um skipti á dánarbú-
um, félagsbúum o.fl.
óskar eftir
blaðburðarfólki
AUSTURBÆR:
□ Laugavegur
-j_33
VESTURBÆR:
□ Túngata
□ Garöastræti
□ Miöbær
□ Grenimelur 26—49.
KÓPAVOGUR
□ Hlíöarhverfi
UPPL. I SIMA
35408