Morgunblaðið - 15.03.2005, Page 11

Morgunblaðið - 15.03.2005, Page 11
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. MARS 2005 11 FRÉTTIR ALÝÐUSAMBAND Íslands hefur ákveðið að taka upp fast eftirlit með því hvort svört atvinnu- starfsemi þrífst á vinnumarkaði og atvinnurek- endur brjóti á kjörum og aðbúnaði útlendinga sem hingað koma til starfa. Gylfi Arnbjörnsson, fram- kvæmdastjóri ASÍ, segir að tveimur starfsmönn- um verði falið að fara í umfangsmikla vinnu við eft- irlitið, kortleggja ástandið og kanna ábendingar sem berast. Fyrirmyndin er sótt í verðlagseftirlit stéttar- félaganna þar sem fólk gat hringt til starfsmanna verðlagseftirlitsins og látið vita af verðhækkunum. „Þetta endurspeglar áhyggjur manna. Í allt of rík- um mæli virðist sem menn telji það bara eðlilegt að bjóða fólki að koma hingað á allt öðrum kjörum en hér gilda og jafnvel ólöglegum,“ segir Gylfi. Alvarleg áhrif „Við sláum ekki slöku við varðandi eftirlitið,“ segir Finnbjörn Hermannsson, formaður Samiðn- ar, en eins og fram hefur komið hefur ólögleg at- vinnustarfsemi útlendinga í byggingariðnaði snar- aukist að mati forsvarsmanna iðnfélaga. Starfsmaður á vegum félaga iðnaðarmanna á höfuðborgarsvæðinu fer reglulega á milli bygging- arvinnustaða og kannar starfsmannamál. Þessi þróun er farin að hafa alvarleg áhrif á vinnumarkaði að mati forsvarsmanna launþega- félaga. „Við höfum skrifað fagráðherrum bréf þar sem við óskum eftir umræðu um þessi mál við þá. Við höfum ekki fengið svar ennþá en þeir eru von- andi að hugsa sig vel um,“ segir Finnbjörn. Hann segir að meistarafélögin á höfuðborgar- svæðinu taki þátt í eftirlitinu og líti einnig á þessa stöðu sem grafalvarlegt mál. Efling og Matvís kanna ástandið hjá veitingahúsum Verið er að vinna skemmdarverk á íslenskum vinnumarkaði, segir Sigurður Bessason, formaður Eflingar-stéttarfélags í leiðara fréttablaðs félags- ins. Sigurður segir í samtali við Morgunblaðið að ástandið sé ekki bara slæmt í byggingariðnaðin- um, heldur sé það einnig slæmt í veitingageiran- um. Eru Efling og Matvís nú að hefja yfirferð til að kanna ástandið á veitingahúsum. „Við teljum að það sé fullra aðgerða þörf,“ segir hann. Frá 1997 hefur verkalýðshreyfingin lagt kapp á í kjarasamningum að hækka taxtakaup að greidd- um launum. Forystumenn í hreyfingunni segja hins vegar að nú þrengi að stöðu einstaklinga á vinnumarkaði og verið sé að snúa þessari þróun við, þegar fyrirtæki ráða útlendinga á lágmarks- kjörum sé verið að færa greitt kaup að taxta. „Við höfum verið með áherslu á að færa taxta að greiddum launum alveg frá 1997,“ segir Finn- björn. „Við höfum náð dálitlum árangri í því en í dag erum við með gat upp á um 500 krónur sem er verið að spila á. Þetta mun hafa þau áhrif að verði um það að ræða að samningum verði sagt upp í haust, þá munum við fara mjög grimmt í að hækka lágmarkslaunin. Þá vitum við alveg að við erum kannski að fórna ákveðnum störfum en menn verða bara á horfa á meiri hagsmuni fyrir minni.