Pressan - 25.02.1993, Síða 7

FIMMTUDAGUR PRESSAN 25. FEBRÚAR 1993
D Ó M S M A L
• 7
I gær var kveðinn upp dómur í
Héraðsdómi Reykjavíkur í máli
ákæruvaldsins gegn Jóni Grétari
Ingvasyni, yfirlyíjafræðingi
Landakotsspítala. Var Jón Grétar
dæmdur í fimmtán mánaða fang-
elsisvist fyrir brot á lögum um
lyfjadreifingu, fjárdrátt, fjársvik og
skjalafals. Vegna þess hve mikil
dráttur hafði orðið á málinu var
framkvæmd tólf mánaða af refs-
ingunni frestað og felld niður eftir
tvö ár ef Jón Grétar heldur al-
mennt skilorð. Þá var ákærði
dæmdur til að greiða í sekt til rík-
issjóðs 3,3 milljónir króna og um
leið er Jón Grétar sviptur starfs-
leyfi lyfjaffæðings í tvö ár. Einnig
er honum gert að greiða 400.000
krónur í þóknun til sækjanda
málsins, Jónatans Sveinssonar, og
300.000 krónur í málsvarnarlaun
til verjanda síns, Gests Jónssonar
hæstaréttarlögmanns. Vegna
dráttar málsins var ákærði ekki
dæmdur til að greiða málsóknar-
laun í ríkissjóð. Dóminn kvað upp
Pétur Guðgeirsson héraðsdómari
ásamt meðdómendunum Þor-
valdi Árnasyni yfirlyfjafræðingi
og Þorvaldi Þorvaldssyni, löggilt-
um endurskoðanda.
Brotin eru framin á árunum
1986 til 1990, en þá var Jón Grétar
yfirlyfjafiræðingur St. Jósefsspítala,
Landakotsspítala og í hiutastarfi
hjá St. Jósefsspítala í Hafnarfirði.
FJÁRDRÁTTURINN byggð-
IST Á SAMKOMULAGIVIÐ
APÓTEKIN
Málið komst upp þegar stjórn-
endur St. Jósefsspítala báðu ríkis-
endurskoðun um rannsókn vegna
gruns um að ekki væri allt með
felldu í lyfjabúrinu. Þá virðist hafa
rifjast upp fyrir mönnum að árið
1988 gerði ríkisendurskoðun at-
hugasemdir við rekstur Jóns Grét-
ars á lyfjabúri Landakotsspítala.
Rannsóknin leiddi til ákæru 18.
október 1991.
Fjárdrátturinn
fór fram með
þeim hætti að Jón
Grétar gerði sam-
komulag við
stjórnendur Ing-
ólfsapóteks og
Vesturbæjarapó-
teks um að sam-
hliða afgreiðslu
apótekanna á lyfj-
um, sem ákærði
skilaði í lyfjabúr
spítalans, yrði sér
greiddur í pen-
ingum 12 til 17
prósenta afsláttur
af útsöluverði
lyfjanna. Þetta var
honum unnt
vegna þess að
hann hóf við-
skipti með lyf, án
tilskilinna leyfa til
lyfsölu, og lét þau
sjúklingum í té til
að innheimta Jilut
sjúklings í hverju
lyfi. Síðan skilaði
hann lyfseðlun-
um inn í apótekin
og fékk greiðslur
sem námu inn-
kaupaverði lyfj-
anna, að frá-
d r e g n u m
greiðsluhlut sjúk-
lings í hverju lyfi.
Allar peninga-
greiðslur, sem
leiddu af hinni
óheimilu lyfja-
sölu, dró Jón
Grétar sér og fé-
nýtti í eigin þágu.
Upphæðirnar
sem hér um ræðir
eru 6.704.258
krónur hjá Vest-
urbæjarapóteki
og 7.229.270
krónur hjá Ing-
ólfsapóteld.
Jón Grétar útbjó að jafriaði sér-
staka reikninga á apótekin fyrir
afsláttargreiðslum, sem apótekin
sáu um að reikna út og fúligera. í
nokkrum tilvikum kom hann
með reilcninga óviðkomandi þess-
um viðskiptum en stílaða á apó-
tekin, svo sem reikninga fyrir
tölvubúnaði og viðgerðarreikn-
inga. Greiddu apótekin þessa
reikninga fyrir ákærða.
VIÐSKIPTIN VIÐ APÓTEK-
IN í ANDSTÖÐU VIÐ LÖG
UM LYFJADREIFINGU OG
BÓTAKRÖFU LANDAKOTS-
SPÍTALA ÞVÍ HAFNAÐ
Landakotsspítali gerði háa
bótalcröfú í málinu sem var alger-
lega vísað frá — meðal annars
vegna þess að hún var vanreifuð
og ekki nægilega sundurliðuð.
Bótakrafan byggðist á því að spít-
alanum hefði borið sá afsláttur
sem Jón Grétar fékk hjá apótek-
unum.
