Morgunblaðið - 24.01.1993, Qupperneq 11
iái
og víkka sjóndeildarhringinn.
„Nú er hægt að læra allt mögu-
legt á námskeiðum, allt frá hagnýtri
bifreiðastillingu til Njálulesturs og
allt þar á milli.
Tvímælalaust er það jákvætt fyrir
einstaklinginn að vilja kynna sér eitt-
hvað nýtt sem veitir honum meiri
fullnægju út úr lífinu, en hins vegar
vaknar óneitanlega sú spurning
hvemig þeir koma þessu heim og
saman við ijölskyldulíf. Vinnudagur
er langur og þegar honum lýkur taka
námskeiðin við og/eða tómstundaiðj-
an. Það er líka athyglisvert að svo
virðist sem nokkrir íslendingar hafi
það fyrir tómstundastarf að vera á
námskeiðum. I stað þess að fara á
skíði eða annað fara þeir á nám-
skeið. Það er heldur ekkert óalgengt
að fólk sæki eitt og eitt námskeið í
Háskólanum, aðeins til að fylgjast
með, fara í annað umhverfi og um-
gangast annað fólk.“
Kvöldin í ró
Margt virðist benda til þess að
tómstundastörf séu nú oftar iðkuð
utan heimilis en áður, þrátt fyrir
iangan vinnudag og betra húsrými.
Hinir eiginlegu grúskarar eru á und-
anhaldi, sem er nokkuð slæmt fyrir
hina þreyttu og auralausu þjóð, því
fátt er jafnódýrt og róandi og að
flokka frímerki og fletta fuglabók-
um.
Þótt margir sem rætt var við hefðu
hug á að sækja námskeið voru þó
nokkrir sem kjósa að vetja frítím-
anum á heimilinu. „Eftir langan
vinnudag vil ég bara komast heim
til mín og liggja með fætur upp í
loft,“ sagði ung kona. „Ég hef farið
á nokkur námskeið og orðið fyrir
vonbrigðum með þau öll. Þau voru
líka alltof dýr að mínu mati. Mér
sýnist nú sumir vera námskeiðasjúk-
ir, eins og þeir haldi að það sé eitt-
hvað voða fínt að vera sem mest
uppteknir. Ég vil hafa kvöldin fyrir
sjálfa mig í ró og einnig vil ég hafa
tíma fyrir vini og ættingja."
Eldri hjón sem eiga uppkomin
börn sögðust hins vegar óttast að
einangrast inni á heimilinu ef þau
kæmu sér aldrei út úr húsi. „Við
erum því bæði í félagsstörfum og
höfum yndi af því að kynnast nýju
fólki.“
Þannig að sitt sýnist hverjum.
Matmálstími þjóðarinnar
Flestir eru sammála um að fólk í
nágrannalöndum virðist oft komast
nær þeirri list að lifa lífinu. Þar gef-
ur fólk sér tíma til að spjalla saman
á kaffihúsum og oft leggja fjölskyld-
ÁHUSiFÓLK UMFÉU6SMÁL
ur undir sig heilu kvöldin til að borða
saman í guðsfriði og spjalla um lífið
og tilveruna.
Slíkar athafnir munu vera fátíðar
hér í hinu margfræga fjölskyldusam-
félagi, en aftur á móti stjórnast
matmálstími fremur af útvarps- og
sjónvarpsfréttum, því eitt af því
versta sem kemur fyrir Islending er
að missa af fréttum. Osjaldan sitja
svo heimilismenn áfram við skjáinn
í þögn þar til dagskrá lýkur. Það er
því kannski ekki undarlegt þótt menn
komi sér út stöku sinnum til að fá
útrás fýrir meðfædda og eðlilega
málþörf.
Hver maður mun hafa sinn eigin
hraða og tíma.
í annáli munkaklausturs Bene-
diktsreglunnar við Irrsee í Bayern í
Þýskalandi var eitt sinni ritað fyrir
löngu: „Það var öllum ljóst að munk-
arnir drógu á eftir sér fæturna þegar
þeir gengu til bæna í kirkjunni, en
greikkuðu sporið með undraverðum
hraða er þeir héldu frá kirkjunni til
borðsalarins."
Það hefur sýnt sig að ef menn eru
að gera eitthvað sem þeim finnst
skemmtilegt uppskera þeir ánægju
og vellíðan, en að öðrum kosti veldur
of mikil athafnasemi streitu. Kúnstin
er að fylgja takti eigin klukku, en
ekki annarra.
