Morgunblaðið - 07.11.2004, Blaðsíða 6
6 SUNNUDAGUR 7. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Einu sinni var ...
Glæsileg útgáfa með nýrri þýðingu á tólf af þekktustu og
vinsælustu ævintýrum H.C. Andersens: Prinsessan á bauninni,
Þumalína, Staðfasti tindátinn, Ljóti andarunginn,
Svínahirðirinn, Litla stelpan með eldspýturnar, Nýju fötin
keisarans, Eldfærin, Snjókarlinn,
Grenitréð, Hans klaufi
og Villtu svanirnir.
GRÍMSEYINGAR hafa meira en
tvöfaldað hlutdeild sína í heildar-
kvótanum á milli fiskveiðiára. Skýr-
ingin er fyrst og fremst kvótasetning
dagabátanna en útgerðarmenn í
Grímsey hafa að auki fjárfest um-
talsvert í kvóta og skipakosti á und-
anförnum árum.
Grímseyingar hafa nú samtals yfir
2.289 þorskígildistonna kvóta að
ráða eða 0,66% af heildarkvóta
landsmanna. Þannig hefur kvóti í
Grímsey aukist um nærri 26% í tonn-
um talið á milli fiskveiðiára en hlut-
deild þeirra í heildaraflanum hefur
aukist um helming. Alls eru 29 bátar
skráðir með heimahöfn í Grímsey og
er hver bátur þannig með um 79
tonna kvóta að meðaltali. Grímsey-
ingar eru samkvæmt tölum Hag-
stofu Íslands 93 talsins og hefur því
hver eyjarskeggi að meðtaltali yfir
að ráða 25 tonna kvóta. Kvóti Gríms-
eyinga er eingöngu á smábátum. Alls
hafa þeir yfir 1.957 tonna krókaafla-
marki að ráða á fiskveiðiárinu, auk
þess sem þrír smábátar eru á afla-
marki og hafa 331 tonns kvóta.
Hefur kvótinn aukist jafnt og þétt
á undanförnum árum. Alls var ríf-
lega 1.300 tonna kvóti vistaður í
eynni fiskveiðiárið 1990/1991 eða um
0,3% heildarkvótans. Árin þar á eftir
hallaði undan fæti hjá Grímseying-
um og fiskveiðiárið 1994/1995 var
kvóti þeirra aðeins 520 tonn eða 0,1%
heildarinnar. Kvótaeign þeirra hefur
síðan aukist stöðugt frá fiskveiði-
árinu 1998/1999.
Hafa keypt kvóta og nýja báta
Garðar Ólason útgerðarmaður
segir að aukning Grímseyinga í
heildarkvóta skýrist aðallega í
færslu sóknardagabáta í krókaafla-
markskerfið. „Þegar dagakerfið var
lagt niður voru dagabátarnir kvóta-
settir. Flestir fengu 30 til 50 tonna
kvóta, sumir meira. Auk þess hafa
útgerðir dagabátanna keypt til sín
talsverðan kvóta, því nú mega þeir
róa með línu en máttu aðeins veiða á
handfæri áður. Þegar róið er með
línu er nauðsynlegt að eiga kvóta í
svokölluðum aukategundum, svo
sem ýsu og steinbít. Dagabátarnir
fengu engan kvóta í þessum tegund-
um og þurftu því að kaupa hann.“
Athygli vekur að skipakostur
Grímseyinga er tiltölulega ungur að
árum, margir bátanna smíðaðir eftir
árið 2000. Garðar segir það helgast
af því að margir hafi látið smíða nýja
báta til að nota í sóknardagakerfinu.
„Það var talsvert um að útgerðir
væru með fleiri en einn bát í daga-
kerfinu. Nú þegar dagakerfið hefur
verið slegið af er algengt að menn
sameini veiðiheimildir á einn bát og
sitja þá uppi með einn eða tvo verk-
efnalausa báta. Þeir eru aftur á móti
verðlitlir án veiðiheimilda. En við er-
um vanir því að fiskveiðistjórnunar-
kerfinu sé breytt nánast fyrirvara-
laust og hættir að kippa okkur upp
við það. Vonandi er kerfið komið í
fastar skorður núna,“ segir Garðar.
