Vísir - 14.08.1964, Blaðsíða 3

Föstudagur 14, ágúst 1964.
i
!

y .oks hefir hulunni verið lyft af því, sem gerðist á miðils-
ftmdinum kunna, sem Sálarrannsóknarfélag íslands gekkst
^rir jMgöur á Saurum á Skaga í vor, er undrin þar voru í
hámar-ki. Þrátt fyrir óskir blaða neituðu fundarmenn að
s^ra frá.árangri ferðarinnar og töldu rétt að rannsaka málið
i)ó|ar. Nú hefir foringi fararinnar, séra Sveinn Vfkingur,
fyrrýerandi forseti SálarrannstMaiarféjagsins, ritað grein í
tfmartt swgjgkanna, Morgunn, og greinir þar frá því sem á
þessum miðilsfundi gerðist — og einnig því, sem síðar ger-
ist áJSj|urum og leynd hefir hvílt yfir fram til þessa.
Vísir bijtir hér kafla úr grein séra Sveins Víkings, sem
fjaHár‘um förina norður og siðustu undrin á bænum.
^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^ ^ ^ ^
Þegar sýnt þátti af frásögn-
»m útvájþs og blaða, að hér
væri uín endurtekin fyrirbæri
að ræða, seín erað virtist unnt
að skýra, þótti stjórn Sálár-
raiyisóknafélags Islands réft og
skylt að jkyiuia sér pessi duiar-
fuðu fyrlrbæri nánar. Varð því
að ráði, að nokkrir menn færu
norður þessara erinda, og var
í för með þeim mitfíllinn Haf-
stefnn Bjömsson. Var lagt af
séíð t f&OTfl Bjðms Páísspnar
láúgandaginn 21. marz klukkan
4 sfediegis og lent á flugvéllin-
um hjá Akri í Húnávatnssýslu
rúmlega klykkustund síðar.
Þaðan var svo haldið i bifreið-
um að Sautum, en það er nær
tveggja stunda akstur, og kom-
ið þangað laúst eftir kl. 7 um
kvöídið.
1 hópnum voru eftirtaldir úr
stjóm félagsins: Sigurlaugur
Þorkelsson, frú Katrfn J.
Smári, Helgi Vigfússon og und-
eftir. Það eina einkennilega,
sem gerðist í þá átt var, að
Sigurlaugur Þorkelsson, sem
sat á dívan næst dymm,
kvaðst, á meðan miðillinn var
að sofna, finna, að gripið væri
þéttingsfast um handlegg sér.
Ennfremur sýndist svo um
stund, að nokkur átök ættu sér
stað á milli Helga Vigfússonar,
sem þá hafð'i misst meðvitund
um skeið, og einhverra afla,
er virtust vilia toga hann fram
á gólfið. Aðalstjóniendur Haf-
steins miðils komu þama fram
og kváðust mundu reyna að
leysa upp þær orkustöðvar, er
þeir sögðu, að búið væri að
koma fyrir þar í bænum víðar
en á einum stað. Gáfu þeir von
um, að þessum fyrirbærum
mundi brátt linna, eða að
minnsta kosti draga kraft úr
þeim. Ennfremur lýsti miðill'inn
í hálftrance allmðrgu framliðnu
fólki, er hann sæi þar inni og
þeirra stofnað, að ég varð í
ferð minni einskis þess áskynja,
er bent'i I þá átt. Hins vegar
er að sjálfsögðu ekki unnt að
taka af um slíkt með öllu, nema
áður hefði farið fram um bað
efni ítarlegri og víðtækari rann
sókn. En mér vitanlega hefur
ekkert það fram komið, sem
gefi heim'jld eða rökstudda á-
stæðu til slíkrar rannsóknar.
Tel ég ekki drengilegt að dylgja
Saurar á Skaga
að Saurum, hafi verið það, að
ræða við heimilisfólkið, sem
eðlilega var lostið nokkrum ótta
og kvíða vegna þessara skyndi-
legu og dularfullu atburða,
freista að auka skilning þess á
þéssum undrum og gera það
rólegra. í öðru lagi, að reyna
með aðstoð miðils að draga úr
þessum fyrirbærum og koma í
veg fyrir að þau endurtæk'ist, ef
unnt væri.
næði og fyrirhöfn. Það vajfð
því að ráði, að víð fórum öll./rii
S urum um kvöldið, eftir rúm-
lega þriggja stunda dvöl þar.
