Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1901, Síða 28

Skírnir - 01.01.1901, Síða 28
28 Áttavísnn. „Man yðar hnngraða h&tignar-horgrind eftir því, er þér vðruð réttinda- laus þræll, en mettur og sæll? Þá sigldnð þér syngjandi hlöðnum kneri heim úr veri, eða kváðuð Úlfars-rímur af ánægju yfir tðskapnum á vök- unni; en nú heyrist ekki annað en sultarins garnagaul, er yðar lýðhátign gengur i hungurkeng til að greiða sitt konungsorð við atkvæðaborðið á kjörfundum og fulltrúaþingum". Maginn er hirðfíflið, sem eitt hefir leyfi til að segja konginum sann- leikann, og kongurinn fer að hugsa um það sem hirðfíflið segir, og hugs- ar svo lengi. unz hann hættir að trúa á sinn konungdóm, og með kon- ungdómnum bverfur ánægjan, sem raunar hafði aldrei verið annað en vonar-draumur, sem aldrei rættist. Enn aftur þðttust litilmagnar mannfélagsins fara aðsjá, aðmannfélagið var ekki ein samkynja heild: mannkynið skiftist alt í tvo flokka, sem eigi áttu sameiginlega hagsmuni, heldur alveg gagnstæða. t>að vðru tveir flokkar manna í heiminum, sáu þeir: ræningjarnir, og þeir sem rændir vðru. Það var auðurinn og örbirgðin, sem tvískiftu fólkinu. Hvað áttu lítilmagnarnir til bragðs að .taka? Hrífa með uppreist og ofríki auðinn úr höndum auðkýfinganna og skifta honum jafnt milli allra? Auvitað vóru lítilmagnarnir fjölmennari; en ræningjarnir vóru betur vopnaðir og kunnu betur til vígs. úppreistir reyndust árangurslausar — gerðu að cins ílt verra. Og hvað vildu lítilmagnarnii? Þeim var skammgðður vermir í því, þðtt þeir hefðu getað skift með sér í dag herfangi ræning- janna og étið það upp á morgun. Hér þurfti að koma nýrri skipun á alla framleiðslu, þannig, að hvorjum væri trygður fullur arður vinnu sinnar. Stofnféð, veltuféð, sem ávalt tðk mestan hlut afrakstursins, mátti eigi vera eign einstaklinga, er gætu sölsað meginarðinn undir sig, og rænt þannig starfsmanninn arði vinnu hans. Veltuféð varð að verða sameign þjððfélagsins, sem allir ættu jafnt, svo að arðurínn kæmi öllum jafnt til góða. En þegar þetta vanst eigi með ofbeldi, þá var að reyna að neyta annars, neyta atkvæðisréttarins, kosningarréttarins; lítilmagnaruir urðu að reyna að nota þau vopn, sem lögin lögðu þcim í hendur, til að ná vald- inu, ráða lögum og lofum og koma inu nýja skipulagi á með lögum, fá byltingunni framgengt á löglegan hátt. Um þetta stendur baráttan nú. Lítilmagnarnir láta sér ekki lengur nægja jafnrétti að lögnm, pappírs-jafnrétti, Bem engan jöfnuð veitir þoim. Þeir vilja koma á jöfnuði í kjörum, og láta lögin tryggja jöfnuðinn. Því eru þeir á voru máli kallaðir lögjafnaðarmenn, sem þessu fylgja
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.