Þjóðviljinn - 28.05.1974, Blaðsíða 13

Þriðjudagur 28. mal 1974. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 13
Guðmundur vann
opna
N oregsmeistaramótið
Sævar
Bjarnaspn
skrifar
um skák
37. Dg3 38. Hxd6 Bh4!
(Ekki verra en hvað annað.
Best hefði verið að lina þjáningar sinar og gefast upp.)
38. ... Bxg3
39. Hxc6 Bxc6
40. Bxg3 Hcl gefið.
(Frekari barátta er vonlaus, 41
Kgl Bb5,)
Guðmundur Sigurjónsson er nú
nýkominn heim frá 2 mótum i
Noregi. Hann tefldi fyrst á alþjóð-
legu skákmóti i Óslo og þar lenti
hann i 4. sæti, á eftir Hiihner V-
Þýskalandi, Westerinen Finn-
landi og ögaard Noregi. Siðan lá
leið hans til Gaupsdals þar sem
opna Noregsmótið fór fram. Á þvi
móti tefldu margir bestu skák-
menn Norðurlanda, en Guðmund-
ur var harður i horn að taka og
sleppti aðeins einu jafntefli i 8
umferðum. Glæsilegur árangur
hjá Guðmundi.
Röð efstu manna varð annars
þessi:
1. Guðmundur Sigurjónsson 7
1/2 v., 2.-4. Rajna Ungverjalandi,
Rantanen Finnlandi og Kristian-
sen Noregi 7 v. t dag skulum við
lita á 2 skákir frá þessum mótum.
Hin fyrri er tefld i siðustu umferð
opna mótsins og varð Guðmundur
að vinna þá skák til þess að
tryggja sér sigurinn, og hin seinni
er við Islendingabanann Ogaard
sem tefldi hér á alþjóðlega mót-
inu i febrúar og reyndist þá is-
lensku skákmönnunum erfiður
ljár i þúfu.
Hvitt Filipowicz Póllandi
Svart Guðmundur Sigurjónsson
Sikileyjarvörn
1. e4
2. Rf3
3. d4
4. Rxd4
5. Rc3
c5
d6
cxd4
Rf6
a6
(Najdorf-afbrigðið, eitt mest
rannsakaða afbrigðið af öllum
skákbyrjunum)
6. f4 Rbd7
7. Bc4
(Algengari leikir eru 7. Rf3 eða
7. Bd3.)
7. ... b5
8. Bb3?
(Guðmundur gagnrýndi þennan
leik og áleit að eftir 8. Bd5 Rxd5,
9. Rxd5 (hótar að vinna drottn-
inguna með 10. Rc6.) 9. Bb7, 10. f5
Re5 væri staða hvits sist verri.)
8. ... Bb7
9. De2 Dc7
10. 0-0 e6
11. a3 Rc5
12. Khl?
(Hér var e5 betri leikur þvi
hvitur fær ekki nein sjáanleg
hættuleg færi fyrir peð sitt.)
12. ... Rcxe4
14. b4 bxc4
15. Bxc4 Be7
16. Be3 0-0
(Svartur er sælu peði meira.)
17. Hfcl Dd7
18. b4 Bf6
19. Bd3 e5
20. fxe5 Bxe5
(1 þessari stöðu leynast margir
skemmtilegir möguleikar, t.d. ef
hvitur leikur 21. Hfl, þá á svartur
snotra drottningarfórn 22. Dh3!!
23. gxh3 Rf2 + , 24. Kgl Rh3 mát.)
21. Bgl Hfe8
22. Hel Rc3
23. Dh5.
(Þetta er allt og sumt sem
hvitur fékk fyrir peðið, máttleys-
isleg máthótun!)
23. ... g6
24. Dh4 Rd5
(Svartur hefur auga með hvita
peðameirihlutanum á drottning-
arvæng, og þarf þess vegna engar
áhyggjur að hafa á mótspili;
vinningurinn er aðeins tæknilegt
atriði.)
25. Bf2 Rf4
26. Bfl Ilac8
(Siðasti maðurinn i spilið og nú
hefst lokaatlagan.)
27. Hacl Re6
28. Hcdl . Da4
29. Rxc6 Hxe6
30. Hd3 Bf6
(Á uppskiptum hagnast aðeins
svartur.)
31. Df4 Hxel
32. Bxel Be5
33. Dd2 Hc2
34. Ddl Dc6
(Skotmarkið er g2)
33. Dg4 h 5
36. Dg5 Bf6!
Hin skákin er stutt og sýnir hún
að þótt Ogaard sé besti skákmað-
ur Noregs i dag, þá fékk hann
samt of marga vinninga á móti
landanum i siðasta Reykjavikur-
móti. Þess má einnig geta að
Guðmundur vann Norðmanninn
Terje Wibe sem tefldi útvarps-
skákina við Gunnar Gunnarsson i
13 leikjum!
