Morgunblaðið - 27.02.1982, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR 1982
stofnunar. Og það var ótrúlegt að
enn einu sinni kom siglingamála-
stjóri sér hjá því í umræddum út-
varpsþætti að minnast á Sigmund
Jóhannsson og hinn stórkostlega
nýja öryggisbúnað sem hann hef-
ur hannað og gefið íslenzkri þjóð
og íslenzkum sjómannsfjölskyld-
um hugmyndina. Enn einu sinni
sýndi siglingamálastjóri Sigmund
lítilsvirðingu opinberlega eins og
áður í útvarpi og sjónvarpi,
minntist ekki einu orði á þá bylt-
ingu sem búnaður hans veldur, var
þó rætt um margar nýjungar.
Hjálmar kallar síðustu grein
sína „Sjálfshól Arna Johnsen" og
segir að ég vilji fá þakkir sjó-
manna fyrir mín skrif. Þó hef ég
undirstrikað það í mínum greinum
að ég hef aðeins fylgt eftir sjón-
armiðum baráttumanna í örygg-
ismálum sjómanna sem þekkja
mun betur til þessara mála en ég
vegna reynslu sinnar. Ég er aðeins
einn af fjölmörgum leikmönnum
sem frá blautu barnsbeini hef
Eftir Arna Johnsen
Sannleikanum verður hver sár-
reiðastur segir máltækið og það
hefur sannast kyrfilega á Hjálm-
ari R. Bárðarsyni siglingamála-
stjóra að undanförnu, því blessuð-
um manninum hefur ekki verið
sjálfrátt í ósvífnum og illa inn-
rættum ritstíl hans vegna gagn-
rýni minnar á störf hans og stofn-
unar hans í öryggismálum sjó-
manna, gagnrýni sem hefur
byggst á einföldum staðreyndum
og rökum, og varðar líf sjómanna.
En staðreyndir um doða emb-
ættismannsins í ákveðnum þátt-
um öryggismála virka eins og salt
í sár, og er það miður, en ég kemst
ekki hjá því í lokahnykk þessarar
ritdeilu að sýna fram á þótta og
frekju siglingamálstjora, útúr-
snúning og ósannindi, sem er
reyndar furðulegt að verða vitni
að hjá eins hátt settum embætt-
ismanni.
um öryggislokann á spil hafi verið
settar 1972 en ég kvað afgerandi
reglur sem skiptu öllu máli ekki
hafa verið settar fyrr en 1978. Það
er rétt að fyrstu reglur voru settar
1972, ári eftir að lokinn var hann-
aður af Sigmund, en þær skiptu
svo gott sem engu máli, því þær
miðuðu aðeins við það að lokinn
yrði settur í nýsmíði og þar sem
skipt væri um spil. Þetta varðaði
orðin tóm hjá siglingamálastjóra,
og þegar sýnt var að hann ætlaði
ekki að lúta rökum og staðreynd-
um var ekkert annað að gera en
sækja að honum með þeim óhagg-
anlegu rökum sem fjöldi sjó-
manna og útvegsbænda í Eyjum
hafði lagt fram í málinu og ég
fylgdi aðeins eftir. Sá þrýstingur
og umræða á Alþingi í framhaldi
af því þýddi fæðingu reglna um
... að vera lengi
lengi á döfínni
Siglingamálastjóra ekki sjálfrátt vegna reiði
Sjgmund Jóhannsson
Sigurgeir Olafsson
Kinar Ólafsson
Friðrik Ásmundsson
landkrabba eins og okkar Hjálm-
ars.
