Morgunblaðið - 01.12.1982, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. DESEMBER 1982
Hvað segja frambjóðendur um nii
Morgunblaöiö leitaöi til efstu manna í prófkjöri Sjálfstæöisflokksii
á niöurstööum prófkjörsins. Svörin fara hér á eftir. Þess skal
plnrgiw:- Útgefandi nMáíiííi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson.
Augiýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö- alstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 150 kr. á mánuði innanlands. [ lausasölu 12 kr. eintakiö.
Orlagaríkt
prófkjör
að er tímanna tákn, að í
prófkjöri sjálfstæð-
ismanna í Reykjavík var eng-
inn í framboði, sem heldur
uppi vörnum fyrir ríkisstjórn-
ina. Þvert á móti var þar að
finna menn, sem hver með sín-
um hætti hafa lagt sitt af
mörkum til að sigrast á ríkis-
stjórninni. Þótt Albert Guð-
mundsson hafi veitt ríkis-
stjórninni brautargengi í upp-
hafi, snerist hann gegn henni
á liðnu sumri og skipaði sér í
fylkingu með þingmönnum
Sjálfstæðisflokksins og undir
stjórnarandstöðumerkjum
gekk hann til prófkjörsins og
hlaut þar flest atkvæði. Þessi
ganga Alberts Guðmundsson-
ar er vafalaust dæmigerð fyrir
margan manninn, enda sýnist
hann hafa næma tilfinningu
fyrir því, hvernig hinir póli-
tísku vindar blása hverju
sinni.
Sú staðreynd, að Geir Hall-
grímsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins, varð í sjöunda
sæti í prófkjörinu mun verða
afdrifarík fyrir stjórnmálalíf-
ið í landinu. Hér skal engum
getum að því leitt, hvaða
ákvarðanir Geir Hallgrímsson
tekur. Hitt er víst, að engan
stjórnmálamann hafa þau
upplausnaröfl, sem nú setja
hvað sterkastan svip á póli-
tíska baráttu í landinu, lagt
sig meira fram um að sverta
en einmitt Geir Hallgrímsson.
Hann hefur staðið í fremstu
víglínu sjálfstæðismanna eftir
aðförina að flokki þeirra sem
gerð var með myndun núver-
andi ríkisstjórnar. Geir hefur
hvorki brotnað né bognað og á
landsfundi Sjálfstæðisflokks-
ins fyrir réttu ári hlaut hann
óskorað traust flokkssystkina
sinna hvaðanæva af landinu.
Frá þeirri úrslitastundu í
starfi Sjálfstæðisflokksins
hefur stjórnmálaþróunin verið
á þann veg, að öll aðvörunar-
orð Geirs Hallgrímssonar
vegna ríkisstjórnarinnar hafa
reynst rétt. 0, tempora! 0,
mores! (Ó, tímar! Ó, siðir!)
sagði Ciceró forðum daga. Og
hið sama geta Geir Hallgríms-
son og stuðningsmenn hans
sagt, þegar þeir meta úrslitin í
prófkjöri sjálfstæðismanna í
Reykjavík.
Niðurstaðan í prófkjörinu
sýnir enn einu sinni, að þessi
aðferð við að skipa framboðs-
lista hefur ekki í för með sér
endurnýjun á mönnum í efstu
sætum lista. Eins og kunnugt
er ákvað Gunnar Thoroddsen
að taka ekki þátt í prófkjör-
inu, en hann skipaði fjórða
sæti lista Sjálfstæðisflokksins
í Reykjavík við síðustu alþing-
iskosningar. Sé litið á átta
efstu mennina eftir prófkjörið
kemur í ljós, að þeir auk
Gunnars Thoroddsen skipuðu
níu efstu sætin á lista sjálf-
stæðismanna í alþingiskosn-
ingunum, sem fram fóru í des-
ember 1979. Kjósendur hafa
haldið sig við þessi sömu nöfn
að yfirgnæfandi meirihluta,
en það sem gerist er að fyrri
röð riðlast. Á það má leggja þá
tæknilegu mælistiku, að að-
ferðin, það er að segja að kjós-
endur ákvaðu ekki hvaða sæti
menn skyldu skipa heldur
krossuðu framan við nöfn átta
til tíu manna, ráði röðinni
fremur en beinar óskir kjós-
enda um röðina. Og sam-
kvæmt prófkjörsreglunum
hlutu 10 efstu menn listans
bindandi kosningu, í níunda og
tíunda sæti eru fyrrverandi og
núverandi formaður Sam-
bands ungra sjálfstæð-
ismanna.