STJÓRNKERFI heimilis-
ins er staðsett á ísskápnum
og á speglinum í anddyr-
inu,“ segir Örlygur Richter
skólastjóri. „Þar límast
upp hinir ýmsu miðar með
skilaboðum. Annars hefur
þetta nú lagast, bæði höf-
um við hjónin dregið úr
athafnaseminni og börnin
eru orðin rólegri, mega
missa af sjónvarpsþætti án
þess að bíða andlegan
skaða af. Þannig að oftast
hittast menn hér á svæðin-
um í kringum kvöldmatar-
leytið og borða saman.“
Hin fjögurra manna fjölskylda
í Mosfellsbæ, Örlygur
Richter, kona hans Helga
A. Richter og börnin tvö,
Rannveig 14 ára og Aðalsteinn
18 ára, hafa flesta daga í mörgu
að snúast. Reyndar eru þau fimm
í heimili með páfagauknum, en
hann er ekki í neinu félagsstarfi
þótt hann sé mjög afskiptasamur
að öðru leyti.
Húsbóndinn er bæði í stjórn
Oddfellowstúkunnar og í stjórn
Skólastjórafélags Reykjavíkur,
auk þess sem hann er í Afslöpp-
unarfélagi íslands, sem er virðu-
legur félagsskapur eins og nafn-
ið ber með sér.
„Þetta er gufubaðsklúbbur
hérna í næstu götu. Við hittumst
alltaf á laugardagsmorgnum,
byijum á kaffihlaðborði til að
styrkja línurnar og förum síðan
í gufubað, heitan pott og sund-
laug.
Þetta eru nú föstu liðirnir.
Síðan hef ég verið í Karlakórnum
Stefni, en er í fríi frá þeim félags-
skap núna, og einnig var ég í
Rotary en varð að hætta sökum
tímaleysis. Til viðbótar föstu lið-
unum kemur sá hluti skólastarfs
sem fer út fyrir venjulegan vin-
nutíma, stjórn foreldrafélagsins
Morgunblaðið/Kristinn
Fjölskyldan í Mosfellsbæ hefur í mörgu að snúast, börnin voru
á æfingu en páfagaukurinn sem er ekki í neinu félagsstarfi hélt
þeim hjónum Helgu og Örlygi Richter selskap.
og ýmis ólaunuð nefndarstörf.“
Frúin er kennari og vinnur
fullan vinnudag, en hefur ætíð
verið á kafi í pólitíkinni. Nú er
hún varaforseti bæjarstjórnar í
Mosfellsbæ og er auk þess í
ýmsum nefndum. „Önnur félög
hafa verið laustengdari við hana
seinni árin. Við vorum nú til
dæmis bæði í skátunum á sínum
tíma og þá gekk mikið á,“ segir
Örlygur.
Börnin tvö eru bæði í skóla-
hljómsveitinni og í handbolta,
auk þess sem þau hafa einnig
verið í fótbolta, þannig að æfing-
ar hjá þeim geta verið allt að sex
sinnum í viku. Hjónin sækja
fundi oft þrisvar í viku, en oftast
nær fjölskyldan því þó að að hitt-
ast um kvöldmatarleytið, þótt sá
tími geti stundum verið stuttur.
Hvað varðar kosti þess og
galla að nýta frítímann með
ýmsu móti segir Örlygur að fyrir
ungt fólk sé það fyrst og fremst
spurning um að læra samskipti
og ábyrgð. „Ég tel það jákvætt
fyrir ungt fólk að vera upptekið
í ákveðnu starfi, einkum á erfið-
asta tímabilinu. Líklega er
ástæðan fyrir því að menn eru
að snúast í mörgu sú að þeir
hafa verið aldir upp í því að vera
ábyrgir. Hlaupa ekki í burtu þeg-
ar eitthvað á að gera. Við erum
áhugafólk um félagsmál og ef
það skapast eyða til að taka þátt
í eða aðstoða einhvers konar
félgasskap, er yfirleitt fyllt í
hana. Kostirnir eru líka þeir að
þegar við hittumst höfum við um
margt að spjalla og frá ýmsu að
segja.
Það var nú einkum hér áður
fyrr að samskipti fóru öll fram
á hlaupum sem var alls ekki
nógu gott. Menn náðu illa saman
og ef við hefðum ekki haft áhuga
á því sem hinn var að gera hefði
útkoman ekki verið góð.
