Skírnir - 01.01.1901, Side 62

62
Áuðmanna-gjatir til almennings-nota.
hönd að þiggja gjöfina. — Carnegie breytti þá til nm skilyrðin, svo að
Bandaríkin hafa nú þegið boð hans. Ekki er enn ráðið, hvernig stjórnin
mnni verja fénu, en mikið talað um að stofna fyrir það allsherjar sam-
bands-háskóla fyrir öll Bandarikin.
Sá maður, er Leeland Stanford hét, hafði grætt auð fjár, mest á
járnbrautum. Þau hjón áttu ungan son, efnilegan, einan barua. Hann
dó nm tvítugs-aldur, en þá vóru þau foreldrarnir úr barneign. Þau gáfu
þá sjö milíónir dollara til að stofna fyrir háskóla í California, og skyldi
heita „Leeland Stanford junior University“ eftir syni þeirra. Síðar juku
þau enn við gjöf þá. Svo dó Leeland Stanford gamli, en ekkjan lifir enn.
Hún hefir oft áður, og síðast nú í vetur, aukið við gjafir þær, er þau
hjónin höfðu gefið Stanford Junior háskólanum. Meðj síðustu
gjöfum ekkjunnar eru það nú alls í 26,000,000, sem þau hjón hafa gefið
þessu fyrirtæki, en það verða 938/4 milíónir króna. — Rockefeller heldur
enn áfram að gefa Chicago-háskólanum fé; eigi veit ég, hve miklu gafir
hans til þessa háskóla nema nú orðið alls, en vafalaust er það orðið 30
—40 milj. króna.
Ýmislcgt.
— Kafskip. Nú eru 6 ár liðin síðan maður í Bandríkjunum smíðaði
fyrsta kaf-bát. Nú er þeirri uppfundning svo fram farið, að í Desbr. f. á.
fór einn af aðmírálum Bandaríkjanna á einum slíkum báti („Fulton“-
skipinu) með heila skipshöfn út á Peconia-flóa, hleyptu þar skipinu í kaf,
sex fet undir yfirborð sjávar, og lágu þar á mararbotni 15 klukkustund-
ir 8amíleytt. Öllum leið þeim vel, og skipsmenn unnu sín vanaverk, og
ekki þurftu þeir að taka til loftnestis þess (af samþrýstu lofti), er þeir
höfðu með s'er. Þeir höfðu eigi matvæli með sér til lengri tíma, og hleyptu
því skipinu upp á yfirborð sjávarins aftur og héldu í land. En svo sögðu
þeir, að ekki væri annað sýnna, en að þeir hefðu vel getað verið í kafi í
6 sólarhringa fyrir ioítsins Bakir.
Bretum þykir þetta mikið alvörumál fyrir sig. Því að Frakkar geta
sent heilan flota af kafskipum með vopn og lið yfir sundið og lent, hvar
sem þeir vilja, án þess nokkur maður verði við var, fyrri en þeir lenda,
oghvaðgagnar þá allur Bretlandsfloti til landvarnar?
— Þráðlaus flrðritun. Um nokkur undanfarin ár hafa miklar
tilraunir verið gerðar með að senda rafmagns-skeyti milli fjarlægra staða,
án þesB að nota nokkurn máimþráð (sima) til loiðslu. Tókst þetta um