Daginn eftir, sunnudag 22.
marz, kom frú Lára Ágústs-
dóttir miðill frá Akureyri að
Saurum. Sagði heimiUsfóIiðð
síðar, að hún hefði séð þar ínjhi
margt hið sama framliðna fólk,
sem Hafsteinn hafði lýst þar
Sagt frá miðilsfundinum á Saurum
irritaður. Ennfremur voru í för-
inni frú Mildiríður Falsdóttir
og Sigurveig Hauksdóttir skrif-
stofustúlka í Reykjavik.
Ég ræddi nokkuð við gömlu
hjónin um þessa atburði bæði
sameiginlega og sitt I hvoru
lagi. Bar frásögnum þeirra
saman í öllum atriðum við það,
sem sagt hafði verið um þetta
í dagblöðunum og rakið hefur
verið hér að framan. Staðfestu
þau það, að skápurinn I eldhús-
inu hefði fall'ið öðru sinni fram
á gólfið, þá um morguninn.
Töldu þau, að hér væri um það
eina fyrirbæri að ræða, sem
hefði getað valdið meiðslum á
fólki, vegna þess að skápurinn
væri allþungur, bg gæti þvl auð
veldlega skyndilegt fall hans
fram á gólfið skaðað þann, s’em
fyrir honum yrði og jafnvel
hrundið honum á heita eld-
stðna. Fyrir þvl hefðu þau nú
tekið það ráð að fjðtra skápinn
við þilið. Húsfreyja sagðf frá
því, að þegar þau voru að borða
f eldhúsinu um hádegisbilið þá
um daginn, hefði henni fundizt
matborðið skyndilega hreyfast
og koma einhvem veg'inn upp í
fangið á sér. Hefðu þau öll I
dauðans ofboði gripið um leir-
tauið á borðinu til þess að forða
þvl að það brotnaði, enda orðið
lít'ið eftir um slíkan varning á
heimilinu.
Framliðnum lýst
Eftir að hafa rætt við fólkið,
sem yfirleitt tók okkur mjög
vingjamlega, fórum við 811,
sem fyrr eru nefnd, inn i bað-
stofuhús'ið ásamt Hafsteini
Björnssyni. Sofnaði miðillinn til
tölulega fljótt. Engra hreyfinga
urðum við vör á hlutum þarm
innj, þyorld meðaa i fwndj stóð^
r.é heldur á undan honúm eða
nafngreindi það flest. Kannað'ist
bæði heimilisfólk, svo og sókn-
arpresturinn, séra Pétur In-
gjaldsson, sem kom á heimilið
nokkru eft'ir að fundur hófst,
við flest þetta fólk. Hafði það
átt heima í sóknum hans flest
allt, og var sumt dáið fyrir
skömmu, en aðrir fyrir alllöngu
farnir af þessum heimi. Það
skal tekið fram, til þess að
fyrirbyggja misskilning, að með
öllu er rangt að draga þá álykt-
un, að þaS framliðna fólk, sem
miðillinn lýsti, hafi átt þátt í
að hrinda af stað þeim fyrir-
bærum, er átt höfðu sér stað
á heimilinu.
Eðlilegt er, að ýmsir kumi
að spyrja um það, hvort þessi
ferð hafi leitt til nokkurrar
skýringar á þessum fyr'irbær-
um eða nokkurs árangurs yfir-
leitt. Þessum spumingum get ég
aðeins svarað fyrir sjálfan mig.
Er þess þá fyrst að geta, að
eftir að hafa rætt við heimilis-
fólkið og athugað aðstæður, er
ég fyllilega samdóma Guðmundi
Kjartanssyni jarðfræðingi um
það, að jarðhræringar get'i ekki
verið orsök þessara fyrirbæra.
en hann hefur komið að Sau'-
um, eftir að undrin þar hófus:..
Ég tel mér ennfremur skylt að
geta þess f sambandi við þá ti)-
gátu, að fyrirbæri þessi kynrrj
að vera af völdum óhlutvandra
manna, er Vitandi vits hefðu til
um slíkar aðdróttanir, að
minnsta kosti ekki á meðan
frambærilegar líkur skort'ir fyr-
ir sanngildi þeirra.