Hvitt: Leif Ögaard
Svart: Guðmundur Sigurjóns-
son
Kóngsindversk vörn.
1. Rf3 Rf6
2. c4 g6
3. g3 Bg7
4. Bg2 0-0
5. 0-0 d(>
6. d4 C5
7. Rc3 Rc6
8. d5 Ra5
9. Rd2 e5
10. a3 bO
11. b4 Rb7
12. Bb2 Re8
(Þetta er allt samkvæmt bók-
inni.)
13. e4 f5
14. cxf5 gxf5
(Af hverju drepa hér með peði?
Ég leyfi mér að vitna i stórmeist-
arann David Bronstein: ,,Sér-
hvert sovéskt skólabarn veit að
það á að drepa með peði á f5 i
kóngindverskri vörn”.)
15. Dc2 Bd7
16. b5
(Þessi áætlun hefur verið tefld
af hvitum siðan 1956 er fræg skák
Donner-Botvinnik var tefld með
sömu áætlun, en timarnir breyt-
ast.og þetta er talið of hægfara i
dag. Eins og þessi skák teflist
kemst áætlunin ekki að, en hún er
i stuttu máli þessi: Rb3, a4, a5,
axb6 og sókn á a-linunni.)
16. ... Dg5
17. f4 Dh6
18. Rdl Rf6
19. Re3?
(Sér ekki hótun svarts.)
19. ... Rh5!
Flokkurinn hefur týnst
milli stóru fylkinganna
Ekki cr vafi á, að linurnar I is-
lenskum stjórnmálum hafa
skýrst i þessum kosningum, sagði
Bjarni Guðnason, formaður
Frjálslynda flokksins, þegar
Þjóðviijinn talaði við hann i gær.
Það cr fyrst og fremst þingrofið,
sem liefur valdið þessu og þarna
liafa verið dregnar markalinur,
sem liafa skipt pólitisku fiokkun-
um i tvo hópa.
Sjálfstæðisflokkurinn er ótvi-
rætt sigurvegari i kosningunum
og ég vil skýra það aðallega á
tvennan hátt: Annarsvegar með
glundroða hjá flokkunum, sem
hefur ýtt mörgum manninum til
þeirra, og hinsvegar tel ég að
stjórn efnahagsmálanna, verð-
bólgan og verðlagsmálin hafi lika
skapað óróa hjá fólki. Svo er ég
ekki frá þvi, að varnarmálin hafi
átt sinn þátt i stuðningnum við
Sjálfstæðisflokkinn, a.m.k. i
Reykjavik.
Það er ljóst af úrslitunum, að
Frjálslyndi flokkurinn hefur ekki
Bjarni Guðnason
fengiðhljómgrunn, sem skýra má
m.a. með þessum skörpu linum i
pólitikinni og þingrofunum. Þessi
striði straumur til Sjálfstæðis-
manna i Reykjavik hefur valdið
þvi, að nýr flokkur á sér erfitt
uppdráttar, enda sýnist mér, að
bæði Alþýðuflokkurinn og SFV
hafi misst 5000 atkvæði yfir til
Sjálfstæðisflokksins.
Eitt vil ég leggja áherslu á i
þessu sambandi: Frjálslyndi
flokkurinn, sem skipar sér á
vinstri kant og er félagshyggju-
flokkur, hefur gagnrýnt stjórnina
fyrir að láta reka á reiðanum i
efnahagsmálum, en þar með lent
á milli stóru fylkinganna i stjórn-
málunum. Hann hefur ekki getað
látið til sin heyra, þannig að fólk
tæki eftir, eða með öðrum orðum
bókstaflega týnst milli fylking-
anna i þessum kosningum.
—Mun Frjálslyndi flokkurinn
eftir sem áður bjóða fram til
þings, einn eða i samvinnu við
aðra?
— Ég vil ekki láta uppi mina
persónulegu skoðun að svo
stöddu, en i kvöld verður haldinn
flokksstjórnarfundur, þar sem
menn munu meta útfrá þessum
niðurstöðum, hvað gert verður.
—vh
Guðmundur Sigurjónsson
ögaard
(Peðið á f4 fellur óbætt vegna
þess að Re3 er óvaldaður.)
20. Hf3? exf4
21. Bxg7?? Dxg7.
gefið.
(Bæði hrókurinn á al og riddar-
inn á e3 standa i uppnámi^og báð-
um verður ekki bjargað.)