“ Linlega tekið á málum „Þessi þróun hefur átt sér stað yfir töluvert langan tíma,“ segir Sigurður Bessason. „Birting- armynd hennar hefur verið við Kárahnjúka, en okkur hefur sýnst að öll viðbrögð ríkisvaldsins hafi mótast af því hvaða áhrif þau hefðu á gang mála á Kárahnjúkum. Menn hafi af ásettu ráði litið fram hjá því hvaða áhrif þetta hefði á almenna vinnu- markaðinn hér á höfuðborgarsvæðinu. Við sjáum að óprúttnir atvinnurekendur, sem hafa tekið eftir því hversu lin- lega er tekið á þessum málum, hafa bara leitað eftir þeim göt- um sem eru á kerfinu í dag. Í stað þess að ríkisvaldið bregð- ist við af fullri hörku til að spyrna við fótum og taka á mál- inu, hafa ráðuneytismenn og ráðherrar vísað málinu sem úr- lausnarmáli til verkalýðshreyf- ingarinnar, þrátt fyrir að öll stjórntæki og ákvarðanataka um löggjöf, sem ætti að vernda vinnuumhverfi okkar, sé í höndum þessara manna,“ segir Sigurður. Að sögn hans fær Efling öðru hverju ábendingar um út- lendinga sem hér starfa án til- skilinna atvinnuréttinda. „Við- bragðsleysi stjórnvalda hefur valdið okkur miklum áhyggj- um,“ segir Sigurður og nefnir sem dæmi að sl. haust hafi nokkrir verkamenn frá Lett- landi komið á skrifstofu Efling- ar og greint frá að þeir hafi ásamt 25 öðrum verkamönnum starfað hjá fyrirtæki í bygging- argeiranum. Í ljós kom að þeir voru án atvinnuleyfa. Allir áttu þeir það sameiginlegt, að sögn Sigurðar, að þeir komu hingað sem ferðamenn og virtust margir þeirra telja að þeir störfuðu hér í fullum rétti. „Það eru gerðir einhvers konar málamynda- samningar við þá erlendis og þegar þeir koma hingað inn vita þeir ekki betur. Hins vegar er það þannig að þessi fyrirtæki fara bara með þessa ein- staklinga eins og þeim sýnist,“ segir hann. Halda uppteknum hætti Í framhaldi af þessu ritaði lögmaður Eflingar bréf til útlendingaeftirlitsins, félagsmálaráðu- neytisins, dómsmálaráðuneytisins og til lögreglu þar sem var vakin athygli á þessu máli. „Við fengum svarbréf frá félagsmálaráðu- neytinu tveimur mánuðum seinna og frá dóms- málaráðuneytinu tæplega tveimur og hálfum mán- uði seinna. Við höfðum samband við lögreglu í janúarmánuði en þá hafði ekkert gerst í málinu. Þegar við töluðum við lögregluna 20. febrúar höfðu þeir engar upplýsingar um stöðu þessa máls. Nokkrum dögum seinna var viðkomandi rekstraraðili kallaður fyrir dóm í Héraðsdómi Reykjaness sem hafði þá ítrekað kallað hann til fyrirtöku en hann gaf sig bara fram þegar honum hentaði. Þegar viðbrögðin eru með þessum hætti og ekkert gerist eru það bara skilaboð til sam- félagsins og þeirra sem vinna með þessum hætti, að þeim sé bara óhætt að halda áfram eins og ekk- ert hafi í skorist.“ Segir engin svör hafa borist frá ráðherrum um útlendinga án atvinnuréttinda ASÍ kemur á umfangs- miklu eftirliti með svartri atvinnustarfsemi Morgunblaðið/Jim Smart Starfsmaður á vegum félaga iðnaðarmanna fer reglulega í eftirlitsferðir á milli byggingar- vinnustaða og kannar ástand starfsmannamála. ASÍ setur í gang eftirlit tveggja starfsmanna með því hvort at- vinnurekendur eru með útlend- inga ólöglega í vinnu. Formaður Eflingar segir skemmdarverk unnin á íslenskum vinnumarkaði. Formaður Samiðnar segir að fari svo að kjarasamningum verði sagt upp í haust verði sótt grimmt á hækkun lágmarkslauna. Finnbjörn Hermannsson Gylfi Arnbjörnsson omfr@mbl.is Sigurður Bessason  ERLENDUR Helgason varði 18. febrúar sl. doktorsritgerð sína við Raunvísindadeild Oslóarháskóla til gráðunnar dr. philos. Ritgerðin sem ber heitið „Population structure of the B. cereus group – Species in an identity crisis?