Grímseying-
ar tvöfalda
kvótann sinn
!
TVÍBURARNIR Rúnar Ben Maits-
land og Davíð Ben Maitsland voru á
föstudag, af Héraðsdómi Reykjavík-
ur, dæmdir í 4½–5 ára fangelsi vegna
innflutnings á 27 kílóum af hassi til
landsins á árinu 2002. Rúnar Ben hef-
ur ítrekað verið dæmdur fyrir fíkni-
efnabrot en þetta er fyrsti dómur
Davíðs Ben frá árinu 1992.
Einn dómari skilaði sératkvæði og
vildi sýkna þá þar sem engin sönn-
unargögn hefðu verið lögð fyrir dóm-
inn sem dygðu til sakfellingar.
Rúnari Ben var gefið að sök að hafa
staðið að innflutningi á um 27 kílóum
af hassi sem hann flutti hingað með
tíu burðardýrum og Davíð Ben var
sakaður um að hafa tekið við 23
kílóum. Ekki var lagt hald á hassið, og
það því ekki lagt fram sem sönnunar-
gagn, heldur byggðist málatilbúnaður
ákæruvaldsins einkum á framburði
þriggja burðardýra og símhlerunum
fíkniefnadeildar lögreglunnar í
Reykjavík. Miðaði ákæran við neðri
mörk þess sem talið var hafa verið
flutt til landsins.
Málið upplýstist þegar lögregla
upprætti íslensk-þýskan smyglhring
en sú aðgerð gekk undir nafninu
„Operation Germania“.
Bræðurnir neituðu báðir sök í mál-
inu og sögðu framburð burðardýr-
anna um að þeir hafi ýmist staðið að
innflutningnum eða tekið við fíkniefn-
um vera rangan. Dómurinn taldi
framburð bræðranna ótrúverðugan
og misvísandi, og að þeir hafi gefið
ósennilegar skýringar á símtölum
sem lögregla hleraði.
Framburður vitna fyrir þýskum
dómstólum þótti trúverðugur
Aðeins einn þeirra sem flutti fíkni-
efnin til landsins bar vitni hér á landi
og eitt bar vitni um síma. Varðandi
framburð þriðja burðardýrsins og
mannsins sem sá um að skipuleggja
smyglið frá Þýskalandi var byggt á
því sem kom fram í þýskum dómum
vegna málsins. Í héraðsdómi er tekið
fram að framburðir þessara aðila fyr-
ir þýskum dómstólum sé trúverðugur
og þótt þeir hafi ekki verið gefnir fyrir
dómi hér á landi, séu þýsku dómarnir
sönnunargagn í samræmi við ákvæði
um frjálst sönnunarmat dómstóla.
Þau Símon Sigvaldason og Sigríður
Ólafsdóttir sem mynduðu meirihluta
héraðsdóms töldu, að teknu tilliti til
sönnunargagnanna í heild sinni, að
sekt bræðranna væri fullsönnuð.
Héraðsdómarinn Guðjón St. Mar-
teinsson var á öðru máli og skilaði
sératkvæði. Þar segir hann að það sé
einsýnt að lögfull sönnun í málinu ná-
ist ekki nema með því að framburður
þeirra sem báru vitni fyrir þýskum
dómstólum verði metinn líkt og meiri-
hluti dómsins gerir. „Ég er ósammála
þeirri leið og tel hana ófæra,“ segir í
sératkvæðinu.