HFeyfifyrirbæri
Eins og málum nú er komið,
verður að teljast sennilegast,
að fyrirbæri þess'i séu svipaðrar
tegundar og þau hreyfifyrirbæ/i
(telekenetiske Fænomener),
sem gerzt hafa og raunar enn
eru að gerast víðsvegar um
heim, annað hvort sjálfkrafa
(spontant) eða í sambandi við
miðla á fundum þe'irra. Hér á
landi eru kunnust hreyfifyrirbær
jn að Hvammi í Þistilfirði 1913,
en mörg önnur líkrar tegundar,
hafa átt sér stað hér á landi
bæði fyrr og síðar og sum
þeirra prýðilega vottfest. Fyrir-
bærin I Hvammi virtust vera
sambandi við unga stúlku þa;
á heim'ilinu, og kom síðar I Ijós
að hún var gædd miklum miði's
hæfileikum.
Um það, hvort undrin aö
Saurum séu einnig I einhverju
sambandi við dulræna hæfileika
einhvers þar á heimilinu, var
að sjálfsögðu ekkert hægt að
fullyrða að svo stöddu. En
æskilegt væri, að slík rannsók'
gæti farið fram síðar.
Raunar má segja, að það sen
brýnast kallaði að á heimilinu
Þakklátt fólk
Um hið fyrra atriði er það
að segja, að fólkið á Saurum
virtist vera okkur mjög þakk-
látt fyrir komuna. Um slðara
atriðið skal ég aðeins taka
fram, að ég gerði mér ekki
miklar vonir um, að með einum
miðilsfundi, við fremur erfiðar
aðstæður, yrði unnt að koma
miklu til leiðar í þá átt að draga
úr þessari ókyrrð, en hins veg-
ar gat þar kom'ið fram eitthvað,
sem gæfi að einhverju leyti til
kynna, hvar orsakanna að þessum
dulræn öfl
dularfullu fyrirbærum væri að
leita, og sú vitneskja slðan hjálp
að til þess aðv unnt yrði að
draga Ur þe'im að nokkru. Því
miður gaf það, senl á fundinum
gerðist, enga örugga vísbend-
ingu í þeim efnum.
Ennfremur vil ég geta þess,
að ég hafði að sjálfsögðu mík!a
löngun til þess að sjá þessi
hreyfifyrirbæri gerast, og ekki
sízt vegna þess, að fram til
þess tíma höfðu engir beinlinis
séð þessar hreyfingar hlutanna
eiga sér stað, nema heimilis
fólkið. Satt að segja hafði ég
fullan hug á þvf að fá að gista
þarna um nóttina, en fólkið var
svo örþreytt og vansvefta, að ég
taldi mig ekki geta farið frarr,
á það að baka því meira ó-
kvaðst hún einnig hafa séð.þar
mann, er hún taldi vera enskan
sjómann eða skipstjóra, og
taldi, að hann kynni að ein-
hverju leyti að vera valdur að
ókyrrieikanum þar & heimiEnu.
I samtall við frú Láru og mann
hennar, Steingrlm Sigursteins-
son, fullyrtu þau bæði, a8 selnt
á sunnudagskvöldið hefðu þau
ásamt flelra heimilisfólki setið
inni f baðstofuhúsinu og Lára
stutt olnboganum á stofuborð-
ið, sem þá stóð undir gluggan-
um. Fannst henni þá borBið
skyndilega taka að titra, og um
leið hreyfðist það lítið eitt fram
á gólfið, þó aðeins fáa þuml-
unga. Þetta kváðust þau bæði
hafa fundið og séð mjög greini-
lega.
Heimilisfólkið telur, að lítið
sem ekkert hafi borið á ókyrrð
á Saurum næsta sunnudag og
mánudag. En eftir það tóku
fyrirbærin að færast í aukana
og urðu bæði tfðari og meiri og
hélzt svo nær ðslitið fram til
föstudags 3. apríl. En fólkið
sagði mér svo frá, að því hefði
þótt ærið nóg að búa vi8 bessa
dularfullu ókyrrð þennan tíma,
þó ekki bættist við stöðugar fyr
irspumir í síma og aðstreymi
fprvitinna ferðalanga og blaða-
manna, og því hefði verið brugð
ið á það ráð, að svara ekki 1
síma og láta sem fæsta og
helzt engan ókunnugan vita,
hvað þar væri að gerast. En fyr
ir vikið er ekki við annað að
styðjast en frásögn heimilis-
fólksins sjálfs um það, sem fram
fór á þessu tímabili.
Borðið hreyfðist enn
Björgvin, sonur hjónanna,
sem dvaldist á heimilinu þenn
an tíma, greinargóður maður og
Framh. á 10. síðu.
Stjórnendur Hafsieins miðils reyndu
að leysa upp orkustöðvar í bænum
— Átök fundarmanna við