I>eim ber að þakka
I greinum mínum hef ég nefnt
nokkra af baráttumönnum sjó-
manna fyrir bættum öryggisbún-
aði þótt nefna mætti mun fleiri úr
röðum sjómanna og útvegsbænda,
en varðandi gúmmíbátana, losun-
arbúnaðinn og öryggislokann hef
ég nefnt m.a. Sighvat heitinn
Bjarnason sem ásamt fjölda skip-
stjora og útvegsbænda ruddi
brautina í þessum öryggismálum
með harðfylgi og framsýni stór-
huga manna eins og til dæmis Ár-
sæls Sveinssonar, Sigurgeir Ólafs-
son skipstjóra, Sigmund Jóhanns-
son uppfinningamann, Sigmar Þór
Sveinbjörnsson stýrimann, Sigurð
Óskarsson uppfinningamann, Ein-
ar Ólafsson skipstjóra, Ágúst
Guðmundsson vélstjóra, Friðrik
Ásmundsson skipstjóra og skóla-
stjóra Stýrimannaskólans í Vest-
mannaeyjum, Kjartan Ólafsson
útvegsbónda og t.d. Þórhall Hálf-
dánarson og Sjóslysanefnd. Ótal
fleiri væri ástæða til að nefna,
eins og Jóhannes Kristinsson skip-
stjóra og útvegsbónda, Kristin
Sigurðsson, björgunarfélagsmann
og Kristin Pálsson skipstjóra og
útvegsbónda, formann Útvegs-
bændafélags Vestmannaeyja, sem
ákvað upp á eigin spýtur að setja
Sigmundsbúnaðinn í allan flota
Vestmannaeyja, hvað svo sem liði
reglum siglingamálastjóra. Þess-
um mönnum, og þeim hópum sem
þeir eru í forsvari fyrir, ber að
þakka einurð og athafnasemi í ör-
yggismálum sjómanna.
Siglingamálastjóri
í gruggugu vatni
Siglingamálastjóri segir í
svargrein í Mbl. 24. feb. sl. að það
hafi verið ákveðið í júlí 1981, að
reglur um Sigmundsbúnaðinn
yrðu afgreiddar í ársbyrjun 1982.
Hér vita allir sem til þekkja að
„stjóri" fer með hrein ósannindi
og vitund hans er orðin svo grugg-
ug af rangfærslum að hann
gleymir að á fundi með liðlega 100
sjómönnum í Vestmannaeyjum, í
ársbyrjun 1982, sagði hann það
skýrt og skorinort að hann gæti
ekkert um það sagt hvort yfirleitt
kæmu reglur um þennan búnað á
næstu árum.
Algerandi reglur
Sá háttur siglingamálastjóra að
segja svart hvítt og hvítt svart
eftir því sem honum hentar er
með ólíkindum. Hann hefur klifað
mikið á því í langhundum sínum
að ég þekkti ekki reglugerðir og
skýrslur Siglingamálastofnunar.
Varðandi þau atriði sem ég hef
gagnrýnt þekki ég öll gögn og það
er rétt þegar ég segi að Hjálmar
R. Bárðarson hafi verið siglinga-
málastjóri í 4 ár þegar afgerandi
reglur um gúmmíbjörgunarbáta
voru settar og þá fyrst voru bát-
arnir settir um borð í allan ís-
lenzka fiskiskipaflotann. Fyrstu
ákvæði um gúmmíbjörgunarbáta
samkvæmt tillögum skipaskoðun-
arstjórnar sem voru sett 1953,
skiptu engum sköpum. Það var
fyrst 1957 sem tekið var af skarið
í þessum efnum og það er fyrst
mörgum árum eftir að barátta út-
vegsmanna í Eyjum fyrir tilveru
gúmmíbjörgunarbáta hófst, sem
Hjálmar R. Bárðarson á eitthvað
samstarf við brautryðjendurna
eins og Guðjón Ármann Eyjólfs-
son skólastjóri Stýrimannaskól-
ans segir óljóst í grein í Sjó-
mannadagsblaði Vestmannaeyja
1970. Hjálmar R. Bárðarson segir
Vestmanneyingum engan nýjan
sannleika um upphaf þessa máls,
þeir þekkja það af eigin raun og
því miður var Hjálmar R. Bárð-
arson aðskotahlutur og dragbítur
í því máli fyrst framan af.
