Skírnir - 01.01.1901, Blaðsíða 63

Ýmislegt. 63
Btuttar veglengdir; en bvo færðu menn Big meir og meir upp á skaftið
og jðku fjarlægðina. Sá heitir Maiconi og er ítalekur maður (enskur að
mðður þð), er bezt hefir tekizt þetta.
11. og 12. Desember 1901 verða án efa minnisstæðir merkidagar í
framfarasögu heimsins. Á þessum dögum tðkst Marconi, hugvitsmannin-
um ítalska, að koma þráðlaust rafmagnsskeytum milli Poldhue í Corn-
wall á Englandi og Newfoundland í Ameríku — þvert yfir alt Atlants-
haft
Þetta mun láta nærri að sé fyllilega tíu sinnum lengri vegur, en frá
íslandi til Færeyja eða þaðan til Skotlands.
Annan dag eftir sendi landstjðrinn í Newfoundland Bretastjðrn sím-
skeyti um þetta, og annað til Játvarðs Bretakonungs, sem lagt hefir
mikla hugð á þetta mál. En sjálfur sendi Marconi ítala-kouungi skeyti
um þetta afreksverk. Sama dag sendi fregnriti Lundðna-T'imes blaði sínu
okýrslu Marconi’s, og flaug hún síðan út um allan heim. Edison var tor-
tryggur, fyrst er hann heyrði fregnina. En er hann hafði lesið skýrslu
Marconi’s sjálfs, varð hann mjög glaður og taldi þetta þýðingarmesta af-
rek rafmagnsfræðinnar til þessa dags. Síðast í Febr. talaði Marconi á
félagsfundi í Lundúnum, og sýndi fram á, að það væri með öllu tilhæfu-
laust, er sumir hefðu ðttaet, að fregnir, sem hann sendi, gætu borist öðr-
um í hendur, en réttum viðtakanda. Degar þráðlaust rafskeyti fer á
stað, berst það jafnt í allar áttir. Það er eins og þegar steini er kastað
í miðja lygna tjörn, þá berst straumbylgjan út í jöfnum hring í allar átt-
ir. Eins er með rafbylgjuna í loftinu; hún berst út jafnlangt í allar átt-
ir. En hvert senditðl er Btilt á sérstakan hátt, og ekkert viðtökutðl get-
ur markað skeytið (Morse-stöfum), nema það viðtökutðl, Bem nákvæmlega
er samstilt við senditðlið. Sé þvi t. d. tvö viðtökutðl, annað austur í
Siberíu, en hitt vestur i Ameríku, samstilt við senditðl í Poldhue, þá geta
þau bæði í einu markað skeytið, sem sent er. En öll önnur viðtökutól,
sem ekki eru samstilt við senditölið, geta ekki markað. Þessi samstill-
ing er leyndarmál félagsins, sem notar þau. — Öll herskip einnar þjóðar
geta haft senditöl og viðtökutól, sem samstilt eru öll eins. Getur þá
hvert þeirra sent öllum hinum (sem í viðtökunánd eru) skeyti, sem eng-
inn annar getur orðið var við. En svo getur og hvert þeirra haft annað
senditól og viðtökutðl, sem samstilt eru við samkynja tðl kaupskipa,
hverrar þjóðar, sem eru.
Síðan fðr Marconi vestur um haf á ný og kom til New York. Á