Sunnudagsblaðið - 13.07.1958, Blaðsíða 6

370
SUNNUDAGSBLAÐIÐ
en farinn var hann áð ber það
við, þegar á Auðbjargarstöðum, en
hann var átta ára er hann fór
þaðan. Það var einkennilegt við
fyrstu vísur hans, að þær voru
svo að kalla ávallt með réttum
ijóðstöfum og hendingum, þó að
þær að sumu leyti væru rugl. —
Sýnishorn af vísum hans frá þeim
árum er vísa sú er hann gerði
út af vígi Gunnars á Hlíðarenda.
Hún er svona:
Þá dauðans bað var dottiö á,
drengskaps náðu fær
enginn maður annað sá
en hann glataður væri. —
Þótt gallar séu á vísunni, er hún
furðanlega rétt kveðin, af sjö eða
átta ára gömlum dreng. Það var
oft vani Kristjáns, þá hann var
einn úti ,að hlann gekk eða hljóp
fram og aftur um sama blett-
inn og talaði upphátt við sjálfan
sig. Var hann þá að semja sögur
eða vísur, og vissi þá ekkert, —
hvað fram fór í kring um hann.
Svitinn lak ofan af honum. —
Stundum nam hann staðar eitt
augnarblik, horfði beint fram und
an sér og þaut svo af stað aftur.
Fyrir þetta og margt annað var
hlegið mikið að honum, og álitu
sumir að hann yrði fábjáni. Eftir
að við komum að Ási varð nokk-
ur breyting á þessu, því þá var
farið að reka hann áfram til
vinnu. Hann var duglegur við
suma vinnu en gerði mörg axar-
sköft, einkum við fjárgæzlu. Það
kom oft fyrir, að hann gekk rétt
fdam hjá fénu, én leit hvorki til
vinstri né hægri, sá enga skepnu,
og kom heim svo búinn.
Ekki kom það sjaldan fyrir, er
hann var sendur erinda á aðra
bæi, að hann gleymdi erindinu, en
ef hann mundi það, lét hann skila
boðin dynja óðar, og hljóp á stað
án þess að bíða eftir svari, svo
að kalla þufrti eftir honum eða
elta hann. — í æsku var Krist-
S ungmeyja í Suðurlöndum, b
S en heldur skjóllítill á norð- S
S S
S lægum slóðuni. s
S S
ján bráðlyndur, og snemma óvæg
inn í orðum þá er hann reiddist,
en jafn fljótt varð hann afreiður
aftur. Þá var hann og snemma
mislyndur — annaðhvort þögull
og þungbúinn, eða þá ofsakátur.
Margir urðu til að atyrða hann,
storka honum og velja honum
háðuleg heiti. Svaraði Kristján þá
allbiturlega, og orti ófagrar vís
ur um óvini sína, en sjaldan borði
hann að láta aðra en mig heyra
þær.
Hann elskaði móður sína en hat.
aði stjúpa sinn, því hann var hon
um vondur. Og mér er það vel
ljóst. að hin illu kjör Kristjáns
þessi ár höfðu áhrif á hann alla
ævi. Hin raunverulega lífaskoðun
hans hafði að miklu leyti mynd-
ast út af hinni illu aðbúð, er hann
átti þess; ár.
Okkur bræðrunum þótti ávallt
vænt hvorum um annan. Oft reidd
ist hann fyrir mína hónd, er mér
var misboðið, og sást þá ekki fyr-
ir í orði, og hlaut svo illt fyrir
sjálfur.
Kristján leit snemma nokkuð
mikið á sig. Hann fann meiri kraft
í sjálfum sér, en mörgum, sem
niðruðu honum. En lífskjör hans
gerðu hann vonlausan um að geta
komist nokkuð áfram, eða geta
notið þeirra hæfileika, er hann
fann hjá sér. Mun þetta með
öðru hafa verið orsök þess þung-
lyndis, sem þjáði hann síðar, og
bera þess vott mörg kvæði hans.
Þegar Kristján var vinnumaður
á Fjöllum, var þar hin mesta
drykkjuöld og margir drykkju-
menn, svo aldrei hefur ofdrykkja
líklega verið almennari á Norður-
landi. Varla var þá maður með
mönnum teljandi, sem ekki var
drykkjumaður. Kristján lærði þar
að drekka eins og aðrir, en ákaf-
lyndi hans leiddj til þess, að hann
í því sem öðru, gekk flestum leng-
ra, þegar fram í sótti.
Seinasta árið, sem Kristján lifði,
heimsótti ég hann á Vopnafirði.
Sá ég þá glöggt, að hann var fgr-
inn að heilsu og mundi ekki verða
langlífur ,en við svo bráðum um-
skiptum bjóst ég ekki. Hann
fvlgdi mér fram sveitina þegar
ég fór heimleiðis aftur. hvatti
hann þá til að láta af ofdrykkj