Guðjon bendir á að engin gögn liggi
fyrir um hvað varð um fíkniefnin hér
á landi og enginn kaupandi hafi verið
yfirheyrður. Ekkert liggi heldur fyrir
um að að ákærðu hafi selt fíkniefnin
eins og þeim er gefið að sök í ákær-
unni né að þeir hafi haft þau fjárráð á
þessum tíma sem gætu styrkt grun-
semdir um að þeir stunduðu fíkni-
efnasölu. Þá væri ekkert hægt að ráða
með vissu af efni þeirra símtala sem
voru hljóðrituð af lögreglu. Sam-
kvæmt lögum skuli byggja dóma á
þeim sönnunargögnum sem lögð eru
fyrir dóminn en í þessu tilviki hafi það
ekki verið gert, heldur byggi meiri-
hlutinn á framburði vitna sem komu
fram fyrir þýskum dómstólum. Hann
telur mat meirihluta dómsins and-
stætt stjórnarskránni og mannrétt-
indasáttmála Evrópu.
Kolbrún Sævarsdóttir, fulltrúi rík-
issaksóknara, sótti málið f.h. ríkissak-
sóknara. Jón Egilsson hdl. var til
varnar fyrir Davíð Ben og Ólafur Sig-
urgeirsson hrl. var verjandi Rúnars
Ben.
Bræður fá þunga dóma
fyrir fíkniefnasmygl
Einn dómari af þremur segir leið meirihlutans „ófæra“
ÞAÐ var létt yfir þeim útgerðarfeðgum Hannesi Guð-
mundssyni og Gunnari og Sigurði Hannessonum í Sæ-
björgu, þegar ný og glæsileg Jónína EA 185 renndi upp
að bryggjunni í Grímsey. Jónínunafnið hefur lengi ver-
ið á minni bát hjá Sæbjörgu en þetta er móðurnafn
Hannesar. Nýja Jónína EA 185 er af gerðinni Gáski 960
og ber 10,5 tonn. Jónína mun verða á línu og færum.
Skipstjórar verða til skiptis, þeir bræður Sigurður og
Gunnar en með þeim í áhöfn er Þór Vilhjálmsson.
Hallgerður Gunnarsdóttir eiginkona Hannesar, sem
fagnaði komu nýja skipsins ásamt fjölda Grímseyinga,
sagðist trúa því að Jónína tengdamóðir hennar myndi
vaka yfir og vernda Jónínu EA 185 í veiðiferðum á
Grímseyjarsundi.
Hannes Guðmundsson í forgrunni þegar Jónína EA lagði að bryggjunni í Grímsey. Að baki honum eru (frá vinstri)
þeir Sigurður og Gunnar Hannessynir ásamt eyjaskeggjum sem komu til að skoða nýja bátinn.
Ný og glæsileg „Jónína“
Grímsey. Morgunblaðið.
DÓMSMÁLARÁÐUNEYTIÐ
hyggst láta kanna sérstaklega hvort
setja beri verklagsreglur um kvaðn-
ingu réttargæslumanns þegar fórn-
arlamb heimilisofbeldis leitar til
bráðamóttöku sjúkrahúsa, að því er
fram kom í svari Björn Bjarnasonar
dómsmálaráðherra við fyrirspurn
Kolbrúnar Halldórsdóttur, þing-
manns Vinstri hreyfingarinnar –
græns framboðs á Alþingi.
Kolbrún vék að því í fyrirspurn
sinni til dómsmálaráðherra að fyrir
rúmu ári hefði skýrsla á vegum eft-
irlitsnefndar Sameinuðu þjóðanna
leitt í ljós að löggjöf varðandi heim-
ilisofeldi þyrfti endurskoðunar við
hér á landi og spurði hvernig brugð-
ist yrði við því. Ráðherra sagði varð-
andi þetta að mikilvægt væri að hafa
í huga að ofbeldi væri þegar refsi-
verður verknaður og alls ekki víst að
sérákvæði um heimilisofbeldi í refsi-
löggjöf leysti vandann.
Nefndir sem skipaðar voru til að
skoða heimilisofbeldi hefðu engar til-
lögur lagt fram um sérrefsilöggjöf.
Dómsmálaráðherra um fórnarlömb heimilisofbeldis
Kannað hvort skipa
þurfi réttargæslumann