Morgunblaðið - 11.07.1985, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. JÚLÍ 1985
Fulltrúadeild Bandarikjaþings:
Heimtar hernaðaraðstoð við
and-kommúnista í Kambódíu
Washington, 10. júlí. AP.
FULLTRÚADEILD Bandaríkjaþings samþykkti á þriöjudag með 288 atkvæö-
um gegn 122, að heimila ríkisstjórninni, að veita and-kommúnískum skærulið-
um í Kambódíu 5 milljónir dollara (jafnvirði um 206 milljóna ísl. króna) í
hernaðarstoð.
í samþykkt deildarinnar er sér-
staklega tekið fram, að ekki megi
nota þessa fjarhæð til að liðsinna
skæruliðasamtökum Rauðra
khmera, sem einnig berjast gegn
innrásarher Víetnama og lepp-
stjórn þeirra í Phnom Penh.
Ríkisstjórn Reagans forseta fór
ekki sérstaklega fram á fjárveit-
inguna til skæruliða i Kambódíu,
en hefur hins vegar fagnað sam-
þykkt tillögunnar.
Stephen J. Solarz, þingmaður
demókrata, sem forgöngu hafði um
samþykkt fulltrúadeildarinnar,
sagði í viðtali við AP, að tvö helstu
markmið Bandaríkjamanna varð-
andi Kambódíu hlytu að vera að fá
Víetnama til að fara með 170 þús-
und manna herlið sitt úr landinu
og tryggja að ógnarstjórn Pol Pots,
leiðtoga Rauðu khmeranna, kæm-
ist ekki til valda á ný.
Wales:
Eafarar finna fjár-
sjóð í sokknu skipi
Moelfre, Wileg, 10. júlí. AP.
HÓPUR kafara segist hafa fundið
mikinn fjársjóð um borð í skipi sem
fórst fyrir 126 árum nálægt smábæn-
um Moelfre.
f Lundúnablaðinu Times segir að
í skipinu hafi verið minjagripir úr
gulli, gullmolar og stangir, borð-
búnaður og skartgripir sem í allt er
metið á meira en fjórar milljónir
sterlingspunda, eða rúmar 223
milljónir króna.
Skipið var konunglegt leiguskip
sem sökk rétt utan við strendur
Moelfre árið 1859 þegar það kom úr
ferð frá Ástralíu með um 400 far-
þega um borð. Flestir þeirra voru
breskir gullgrafarar sem höfðu
dottið í lukkupottinn í Ástralíu.
Aðeins 39 menn komust lífs af þeg-
í stuttu máli .
Súdanir
vilja
Nimieri
framseldan
Khartoum, Súdan, 10. júlí. AP.
RÍKISSTJÓRN Súdans hefur
formlega farið þess á leit við
egypsku stjórnina, að hún
framselji Gaafar Nimieri, sem
steypt var af forsetastóli í
Súdan fyrir skömmu.
Hosnar Mubarak, forseti
Egyptalands, hefur þegar lýst
því yfir, að Nimieri, sem leit-
aði þar hælis eftir valdaránið,
verði ekki framseldur, enda
brjóti framsal í bága við
stjórnarskrána.
f vikunni sem leið tóku um
40 þúsund Súdanir þátt í mót-
mælafundi fyrir framan
sendiráð Egypta í Khartoum,
höfuðborg Súdans, og kröfð-
ust þess að Nimieri yrði fram-
seldur. Stjórnvöld í Súdan
segja, að hann hafi unnið
mörg glæpaverk á stjórnarár-
um sínum og verði réttarhöld
haldin yfir honum, enda þótt
hann verði fjarverandi.
Feröafrelsi aukiö í Kína
Peking, 10. júlí. AP.
ERLENDIR ferðamenn í Kína
mega nú koma til 103 borga og
héraða í landinu án þess að
leita eftir sérstakri heimild til
þess. Frá þessu var greint í
öryggismálaráðuneytinu í
Peking í dag.
Fyrir 18. október 1982 var
útlendingum ekki leyft að
ferðast um Kína án heimildar
frá lögreglu. Þann dag var
hins vegar ferðamönnum hins
vegar Ieyft að fara til 29
borga, þ.á m. Peking,
Shanghai og Tianjin, án sér-
staks leyfis yfirvalda.
Á síðasta ári kom rúmlega
ein milljón ferðamanna til
Kína.
ar skipið fórst.
Einn kafaranna, Kiernan Devan-
ey, sagði að þeir hefðu fundið fjár-
sjóðinn í gær og væri búið að ná
töluverðu af minjagripunum, einni
gullstöng og gullhringi upp úr skip-
inu.
