Dagur - 20.12.1950, Blaðsíða 20

20
JÓLABLAÐ DA'GS
Kraftaverkið
Smdsaga eftir Léon de Tinseau
SAGA ÞESSI gerðist á strönd Bret-
agneskagans löngu áður en bílstjór-
amir brutust þar til valda á hverjum
vegi. Eg var þarna heilt suraar, ná-
granni tveggja kvenna, sem ég hugði
lengi vera ömmu og barnabarn
hennar. Á gönguferðum mínum sá
eg ætíð gömlu konuna — hún var
komin á áttræðisaldur — sitja fram-
an við hús sitt, er reist hafði verið
milli tveggja gríðarmikilla granít-
klétta í útjaðri Plomanach-þorpsins.
Milli þessa litla lágrétta húss og göt-
unnar fram með sjónum var garð-
blettur, að sönnu lítill, en í ágætri
rækt, vegna þess hve unga stúlk-
an hlúði að honum með óþreytandi
elju. Eg hlýt að játa, að ungmærin
virtist skeyta því sáralitlu, þótt píp-
an mín, en oftast var dautt í henni,
er eg gekk þarna hjá garði, neyddi
mig til þess að nema staðar and-
spænis hinni töfrandi garðyrkju-
konu. Allt slíkt reyndist einskisverð
tímasóun.
Aftur á móti virtist mærin afar
næm fyrir athygli pilts nokkurs, lag-
legasta stráks, sem aldrei sást öðru
vísi klæddur en á herramannavísu.
Hann virtist fjarska kirkjurækinn og
sleppti ekki messu í kirkju Heilagr-
ar Guðsmóður í Ljómanum einn ein-
asta sunnudag, en að því búnu
fylgdi hann meynni ætíð alla leið
.heim til hennar. Þegar eg tók eftir,
að piltinum leyfðist að líta inn til
gömlu konunnar og sitja á tali við
hana stundarlengi, dró eg þær á-
lyktanir, að ástfangnir unglingamir
myndu vera heitbundin, svo að bezt
væri að hætta allri óþarfri eldspýtna-
sóun. En samt sem áður hurfu þess-
ar ókunnu konur mér ekki úr huga.
Hinn tandurhreini þjóðbúningur
fór ungu stúlkunni líkt og eihver
ævintraklæði. Svo var að sjá sem
hún bæri alltaf spariglófa, og fótur
hennar fagur og smár forðaðist tré-
klossa fiskistúlknanna, en í þeirra
hópi virtust konurnar tvær vart eiga
heima. Það leit út fyrir, að þær hefðu
sáralítil mök við granna sína, hvorki
kvenfólk né — því miður -—• karl-
menm Annars virtust þær vera fá-
tækar og höfðu ekkert þjónustufólk,
ef undan er skilin kona úr kauptún-
inu, er á. hverjum morgni vann þeim
eina klukkustund að heimilisstörf-
um, en þau hugði eg hvorki mörg
né margbrotin, heldur einföld cg við-
hafnarlaus með öllu.
Ekki gat eg alltaf verið önnum
kafinn, jafnvel þótt eg hefði til Plou-
manac'h komið þeirra erinda einna
að vinna. Eg hlaut því að eiga iðju-
lausar stundir, sem eg notaði ekki
til annars betra en að svala forvitni
minni. Eg ákvað að reyna með nýj-
um hætti að komast í kynni við
konurnar, sem báru nafnið Le Goaz-
iou, að því er mér hafði verið sagt.
Þegar eg hafði þaulhugsað ráð mitt,
hvarf ég einn góðan veðurdag frá
handritinu á skrifborði mínu, sett-
ist á kjaftastól minn, beint andspæn-
is húsi grannkvenna minna, með
teiknibókina mína að vopni. Ung-
mærin var önnum kafin við snyrt-
ingu rósarunna sinna, en eg lét sem
mig grunaði ekki, að hún drægi and-
ann á þessari jörð, sneri við henni
baki, einbeitti athygli minni að sjón-
um og teiknaði og teiknaði og teikn-
aði.
Mér var tekin að finnast setan
helzti löng, þegar eg heyrði hálf-
kæfðan hósta á .bak við mig, ein-
hvers staðar á lóðamörkum.
Eg sneri mér snöggt við og reyndi
að stæla blygðunarleysi það, sem
málurunum er svo tamt:
,,Lízt yður á teikninguna mína,
ungfrú?" Jjlft
„Fjarska mikið," svaraði mærin,
er greinilega hafði hlotið aðdáunar-
vert uppeldi. ,,En þegar þér hafið
málað það með litum, verður það
ennþá fallegra."
„Það er eg nú alls ekki viss um,"
sagði eg með sannfæringu. „Sem
málverk yrði það hálfvegis ömur-
legt. Klettarnir eru gráir, sandarnir
gráir, hafið grátt, htimininn grár..
„Óh!" andvarpaði mærin, „eg
veit, að það er ekkert gaman hérna,
svo sjaldan glatt og kátt. Það er bara
stundum, þegar skipin sigla fram
hjá, að mér finnst eins og létta yfir
öllu."
„Fyrirtaks hugmynd! Við setjum
skip þarna. Ekki nokkur minnsti
vandi. Sko! Ef þér vilduð nú gjöra
svo vel að koma hérna yfir um og
styðja yður við stóra steininn þarna
augnablik, þá mundi það gera
myndina miklu...."
„Eg héf verið beðin þess áður. En
frænku fellur ekki við málarana."
Eg óskaði sjálfum mér í hljóði
.til hamingju með ágætan árangur
lægni minnar.
„Æ, mér er nú dráttarlistin aðeins
svolítið tómstundaföndur," sagði eg
og stakk teiknibókinni í vasann.
„Hið raunverulega starf mitt er að
semja bækur."
„Skáldsögur vona eg. Þær eru
yndi og eftirlæti frænku minriar. Þeg-
ar hún er sokkin í léstur, gl'éymir
hún hörmum sínum. En hún verður
að fá þær að láni. Við höfum ekki
ráð á að kaupa þær."
„Ef eg hefði haft hina mliinstu
hugmynd um þetta fyrr, þá.... Eg
skrepp inn til mín og sæki svo sem
hálfa tylft."
Varla klukkustund síðar var eg
kominn talsvert hátt í hylli þéirrar
góðu, gömlu konu, fröken Le Goa-
ziou. Hún var afasystir ungfrá
Yvonna Le Goaziou. En þær voru
hinir einu kvistir, sem enn lifðu ætt-
arinnar, er forðum hafði svo fjölmenn
verið. Undir grænum grassverðinum
umhverfis kapelluna hvíldu mæður,
systur og frænkur hlið við hlið. En
sá, er þekkja vildi síðasta hvílurúm
meiri hluta karlleggsins, hefði þurft
að vera gæddur sjón Hans, er kann-