“ sem útleggst á ís- lensku, „Stofn- erfðafræði B. cereus hópsins – Tegundir í tilvist- arkreppu?“. Ritgerðin sem samanstendur af sex vísindagreinum fjallar um innbyrðis skyldleika bakt- eríanna Bacillus cereus, Bacillus thuringiensis og Bacillus anthracis. Bacillus cereus er tíð matareitr- unarbaktería og algeng jarðvegs- baktería, Bacillus thuringiensis sem er einnig algeng jarðvegsbaktería og er mikið notuð í landbúnaði víðs veg- ar um heiminn til að drepa flugna- lirfur, og Bacillus anthracis, bakt- erían sem veldur miltisbrandi og hefur verið nokkuð í sviðsljósinu vegna mögulegs hernaðarvopns skæruliða. Meginniðurstöður rit- gerðarinnar eru þær að þessi bakt- eríuhópur er mjög fjölbreytilegur en finna má mjög einsleita stofna (clonal) sem geta valdið miklum skaða hjá spendýrum eins og tilfellið er með miltisbrandsbakteríuna. Þrátt fyrir skýra „verkaskiptingu“ þessara baktería er innbyrðis munur á þeim svo lítill, séð með gleraugum þróunarfræðinnar og almennri flokkunarfræði baktería, að þær ættu í raun að teljast til sömu teg- undar. Auk þess að sinna eigin rannsókn- arverkefni hefur Erlendur stundað kennslu við Lyfjafræðideild Osló- arháskóla og sinnt öðrum rannsókn- arverkefnum. Hann kom þannig að raðgreiningu erfðamengis milt- isbrandsbakteríunnar, Bacillus anthracis, en niðurstöður þeirra rannsókna voru birtar í hinu virta vísindatímariti Nature. Leiðbeinandi Erlendar var Anne- Brit Kolstø prófessor. Andmælendur við doktorsvörnina voru Lars Andrup, rannsóknastjóri við Heilbrigðisstofnun Danmerkur í Kaupmannahöfn (Arbejds- miljøinstituttet), og Ingolf F. Nes, prófessor við norska umhverfis- og lífvísindaháskólann í Ási í Noregi (Universitetet for miljø og biovit- enskap). Erlendur útskrifaðist frá Mennta- skólanum við Hamrahlíð 1988 og lauk B.Sc. gráðu í líffræði frá Há- skóla Íslands árið 1992 og 4. árs verkefni við sama skóla árið 1994. Erlendur starfar nú sem lektor og sérfræðingur við lyfjafræðideild Oslóarháskóla. Foreldrar Erlendar eru Helgi Hafliðason arkitekt og Margrét Er- lendsdóttir kennari. Eiginkona Er- lendar er Kristín Lára Friðjóns- dóttir foreldraráðgjafi. Dóttir þeirra er Margrét Ólöf. Doktor í örverufræði ÆSKAN og hesturinn, hin árlega sýning hestamannafélaganna á höfuðborgarsvæð- inu, var haldin í Reiðhöllinni í Víðidal um helgina að viðstöddum 3.500 áhorfendum. Tvö hundruð krakkar á öllum aldri léku listir sínar á sýningunni sem tókst vel í alla staði að sögn Tómasar Ragnarssonar sýningarstjóra. Yngsti þátttakandinn að þessu sinni var þriggja ára. Á sýningunni var fjölbreytt dag- skrá, ungar stúlkur sýndu m.a. reið í söðli íklæddar íslenskum búningum og börn á aldr- inum 5–7 ára komu fram í grímubúningum. Þá skemmtu Jónsi og Sveppi gestum við góð- ar undirtektir. Sýningin í Víðidal hefur fest sig í sessi sem einn af hápunktum ársins hjá yngstu kynslóð hestamanna. Hestamannafélögin Andvari í Garðabæ, Gustur í Kópavogi, Fákur í Reykja- vík, Hörður í Mosfellsbæ, Sóti á Álftanesi, Sörli í Hafnarfirði og Máni á Suðurnesjum standa að sýningunni. Vel heppnuð sýning í Reiðhöllinni Fjölmargir sóttu sýningu yngstu hestamannanna um helgina. Morgunblaðið/Árni Torfason Börn og unglingar sýndu margs konar listir á reiðskjótum sínum.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.