Þjóðviljinn - 14.05.1974, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 14. mai 1974.
MOWIUINN
MALGAGN SÓSIALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Fréttastióri: Evsteinn Þorvaldsson
Ritstjórn, afgreiðsla. auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur)
;Prentun: Blaðaprent h.f.
LÚALEGAR ÁRÁSIR Á FORSETA ÍSLANDS
Það hefur nú gerst i fyrsta sinn i 30 ára
sögu islenska lýðveldisins að blöð og ein-
staklingar hafa birt einstaklega lúalegar
árásir á forseta landsins. Þessar árásir
hafa komið fram i Morgunblaðinu og Al-
þýðublaðinu, bæði i greinum frá blaða-
mönnum eða ritstjórum þessara blaða og
einnig i ummælum einstakra manna,
meðal annars Hannibals Valdimarssonar.
Um þverbak keyrði þetta ofstæki þegar
Morgunblaðið réðst að forsætisráðherra i
forustugrein á laugardaginn fyrir það að
hafa logið að forsetanum. í leiðaranum
segir: Ólafur ,,laug að forseta íslands”,
ennfremur að forsætisráðherra hafi
,,gerst uppvis að þvi að ljúga visvitandi að
forseta íslands og fá hann til að gefa út
forsetabréf á röngum forsendum”. Enn-
fremur segir að ,,..forsetinn skrifaði upp á
bréf, sem kórónaði klæki forsætisráðherr-
ans.”
Eins og hver maður sér er hér um ákaf-
lega lúalega árás að ræða á æðsta
embættismann þjóðarinnar sem sjálfur
ber enga ábyrgð á stjórnarathöfnum, eða
eins og segir i 11. grein stjórnarskrárinn-
ar: „Forseti lýðveldisins er ábyrgðarlaus
á stjórnarathöfnum”. í 13. grein segir
ennfremur: „Ráðherrar bera ábyrgð á
stjórnarframkvæmdum öllum ’ ’.
Hér fer þvi ekkert á milli mála um á-
byrgð forseta íslands um leið og augljóst
er að hann hefur enga aðstöðu til þess að
svara þessum lúalegu ásökunum. Dr.
Kristján Eldjárn var þjóðkjörinn forseti,
með yfirgnæfandi meirihluta atkvæða. Þá
— fyrir f orsetakosningarnar 1968 — ætluðu
valdaklikurnar i toppstöðum þjóðfélags-
ins að koma sér saman um það fyrir fram
án þess að nokkru sinni kæmi til kasta
þjóðarinnar hver yrði forseti íslands. En
þjóðin fékk kost á þvi að velja og úrskurð-
ur hennar var mjög eindreginn og ótvi-
ræður. Það eru meðal annars sárindi yfir
þessum úrslitum kosninganna 1968 sem nú
eru að brjótast fram i átakanlegum
heiftarflogum nokkurra stjórnmála-
manna, sem óttast úrskurð þjóðarinnar,
en kjósa að ráða ráðum sinum i skúma-
skotum valdabraskaranna. í ræðu sem
Magnús Kjartansson flutti á sóknar- og
baráttufundi Alþýðubandalagsins i Há-
skólabiói á laugardaginn benti hann á það
að margt er likt með ástandinu nú og 1968.
Nú — eins og þá — ætluðu nokkrir valda-
braskarar að ráða ráðum sinum án þess
að þjóðin fengi að koma þar nærri i al-
mennum kosningum. Nú — eins og þá —
eru þeir sem ætluðu að spila valdapóker-
inn sárir yfir þvi að það tókst ekki og þjóð-
in fær að kjósa. Nú — eins og þá — eru lin-
urnar skýrar i stjórnmálunum. Nú þarf að
fara fram samskonar upþgjör i hugum
allra þeirra þúsunda og aftur þúsunda
sem þá sneru baki við vinnubrögðum
valdabraskaranna.
Þessar almennu staðreyndir stjórnmál-
NÓG AÐ VERA LÆS
Vert er að benda á að þingrofið er að
sjálfsögðu fullkomlega samkvæmt gild-
andi lögum og stjórnarskrá lýðveldisins.
