Morgunblaðið - 12.11.1995, Blaðsíða 28

■28 SUNNUDAGUR 12. NÓVEMBER 1995
MININIINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
t
Elskulegur faðii; okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
SIGFÚS GUÐMUNDSSON,
Hraunbúðum,
lést í Sjúkrahúsi Vestmannaeyja föstudaginn 10. nóvember.
Jóhann G. Sigfússon, Gunnvör Valdimarsdóttir,
Guðmundur Þ. Sigfússon, Jóna Ósk Gunnarsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
SIGURBJÖRN ÞORVALDSSON,
Kársnesbraut 135,
Kópavogi,
lést í Landspítalanum aðfaranótt
10. nóvember.
Aðstandendur.
t
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
SIGRÚN HELGADÓTTIR,
elliheimilinu Grund,
áður til heimilis á
Ásvallagötu 35,
verður jarðsungin frá Neskirkju mánu-
daginn 13. nóvember kl. 13.30.
Bjarni Ellert Bjarnason, Þóra Jakobsdóttir,
Sigrún Ásta Bjarnadóttir, Guðjón Jónsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
INGI JÓNSSON,
Kaplaskjólsvegi 47,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Hafnarfjarðar-
kirkju þriðjudaginn 14. nóvember
kl. 13.30.
Þeim, sem vilja minnast hins látna, er
bent á heimahlynningu Krabbameins-
félagsins og Hjartavernd.
Petrfna Franziska Jónsson,
Gunnþór Ingason, Þórhildur Ólafs,
Margrét H. Ingadóttir, Pétur Ingimundarson,
Hjördfs Marfa Ingadóttir,
barnabörn og barnabarnabarn.
t
Maður minn, faðir okkar, fósturfaðir,
tengdafaðir, afi og langafi,
MAGNÚS DANÍEL ÓLAFSSON,
Njálsgötu 31a,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju
mándaginn 13. nóvember kl. 13.30.
Þeir, sem vildu minnast hans, vinsam-
lega láti Krabbameinsfélagið njóta
þess.
Kristfn Jónsdóttir,
Ólafur Magnússon, Lilja Sigmundsdóttir,
Emilfa Magnúsdóttir,
Birgir Birgisson, Guðrún Gunnarsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Maðurinn minn og faðir,
NILS HAUGEN,
Ljósheimum 22,
verður jarðsunginn frá Fossvogskapellu þriðjudaginn 14. október
kl. 13.30.
Herborg Haugen, Anni G. Haugen.
ROGNVALDUR
FINNBOGASON
+ Rögnvaldur
Finnbogason,
sóknarprestur
í Staðarstaðar-
prestakalli, fæddist
í Hafnarfirði 15.
október 1927. Hann
lést á heimili sínu í
Borgarnesi 3. nóv-
ember síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Borgar-
neskirkju 10. nóv-
ember.
VIÐ V0RUM ná-
grannaprestar í ellefu ár. Á sól-
björtum haustdegi renndi hann í
hlað í SÖðulsholti til að heilsa upp
á nágranna sinn og bjóða velkom-
inn á Snæfellsnes. Séra Rögnvaldur
Finnbogason á Staðarstað. Vörpu-
legur maður og snar; góðfús og
vinsamlegur. Djúp og tignarleg
röddin var það fyrsta sem vakti
athygli í fari hans. Röddin hljóm-
mikla flutti sífijóa hugsun sem
ætíð var krydduð kímni og glettni.
Hugurinn var \ léttur og glaður,
hressilegur og spaugsamur. Mál
hans var kröftugt og kjarnyrt,
hvorki hversdaglegt né dauft. Það
var engin lognmolla í kringum hann
og hvar sem hann kom löðuðust
menn ósjálfrátt að honum. Hann
vildi hafa margt fólk í kringum
sig; naut þess að ræða við vini sína
og gesti. Frásagnargáfa hans var
auðug og ólgandi. Rökum lífs og
dauða var oft teflt fram á listilegan
hátt og ógleymanlegan.
Lundin var óvenju viðkvæm og
samúðarfull; höndin hjálparhröð
þegar því gegndi. Ákveðinn og fast-
ur fyrir, lét ekki beygja sig.
Hann var .framkvæmdasamur
maður og hvíldarlaust sinnti hann
staðnum, prýddi og lagði á ráð um
uppbyggingu alla. Svo var reyndar
um flesta þá staði er hann sat og
glímdi hann oft við skilningssljóa
embættismenn fyrir sunnan um
viðhald o g uppbyggingu kirkjustað-
anna. Hann var metnaðarfullur
fyrir hönd kirkjunnar á sinn hátt
og lét þá óspart heyra það sem
sneiddu að kirkju eða jafnvel smán-
uðu hana og þá gat tunga hans
verið hvöss og meinhæðin. Með
seiglu og krafti hafði hann sigur.
