Þjóðviljinn - 20.09.1985, Blaðsíða 13

HEIMURINN
Samora Machel forsetl Mósambik -
þarfnast aðstoðar frá fieirum en so-
vétmönnum.
Samskipti
Machel
ræðir við
Reagan
Washington - Samora Machel,
forseti Mosambik, er nú á
ferðalagi í Bandaríkjunum og í
gær hitti hann Reagan forseta
Bandaríkjanna að máli í Was-
hington. Forsetarnir ræddust
við í 45 mínútur en á meðan
hömuðust íhaldsmenn úr
flokki Reagans gegn við-
ræðum þeirra.
Fimm öldungadeildarmenn úr
flokki repúblikana sögðust ætla
að leggja fram tillögu í deildinni
um að veita 5 miljón dollara í
hernaðaraðstoð til uppreisnar-
manna sem berjast gegn stjóm
Machels. Þessir fimm hafa einnig
ritað Reagan forseta bréf þar sem
þeir ásaka hann um að brjóta
gegn eigin stefnu sem sé sú að
styðja við bakið á skæruliðum
sem berjast gegn kommúnista-
stjórnum.
Mosambik hefur átt við marg-
víslega örðugleika að stríða síðan
landið hlaut sjálfstæði fyrir tíu
árum. Þurrkar, uppreisn og
minnkandi landbúnaðarfram-
leiðsla hafa leikið efnahag lands-
ins grátt. Stjórn Machels hefur
notið stuðnings sovétmanna en
að undanförnu hafa sést teikn
þess að hún vilji leita á önnur mið
í von um efnahagslegan stuðning.
Það eru þessi teikn sem Reag-
an langar að rýna betur í. „Við
teljum það ómaksins virði að
sýna honum hina hliðina á pen-
ingnum... sýna honum hvernig
okkar kerfi starf^r og að hann
megi jafnvel vænta stuðnings frá
Vesturveldunum,“ sagði Reagan
fyrir fundinn.
Mexíkó
Mannskæður skjálfti
Stór hluti Mexíkóborgar í rústum. Manntjónið skiptir hundruðum
Guatemalaborg - Geysiöflugur
jarðskjálfti, 7,8 stig á Richt-
erskvarða, lagði fjölda bygg-
inga í rúst í höfuðborg Mexíkó
síðdegis í gær. Fréttir frá Mex-
íkóborg voru heldur óljósar í
gærkvöld vegna þess að síma-
og telexsamband við borgina
rofnaði en Ijóst er að manntjón
er talið í hundruðum.
Jarðskjálftinn átti upptök sín
úti fyrir Kyrrahafsströnd lands-
ins, uþb. 400 km suðvestur af
Mexíkóborg. Mexíkanska sendi-
ráðið í Washington tilkynnti að
hætta væri á flóðbylgjunni með-
fram allri vesturströnd Mexíkó
og Kalifomíu. Að sögn sendi-
ráðsins urðu mikiar skemmdir og
Götumynd þess tók Jón Hólm í Mexíkóborg fyrir nokkrum árum. Nú er þar
sennilega öllu ömurlegra umhorfs.
Bólivía
Herlög gegn verkfalli
La Paz - Ríkisstjórn Bólivíu
lýsti í dag yfir umsátursá-
standi í landinu, sendi skrið-
dreka út á göturnar og handtók
þúsundir verkamanna og leið-
toga þeirra sem komnir voru í
hungurverkfall. Tilgangur
þessara aðgerða er að brjóta á
bak aftur allsherjarverkfall
sem staðið hefur í landinu í 16
daga.
Til skotbardaga kom milli lög-
reglu og mótmælenda í verka-
mannahverfi í höfuðborginni La
Paz og særðust einhverjir en ekki
er vitað hve margir. Útgöngu-
bann hefur verið sett í borginni
frá miðnætti til kl. 6 á morgnana
og fara lögregla og hermenn um
götur gráir fyrir járnum í bryn-
vörðum bflum og skriðdrekum.
AUsherjarverkfallið hófst 3.
september sl. og var því beint
gegn efnahagsráðstöfunum
stjórnar Victors Paz Estenssoro
forseta. Tveim stundum eftir að
það hófst lýsti forsetinn verkfall-
ið ólöglegt og framlengdu verka-
lýðssamtökin verkfallið þá um
óákveðinn tíma eða þangað til
ráðstöfunum forsetans hefði ver-
ið hnekkt.
Til að leggja áherslu á kröfur
verkalýðsins fóru þúsundir
verkamanna, þ.á m. 27 af 30 mið-
stjórnarmönnum landssamtaka
verkafólks, í hungurverkfall í
gær. Stjórnin brást við með því að
handtaka þá alla og flytja þá á
brott. Er sagt að sumir hafi verið
fluttir á afskekkta staði í frum-
skógum landsins.
