Morgunblaðið - 11.07.1985, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. JÚLl 1985
13
1 1
L
Hvað ættum við að lesa
í sumarleyfinu?
texti: JÓHANNA KRISTJÓNSDÓTTIR
Leslie Thomas: The Dearest and the
Best Útg. Penguin 1985.
Leslie Thomas hefur sent frá
sér allnokkrar bækur, sem hafa
orðið vinsælar afþreyingarbækur.
Þær eru aukin heldur ágætlega
skrifaðar og söguþráður skemmti-
lega ofinn. Mér skilst að síðasta
bók hans, The Magic Army, hafi
orðið mikil sölubók og trúlegt að
svo verði einnig um þessa, sem er
að renna út úr prentsmiðju
Penguin í 2. útg. þessa dagana.
Sögusviðið er þorp í Hampshire
á Englandi mánuðina apríl til
ágúst 1940. Allmargir koma við
sögu, en það eru hinir ýmsu með-
limir Lovett-fjölskyldunnar sem
eru aðalpersónurnar. Hlutur
hvers og eins er forvitnilegur, allt
frá því að einn er ráðgjafi Church-
ills, annar flugmaður í hinum kon-
unglega brezka flugher og eru aðr-
ir málsvarar hinna sterku og
hljóðlátu borgara Englands í
ógninni miðri. Persónurnar eru
haglega dregnar og verða sumar
eftirminnilegar og lesanda stend-
ur öldungis ekki á sama um afdrif
þeirra. Og einnig hefur maður á
tilfinningunni að sagan sé ekki
bara skáldsaga um stríð. Hún er
lifandi og oft skáldleg frásaga um
þrengingar og mikinn kjark og
fórnarlund.
Leslie Thomas er fæddur í Wal-
es 1931, missti foreldra sína ungur
og ólst upp á munaðarleysingja-
heimili ásamt bróður sínum. Hann
tók að fást við blaðamennsku sext-
án ára og seinna gegndi hann her-
þjónustu í Austurlöndum fjær.
Söguefni í fyrstu bókum hans er
sótt í þá reynslu.
Kenneth P. O’Donnell og David F.
Poweres ásamt Joe McCarthy:
Johnny, We Hardly Knew Ye —
Memories of John Fitzgerald
Kennedy. Útg. Little, Brown & Co.
1984.
Bókin þessi kom fyrst út árið
1970 og hefur verið gefin marg-
sinnis út síðan. Hún dregur dám
af því að ekki voru þá liðin nema
sjö ár frá láti Kennedys, og um-
ræður og skrif um forsetatíð hans,
persónuna John Kennedy og
fleira, ekki orðnar jafn gagnrýnar
og síðar varð. Kennedy-kynslóðin
var þá enn í sárum og gleypti við
flestu sem um forsetann og fjöl-
skyldu hans var skrifað af áfergju
og hrifningunni sem einkenndi af-
stöðu „Kennedy-kynslóðarinnar"
til forsetans. Þegar talað er um
þessa kynslóð er þó ekki átt við
jafnaldra forsetans, fólk sem var á
aldrinum 20—30 ára þegar
Kennedy var forseti og því honum
töluvert yngra varð víða um heim
hans mestu aðdáendur.
Höfundar bókarinnar eru nánir
vinir hans og samstarfsmenn og
bókin er sem slík einlægur óður til
Kennedys. Frá mörgu er sagt —
en sennilega er fleiru sleppt. Jafn-
vel þótt ég teljist vera af
Kennedy-kynslóðinni sjálf og hafi
verið í aðdáendahópnum á sínum
tíma, hefði ég viljað lesa þessa bók
fyrir fimmtán árum. Hún verkar á
mig sem dálítil tímaskekkja nú —
þótt læsileg sé.
Leon Uris: The Angry Hills.
Útg. Corgi 1985.
Ég vona að rétt sé farið með að
segja að The Angry Hills sé fyrsta
bók Leon Uris. Frægð og sölu
hlaut hún þó ekki að bragði og
varla fyrr en Exodus sló í gegn
nokkrum árum síðar. En upp frá
því hefur hún verið gefin út árlega
víða um lönd. The Angry Hills
gerist í Grikklandi á stríðsárunum
og aðalhetjan er Bandaríkjamað-
urinn Morrison, sem er miðlungs
góður rithöfundur í heimalandi
sínu. Hann verður meiriháttar
hetja í baráttunni við Þjóðverja
þegar innrás þeirra hefst. Hann
hefur verið beðinn fyrir plögg sem
er nauðsynlegt að koma úr landi
og þegar óvinirnir frétta að þessi
merku skjöl séu í höndum Morri-
sons er lagt allt kapp á að hafa
upp á honum. Hann hefur dregizt
fyrir tilviljun inn í stríðið, en sýn-
ir hugrekki og útsjónarsemi þegar
á reynir.
Leon Uris er snjall spennubóka-
höfundur. Að vísu ætlar hann sér
stærri hlut, að minnsta kosti í sið-
ari bókum sínum, og eftir frásögn
hans að dæma rannsakar hann ít-
arlega söguna og sögusviðið áður
en hann hefst handa að skrifa
bækur sínar. í mörgum bókanna
hefur þetta tekizt bærilega, en í
öðrum hefur dómgreindin og/eða
þekkingin á viðfangsefninu ekki
skilað sér. The Angry Hills og efni
hennar hefur ekki útheimt neinar
meiri háttar rannsóknir að því er
séð verður. Nema þekkja til stað-
hátta í Grikklandi og vera vel að
sér um síðari heimsstyrjöldina og
framvindu hennar. Það skortir
ekki á það hér og bókin er því
ágæt aflestrar.