Honum var það ljóst að myndarleg-
ir staðir og fögur guðshús voru
prédikun út af fyrir sig, enda sagði
hann oft að uppljómuð kirkjan á
Staðarstað væri kröftug prédikun
í augum þeirra er horfðu til hennar
á svörtum og dimmum vetrarkvöld-
um. Kirkjan á Staðarstað náði föst-
um tökum á honum. Hún er ein-
stakt guðshús með sínum steindu
gluggum, myndum í kirkjuskipi og
stílhreinni altaristöflu. Listfengi
hans naut sín þar til hins ítrasta,
enda auga hans fyrir myndrænu
tilverunnar skarpt og ljóðrænt.
Hugsunin var eldnæm, ljóðræn
og leitandi - alvörufull við rótina.
Ekkert kerfi trúarbragða gat rúm-
að þá guðshugmynd sem sótti sí-
felldlega að honum. Hugur hans
fór um túlkanir trúarbragða á ver-
aldar völundi; hann varð þeim þaul-
kunnugur og íhugaði þær en þegar
upp var staðið virtist ekkert þeirra
veita honum fullnægjandi svar við
lífsgátunni. Síðustu árin var hug-
leiðsla honum mjög
töm.
Ljóðræn hugsun
var svo sjálfsögð að
ljóðabókin hans: Hvar
er land drauma, kom
ekki á óvart. Hún er
kveðja hans, mögnuð
ljóð og kröftug.
Myndir frá Staðar-
stað koma upp í hug-
ann á kveðjustundu:
Vindur gnauðar,
skaflar háir og byrgja
útsýn og yfir þá
klöngrast. Rjúkandi
pönnukökur í eldhúsi,
feitir ostar og vindill að loknu rót-
sterku kaffí með flóaðri mjólk.
Systa og Óli, Rögnvaldur. Sú er
myndin sem hugurinn kallar fram.
Þau þijú. Kyrr sumarkvöld og
bjartur himinn; sveitin sviphrein og
fögur; gengið út í kirkju og sest á
bekk. Altaristaflan: Maður á báti,
grár og ískyggilegur himinn á aðra
hönd en á hina kyrr og bjartur:
Hvert ber bátskelina? Hvert rær
hinn einmana maður - ræður hann
för? Spurning sem klerkur spurði
oft. Hugurinn staðnæmdist aldrei
- ætíð á ferð og kallaði aðra til
ferðar með sér.
Við kvöddumst í síðasta mánuði.
Eins og oft áður fórum við í snögga
ferð. Hann þurfti skyndilega til
læknis niður á Skaga og ók ég
honum þangað. Hann var sjálfum
sér líkur hvað það snerti að það
var ekki eftir neinu að bíða. Við
ræddum margt á leiðinni og mér
fannst þessi snöggferð vera honum
einhvers konar fróun. Hún minnti
á liðna tið því þegar við vorum
nágrannaprestar hittumst við oft á
vegum úti og fórum upp í bíl hvor
annars og ræddumst lengi við.
Enda þótt hann væri nú allt annar
maður að heilsu til þá skaut þess-
ari mynd upp í hugann. Þetta var
sólbjartur dagur og vindur blés
kröftuglega.
Lífsgöngu hans er lokið - harður
dauðinn sótti vægðarlaust að hon-
um síðustu misserin. Hann var
æðrulaus þegar ljóst var að hveiju
stefndi - furðaði sig einatt á lífinu
og fannst það vera sem draumur.
Ég geng frammi fyrir Drottni á
landi lifenda, segir í sálminum (S1
116.9). Nú gengur hann þar og er
laus frá allri þjáning og dauðans'
kvöl. Guð blessi minningu vinar
míns séra Rögnvaldar á Staðar-
stað. Við hjónin sendum djúpar og
innilegar samúðarkveðjur til Krist-
ínar og bamanna.
Hreinn S. Hákonarson.
Við andlát vinar míns, séra
Rögnvalds Finnbogasonar, verður
mér litið um öxl yfir hálfa öld.
Leiðir okkar lágu fyrst saman, er
við settumst báðir í þriðja bekk
Menntaskólans í Reykjavík haustið
1943, í heimsstyijöldinni miðri.
Hann bjó þá suður í Hafnarfirði
og stóð heimili hans á Hellisgötu,
reist á hraunlendi, þar sem skipt-
ust á dældir og hólar, en nokkrum
fótmálum þaðan, þvert yfir götuna,
var Hellisgerði, hinn fegursti gróð-
urreitur. I þessu myndauðuga um-
hverfi ólst sveinninn upp og dafn-
aði.
Rögnvaldur reyndist ágætur
+
Hjartkær eiginkona, móðir, tengdamóöir og amma,
JÓNA JÓNSDÓTTIR,
Blöndubakka 3,
Reykjavfk,
lést í hjúkrunarheimilinu Eir 10. nóvember.
