Tíminn - 04.06.1987, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 4. júní 1987
Tíminn 7

iiiilllllill VIÐTAL 1 lllliiiilllll! Iliiiiillll llllliiillllllllliiilllllllllllllllllilllliill lliiiiiililiilIliiJIIIIIIIIiiiilliill iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiii
SLEGIÐ A ÞRAÐINN
- Þú tókst við bæjarstjóraemb-
ætti í Vestmannaeyjum eftir síð-
ustu bæjarstjórnarkosningar, eftir
að hafa verið sveitarstjóri í Mý-
vatnssveit. Hvernig kanntu við
Þig?
„Alveg skínandi. Þetta er af-
skaplega hlýlegt samfélag og gott
fólk sem býr hérna. Víðáttan er
önnur hér en í Mývatnssveit, það
er að segja hafið í kring. En ég hef
eldfjöll hér fyrir utan gluggann
eins og fyrir norðan, svo sitthvað
er nú líkt með þessum stöðum“.
- Er mikið um ferðamenn?
„Það fer ekkert á milli mála að
hingað kemur talsvert af ferða-
mönnum, en ég held að menn
ofmeti ferðamannafjöldann hér til
Vestmannaeyja, hann mætti gjarn-
an vera meiri. Að miklu leyti eru
þetta dagsferðir hópa með flugi í
gegn um ferðaskrifstofur. Einkum
eru það útlendingar sem ferðast á
þann máta. Það gildir hér sem
annarsstaðar að fá þá til að dvelja
lengur".
- Hvað bjóðið þið þeim upp á?
„Hóparnir eru oftast undir leið-
sögn og þeim eru sýndir markverð-
ustu staðir. Talsvert er um að farið
sé með þá á söfnin okkar og þá
einkum Náttúrugripasafnið sem er
einstætt á íslandi. Það er skemmti-
legt safn þótt það sé ekki stórt.
Forstöðumenn þess eru tveir Friðr-
ik Jesson sem stofnaði safnið og
hefur annast það lengst af svo og
Kristján Egilsson.
Þá eru tveir aðilar sem bjóða
upp á skoðunarferðir umhverfis
eyjarnar á bátum og eru þær vin-
sælar.
Hótelaðstaða er góð miðað við
meðaltúrisma, en ræður ver við
stóra hópa eða stórar ráðstefnur.
Það eru tveir aðilar sem eru með
hótelþjónustu, þ.e. Gestgjafinn og
Gistihúsið Heimir. Þá er talsvert
boðið upp á heimagistingu, einkum
á sumrin, auk þess sem þriðja
hótelið er að rísa, þannig að gistir-
ými er hér ágætt miðað við stærð
staðarins;“
- Hvað sýnist Vestmannaeying-
um um margumræddan útflutning
á gámafiski?
„Það er eins og gengur að það
sýnist sitt hverjum um það mál.
Það er enginn vafi á því að þessi
útflutningur hefur bætt hag sjó-
manna mikið þannig að þetta er
alls ekki algert tap samfélagsins.
Þessi útflutningur hefur hins vegar
dregið úr framboði á fiski til fisk-
til Arnalds Bjarnasonar, bæjarstjóra í Vestmannaeyjum
Menn sækja hér sjó og veiöa fisk og gera úr honum verðmæti
vinnslustöðvanna og hefur því
komið niður á atvinnumöguleikum
þar. Þessi mál eru öll talsvert
flókin og það er dálítið merkilegt
að í þessu ástandi sem menn tala
um þá var samkvæmt skýrslum
ekkert atvinnuleysi í Vestmanna-
eyjum í mars og apríl, þannig að
þetta er svolítið á skjön.“
- Er enn svo að fólk komi til
Vestmannaeyja á vertíð?
„Ég hef grun um að það hafi
aukist aftur í vetur. Það var orðið
mjög lítið um þetta á tímabili en í
vetur var hér þó nokkuð af að-
komufólki í fiskvinnslu og upp
undir 100 manns hér á bátum og
togurum sem áttu lögheimili ann-
arsstaðar, þannig að það er talsvert
af fólki sem kemur hingað í at-
vinnuleit.
Atvinnumálin hér snúast um
sjóinn og aftur sjóinn. Hafið er sú
auðlind sem þessar eyjar eiga fyrst
og fremst og allt annað byggir á
því.“
- Hvað er að frétta af hitaveitu-
málum?
„Eins og flestir vita er hraunveit-
an lokað hitaveitukerfi, sem liggur
um bæinn. Vatninu er dælt upp á
hraun þar sem það fer í gegn um
varmaskipta. Vatnið er hitað upp
á þann máta að það er dregin gufa
upp úr nýja hrauninu gegn um
varmaskiptana og það er sent aftur
í þessari lokuðu hringrás niður
bæinn. Annars er bærinn ekki
Arnaldur Bjarnason.
alfarið hitaður upp með þessu
móti, ætli það geti ekki verið um
20% bæjarins sem býr við raf-
magnskyndingu.
