Þjóðviljinn - 21.07.1974, Blaðsíða 18

18 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 21. júll 1974.
Gamalt
land
17
Skáldsaga
eftir
J.B. Priestley
Fyrir nokkrum mánuðum laum-
aðist slúöurdálkahöfundur frá
einu sunnudagsblaðinu inn i eina
veisluna,en Crike gróf samstund-
is upp eitthvað misjafnt um hann
og eyðilagði fyrir honum fréttina.
Crike verður þarna i kvöld. Hann
kemur i gervi biskups. Ef ég fæ
tækifæri til, ætla ég að leita ráða
hjá honum i sambandi við hann
pabba þinn. barna hætti Crike til
aö tilkynna öðrum ökumanni,
sem Tom vissi ekki til að hefði
gert neitt af sér, að hann væri
blóðlatur djöfuls aumingi. Eftir
það þaut AUerton-Fawceiinn urr-
andi og hvæsandi eftir röngum
kanti,og það var ekki fyrr en þeir
voru aftur komnir á réttan vegar-
helming, að Tom var I skapi til að
tala.
— Ég verð að játa að mér leist
bara vel á sjálfan mig i gervinu,
sagði Tom. — En samt skil ég
ekki hvernig þú og hitt fólkið
nennir að standa i þessu. Og
reyndu ekki að telja mér trú um
það, Chas, að það sé af vorkunn-
semi við veslings gömlu konuna.
— Nei, fjandinn fjarri mér! En
þetta er brandari. Og Bassenth-
waite gamli, sem veit allt um mat
og vfn og þarf ekki að telja skild-
ingana ber fram afbragðs kvöld-
verð — biddu bara og sjáðu. Og
þótt kvenfólkið sé alltaf i minni-
hluta, þá er ég illa svikinn ef
þarna verða ekki ein eða tvær
skærlegar skvisur, belgfullar af
kampavini, sem vilja heldur
koma með þér i leiðangur um
húsið en standa malandi i setu-
stofunni. Og ef þér list á ein-
hverja, þá skaltu bara gefa mér
merki og ég get sagt þér hvert þú
átt að fara með hana. Já — og ef
hún er lafði Betty eöa hennar náð
Phyllis Bláblóð, þá berðu ekki við
að andmæla þvi. Við göngum öll
upp i leiknum. bað er liður i
brandaranum.
— Eg skal reyna að muna það.
En heyrðu mig, Chas, það þarf þó
liklega að elda og framreiða
þennan frábæra málsverð.
— Hafðu engar áhyggjur. Allir
vita hvað á spýtunni hangir og
Trask og Bassenthwaite hafa
stjórn á öllu. Og gleymdu þvi ekki
að strax og við komum inn i húsið,
þá er ég Ashtreeplace lávarður og
þú Sir Thomas.
— Og spæjarinn Crike er bisk-
up. Hvaða biskup er hann?
— Man það ekki. Kannski I
Parkhurst. Jæja, nú beygjum viö
og þá verðum við komnir eftir tlu
minútur.
Heimreiðin var áreiðanlega
hátt i kilómetra að lengd. Risa-
stórt húsið sem steig upp úr
grænu laufþykkninu virtist milli-
stig milli skrauthýsis og kastala,
með veröndum og turnum. A
hlaðinu stóðu fjölmargir bilar,
allt frá fornlegum Rollsum og
niöur i þrihjóla smábfl, og fleiri
voru að koma. Tigulegir og
skrautbúnir menn voru að ganga
upp þrepin aö aðaldyrum, og hér i
og þar sást glitta i silki og satin.
Ef til vill var þetta skripaleikur
eöa brandari, en samt fannst Tom
þegar hann var á leið upp þrepin
ásamt Chas, að þetta væri örugg-
lega glæsilegasta veisla sem hann
heföi tekið þátt I. Alls staðar var
Ijósadýrð. I anddyrinu voru tveir
einkennisklæddir þjónar.og þegar
Tom elti Chas yfir salinn og
beygði til hægri, þá kom hann
auga á einn stórfenglegasta mann
sem hann hafði augum litið,
klæddan eins konar einkennis-
búningi úr svörtu flaueli, með
gullfesti og með gullbryddað
spjald milli handanna.
— Góða kvöldið, Bassenth-
waite, sagði Chas með viðeigandi
yfirlæti sem Asthreeplace lávarð-
ur.
— Gott kvöld, lávarður minn.
Og gott kvöld, Sir Thomas. Ég
kynni lávarðinn fyrst, Sir Thom-
as.