Óskar Vigfússon,
ÞóraÓlöf Óskarsdóttir, Pétur Yngvason,
SveinnÓskarsson, Guðríður Halldórsdóttir,
Örn Óskarsson, Sjöfn Svansdóttir.
námsmaður og var nokkuð jafnvíg-
ur á allar greinar nema leikfimi,
sem hann lagði litla stund á. Hann
hafði lítil sem engin afskipti af fé-
lagslífi nemenda, málfundum og
öðru slíku, enda búsettur fjarri
skólanum, og ennfremur átti hann
sér áhugamál, sem hann mat meira
en skólalærdóm og félagslíf. En
þau voru fagurbókmenntir og
myndlist. Hann lagði sig fram við
að kynna sér þessi galdrabrögð,
og þar voru ljóðlistin og málaralist-
in honum einkum hugleiknar.
Á þessum árum hemáms, lýð-
veldisstofnunar og nýsköpunar var
mikið umrót á öllum sviðum, í bók-
menntum og listum sem öðrum.
Nýjungum þeim, sem spruttu upp
í skáldskap og listum, var misjafn-
lega tekið sem eðlilegt var, þar sem
hefðir voru brotnar. I myndlist vom
þær kallaðar klessuverk, í ljóðlist
óljóð. Skólasveinninn Rögnvaldur
hreifst mjög af þessum nýju
straumum, hvort sem þeir voru
kenndir við afstrakt, atóm eða eitt-
hvað annað. Mér er til efs, að þeir
hafi verið ýkja margir mennta-
skólapiltamir á þessum ámm, sem
höfðu viðlíka áhuga á öllu nýja-
bruminu og Rögnvaldur. Hann
gerði sér einnig far um að sækja
á fund rithöfunda og listamanna
til þess að kynnast þeim nánar og
fræðast af þeim, Meðal þeirra
fyrstu, sem hann gekk fyrir, hygg
ég að hafí verið þeir Magnús As-
geirsson Ijóðaþýðandi og Ásgeir
Júlíusson bókateiknari. Þessum sið
hélt Rögnvaldur áfram og eignaðist
þannig fjölmarga kunningja í röð-
um rithöfunda og listamanna.
Þegar Rögnvaldur hafði lokið
stúdentsprófi voruð 1947, var hann
um hríð óráðinn í því, hvað hann
ætlaði að taka sér fyrir hendur, en
lyktir urðu þær, að hann kaus að
innritast í guðfræðideild Háskól-
ans. Þaðan lauk hann guðfræði-
prófi 1952 og var um sama leyti
vígður til Skútustaðasóknar, en síð-
an gegndi hann prestsembætti á
ýmsum stöðum, síðustu tvo áratug-
ina á Staðastað á Snæfellsnesi.
Rögnvaldur gerðist einn áheyrileg-
asti ræðumaður í íslenskri klerka-
stétt, þar sem saman fór hjá honum
vandað og kjarngott málfar og
karlmannlegur og skýr rómur.
Jafnhliða prestverkum sinnti hann
ritstörfum, þýddi meðal annars
nokkrar bækur, en allt ritkyns sem
hann lét frá sér fara, ber vitni um
gott vald hans á íslenskri tungu.
Það var gæfa Rögnvalds að eiga
mikilhæfa eiginkonu, Kristínu
Thorlacius, sem hefur ævinlega
reynst honum sönn stoð og stytta,
hvernig sem vindar blésu.
Ég sé séra Rögnvaid oft fyrir
mér, þar sem hann tekur undir hið
sterka ákall séra Matthíasar Joch-
umssonar: Gefið lífsanda loft.
Rögnvaldur var þannig að upplagi
og skoðunum, að hann forðaðist
troðna stigu eða að selja sig undir
strangar kvaðir, fastmótaðar regl-
ur og hefðbundnar hugmyndir.
Hann vildi frelsi, olnbogarými og
útsýni til allra átta. Hann undi aldr-
ei hag sínum í skóla og taldi skóla-
göngu illa nauðsyn. Og sem þjónn
þjóðkirkjunnar voru þröngar kenn-
ingar eitur í hans beinum, því að
honum var víðsfjarri, að dregnar
væru skarpar víglínur milli trúar-
bragða og kirkjudeilda. Fyrir aug-
liti drottins væru allir menn bræð-
ur.
Jón Guðnason.
Það var ekki fyrr en haustið
1987, sem ég kynntist Rögnvaldi
Finnbogasyni. Við stofnun félags-
ins Ísland-Palestína var hann sjálf-
kjörinn formaður og mér hlotnaðist
að vera hans varaformaður og leysa
hann síðar af hólmi. Séra Rögn-
valdur var þá löngu þjóðþekktur
maður. Hann gerði víðreist, ekki
einungis um fjarlæg lönd, heldur
um heima hugsunar og hugmynda.
Dulúð trúarinnar var honum hug-
leikin. Enginn sýndi Austurkirkj-
unni meiri áhuga. Skilningi hans á
íslamstrú var einnig brugðið, heima
sem erlendis. Til marks um það var
4
c
i
i
c
c
c;
(
(
(
f
(
<
(
(
(
(
<
(
(
<
(
(
(
(