Einn af miðstjómarmönnun-
um þremur sem sluppu við hand-
töku fór í felur og kom síðar fram
í útvarpi þar sem hann hvatti
verkafólk til að halda allsherjar-
verkfallinu til streitu og reisa
götuvígi á götum og þjóðvegum.
Því var haldið fram í La Paz í
gær að tveimur hinna handteknu
væri haldið í innanríkisráðu-
neytinu og væri ætlun stjómvalda
að fá þá til að játa á sig áætlanir
um að steypa stjórn landsins.
Vestur-Pýskaland
Helmut Kohl í klípu
Suður-Afríka
Út úr Angola
Bonn - Ríkisstjórn Helmuts
Kohl í Vestur-Þýskalandi býr
sig nú undir verstu stjórnar-
kreppu sem yfir hana hefur
gengið á ferli hennar. Stjórnar-
andstaðan hefur ítrekað kröfur
sínar um að Friedrich Zimmer-
mann innanríkisráðherra verði
látinn víkja úr embætti og það
gæti reynst Kohl erfiður biti að
kyngja.
Dagblöð sem vanalega eru
hlynnt stjórninni tóku undir
kröfu jafnaðarmanna í gær og hið
erkiíhaldsama dagblað Bild sagði
að staða Zimmermanns væri nú
svo veik að jafnvel pólitískir sam-
herjar hans teldu útilokað annað
en að hann yrði að segja af sér eða
vera rekinn úr embætti ella.
Zimmermann er ekki flokks-
bróðir Kohl heldur úr systur-
REUTER
Umsjón:
ÞRÖSTUR HARALDSSON
Pretoria - Herstjórnin í Suður-
Afríku tilkynnti í gær að hún
hefði gefið sveitum sínum fyr-
irskipun um að hörfa frá Ang-
ola til stöðva sínna í Namibíu.
Innrás Suður-Afríku inn í Ang-
ola hefur verið fordæmd um
allan heim og menn draga
mjög í efa að tilgangur hennar
hafi verið sá sem stjórnvöld í
Suður-Afríku tilgreindu.
Stjómin í Angola segir að til-
gangurinn hafi alls ekki verið að
elta uppi skæruliða sem berjast
fyrir frelsun Namibíu heldur að
hrinda sókn angólska hersins
gegn höfuðstöðvum uppreisnar-
manna í samtökunum Únita en
þeir lúta forystu Jonasar Savimbi
og njóta stuðnings Suður-Afríku.
Suðurafriska herstjórnin segir
að hersveitirnar hafi aðeins farið
skamman spöl inn fyrir landa-
mæri Angola og flugvélar þeirra
hafi ekki farið lengra inn yfir
landið en 80 km. Stjórnin í
Luanda segir hins vegar að
innrásarliðið hafi ráðist 250 km
inn í Angola og farið í veg fyrir
hersveitir stjómarinnar.
í smábænum Klerksdorp í
Suður-Afríku voru tveir ungir
hvítir menn dæmdir til að hengj-
ast fyrir að nauðga og brenna
unga blökkustúlku til bana í fe-
brúarmánuði í ár. Réðust þeir á
stúlkuna og unnusta hennar þar
sem þau sátu í bfl hans og neyddu
þau til að aka út fyrir bæinn. Þeg-
ar þangað var komið réðust þeir á
piltinn og nauðguðu síðan stúlk-
unni. Verknaðinn fullnuðu þeir
með því að læsa hana inni í far-
angursgeymslu bflsins og kveikja
síðan í honum.
Mitterrand krefst aðgerða
París - Francois Mitterrand
forseti Frakklands sendi í gær
Laurent Fabius forsætisráð-
herra bréf þar sem hann fór
fram á að hrist yrði upp í „við-
komandi stofnunum" sem
hefðu haldið aftur upplýsing-
um um sprengjutilræðið við
Rainbow Warrior í Auckland
og þar með gert forsetanum
ókleift að leggja mat á þau
blaðaskrif sem orðið hafa síð-
ustu daga.
Frönsk blöð hafa haldið áfram
skrifum um meinta aðild frönsku
leyniþjónustunnar að tilræðinu
og hehir þar m.a. komið fram að
nokkrir af æðstu yfirmönnum
manntjón í vesturhéruðum lands-
ins.
í sjálfri höfuðborginni var lýst
yfir neyðarástandi og talið er að
þriðja hvert hús hærra en fjórar
hæðir hafi jafnast við jörðu á 30
ferkflómetra svæði í borginni.
Mexíkóborg er ein af fjölmenn-
ustu borgum heims og telur um
18 miljónir íbúa.