Það var alltaf vitað að hraunveit-
an myndi ekki endast nema í ein
átta ár. Spurningin hefur verið
hvernig skuli bregðast við, hvaða
upphitunarmáta eigi að taka upp
eftir að hiti hraunsins nægði ekki
lengur. Það hefur sífellt orðið dýr-
ara að afla þessarar orku upp á
hrauninu og er sá kostnaður að
verða óviðráðanlegur. Þannig að
þó svo við gætum nýtt hraunið í eitt
til tvö ár í viðbót þá er það orðin
ansi dýr orka og því er okkur
nauðsynlegt að ákveða framtíðar-
upphitunarmáta.“
- Hvaða kostir eru fyrir hendi í
þeim efnum?
„Þar eru ýmsir valkostir sem
menn hafa velt fyrir sér og eru gerð
ágæt skil í nýlegri skýrslu Hraun-
nefndar svokallaðrar sem skipuð
var af iðnaðarráðherra og hefur
unnið ágætt starf í vetur. Trúlega
er nærtækasta leiðin að setja upp
rafskautakatla. Hagkvæmni þess
byggist þó á því að við fáum það
ódýrasta orkuverð sem í boði er,
og höfum við vilyrði Landsvirkjun-
ar fyrir því að þeir munu ganga til
viðræðna við okkur um hugsanleg-
an samning í þá veru.
Það er mjög öflugur rafstrengur
út f eyjar og hann er enginn
flöskuháls í því sambandi. Það
þarf aftur á móti að fara í línulagn-
ingu frá Hvolsvelli og niður á
Landeyjasand. Sú lína er orðin
gömul og veik. Það er sú fram-
kvæmd sem þetta myndi fyrst og
fremst kalla á.“
- Er eitthvað nýtt að frétta af
samgöngumálum milli lands og
eyja, eða eru menn ánægðir með
það fyrirkomulag sem nú er?
„Menn eru sjálfsagt aldrei
ánægðir. Það er svo mikil fram-
þróun á öllum sviðum að það sem
þótti bylting fyrir rúmum tíu árum,
þ.e.a.s. nýr Herjólfur, þykir úrelt-
ur samgöngumáti núna, eða úrelt
samgöngutæki. Við erum að berj-
ast á öllum sviðum í þessum
málum. Stjórn Herjólfs er með
áform um að kaupa nýtt skip og
gerir væntanlega upp sinn hug í
þeim efnum áður en langt um líður.
Við höfum reynt að ýta á Flug-
leiðir um að standa betur við sína
áætlun. Það er oft erfitt með flug
hingað og erfitt að treysta á að
komast leiðar sinnar á þann máta.
Nauðsynlegt er að koma upp um-
ræðu um það hvað er til bóta í þeim
efnum, betri flugleiðsögutæki, vall-
arskilyrði eða hvað annað sem má
verða til þess að bæta þann sam-
göngumáta.
Þriðja atriðið sem hefur mikið
verið skoðað í vetur m.a. af sér-
stakri nefnd er að hefja ferðir milli
eyja og lands með loftpúðaskipi,
eða svifnökkva. í því sambandi
höfum við farið tvær ferðir til
útlanda til að kynna okkur farkosti.
Niðurstaða nefndarinnar held ég
að sé alveg einróma sú að þetta sé
fýsilegur kostur yfir sumarmánuð-
ina, eina 5 mánuði, að þá sé hægt
að halda uppi 80-90% áætlunarör-
yggi. AlJt er enn óráðið hvar enda-
stöð yrði í landi. Þar verður að
skapa aðstöðu. M.a. hefur verði
rætt um að fara upp Markarfljót.
Ég held að það sé afskaplega
nauðsynlegt að þetta samgöngu-
tæki nái sem næst stofnbrautunum
á Suðurlandi þannig að það sé sem
fyrirhafnarminnst fyrir farþega að
ná inn á þær.“
-Hvað með gatnagerð í Eyjum?
„Við erum með mjög svipað
umfang í gatnagerð í ár eins og á
síðasta ári og það verða þó nokkur
umsvif á þeim vettvangi. Við reikn-
um með að ljúka þeint fram-
kvæmdum í júnímánuði, taka þetta
í einum áfanga. Ég skal nú ekki
segja nákvæmlega hvað þetta eru
margir metrar eða kílómetrar í
nýjum götum eða viðhaldi en það
er haldið uppi ágætum dampi í
gatnagerðinni."
- Hvað er helst annað að frétta
frá Vestmannaeyjum?
„Nú það er kannski ekkert sér-
stakt sem ég kem auga á í fljótu
bragði sem telst til stórtíðinda.