Helgamar eru fremur rólegar
og á sumrin erum við mikið
heima. Við förum gjarnan utan
í frí í nokkrar vikur og oftast
fara börnin með. Fjölskyldan er
ekki orðin það sködduð að hún
geti ekki verið saman í langan
tíma án þess að nokkur tauga-
veiklun eigi sér stað.“
HEILBRIGDUR FÉLA6SSKAPUR
ÍÞRÓTTASKÓR endast ekki lengi hjá fjölskyldu Ingu
Torfadóttur hjúkrunarfræðings. Þar er þeim slitið mis-
kunnarlaust þótt birgðir séu endurnýjaðar reglulega,
því bæði börnin eru í fótbolta og slíta því mörgum pör-
um á æfingatímabilinu. Þótt frúin æfi ekki sjálf er hún
þó á öllum leikjum enda mun áhugi foreldra vera mikill
á þeirri grein íþrótta í Kópavogi.
V
Æfingar er búnar um áttaleytið hjá öllum aðilum og þá hefur fjöl-
skyldan, Inga Torfadóttir, Jón Óttarr Karlsson og börnin Katrin og
Pétur, kvöldið fyrir sig.
|ið hjónin förum á alla leiki ef
við komum þvi við, annars
erum við saman í dansi einu
sinni í viku, og hálfsmánaðar-
lega spila ég brids,“ segir Inga. „En
það er nú spurning hvort framhald
verði á dansinum því það er orðið
svo mikið að gera.“
Húsbóndinn, Jón Óttarr Karls-
son, er íþróttakennari og þjálfar
auk þess tvo flokka sex sinnum í
viku, og dóttirin Katrín, sem er 15
ára, æfír knattspymu minnst fimm
sinnum í viku, bæði með 2. flokki
og meistaraflokki. Auk þess var
hún í unglingalandsliði undir 16
ára síðastliðið sumar.
„Reyndar er hún í körfubolta
líka, en hefur þó alltaf nógan tíma
til að læra þótt ótrúlegt sé. En ég
hef nú heyrt að börnum sem stunda
íþróttir gangi oft vel í námi,“ segir
Inga. „Sonur okkar Pétur, sem er
12 ára, er bæði í fótbolta og dansi,
og er nýbyijaður í handbolta. Ég
veit nú ekki hvort hann hefur orku
í þetta allt, en þetta er í lagi enn
sem komið er.
Bömin hafa bjargað sér sjálf á
æfingar, en stöku sinnum kemur
fyrir að langt er að fara og þá fá
þau að sitja í hjá pabba sínum.
Hann hefur þjálfað strákinn und-
anfarin ár og þá hefur hann flotið
með á æfingar, og nú þjálfar hann
telpuna svo hún flýtur með núna.“
Æfingar eru yfirleitt búnar um
áttaleytið hjá öllum aðilum og á
því fjölskyldan kvöldið fyrir sig.
„Við borðum alltaf saman um það
leyti og þetta hefur gengið vel í
vetur. A sumrin er þetta öllu verra
enda komst ég að því þá hversu
ómissandi örbylgjuofninn er.
Helstu gallarnir við þessar íþrótta-
iðkanir finnst mér vera þeir, hversu
mikill tími fer í þær á sumrin. Flest-
ar helgar eru undirlagðar þannig
að maður kemst sjaldan út úr bæn-
um.
Kostimir hins vegar eru þeir að
við erum mikið saman á þessum
tíma, því við tökum þátt í þessum
áhugamálum barnanna, og reyndar
er mikill áhugi meðal foreldra hér
í Kópavogi á knattspymu sérstak-
lega.
Þetta er óneitanlega mjög heil-
brigður félagsskapur og tel ég það
vera mjög jákvætt, auk þess sem
lítill tími er fyrir sjoppuhangs eða
annað slíkt."
Inga segist aldrei hafa tekið
saman kostnaðinn sem fylgir
íþróttunum en segir að sér fínnist
æfingagjöldin sanngjöm. „Hins
vegar fylgja þessu gífurleg skó-
kaup. Þau þurfa að eiga þijár gerð-
ir af takkaskóm og slíta þeim áður
en þau vaxa upp úr þeim. Að sjálf-
sögðu fylgir þessu einnig mikill
þvottur, en mér hefur aldrei þótt
leiðinlegt að þvo, fundist það eitt
af skemmtilegri húsverkunum!"