Morgunblaðið - 25.10.1998, Blaðsíða 10

10 SUNNUDAGUR 25. OKTÓBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
4
Nýjar áherslur í starfi CAFF um
verndun lífríkis á norðurslóðum
Tökum
vextina en
göngum
ekki ú höf-
uðstólinn
Starfshópur um verndun lífríkis á norðurslóðum,
CAFF, stendur nú á tímamótum vefflia nýrrar
stefnumörkunar Norðurskautsráðsins. Starfshóp-
urinn fékk ný verkefni og Snorri Baldursson, fram-
kvæmdastjóri skrifstofu CAFF á Akureyri, segir
Helga Bjarnasyni að hópurinn hafí nú fengið lang-
þráðan rauðan þráð til að fara eftir. A sama tíma
vakna spurningar um það hvort staðsetning skrif-
stofunnar á Akureyri henti við nýjar aðstæður.
SiBB
Umhverfísráðherrar heim-
skautalandanna átta,
Bandaríkjanna, Danmerk-
ur/Grænlands, Finnlands,
íslands, Kanada, Noregs, Rúss-
lands og Svíþjóðar undirrituðu hina
svonefndu Rovaniemi-yfírlýsingu
um umhverfisvernd á norðurslóð-
um á árinu 1991. Yfirlýsingunni var
fylgt úr hlaði með verndaráætlun
fyrir heimskautssvæðið og til að
hrinda henni í framkvæmd voru
settir á fót fjórir starfshópar. Einn
þessara hópa, Samstarfshópur um
verndun lífríkis á norðurslóðum,
CAFF (Conservation of Arctic
Flora and Fauna), hefur haft skrif-
stofu á Akureyri í rúm tvö ár.
Starfshópamir heyra nú undir ný-
stofnað Norðurskautsráð og á fyrsta
ráðherrafundi ráðsins, sem haldinn
var í bænum Iqaluit á Baffinslandi í
Kanada í september, voru teknar
mikilvægar ákvarðanir um starfið.
Meðal annars var samþykkt að-
gerðaáætlun um vemdun hafsins á
norðurskautssvæðinu og stofnun
skrifstofu á íslandi til að halda utan
um það starf. Þá var samþykkt ný
rammaáætlun fyi-ir CAFF. Snorri
Baldursson, framkvæmdastjóri
starfshópsins, bindur miklar vonir
við hinar nýju áherslur.
„Áætlunin byggir á hugmynda-
fræði Samnings Sameinuðu þjóð-
anna um líffræðilegan fjölbreyti-
leika og er gerð til þess að skapa
nútímalega umgjörð fyrir starfs-
hópinn,“ segir Snorri um nýju
rammaáætlunina. I henni felast
fimm meginmarkmið, vöktun lífrík-
isins, tegunda- og búsvæðavernd,
friðlönd og vemdarsvæði, náttúm-
vernd utan friðlýstra svæða og
samþætting náttúruverndar og at-
vinnustarfsemi. „Rammaáætlunin á
að vera leiðarljós starfshópsins
næstu fimm árin og innan hennar
fólu ráðherrarnir okkur fimm viða-
mikil verkefni sem á að vinna á
næstu árum,“ segir Snorri. Þar er
bæði um að ræða ný verkefni og
framhald þeirra eldri.
Villt íslensk spendýr/Hans Reinard
BIRNA með stálpaða húna í hafís.
Höfðað til almennings
{ fyrsta lagi er CAFF ætlað að
taka saman skýrslu um ástand og
horfur í lífriki norðurslóða. Skýrslan
á að gefa innsýn í lífríkið og að
hvaða leyti það er viðkvæmara en
lífríki svæða sunnar á hnettinum og
hvers þurfi að gæta varðandi vemd-
un þess og nýtingu. Hún á að vera
aðgengileg fyrir almenning og því
sett upp með myndum og kortum.
Finninn Paula Kankaanpáa hefur
umsjón með gerð ástandsskýrsl-
unnar og kom hún til starfa á skrif-
stofu CAFF á Akureyri í haust.
Reiknað er með að hún vinni á
skrifstofunni í eitt ár. Paula er ráð-
gjafi umhverfisráðuneytisins í
Helsinki í málefnum heimskauta-
svæðanna og heyra málefni CAFF
meðal annars undir starf hennar
þar. Hún segist hafa haft sérstakan
áhuga á starfsemi CAFF og ákveðið
að gefa sér nú nokkurn tíma til að
einbeita sér að starfinu.
„Við höfum lengi rætt um það í
CAFF að þörf væri á að taka saman
skýrslu um lífríki á norðurslóðum til
að sýna almenningi fram á nauðsyn
aðgerða til verndar því. Það er
nauðsynleg undirstaða fyrir vinnu
okkar í framtíðinni," segir Paula um
skýrsluna sem hún vinnur að.
Áhrif
loftslagsbreytinga
Annað viðamikið nýtt verkefni
sem CAFF var falið er að taka sam-
an skýrslu um áhrif hugsanlegra
loftslagsbreytinga og útfjólublárrar
geislunar á lífríki heimskautssvæð-
isins. „Rannsóknir benda til að
mestu breytingarnar verði á norð-
urskautssvæðinu. Sums staðar hef-
ur nú þegar orðið vart hlýnunar,
annars staðar er ástandið óbreytt
og sums staðar hefur kólnað. Ætl-
unin er að meta áhrif þessarra og
frekari breytinga sem orðnar eru á
hitastigi fyrir dýralíf og gróður,
breytingar sem aftur geta haft al-
varlegar afleiðingar fyrir sjálfs-
Morgunblaðið/RAX
CAFF hefur
gert verndar
áætlun fyrir
svartfugl og
æðarfugl.
Myndin er af
langvíubjargi í
Vestmanna-
eyjum.