Kafararnir sprengdu dínamít til
að komast í gegnum 9 metra þykk-
an sjávargróður svo þeir gætu
nálgast skipið. Þá notuðu þeir öfl-
ugar dælur til að ná sandi sem
huldi fjársjóðinn í öryggisgeymslu
skipsins. Miklu af farminum var
bjargað á fyrstu þremur mánuðun-
um eftir sjóslysið, en sumt af
minjagripunum hefur rekið á land í
gegnum árin.
Norður-Kórea:
Sonur Kim II Sum
tekinn við völdimr?
Pekiog, 10. júlí. AP.
ERFINGI og sonur Kim II Sung, forseta Norður-Kóreu, er nú meira eða
minna tekinn við stjórn í landinu, að sogn Norodon Sihanouk, eins leiðtoga
andspyrnunnar í Kambódíu.
Sihanouk sagði að sonur forset-
ans, Kim Jong II, væri vinveittari
Kínverjum fremur eix Sovét-
mönnum, líkt og faðir hans sem nú
er orðinn 73 ára gamall. Kim II
Sung, leiðtogi kommúnista, hefur
ráðið ríkjum í landinu í um 40 ár.
„Kínverjar virðast viðurkenna
Kim Jong II sem hinn rétta krón-
prins landsins," sagði Sihanouk á
fundi með fréttamönnum í gær.
Vinátta tókst með Sihanouk og
Kim II Sung á sjötta áratuginum,
áður en Sihanouk var settur af í
Kambódíu árið 1974. Eftir að Sih-
anouk var sendur í útlegð, byggði
Kim II Sung fyrir hann hús í
Norður-Kóreu þar sem Sihanouk
eyðir nokkrum mánuðum á ári.
„Það er satt að Kim II Sung sér
mér einnig fyrir reiðufé, en enginn
kaupir Sihanouk," sagði prinsinn.
Ef Kim Jong II, tekur við af föður
sínum, verður það í fyrsta skipti
sem valdaskipti innan sömu fjöl-
skyldunnar eiga sér stað í komm-
únísku stjórnkerfi.
Gyðingar sakfelld-
ir fyrir hryðjuverk
Jerúsalem, 10. júlí. AP.
ÞRÍR gyðingar voru í gær fundnir
sekir um morð fyrir rétti í ísrael.
Mennirnir eru sagðir í tenglsum við
hryðjuverkasamtök gyðinga þar í
landi. Tólf aðrir gyðingar voru fundn-
ir sekir um önnur hryðjuverk gegn
Palestínumönnum. Réttarhöldunum
lauk í gær eftir að hafa staðið yfir í
rúmt ár.
Mennirnir 15 voru allir dæmdir
sekir um þátttöku í einni eða fleiri
af fjórum hefndaraðgerðum gegn
Palestínumönnum á hernámssvæð-
um ísraels á vesturbakka Jórdan-
ar.
Dómur verður ekki kveðinn upp
yfir mönnunum fyrr en síðar í vik-
unni eða í byrjun næstu viku.
Þrír hinna ákærðu geta átt von á
að hljóta ævilangt fangelsi fyrir
þátt sinn í árás á háskóla í Herbon
í júlí 1983 þar sem þrír palestínskir
námsmenn létu lífið og 33 slösuð-
ust.
Réttarhöldin í máli hryðjuverka-
mannanna hófust í júní í fyrra og
voru þau lengstu og viðkvæmustu i
sögu ísrael.
Mennirnir eru taldir vera í
kjarna hryðjuverkasamtaka
ofstækisfullra gyðinga sem stefna
að því að svara fyrir árásir araba á
ísraela sem búa á Vesturbakkan-
um.
Þegar upp komst um hryðju-
verkahópinn í fyrra, hófust miklar
deilur milli þeirra ísraela sem
styðja aðgerðir hópsins og réttlæta
þær sem sjálfsvörn og þeirra sem
segja hina ofstækisfullu gyðinga
vera engu betri en hryðjuverka-
menn Palestínuaraba.
Veggur í fornu borginni Gran Vilaya, sem nær yfir 310 ferkílómetra í
frumskógi í háfjöllum Perú.
Forn borgarvirki
í frumskógum Perú
Linu, Perú, AP.
BANDARÍSKUR landkönnuður hefur fundið forna indíánaborg er nær
yfir 310 ferkílómetra í frumskógum háfjalla í norðaustur hluta Perú.