Lana Wood: Natalie.
Útg. Dell 1984.
Natalie Wood var fræg og falleg
og hún þótti nokkuð glúrin leik-
kona. Hún hóf feril sinn sem
barnastjarna og varð ein af fáum
slíkum, sem tókst að afla sér orð-
stírs eftir að hún varð fullorðin.
Einkamál hennar voru vinsælt
umræðuefni í slúðurdálkum og
sviplegt andlát hennar fyrir fjór-
um árum, er hún féll fyrir borð á
skútu sinni og manns síns,
Roberts Wagner, varð blaðaefni
og ýmsar sögur komust á kreik um
að ekki hefði verið allt með felldu.
Lana systir hennar hefur fyrir
nokkru sent frá sér þessa bók og
segir hér frá ævi og uppvexti Nat-
alie og reyndar er Lana sjálf tölu-
vert fyrirferðarmikil i bókinni.
Foreldrarnir voru rússneskir gyð-
ingar sem flýðu frá Sovétríkjun-
um, kynntust í Bandaríkjunum og
eignuðust dæturnar tvær. Natalie
komst í kynni við kvikmyndir
fyrir þrotlausa elju og sjúklega
metorðagirnd móður þeirra sem
virðist hafa verið mikill örlaga-
valdur í lífi systranna beggja.
Lana reyndi síðan að feta í fótspor
systur sinnar og segir i bókinni
frá einkamálum hennar og starfi.
Einkamál hennar hafa augljóslega
verið ívið skrautlegri en systur-
innar.
I útskýringum Lönu Wood á því
hvað rak hana til að skrifa bókina
er margt fallegt sagt og kannski
af heilindum mælt. Það er líka
sýnilegt að henni hefur þótt undur
vænt um systur sína og oft kært
með þeim, þótt í brýnu hafi slegið
öðru hverju og stundum nokkuð
óþyrmilega. Natalie Wood bókar-
John Kennedy
Systurnar Lana og Natalie Wood
Leslie Thomas
innar er ekki tiltakanlega spenn-
andi persóna, en heldur væn
manneskja, brothætt sál og ekki
sérlega mikill listamaður.
Robert Moss: Moskow Rules.
Útg. Hodder & Stoughton 1985.
Við andlát Yuris Andropov,
flokksleiðtoga Sovétríkjanna, var
ekki sjálfgefið að Chernenko tæki
við; það var án efa málamiðlun
sem stríðandi fylkingar komust að
enda nokkuð fyrirsjáanlegt að
Chernenko sæti varla lengi í
valdastóli né hann yrði aðsóps-
mikill vegna heilsufars hans. Leið-
togaskipti í Sovétríkjunum ganga
sjaldnast átakalaust fyrir sig, þótt
fréttir til Vesturlanda séu af
skornum skammti og raunar er
sovézkum borgurum ekki miðlað
upplýsingum nema stjórnvöldum
bjóði svo við að horfa. Nú á dögun-
um var svo helzta keppinaut
Gorbasjevs vikið úr öllum trúnað-
arstöðum og flokksleiðtoginn nýi
hefur sjálfsagt tryggt sig þar með
í sessi. En því er skrifað um þetta
hér í sambandi við bókina Moscow
Rules, að í henni skrifar Robert
Moss af yfirgripsmikilli þekkingu
og trúverðugleika um þá þróun í
Sovétríkjunum sem hefur leitt til
þess að kerfíð hefur hreppt þjóð-
ina í fjötra, lagt á hana hlekki sem
er óvíst hvort henni tekst að losa
sig við. Hér er þó á ferð skáldsaga:
Sasha hefur komizt að því á ungí-
ingsárum hver urðu afdrif föður
hans í heimsstyrjöldinni og þegar
hann gerir sér grein fyrir að
morðingi föðurins er nú einn
helzti valdamaður Sovétríkjanna
ákveður hann að linna ekki fyrr en
hann hefur komið fram hefndum.
Hann hafði fram til þess verið í
hópi ungs fólks sem gagnrýndi
stjórnarfarið. En hann veit að
Sovétríkin og sovézka kerfið verð-
ur ekki sigrað þannig, heldur verð-
ur að byrja innan frá. Ákvörðun
hans verður ekki haggað og hann
prílar upp metorðastigann hægt
og bítandi. Við hvert fótmál mætir
honum tortryggnin og hver njósn-
ar um annan og hverjum er svo
sem að treysta. Þetta er mögnuð
saga, seinlesin en afar sannfær-
andi. Og sögulokin eru alveg frá-
bær — þótt ósennileg séu þau í
meira lagi.
OMRON
APGREIÐSLUKASSAR
Minni fyrirhöfn-meiri yfirsyn

Hverfisgðtu 33 - Sími 20560
Pósttiólf 377
Við höfum að staðaldri yfir 10 mismunandi gerðir af Omron
afgreiðslukössum á lager. Allt frá einföldum kössum upp í stórar
kassasamstæður. Omron afgreiðsiukassarnir stuðla að aukinni hag-
kvæmni og öryggi í viðskiptum. Þeir búa yfir stækkunarmöguleikum
og sjálfvirkri tölvuútskrift sem skapar meiri yfirsýn og stuðlar að
markvissari og betri rekstri.
OMRON SERTILBOÐ
Nú bjóðum við OMRON afgreiðslukassa
á einstöku tilboðsverði:
v.M 1 Cjf t. * sex vöruflokka: kr. 17.900

SKRII FSTOFIIVÉLAR H.F.