Lífið gengur nokkuð sinn vana-
gang. Menn sækja sjó og veiða fisk
og gera úr honum verðmæti. Á
þessum tíma eru menn í vorverk-
um og fegra garða og bæinn. Við
höfum reynt að ná upp stemmn-
ingu í því sambandi og höfðað til
fólks að taka til. Mála það sem
mála þarf og fjarlægja það sem
fjarlægja þarf og bærinn sjálfur er
að reyna að gefa gott fordæmi í
þeim efnum."
Hómer í látbragði
Kramhúsið, dans- og leiksmiðja v/
Bergstaðastræti. Maria Lexa lát-
bragðsleikari sýnir: „ÓDYSSEIFUR
MYNDSKREYTTUR". Leikstjóri: Bern-
ard Collin.
Kramhúsið er enn eitt leikhúsið í
borginni og veit ég lítið um starfsemi
þess fram að þessu eða markmið
með rekstri þess. En í fyrsta sinn sá
ég sýningu þarna á laugardagskvöld,
þar sem Maria Lexa látbragðsleikari
sýndi leik upp úr Ódysseifskviðu.
Sýningar munu aðeins hafa verið
tvær og sú seinni á sunnudagskvöld,
svo að það er of seint að hvetja fólk
til að sjá sýninguna sem annars væri
full ástæða til. Áður en að því kemur
vil ég þó átelja forráðamenn Kram-
hússins fyrir að láta áhorfendum
ekki í té neinar upplýsingar um
sýninguna. Það sem stendur hér
fyrir ofan tók ég upp úr auglýsingu í
dagblöðum. Ég veit því ekkert um
það hvernig þessi sýning er til orðin,
- las þó í blöðum að Maria Lexa væri
amerískur látbragðsleikari sem
starfað hefði í Danmörku og héldi
hér námskeið í látbragðsleik. En
hvað um það: Kramhúsið þyrfti að
kynna betur starfsemi sína eftirleið-
is.
Maria Lexa er augljóslega fær í
sínu fagi og sýningin á laugardags-
kvöldið var skemmtileg leikhús-
reynsla. Maria talar með, tekur
meginþráð Ódysseifskviðu og sýnir
með látbragði og brúðum nokkur
atriði úr hrakningasögu Ódysseifs.
Sýningin er fagmannlega upp byggð:
Fyrst kemur risastór brúða á sviðið
sem reynist vera Kalypso sem vill
halda í Ódysseif. Síðan kemur bráð-
kómískt atriði þar sem Helena fagra
segir frá þeim ósköpum sem hún
kom af stað, þ.e. Trójustríðinu.
Fleiri atriði eru hér fyndin og leik-
andi létt; Ódysseifur í stafkarlsgervi,
- Násíka dregur hann á land. Onnur
eru seiðfögur: Penelópa slær vefinn,
og lokaatriðið um ást þeirra, leikið
með brúðum, talað upp á frönsku
sem Maria taldi best hæfa efninu.
Mér virtist Maria Lexa yfirleitt
leggja mest upp úr kómík og takast
þar að jafnaði best, og á hinum þýðu
tónum. Síður fannst mér hrikaleik-
inn komast til skila í atriðinu um
Kýklópann eineygða Pólýfemus.
Annars voru atriðin með ýmsu móti.
Maria hefur ágætt vald yfir líkama
sínum og kryddaði jafnan með
skemmtilegum texta svo að þeir sem
farnir eru að ryðga í Hómer eiga
auðvelt með að fylgja þræðinum.
Enginn vafi er á því að sýningar af
þessu tagi auðga og fjörga leiklistar-
lífið í höfðuborginni. Sú ánægjulega
þróun hefur orðið á síðustu árum að
mun meira er að gerast í þeim efnum
á sumrin en áður tíðkaðist. Mikils-
vert er að fá heimsóknir erlends
kunnáttufólks, - og látbragðsleikur
er þar á ofan ótrúlega fáséður hjá
okkur. En hann er einu sinni frum-
form leiklistar. Mættum við fá meira
að sjá.
Leikhúsið, ef svo má kalla, er ekki
stórt en virðist vel lagað fyrir sýning-
ar af þessu tagi. Leikmyndin var í
senn einföld og hentug og leikstjóri
hefur komið öllu vel fyrir. Þá er
ástæða til að nefna búninga sem eru
stílhreinir og litskrúðugir, og ekki
síst má ljúka lofsorði á lýsinguna
sem var hárnákvæm.
„Ódýsseifur myndskreyttur" heit-
ir sýningin. Meðal annarra orða:
eigum við ekki látbragðsleikara hér
hjá okkur til að myndskreyta okkar
eigin klassík? Hér bíða mörg og
heillandi verkefni sem hljóta að ögra
íslensku leikhúsfólki.
Gunnar Stefánsson.