Það þarf engan sérfræðing, heldur aðeins
læsan mann, til þess að sjá það. 1 23. grein
stjórnarskrárinnar stendur skýrum stöf-
um: „Forseti lýðveldisins getur rofið Al-
anna taka nú á sig æ skýrari mynd. 1
forsetakosningunum 1968 var kosið 30.
júni. Nú á að kjósa til alþingis nákvæm-
lega sex árum siðar, 30. júni. Nú þurfa
kjósendur allir að hrista af sér ok vana-
hugsunar og fyrirframútreikninga kald-
rifjaðra stjórnmálamanna. Nú eiga allir
að gera upp málin sjálfir á heiðarlegum
grundvelli þeirrar meginstaðreyndar að
þjóðin fái um langa framtið að lifa laus við
hernám og hernaðarbandalög, laus við
stórfyrirtæki i eigu útlendinga, — sem
sjálfstæð menningarþjóð sem af reisn og
djörfung tekst á við vandamál liðandi
stundar sem og framtiðarverkefni.
En i framhaldi af þvi sem sagt var i upp
hafi um þær árásir á forseta íslands sem
birst hafa siðustu dagana er vert að kref j-
ast þess að þeir sem fyrir þeim hafa haft
forustu árásarmanna biðji forseta lands-
ins afsökunar á aðdróttunum sinum. Það
er ekki drengilegt að ráðast á embættis-
mann eins og forseta Islands sem ekki
hefur tækifæri til að svara fyrir sig. Þeir
sem þannig hegða sér ættu að sjá sóma
sinn i að biðjast afsökunar. Þá mundi veg-
ur þeirra meiri.
þingi og skal þá stofnað til nýrra kosninga,
áður en 2 mánuðir eru liðnir frá því er það
var rofið, enda komi Alþingi saman eigi
siðar en 8 mánuðum eftir að það var rof-
ið”.
Hér þarf ekki frekari vitna við.
Stjórnarskráin er skýr.
Kaup ríkisins á vátryggingum:
Meginstefna að kaupa
lögskyldar tryggingar
Fjármálaráðuneytið, fjárlaga-
og hagsýslustofnun, hefur gefið út
reglur um kaup rikisins á vá-
tryggingum, og taka þær gildi 1.
júní nk. og ná til ailra rfkisstofn-
Alþýðubandaiagið er búið að
koma sér upp kosningaskrif-
stofufn viða utan Reykjavik-
ur.
Hér fara á eftir slmanum-
er á kosningaskrifstofunum i
nokkrum kaupstaðanna:
ana og rikisfyrirtækja, segir
I fréttatilkynningu frá ráðu-
neytinu.
Reglur þessar eru settar til
þess að samræma kaup rikisins á
Kópavogi 91-41746
Hafnarfirði 91-53640
Akranesi (eftir kl. 19) 93-1630
Siglufirði 96-71294
Akureyri 96-21875
Húsavik 96-41139
Neskaupstað 97-7571.
vátryggingum og meðferð þeirra
mála, en engar fastar reglur hafa
gilt þar um. Það er meginstefna
reglnanna, að rikisstofnanir og
rikisfyrirtæki skuli aðeins kaupa
lögskyldar tryggingar. Til
skýringar skal þess getið, að með
lögskyldum tryggingum er átt við
i þessu sambandi brunatrygging-
ar fasteigna og ábyrgðartrygg-
ingar bifreiða og flugvéla. Rikis-
stofnunum og ríkisfyrirtækjum er
óheimilt aö gera eða endurnýja
vátryggingarsamninga, nema
með þeim undantekningum, sem I
reglunum greinir. Það liggur að
baki þessu meginsjónarmiði, að
rikið sé það stór aðili, að það þurfi
ekki að kaupa tryggingar fyrir
tjónaáhættu sina, heldur eigi
Litlu munar
í Frakklandi
PARIS 13/5 — Skoðanakannanir
sýna, að mjög mjótt er á munum
milli forsetaefnanna Giscard
d’Estaings og Mitterands. Fyrir
helgi var Mitterand i fyrsta sinn
kominn yfir andstæðing sinn,
hafði þá stuðning 51% þeirra sem
voru vissir I sinni sök. Nokkru
siðar urðu þeir hnifjafnir, en eftir
sjónvarpskappræður þeirra hefur
Giscard sótt aftur á og er meö
51,5% fylgi.