Bassenthwaite gekk siðan fáein
viröuleg skref fram á viö, gaf frá
sér hóstakjölt sem var með ein-
dæmum virðulegt og tilkynnti sfð-
an hljómmikilli röddu: — Lafði
min — Ashtreeplace lávarður,
stórriddari af Bathorðunni, ridd-
ari af konunglegu Viktoriuorð-
unni, stórriddari af hinni fornu
Bjarnarorðu.
Og siðan heyrði Tom sjálfan sig
kynntan: — Sir Thomas Adam-
son, riddari af orðu heilags Mika-
els og Georgs, stórriddari bresku
heimsveldisorðunnar og skutil-
svein af hinni fornu Gullarnar-
orðu.
Hann þokaði sér aö geislandi
eöalsteinahrúgu og stóð siðan
yfir hönd konunnar sem djásnin
bar, lafði Ellowstone, sem reynd-
ist vera þrekvaxin en ákaflega
mjóslegin I andliti. Hún tinaði
höfðinu sifellt — eins og höfuðið
vildi vera allt annars staðar.
Mannsöfnuðurinn sem hann kom
nú inn i, var geysilega virðulegur.
Verið var að bera fram sherry og
ýmiss konar hanastél, og tekið
var við glösum og þau tæmd með
ögn meiri hraða en tiökaöist I fin-
ustu veislum. Stofan var mjög
stór og allt i henni var stórkost-
legt: sófar sem hefðu sem best
getað rúmað sex rida, skrautker
sem fjóra hefði þurft til að lyfta,
stofublóm sem hefðu sómt sér vel
i frumskógi og ljós sem nægt
hefðu til að lýsa upp heilan flug-
völl. bessi stærð á öllum hlutum
ásamt öllum þessum litskrúðugu
borðum, stjörnum, oröum,
heiðursmerkjum, gaf til kynna að
brátt yrði tjaldið dregið frá i
einu af stærstu óperuhúsum
heims: það vantaði aðeins áttatiu
manna hljómsveit aö leika for-
leikinn, en samt mátti heyra tón-
list einhvers staðar aö. Tóm vildi
ógjarnan virðast taugaóstyrkur
eða utanveltu og reyndi þvl að
drekka á viö hvern annan og slok-
aði I sig þrjá rótsterka martini-
kokkteila, og siðan kynnti Ashtee-
place lávarður hann fyrir
greifafrú, tveimur snotrum náð-
um, allmörgum aðalsmönnum og
flotaforingja sem var moldfullur,
og fljótl. fór Tom að finna vel á
sér. Crike, sem var stór og lura-
legur maður með annað augað
hálflukt og vatnsósa, lét sig ekki
vanta í gervi biskupsins af
Murchester. Með tigulegu lát-
bragði tilkynnti Bassenthwaite
hennar náð, löfðum og lávörðum
o.s.frv. að matur væri framreidd-
ur. Mikil og hraðskreiö halarófa
stikaði rösklega yfir anddyrið.
bað voru nafnspjöld við borðið,
sem var hið lengsta sem Tom
hafði nokkru sinni séð og raunar
dýrleg sjón. Chas hafði haft rétt
fyrir sér um hæfileika Bassen-
thwaites sem veislustjóra. Byrjað
var á styrjuhrognum, reyktum
laxi, gæsalifrarkæfu, siðan tók
við sjóbirtingur með grænni sósu,
lambshryggur með nýjum kart-
öflum og dvergbaunum — mat-
seðillinn var á ensku,ekki frönsku
— og þar voru talin upp fleiri vin
en Tom kannaðist við. Hann sat á
milli annarrar af ungu „náðun-
um”, þeirrar með stutta nefið,
grænu augun og flissiö, og Shutt-
ers nokkurs lávarðar, sem var
grófgerður i svip og fasi, hrjúfur
aöalsmaður, þótthann bæri mikið
af orðum. (Andstætt flestum
karlmönnunum var hann ber-
sýnilega ekki leikari,og Tom taldi
liklegt að hann væri einhver
frændi Bassenthwaites að
norðan). Biskupinn af Murchest-
er mælti fram borðbænina, og
þrátt fyrir hálflukt og skringilegt
augaö I Crike, stóð hann sig með
prýöi. Tom bætti isköldu vodka
meö fyrsta réttinum og siðan
sherrýi með súpunni við rununa
af kokkteilum sem fyrir voru.