92 slys meðan
baráttan stóð yfir
— síðan ekkert
Hjálmar hefur einnig nefnt það
sem rangfærslu mína að reglur
Jóhannes Kri.stins.son
Sigmar l>ór Sveinbjörnsson Kristinn l’álsson
því örfá skip, líklega 5—6 skip á
ári, af nær 1300 skipa flota lands-
manna. Það tók nær 9 ára baráttu
að koma þessu í gegn um skýrslu-
moð siglingamálastjóra og á því
tímabili urðu 92 spilslys, þar af
eitt banaslys og fjöldi stórslysa
þar sem menn hlutu varanleg ör-
kuml. Afgerandi reglur komu 1978
og árið 1980 var lokinn kominn í
öll skip yfir 15 tonn að stærð og
síðan hefur ekkert spilslys orðið í
þeim skipum. Hjálmar hefur m.a.
afsakað sig á þessum drætti með
því að segja að það hafi verið svo
erfitt að koma lokanum fyrir á
lágþrýstispilum. Fyrsti lokinn var
settur um borð í Kap II. í Vest-
mannaeyjum og var kominn í
gagnið viku eftir að Sigmund
hafði hannað tækið, á lágþrýsti-
spil.
Siglingamálastjóri
lét undan þrýstingi
Hjálmar segir að ég hafi rofið
friðargerð milli okkar, en það er
ósatt. Hans túlkun á friði var sú
þegar á reyndi að ég gerðist mál-
pípa hans og falsaði staðreyndir
með loðinmollulegu orðalagi hans
og vangaveltum þar sem það tekur
ár og áratugi að afgreiða einföld
mál sem stórauka öryggi sjó-
manna, og veitir ekki af, því það er
hrikaleg staðreynd að dauðaslys
sjómanna eru nærri því eins mörg
á hverju ári og banaslys í umferð-
inni á öllu landinu. Hjálmar segir
réttilega að ég hafi ekki mótmælt
því þegar hann sagði á Eyjafund-
inum, eftir að hafa leitt hjá sér að
ræða viðkvæm deiluatriði, að við
hefðum samið um frið, en ég sagði
svo fundarmenn heyrðu að „að það
byKKðist á því að siglingamála-
stjóri bætti ráð sitt, þá mætti
stuðla að því að lappa upp á
hann“. Það þurfti því meira en
málið með sannkallaðri tangar-
sókn, gegn einlægum vilja sigl-
ingamálastjóra.
Slæm blaðamennska
siglingamálastjóra
Hjálmar segir að það hafi verið
nokkur kurr í sumum fundar-
mönnum á Eyjafundinum í minn
garð vegna „rógsgreinar" minnar,
en enn einu sinni fer „stjóri" með
ósannindi. Einn fundarmanna
sem skiljanlega vissi lítið um mál-
ið, spurði hvers vegna ég skrifaði
ekki um öryggismál sjómanna og
Sigmundsbúnaðinn í stað þess að
vera að leggja gagnrýnar spurn-
ingar fyrir siglingamálastjóra.
Þessari athugasemd, sem gladdi
siglingamálastjóra augsýnilega,
var hins vegar mótmælt harðlega
af einum talsmanna sjómanna í
öryggismálum á fundinum, en ég
sá ekki ástæðu til svars því sá sem
varpaði fram fyrirspurninni, hafði
lent í þeim tilfinningahita á fund-
inum að lýsa nokkrum atburðum
þar sem hann hafði í raun og veru
„farist“ í mörgum sjóslysum.