Þau Ellert B. Schram og
Ragnhildur Helgadóttir kom-
ust aftur í örugg sæti á fram-
boðslistanum miðað við úrslit-
in 1979. Ellert hefur látið þau
orð falla, að úrslitin séu skila-
boð til flokksforystunnar en
Ragnhildur segir, að undir
forystu Geirs Hallgrímssonar
haldi Sjálfstæðisflokkurinn
áfram sókn sinni til sigurs í
næstu kosningum. Þessi við-
horf endurspegla þau sjón-
armið sem setja munu svip
sinn á umræður manna næstu
daga. Hin pólitíska barátta er
miskunnarlaus og það sannast
jafnt í kosningabaráttu innan
flokka og á milli flokka að þar
er enginn annars bróðir í leik.
Kjósendur leggja misþunga
áþyrgð á herðar manna með
atkvæðum sínum. Það er
augljóst, að ábyrgðin hefur
flust til innan Sjálfstæðis-
flokksins með þessu prófkjöri í
Reykjavík. Eins og áður sagði
hefur Geir Hallgrímsson ekki
kiknað undir þeirri ábyrgð,
sem á honum hefur hvílt.
Hann hefur leitt flokkinn í
gegnum erfiðasta skeiðið í
sögu hans. Uppskeran kann
hins vegar að lenda öðrum í
skaut, það er meginniðurstaða
þessa örlagaríka prófkjörs.
Albert Guðmundsson:
Ákveðinn
skuggi —
en sterk-
ur fram-
boðslisti
„ÉG GET ekki annað en verið mjög
ánægður með eigin útkomu úr
prófkjörinu. Annað væri ósann-
gjarnt," sagði Albert Guðmundsson
um niðurstöður prófkjörsins.
„Ég er afskaplega þakklátur mínu
stuðningsfólki fyrir frábærlega vel
unnin störf, einkum þó herforingj-
anum, dóttur minni, sem lagði hart
að sér og skipulagði vel það sem hún
gerði. Þessu fólki öllu, þessum fjöl-
menna og trygga hópi, þakka ég út-
komuna fyrst og fremst," sagði Al-
bert.
Albert sagði prófkjörið hafa farið
drengilega fram, ekkert hefði verið
um persónulega illsku á milli
manna, eins og stundum væri. Hann
kvað sumt hafa farið á annan veg en
hann hefði búist við.
„Ég átti ekki von á því að formað-
urinn yrði svona neðarlega. Flokks-
lega séð hvílir á þessu ákveðinn
skuggi, en að öðru leyti held ég að
þarna hafi valist ákaflega gott fólk
og að þetta sé sterkur framboðslisti
og sigurstrangleg heild.
Ég held að sjálfstæðisfólk þurfi
ekki að bera neinn kvíðboga vegna
komandi kosninga," sagði Albert
Guðmundsson að lokum.
Næstu dag-
ar og vikur
verða ör-
lagaríkar
— segir Friðrik
Sophusson
„ÉG VIL fyrst af öllu lýsa yfir
ánægju með mína útkomu í próf-
kjörinu og þakka öllum þeim sem
mig kusu. Mér finnst það fagnaðar-
efn! út af fyrir sig hve margir tóku
þátt í þessu prófkjöri og það sýnir
vissulega styrk flokksins," sagði
Friðrik Sophusson, varaformaður
Sjálfstæðisflokksins, í samtali við
Morgunblaðið, en Friðrik varð í 2.
sæti í prófkjörinu.