Sævar Bjarnason
Spáð fyrir um
jarðskjálfta
Sovésk blöð hafa skýrt frá þvi,
að fimmta sjálfvirka jarð-
skjálftastöðin hafi hafið reglulegt
eftirlit með hegðun
Klutsjev- keilunnar á Kam-
tsjatkaskaga, sem er virkasta
eldfjall i Asiu.
Nú þegar geta visindamenn
eldfjallafræðistofnunarinnar i
Petropavlovsk-Kamtsjatski spáð
fyrir um stund og styrk eldgos á
Kamtsjatka. Fyrir nokkrum ár-
um spáðu þeir nákvæmlega fyrir
um eldgos eldfjallanna
Bezjmjanni og Sjevelutsj.
Stofnunin mun brátt hefja
reglulegar jarðskjálftaspár. Eins
og er spáir starfslið hennar með
um 80% nákvæmni fyrir um
meiriháttar jarðskjálfta, sem
munu verða á næstu fimm árum.
En þótt hægt sé að segja fyrir um
jarðskjálftastaðinn mjög ná-
kvæmlega er enn ekki hægt að
segja það sama um jarðskjálfta-
timann.
Visindamenn sem starfa i öðr-
um hlutum landsins hafa beitt
annarri tækni við jarðskjálfta-
spár. Meðal þeirra eru jarð-
skjálftaleiðangrar jarðeðlisfræði-
stofnunar sovésku visindaaka-
demiunnar. Með hjálp sérstakrar
orkustöðvar, sem staðsett er i
norðurhliðum Péturs mikla
fjalla, skrá þeir breytingar á raf-
mótstöðu i berginu og spá þannig
fyrir um jarðskjálfta. 1 fyrsta
sinn i sögunni hefur stofnunin
framkvæmt lóðréttar rafmæl-
ingar á jarðskorpunni niður á 30-
40 km dýpt með þvi að nota mjög
sterk raflost i þessu skyni. Asamt
lausn annarra vandamála munu
þessar tilraunir veita visinda-
mönnunum upplýsingar um hegð-
un sterkra jarðskjálfta.
Með stefnusprengingum
ákvarða visindamenn i Alma Ata
stælingu bergs, sem ætið breytist
i nánd við upptökustað yfirvof-
andi jarðskjálfta. Sl. sumar
skráði uppfinninganefnd á vegum
sovéska stjórnarráðsins uppgötv-
un visindamanna i Tasjkent og
Moskvu. Þeir sýndu fram á, að
hægt er að segja fyrir um jarð-
skjálfta út frá breytingum á
hegðun jarðvatns og gass sem
hægt er að nota sem visbendingu
um væntanlega jarðskjálfta.
Þýðingu þessara rannsókna má
skýra með þeirri staðreynd, að
um fimmtungur Sovétrikjanna,
eða sex sinnum stærra svæði en
Japan, liggur á jarðskjálftabelti.
1948lagði jarðskjálfti Asjkjabad i
rústir, og 1966 olli annar jarð-
skjálfti gífurlegu tjóni i Tasjkent,
höfuðborg Uzbekistan. Sovétrikin
gera þvi mikið til þess að ná raun-
hæfri tækni við jarðskjálftaspár.
Slikar aðferðir verða að lokum
fundnar. Nú þegar eru til ráð til
þess að draga mjög úr eyði-
leggingaráhrifum jarðskjálfta.
Sovétrikin urðu fyrst i heimi til að
skipta landinu niður i jarð-
skjálftabelti. Nákvæmari jarð-
skjálftabeltakort hafa verið gerð
fyrir hættulegustu svæðin, eink-
um með tilliti til stórra borga.
Þau sýna stað og liklega styrk
yfirvofandi jarðskjálfta og þau
eru notuð við hönnun og
byggingar allra bygginga á jarð-
skjálftahættusvæðum.
Þessi kort haíaþegar sýnt ágæti
sitt, 1968, er annar sterkur jarð-
skjálfti varð i Asjkabad, eyði-
lagðist engin bygging, sem þar
var reist eftir 1948.
(APN)
AUGLÝSINGA
SÍMINN ER 17500
m.
WDVIUINN
Þökkum auðsýnda samúð við andiát og jaröarför foreldra
okkar og tengdaforeldra, ömrnu og afa
STEFANÍU SIGURÐARDÓTTUR OG
GUÐMUNDAR HANNESSONAR
Móhúsum Stokkseyri
Kristin Guðmundsdóttir,
Sigurbjörg Guðmundsdóttir
Hulda Guðmundsdóttir
Gunnar Guðmundsson
Eva Guðmundsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
Brynieifur Jónsson
Guðbergur Finnsson,
Huida Gestsdóttir
Rafn Magnússon