I>ögn Hjálmars
um Sigmund
Ugglaust á ég mörgu ósvarað í
þessum málum, en það skiptir
minna máli en allt það sem sigl-
ingamálastjóri á ógert í öryggis-
málum sjómanna, en það segir
sína sögu að það fyrsta sem sigl-
ingamálastjóri sagði í samtali við
Guðmund Hallvarðsson í útvarps-
þætti um mál sjómanna sl. mið-
vikudagsmorgun, var setningin:
„Það hefur lengi verið á döfinni,"
en þar hafði verið spurt um endur-
skipulagningu Siglingamála-
Sigurður Oskarsson
fylgst með svo mörgum harm-
leiknum í sjóslysum að maður
kemst ekki hjá því að skoða málin
og hafa áhuga á hugmyndum til
bóta. Mín persóna skiptir engu
máli í þessari baráttu, þótt sigl-
ingamálastjóri hampi hins vegar
enn, illu heilli, spegli stjúpu
Mjallhvítar. Það sem skiptir máli
eru þau ótöldu líf sjómanna sem
bylting Sigmunds á eftir að bjarga
frá dauða, það er það sem skiptir
máli en ekki hégómlegir titlar
Daginn lengir
Siglingamálastjóri hefur vakn-
að af draumförum sinum í þessu
máli og er það vel, þökk fyrir það.
Mun ég því, um sinn a.m.k., láta
bíða ýmis atriði sem ég hef ympr-
að á í starfi Siglingamálastofnun-
ar og byggjast á skotheldum
heimildum úr „hjarta" þeirrar
stofnunar, enda var siglingamála-
stjóri fljótur að draga í land þá
athugasemd að ástæða væri til að
höfða meiðyrðamál gegn mér.
Auðvitað veit siglingamálastjóri
að það gengur ekki upp, svo sam-
bandslaus er hann ekki, en nú er
daginn farið að lengja og þar sem
ég trúi því ekki að siglingamála-
stjóri hafi ritað langhunda sína í
vinnutíma hjá Siglingamálastofn-
un, er hyggilegt að setja amen á
eftir efninu svo að hinn ágæti
ljósmyndari, Hjálmar R. Bárðar-
son, geti nú farið að hampa
myndavél sinni í tómstundum, því
þar hefur hann sannanlega skilað
listrænu og merku framlagi, þar
hefur hann ekki verið lengi lengi á
döfinni án árangurs.
„Reykjavíkurævintýri“
á vegum Hótel Loft-
leiða og Hótel Esju
HOTEL Loftleiðir og Hótel Esja
hafa nú hafið sérstaka Reykjavíkur-
kynningu, sem kölluð er Reykjavík-
urævintýri. Reykjavíkurkynningin er
ætluð bæði ferðamönnum í borginni
og Reykvíkingum sjálfum. Kynning-
in hefst á Hótel Loftleiðum og Hótel
Esju samtímis og geta kynningar
gestir valið á hvorn staðinn þeir
fara. Kynningin hefst á báðum hót-
elunum klukkan 19.00 á fimmtu-
dags- og föstudagskvöldum og eftir
nokkra dvöl á hótelunum er farið
um borgina og endað á skemmti-
staðnum Broadway.
Á Hótel Loftleiðum hefst kynn-
ingin í Leifsbúð og þar verður Vík-
ingablóð á boðstólum. Siðan er
gengið til borðs og snæddur kjöt-
réttur en salat- og brauðbar er við
höndina. Að máltíð lokinni, eða
um klukkan 21, fara gestirnir í
langferðabíl í skoðunarferð um
Reykjavík. Að skoðunarferð lok-
inni er komið að Broadway, þar
sem gestirnir ganga beint inn og
að borðum sem hafa verið tekin
frá fyrir þá.
Á Hótel Esju hefst Reykjavík-
urkvöldið einnig klukkan 19.00
með lystauka í Skálafelli. Þar
verður svokallaður Cabarett á
boðstólum, það eru heitir og kaldir
réttir. Módelsamtökin annast
tískusýningu og að borðhaldinu
loknu verður haldið í skoðunarferð
og síðan í Broadway.
I Broadway hafa húsráðendur
tekið frá borð fyrir gesti í Reykja-
víkurkynningu og geta þeir gengið
inn án þess að standa í biðröð,
enda hefur aðgöngugjald þá þegar
verið greitt.
Á blaðamannafundi, sem hald-
inn var í tilefni Reykjavíkur-
ævintýrisins kom fram að þátt-
tökugjald er mjög lágt eða 195
krónur fyrir hvern þátttakanda og
er þá matur innifalinn.