„Ég tel að sjálfsögðu ákaflega
miður hver útkoma formanns
flokksins varð, en óska hins vegar
þeim sem hlutu góða kosningu til
hamingju með kjörið. Hins vegar er
Ijóst að næstu dagar og vikur verða
örlagaríkar fyrir flokkinn, það er
mín trú að flokkurinn muni standa
saman í þeirri kosningabaráttu sem
framundan er, enda er kominn tími
til að Sjálfstæðisflokkurinn samein-
ist gegn upplausnaröflunum á
vinstri væng stjórnmálanna og í
stað upplausnarinnar komi ábyrgð
og festa," sagði Friðrik Sophusson.
Birgir ísl. Gunnarsson:
Úrslitin varð-
andi Geir
Hallgrímsson
óverðskulduð
„ÉG ÞAKKA það traust sem mér
hefur verið sýnt í þessu prófkjöri og
ég er ánægður með mína útkomu.
Eg fagna líka endurkomu tveggja
fyrrverandi þingmanna, þeirra
Ragnhildar Helgadóttur og Éllerts
B. Schram i efstu sæti listans,"
sagði Birgir ísl. Gunnarsson, sem
varð í 3. sæti.
Hann sagði síðan: „Sjálfur hefði
ég kosið að sjá fleiri konur í efri
sætum. Mestum vonbrigðum veldur
þó að formaður Sjálfstæðisflokks-
ins, Geir Hallgrímsson, skyldi ekki
fá betri kosningu. Náið samstarf við
Geir í áraraðir hefur gert það að
verkum að ég met hann meira en
flesta aðra stjórnmálamenn. Að
mínu mati voru þessi úrslit því
óverðskulduð. Úrslitin sýna, að í
Sjálfstæðisflokknum eru mikil um-
brot eins og í þjóðfélaginu almennt.
Á slíkum tímum er þörf á stefnu-
föstum drengskaparmanni."
Ellert B. Schram:
Úrslitin
eru dómur
sjálfstæðis-
manna sem
ber að hlíta
„HVAÐ sjálfan mig varðar þá er ég
ákaflega ánægður með þessi urslit
og þakklátur öllu því sjálfstæðis-
fólki sem veitti mér stuðning. Úr-
slitin í heild eru dómur sjálfstæð-
ismanna og þeim dómi verður að
sjálfsögðu að hlíta, hvort sem okkur
líkar betur eða verr,“ sagði Ellert B.
Schram sem náði 4. sæti.
Ellert sagði einnig: „Auðvitað
vekur það athygli að formaðurinn
lendir í sjöunda sæti og mér finnst
sú útkoma vera erfið fyrir flokkinn
og ósanngjörn gagnvart honum
sjálfum, en þá verða menn að muna
að það næðir stundum um þá sem á
toppnum eru. — Þetta er niðurstað-
an og það er ekki annað að gera en
að taka höndum saman og hefja
undirbúninginn undir kosningarnar
sjálfar."
Ragnhildur Helgadóttir:
Undir forystu
Geirs Hall-
grímssonar
heldur flokk-
urinn áfram
sókn sinni
„ÉG VIL fyrst og fremst láta í ljós
þakklæti fyrir traustan og öflugan
stuðning, sem ég hef fengið í þessu
prófkjöri. Greinilegt er að sjálf-
stæðismenn í Reykjavík vilja ekki
láta það endurtaka sig að í þingliði
þeirra sé engin kona,“ sagði Ragn-
hildur Helgadóttir sem varð í 5.
sæti.
Hún sagði einnig: „Það urðu mér
óneitanlega vonbrigði að jafnmik-
ilhæfur og heilsteyptur stjórnmála-
maður sem Geir Hallgrímsson með
jafnlangan og glæsilegan starfsferil
skuli ekki hafa lent ofar í prófkjör-
inu, en hann hlaut glæsilega kosn-
ingu á landsfundi og undir hans for-
ystu heldur Sjálfstæðisflokkurinn
áfram sókn sinni til sigurs í næstu
kosningum. Sigur Sjálfstæðis-
flokksins í næstu kosningum er
þjóðinni nauðsynlegur til þess að
bætt verði stjórnarfarið í landinu."
l