Landkönnuðurinn Gene Savoy hefur leitað aö týndum borgum í fnim-
skógunum í Perú síðan 1957 og skrifað nokkrar bækur um rannsóknir
sínar.
Hann segir að rústir hinnar
fornu borgar, Gran Vilaya, séu
mestu fornleifar sem fundist
hafa hingað til í Ameríku. Þar sé
að finna um 23.950 mannvirki. I
rústunum er nú ekkert kvikt
nema apar. Telur Savoy að borgin
hafi verið helsta varnarvirki
Chachapoyas-indíána, en veldi
þeirra stóð frá 800 e.kr. til 1480.
Borgarrústirnar eru um 640 km
norðaustur af Lima, höfuðborg
Perú. Þær standa í um 2.700 m
hæð á fjallshrygg og á aðra hlið
er um 1.800 metra djúp gljúfur,
þar sem Maranon-áin rennur.
Þegar Gene Savoy skýrði frá
því að borgarrústirnar hefðu
fundist sýndi hann ljósmyndir
máli sínu til sönnunar. Á þeim
sjást félagar úr 25 manna leið-
angri hans við hreinsunarstörf
auk þes sem sumir þeirra standa
framan við 9 metra háa kringl-
ótta steinbyggingu. Hann sneri
til byggða úr frumskóginum í síð-
ustu viku eftir 60 daga útilegu.
Hann sagði að hin forna borg
teygði sig um 40 km eftir gljúf-
urbarminum. Teldu leiðangurs-
menn að í varnarvirkinu sjálfu
væru 10.250 mannvirki úr steini
og 13.600 í þremur borgarkjörn-
um. Sum þessara mannvirkja eru
allt að 40 metra löng. Þau mynda
eins konar tröppur í fjallshlíð-
inni.
Landkönnuðurinn sagði að Ink-
ar hefðu ráðist á Chachapoyas-
indíánanna úr suðri til að komast
hjá því að þurfa að fara yfir Mar-
anon-ána fyrir neðan virkið.
Sagði hann að Inkar hefðu síðar
sagt Spánverjum, að Chachapo-
yas-indíanarnir hefðu verið há-
vaxnir, ljósir yfirlitum og herská-
ir. Taldi Savoy þá hafa brotist í
gegnum Amazon-svæðið allt að
mynni Amazon-fljóts og siglt
þaðan yfir til Afríku. Sagðist
hann ætla að sigla þessa leið á
timburskipi á næsta ári.
Fredrico Kauffmann Doig,
fyrrverandi þjóðminjavörður í
Perú, sagði að hann efaðist ekki
um sannleiksgildi frásagnarinnar
um hinar fornu rústir. Þær
skiptu miklu fyrir rannsóknir á
sögulegum minjum í Ameríku. Á
hinn bóginn þyrfti að kanna bet-
ur hvort hér er um borg eða varn-
armannvirki að ræða.
Myndböndin af Sakharov-hjónunum í Gorkij:
Er verið að búa fólk
undir lát Sakharovs?
GETUM er að því leitt f nýjasta hefti bandaríska vikurítsins/Vewsweek, að
myndbönd þau af Andrei Sakharov og konu hans, Yelenu Bonner, sem sovéska
leyniþjónustan hefur komið á framfæri við vestræna fjölmiðla, séu gerð til að
undirbúa fólk á Vesturlöndum undir lát hans.
Á myndböndunum, sem eru tvö, fjörefnaríkari. Sakharov sést einn-
sjást einnig læknar og á öðru
þeirra heyrist þegar Bonner segir
við lækni, að Sakharov eigi erfitt
með svefn og kvarti undan verk 1
vinstri síðu sinni. Á hinu bandinu
sést þegar læknir kannar tauga-
viðbrögð Sakharovs og hann hvetur
Sakharov til að neyta betri fæðu og
ig vera að borða og er með því
væntanlega verið að kveða niður
sögusagnir á Vesturlöndum um að
hann sé í mótmælasvelti. Þá heyr-
ist kvenlæknir, sem sögð er heita
Natalya Yevdokimova, segja að
Sakharov þjáist af alvarlegri
óreglu á hjartslætti, samdrætti
slagæða, æðakölkun og greina megi
hjá honum byrjunareinkenni Park-
inson-veiki.
„Sovétmenn hafa tæplega í-
hyggju að sýna fjölskyldum and-
ófsmanna mannúð," segir News-
week, „og boðskapurinn, sem lesa
má út úr myndböndunum er ekki
uppörvandi. Með því að að sýna
hversu alvarleg veikindi Sakharovs
eru og að hann njóti lækni
ferðar virðast Sovétmenn vei