Einu fréttirnar frá borginni
bárust úr mexíkanska sjónvarp-
inu en sendingar þess sjást ma. í
Guatemala. A skerminum sást
ma. hvar verið að að hlynna að
bömum úti fyrir skóla í miðborg-
inni en þau höfðu slasast þegar
skólinn þeirra hrundi. Til marks
um hamfarimar má nefna að 80
sm þykkar súlur við framhlið
skólans höfðu kubbast í sundur.
Forseti Mexíkó, de la Madrid,
lýsti yfir neyðarástandi og yfir-
völd báðu blóðgjafa að gefa sig
fram á sjúkrahúsum. Starfsmenn
sjúkrahúsa sendu þá sjúklinga
heim sem minnst vom veikir til
þess að rýma fyrir fórnarlömbum
hamfaranna. Engar opinberar
tölur um mannfall hafa verið
nefndar en sagt að það skipti
hundruðum hið minnsta.
flokki kristilegra demókrata,
CSU í Bæjaralandi. Leiðtogi
CSU, Franz Josef Strauss, hefur
áður gefið í skyn að hann muni
beita sér gegn brottrekstri Zim-
mermanns og verði gerð tilraun
til þess að stugga við innanríkis-
ráðherranum gæti það kostað
hatrömm átök milli systurflokk-
anna. Er talið alls óvíst hvort
stjórnin myndi lifa slík átök af.
Jafnaðarmenn kröfðust þess í
gær að Sambandsþingið fyrir-
skipaði víðtæka rannsókn á
njósnamálunum sem sífellt vinda
upp á sig og verða umfangsmeiri.
Talsmenn stjórnarinnar svara
kröfunni um afsögn Zimmer-
manns á þann veg að hann hafi
einungis farið að ráðum sérfræð-
inga og fagmanna og þess vegna
beri hann enga persónulega sök á
njósnamálunum.
Græningjar tóku létt á máiinu í
gær eins og þeir eiga til. Sögðust
þeir ætla að láta múra upp í dyrn-
ar á skrifstofu kanslarans svo
tryggt væri að enginn slyppi það-
an út framvegis.
hersins og jafnvel varnarmála-
ráðherrann, Charles Hemu, hafi
vitað um tilræðið fyrirfram en
þagað yfir því við forsetann og
sérstakan rannsóknarmann hans,
Bernard Tricot.
Hernu hefur harðneitað því að
vita nokkuð um málið og vísað
því á bug að nokkur stofnun sem
heyrir undir ráðuneyti hans hafi
átt þátt í að sökkva skipi Græn-
friðunga. f bréfi Mitterrands er
engin stofnun nefnd á nafn en
sagt að ef í ljós komi að einhverj-
ar stofnanir hafi leynt forsetann
einhverju verði að víkja þeim
ábyrgu úr embættum sínum og
jafnvel endurskipuleggja við-
komandi stofnanir.
Austurríki
llldeilur
pólitíkusa
valda
flokks-
vanda
Vínarborg - Jafnaðarmanna-
flokkur Austurríkis sem hefur
verið leiðandi afl í
stjórnmálum landsins um ára-
tuga skeið ákvað í gær að
svipta tvo fyrrverandi fjár-
málaráðherra flokksins öllum
trúnaðarstörfum á hans veg-
um meðan þeir eru að setja
niður opnberar deilur sínar.
Þingflokksformaðurinn vildi
ganga lengra og lagði til að þeir
Hannes Androsch og Herbert
Salcher verði reknir úr flokknum
um tíma eða þangað til þeir hafa
látið af deilunum. Það kom ekki
til afgreiðslu.
Þeir Androsch og Salcher hafa
kastast á hnútum opinberlega i
rúmt ár en fyrr í þessum mánuði
færðist aukin harka í leikinn þeg-
ar Salcher stefndi Androsch fyrir
meiðyrði. Deilur þeirra má rekja
aftur til ársins 1980. Þá var And-
rosch fjármálaráðherra og talinn
líklegastur eftirmaður þáverandi
kanslara, Bruno Kreisky. Ekkert
varð þó úr því vegna þess að And-
rosch, sem reyndar er stjórnar-
formaður stærsta banka landsins,
neitaði að losa sig við fyrirtæki
sem hann rak og annaðist skatta-
ráðgjöf en það gaf af sér góðan
arð. Androsch varða að segja af
sér ráðherradómi og tók Salcher
við af honum.
Síðan hafa blöðin iðulega gert
sér mat úr fjálmálum Androsch
og nú á hann von á skattalögregl-
unni í heimsókn vegna rannsókn-
ar á húsakaupum hans í fínasta
úthverfi Vínarborgar. Androsch
segir að hann sé fórnarlamb of-
sókna Salchers sem reyni allt til
að koma honum á kné. Það gæti
hins vegar verið ómaksins vert að
skoða fjármál Salchers sjálfs.
Þetta fannst Salcher einum of
mikið af því góða og stefni And-
rosch fyrir meiðyrði.
i'
Föstudagur 20. september 1985 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 13