TILKYNNING
um álagningu aðstöðugjalda
í Reykjanesumdæmi 1974
öll sveitarfélög I Reykjanesumdæmi nema Bessastaða-
hreppur og Kjósarhreppur.hafa ákveðið að innheimta að-
stöðugjöld á árinu 1974 skv. heimild I V. kafla laga nr.
8/1972 um tekjustofna sveitarfélaga og reglugerð nr.
81/1962 um aðstöðugjöld.
Gjaldskráhvers sveitarfélags liggur frammi hjá umboðs-
mönnum skattstjóra og viðkomandi sveitar- og bæjar-
stjórnum og heildarskrá á skattstofunni I Hafnarfirði.
Hafnarfirði, I mai 1974,
Skattstjórinn I Reykjanesumdæmi.
Kosningaskrifstofur
AB utan Reykjavíkur
hugsanleg tjón að vera i sjálfsá-
hættu rikisins.
Ýmsar undantekningar verða
gerðar fyrst um sinn og nokkrum
flokkum trygginga haldið
óbreyttum. Má þar t.d. nefna, að
Áburðarverksmiðja rikisins og
Sementsverksmiðja rikisins
munu tryggja áfram með
óbreyttum hætti, hið sama á
einnig við um skip rikisins og
tryggingar vegna ákvæða i kjara-
samningum.
Munu þessir og fleiri flokkar
trygginga verða teknir til sér-
stakrar athugunar og siðan
ákveðið, hvort þeir verði keyptir
áfram. Verði einhverjum þeirra
haldið áfram, kemur til álita að
safna þeim saman i trygginga-
flokk hjá einum aðila eða bjóða
þá út
Við framkvæmd reglnanna
falla niður svo dæmi sé tekið allar
brunatryggingar á innbúi, húf-
tryggingar (kaskó) á bifreiðum,
alls konar ábyrgðartryggingar
o.fl.
Gert er ráð fyrir, að þegar tjón
verður, sem áöur var tryggt fyrir,
verði það greitt af rekstrar- eða
framkvæmdafé viðkomandi
stofnunar. Sé um að ræða stærra
tjón en svo, að það verði bætt með
þeim hætti, er gert ráð fyrir, að
tjónið verði bætt með aukafjár-
veitingu úr rikissjóði.
Nýlendur Portúgala:
Nýja stjórnin er
grunuð um græsku
LORENCO MARDUES 13/5
Æðsti inaður portúgalska hersins,
Fransisco da Costa Gomes, hefur
endurtekiö tilmæli sln tii þjóð-
frelsishreyfinganna i nýlendum
Portúgala, að þær leggi niður
vopn og starfi sem pólitiskir
flokkar. Hann hefur og heitið þvi
að Portúgalir muni ekki leita
hernaðaraðstoðar I Suður-Afrlku.
Þjóðfrelsishreyfingarnar hafa
hingað til tekið dræmt undir þessi
boð og einkum hefur Frelimo i
Mozambik hert beinlinis á hern-
aðaraðgerðum sinum. Hinsvegar
hefurhreyfingin PAIGC i Guineu-
Bissau lýst þvl yfir, að hún sé
reiðubúin til að semja að þvi til-
skyldu að Portúgalir viðurkenni
rétt nýlenduþjóðanna til algjörs
sjálfstæðis.
Loftárásir á Líbanon
JERÚSALEM 13/5 tsraelskar
orrustuflugvélar gerðu i dag loft-
árásir á Suður-Libanon og segja
þarlend yfirvöld að fjórir óbreytt-
ir borgarar hafi týnt lifi. Israels-
stjórn sat á sérstökum fundi i dag
til að ræða siðustu tillögur Sýr-
lendinga um aðskilnað herja
landanna i Golanhæðum, en þær
hafði Kissinger utanrikisráð-
herra með sér frá Damaskus i
gær.
Tekið var á móti Kissinger með
kröfugöngu um 500 manna sem
mótmæltu þvi, að hluta Golan-
hæða yrði skilað aftur.