Aðalástæðan fyrir höfnuninni
var hins vegar sú að öll viðskjptin
hefðu verið ólögleg. Segir í dómn-
um: „Þá er ennfremur á það að
Werner I.
Rasmusson
apótekari:
Viðskipti Jóns
Grétars og
Vesturbæjar-
apóteks og
Ingólfsapó-
teks voru
andstæð lög-
um um lyfja-
dreifingu.
Jón Grétar hylur höfuð sitt í dómssalnum, en hann situr hér við hlið
verjanda síns, Gests Jónssonar hæstaréttariögmanns.
líta að afsláttur sá sem ákærði
áskildi sér í apótekunum byggðist
á viðskiptum sem voru í sjálfu sér
andstæð lögum um lyfjadreifmgu
og hefðu verið spítalanum jafn-
óheimil og þau voru ákærða.“
Bæði Kristján Pétur Guð-
mundsson, lyfsali í Vesturbæjar-
apóteki, og Wernerl. Rastnusson,
lyfsali í Ingólfsapóteki, voru
spurðir um eðli viðskiptanna fyrir
dómnum.
Kristján kvaðst hafa litið svo á
að afslátturinn væri ætlaður spít-
alanum en ekki einstökum starfs-
mönnum. Aðspurður um ávísanir
sem hann gaf út og stílaði á Jón
Grétar sagði hann þær hafa verið
„í þágu Landakots en að beiðni
ákærða“.
Werner sagði fyrir réttinum að
hann hefði ekld séð neitt óeðlilegt
við viðskiptin við ákærða. Hefði
hann álitið að hann ætti viðskipti
við yfirlyfjafræðing Landakots-
spítala en ekki við ákærða per-
sónulega. Hann hefði litið svo á að
kostnaðarreikningar sem apótek-
ið tók að sér að greiða í stað af-
sláttar væru vegna búnaðar handa
spítalanum. Annars kvaðst Wern-
er ekki hafa neina sérstaka skoðun
á því hvort afslátturinn bæri
ákærða eða spítaianum. í bók-
haldi apóteksins hefði ekki verið
um að ræða nein viðskipti við
spítalann heldur hefðu þetta að
forminu til verið viðskipti apó-
teksins við sjúklingana og ákærði
nánast verið eins og sendisveinn,
þar sem Landakotsspítali seldi
sjúklingunum ekki lyfin.
VIÐSKIPTIN VIÐ MEDICO
Viðskipti Jóns Grétars við lyfja-
fyrirtækið Medico hf. fá mikla
umfjöllun í dómnum, enda kemur
fram að fyrir tilstilli þeirra við-
skipta tókst Jóni Grétari að stunda
ólöglega lyfjaframleiðslu og -sölu.
Samstarf Jóns Grétars og Medico
hófst í desember 1988. Laut það í
upphafi að því að fyrirtækið tók
að sér að selja fyrir ákærða dreypi-
lyf. Síðan jókst samstarfið og
Medico tók að sér að selja lyf fyrir
ákærða.
Þessi lyfjaframleiðsla Jóns Grét-
ars byggðist á endurvinnslu lyfja
sem lyfjabúr Landakots fékk. Síð-
an þegar lyfin voru til voru þau
seld í nafni tvítugrar dóttur Jóns.
Fyrir liggur að Jón Grétar gerði
Medico reikninga í nafni dóttur
sinnar.
Þess má geta að Medico hf.
endurgreiddi spítalanum að fullu
reikninga upp á um 635 þúsund
krónur eftir að málið komst upp.
DÆMDUR FYRIR AÐ TAKA
VIÐ GJÖFUM SEM HANN
ÞVINGAÐIFRAM
Þá var Jón Grétar dæmdur fyrir
brot á 128. grein almennra hegn-
ingarlaga en þar segir: „Ef opinber
starfsmaður heimtar, tekur við
eða lætur lofa sér eða öðrum gjöf-
um eða öðrum ávinningi, sem
hann á ekki tilkall til, í sambandi
við framkvæmd starfa síns, þá
skal hann sæta varðhaldi eða
fangelsi allt að sex árum, eða sekt-
um, ef málsbætur eru.“
Atvikið sem þarna er dæmt fyr-
ir lýtur að 100 þúsund króna styrk
sem hann nánast þvingaði fram
hjá Lyfjum hf. Kom fram í máli
forráðamanns fyrirtækisins að Jón
Grétar hefði farið fram á þennan
styrk vegna námsferðar og kallaði
hann sjálfúr „persónulegan náms-
ferðarstyrk". Töldu þeir sig ekki
geta annað en veitt honum styrk-
inn af ótta við að hann beindi við-
skiptum spítalans til samkeppnis-
fyrirtækisins, sem Jón Grétar
hafði gefið í skyn að væri tilbúið
að kosta slíka „námsferð“.
Þess má geta að fjölmörgum
liðum ákærunnar var hafnað
vegna þess að ekki þótti sannað að
um refsiverð athæfi væri að ræða.
Sigurður Már Jónsson