Honum fór fljótlega að finnast að
það væri dálitið ankanalegt, þótt
indælt væri, að hann skyldi sitja
þarna I stað þess að vera að reyna
að leita að föður sinum. Shutter
lávarður gerði aðeins hlé á áti og
drykkju, sem hann lagði sig allan
fram viö, til að muldra nokkur
einsatkvæðisorð. Laglega „náð-
in”, sem hét annars Dóra, fitlaði
við gafflana sina og dreypti I til-
raunaskyni á hinum ýmsu glös-
um, reyndi aftur við vodkað eftir
hvltvlnið og rauðvlnið, tók siðan
fast um höndina á Tom undir
boröinu og sagðist gera það til að
stilla sig um að flissa. Réttirnir
og vlnin komu og fóru. bá stakk
fulli flotaforinginn upp á að
drukkin væri konungleg skál.
Lafði Ellowstone stóð tinandi upp
frá borðum, og kvenfólkið fylgdi
henni. Shutter lávarður nældi sér
I fjóra vindla. Tom afþakkaði
portvin en þáði konjak. Frá ridd-
ara af orðu heilags Patreks og
stórriddara af stjörnu Indlands
heyrði hann tvær tviræðar sögur,
sem Andrew Wentworth hafði
áður sagt honum miklu betur.
Sföan gengu þeir til fundar við
kvenfólkið.
Lafði Ellowstone sat með hirð
sinni i setustofunni — og það var
ofureölilegt, þótt hún virtist dálit-
iö rotuð eftir hinn stórkostlega
málsverð. Sir Thomas Adamson
varð dálitið undrandi þegar hann
sá aö ættingi hans Ashtreeplace
lávarður var þar innsti koppur I
búri, þótt hann tæki einnig eftir
þvl að hin laglega „náðin” var
innan seilingar við hann. Hann
fann Dóru innst I salnum. Hún
þóttist vera að rýna I nokkur
geysistór og dökk málverk.
— 011 dýrin á þessum myndum
eru meö augu eins og manneskj-
ur, sagði hún. — bað fer hrollur
um mig. Hvað eigum við að gera
núna? Ég hef aldrei komið hingað
áður.
— Ekki ég heldur. bað er hlýtt I
veðri. Við gætum komiö út á sval-
irnar.
— Já, endilega, hrópaði hún. —
Við gætum kelað svolitið. Mér
datt það I hug undir borðum. En
ekkert annað, skilurðu. Enga
ágengni. Ég veit ekki hver þú ert,
þaö er ekki óhætt.og ég vil ekki
eyöileggja þennan kjól — ég á
hann ekki.
Og út fóru þau, og það var mjög
notalegt á löngu, steinlögðu svöl-
unum, þar sem þau spjölluðu á
göngunni er keluðu dálitið þegar
þau komu að dimma endanum.
Dóra gafst upp við að halda
áfram leikaraskapnum og sagði
frá þvi að hún hefði haft nokkur
smáhlutverk I kvikmyndum og
léki nú forpokaðan ritara i einni
af þessum sjónvarps-framhalds-
myndum um njósnir, og hún væri
svo hlaðin spenni og æsilegum
viðburðum, að hún vissi varla
sjálf hvað var eiginlega að gerast
I henni og hvernig — það var eftir
að hún byrjaði að snökta i slðasta
kelerlinu — hún hefði orðið ást-
fangin, væri ennþá ástfangin I
þrælbeini sem væri svo óskaplega
dásamlegur. bau voru trúlega
búin að vera utan dyra I meira en
klukkutima — og ýmsir voru þeg-
ar að sýna á sér fararsnið — þeg-
ar hann heyrði nafnið sitt kallað
og um leið sá hann Chas birtast I
ljósgeislanum frá setustofunni.
— bú verður að hafa mig af-
sakaðan, Dóra. Frændi minn er
að kalla á mig. Við komum sam-
an og kannski vill hann fara núna.
— Jæja, ég er á förum hvort
sem er. Og þakka þér fyrir hvað
þú varst indæll. bú ert draumur.
Og hún kyssti hann i skyndi og
flýtti sér inn.
Er yóur nokkuó aó
VANBÚNAÐI ?
Ef svo er, þá þurfið þér ekki annað, en að fara I
TÓMSTUNDAHÚSIÐ hf. að Laugavegi 164, því satt
bezt að segja, fáið þér ALLT í ferðalagið og
útileguna þar að ógleymdu reyndu og lipru starfsfólki.
Bílastæði?eru næg fyrir fjölda bifreiða og meira til.
ÚTIGRILL
SVEFNPOKAR
TÖSKUR
MATARÁHÖLD
BAKPOKAR
AUKAHLUTIR'
VIÐ SÖGÐUM
ALLT
OG STÓNDUM
VIÐ ÞAÐ:
ELDUNARTÆKI
VINDSÆN
TJÖLD af öllum stærðum
FERÐA VÖRUDEILD
TÖMSTUNDAHCSIÐ h/f
SÍMI 21901
LAUGAVEGI 164