Morgunblaðið - 03.09.2004, Síða 15
ÚR VERINU
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. SEPTEMBER 2004 15
It’s how you live
EINUNGIS 18% þjóðarinnar eru
ánægð með kvótakerfið eins og það
er í dag. Óánægjan hefur þó
minnkað frá því árið 1998, er síðast
var spurt hjá Gallup um viðhorf til
kvótakerfisins í sjávarútvegi.
Óánægja hefur minnkað um nærri
8 prósentustig síðan þá og eru
rúmlega 64% óánægð með kvóta-
kerfið nú í stað nærri 72% árið
1998. Að sama skapi hefur ánægja
aukist um tæplega 6 prósentustig.
Eins og fyrr segir eru tæplega 18%
ánægð í dag en voru tæplega 12%
árið 1998.
Um 18% eru hvorki ánægð né
óánægð með kvótakerfið í sjávar-
útvegi.
Samkvæmt könnun Gallup eru
karlar mun ánægðari en konur með
kvótakerfið, eða 25% karla á móti
10% kvenna. Þeir sem styðja rík-
isstjórnina eru mun ánægðari með
kerfið en stjórnarandstæðingar.
Um 40% framsóknarmanna og 29%
sjálfstæðismanna eru ánægð, en
einungis 11% stuðningsfólks Sam-
fylkingarinnar og 5% þeirra sem
styðja Vinstrihreyfinguna – grænt
framboð. Ekki var marktækur
munur á viðhorfi til kvótakerfisins
eftir búsetu, aldri eða menntun.
65% vilja breyta kvótakerfinu
Meirihluti, eða tæplega 65%
þjóðarinnar, vill breyta kvótakerf-
inu en það er heldur lægra hlutfall
en 1998.
Álíka margir vilja leggja það nið-
ur nú og fyrir 6 árum, eða rösklega
19% í stað 20,5%, og ívið fleiri vilja
halda kvótakerfinu óbreyttu, eða
16% í stað 10% árið 1998.
Um 39% framsóknarmanna og
30% sjálfstæðismanna vilja halda
kvótakerfinu óbreyttu, en um 9%
fylgismanna Samfylkingarinnar.
Stuðningsfólk vinstri grænna er
alfarið á móti núverandi kvótakerfi.
Þeir sem vildu breyta kvótakerf-
inu voru spurðir hvaða breytingar
ætti að gera.
Af þeim sögðust 15% vilja dreifð-
ari eignaraðild að kvótanum, tæp-
lega 13% vilja byggðakvóta og um
12% vilja banna framsal veiðiheim-
ilda.
Næst nefndi fólk að það ætti að
efla smábátaútgerð, þá að þjóðin
ætti að eiga kvótann og rúmlega
4% sögðu að það ætti að taka upp
veiðileyfagjald. Annað sem nefnt
var, var að taka upp leigukvóta-
kerfi, útrýma sækóngum eða
-greifum og að taka upp sóknar-
dagakerfi.
Leggja kvótakerfið niður
Þeir sem vildu leggja niður
kvótakerfið voru spurðir hvað ætti
að koma í staðinn. Hafa ber í huga
að þetta voru aðeins um 19% svar-
enda.
Flestir þeirra sem vilja að kvóta-
kerfið verði lagt niður telja að veiði
skuli gefin frjáls, næstflestir vilja
sóknardagakerfi og í þriðja sæti
var nefnt að það ætti að taka upp
byggðakvóta. Þá vill fólk efla smá-
bátaútgerð og taka upp veiðileyfa-
gjald.
Flestir óánægðir
með kvótakerfið
!
"
! #$
! % $
&'
()'
('
(*' +,'+'
' &'
' '
('
()' *'
'
+' *','
(+' &'(('
(-' )-'+
(&'
. /(,,)
/
! . 0
" !
. .
$
!
. .
. 1
$
2
3
4 Ánægja með kerfið hef-
ur þó aukist um 50%
eða 6 prósentustig
Ljósmynd/Alfons Finnsson
Kvótinn Meirihlutinn er á móti kvótanum, en þeim sem eru sáttir við hann
hefur þó fjölgað. Karlar eru nokkru sáttari við kvótakerfið en konurnar.
VÍSINDAMENN frá Kanada og
Bretlandi halda því fram að tóm-
stundaveiðar hafi mun meiri áhrif á
afkomu fiskistofna en áður var talið.
Frá þessu er greint í vefritinu Intra-
Fish. Vísindamenn við háskólann í
Bresku-Kólumbíu í Kanada og há-
skólann í Hull í Englandi segja vissu-
lega erfitt að ímynda sér að veiðimað-
ur sem rennir fyrir fisk sér til gamans
geti hafi áhrif á heilan fiskistofn.
Í ljósi þess hve margir stundi
sportveiðar sé hinsvegar augljóst að
veiðarnar hafi einhver áhrif.Vísinda-
mennirnir áætla að um 11,5% mann-
kyns stundi fiskveiðar sér til skemmt-
unar og að aflinn sé um 47 milljarðar
fiska eða um 11 milljónir tonna á ári.
Árlegur fiskafli í heiminum er um
80 milljónir tonna á ári en þá er aðeins
miðað við veiðar í atvinnuskyni. Segja
vísindamennirnir að skortur á eftirliti
og skráningu á tómstundaveiðum geri
þeim mjög erfitt að meta áhrif veið-
anna á hnignun fiskistofna. Ekki sé
farið fram á að sportveiðimenn þurfi
sérstök veiðileyfi nema í fáum lönd-
um, og í enn færri löndum sé haldið til
haga gögnum yfir afla, ræktun og fisk
sem er sleppt aftur. Telja vísinda-
mennirnir að um 30 milljörðum fiska
sé sleppt aftur lifandi en einhver hluti
þeirra drepist fljótlega.
Segja vísindamennirnir nauðsyn-
legt að gera fleiri rannsóknir á áhrif-
um tómstundaveiða og þá þurfi jafn-
framt nákvæmari skráningu. Telja
þeir það í verkahring Matvæla- og
landbúnaðarstofnunar Sameinuðu
þjóðanna (FAO), sem og stjórnvalda í
hverju landi, að fylgjast betur með og
skrá þá fiska sem tómstundaveiði-
menn draga á land.
Tómstunda-
veiðar
hafa áhrif