Tíminn - 29.03.1989, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Miðvikudagur 29. mars 1989
FRÉTTAYFIRLIT
NIKOSIA - Ajatollah
Hossein Ali Montazeri hefur
dregiö sig til baka sem arftaki
Ajatollah Ruhollah, Khomeini
andlegs leiötoga írans. Frá
þessu var skýrt í Teheranút-
varpinu. Montazeri er í hóf-
samari væng íranskra ráöa-
manna og hefur hann átt undir
högg aö sækja aö undanförnu
þar sem harðlínumenn í ríkis-
stjórninni hafa gagnrýnt hann
harðlega fyrir hugmyndir um
aukið frelsi í efnahagsmálum
og stjórnmálum í íran. Khom-
eini sem gagnrýnt hefur hóf-
sama menn aö undanförnu tók
afsögn Montazeri til greina.
NAIROBI - John Garang
leiðtogi skæruliða í Súdan hef-
: ur heitið því aö matvælaflutn-
ingalestir hjálparstofnana muni
! fá aö aka óáreittar til hrjáöra
svæöa í suðurhluta landsins
sem verið hafa í herkví skæru-
liða í marga mánuöi. Þar hefur
fjöldi saklauss fólks átt í höggi
viö hungurvofuna. Þetta er í
fyrsta sinni sem skæruliðar
heita hjálparsveitum griöum,
en harðvítugt borgarastríð hef-
ur verið háö á þessum slóöum
undanfarin ár á milli stjórnar-
innar sem aö mestu er skipuð
múslímum og sveita kristinna
manna í suðri.
WINDHOEK - Embættis- ■
menn Sameinuöu þjóöanna t
segja aö öll aöskilnaöarlög í
Namibíu veröi numin úr gildi
fljótlega eftir aö landið fær
sjálfstæði sitt í næstu viku.
Friöargæsluliðar Sameinuöu
þjóðanna eru nú aö koma sér
fyrir í landinu.
KABÚL - Najibullah forseti
Afganistans endurnýjaöi boð
sitt til leiðtoga skæruliða um aö
hefja friöarviðræður í borgara-
styrjöldinni í landinu. Hann
býður leiötogum mujahideen
skæruliöahreyfingarinnar al-
gera sjálfstjórn á þeim svaeö-
um sem þeir hafa á valdi sínu
ef þeir vilja binda enda á
stríðið. Hann bauö einnig að
sveitir skæruliöa héldu vopn-
um sínum, fái hlutdeild í ríkis-
stjórninni, kjósi sveitarstjórnir
og aö fjölflokkakerfi verði á ný
komið á í landinu.
WASHINGTON - Dick
Cheney varnarmálaráðherra
Bandaríkjanna sagöi aö
stjörnustríðsáætlunin hafi ver-
ið ofmetin og möguleikar henn-
ar sem varnarkerfi gegn
kjarnavopnaárás hafi verio of-
metnir. Hann sagöi aö fjárveit-
ingar til stjörnustríðsáætlunar
veröi skornar niður.

Fyrstu frjálsu kosningarnar í Sovétríkjunum í 70 ár:
Sovéskir umbótasinnar
sigurvegarar kosninga
Umbótasinninn Boris Yeltsin hlaut 89% atkvæða í kjördæmi sínu í Moskvu í kosningunum sem fram fóru í
Sovétríkjunum á sunnudaginn. Hér er hann á tali við Moskvubúa.
Sovéskur almenningur
nýtti sér vel kosningarétt
sinn á sunnudag í fyrstu
kosningum í sjötíu ár þar
sem fleiri en einn frambjóð-
andi var í kjöri. Háttsettir
menn innan kommúnista-
flokksins náðu ekki kjöri til
hins nýja fulltrúaþings
Sovétríkjanna, en í stað
þess náði fjöldi róttækra
umbótasinna kjöri.
Mikhaíl Gorbatsjov sagði í
blaðaviðtali á sunnudaginn að úrs-
lit kosninganna væru ekki öllum
gleðiefni, enda er Ijóst að komm-
únistaflokkurinn á nú við óvæntan
vanda að stríða.
- Nú, það er ekkert við því að
gera, herra landsins hefur talað,
sagði Gorbatsjov og átti við
sovéskan almenning.
Sætastur var sigur Boris Yeltsins
sem var útskúfað úr stjórnarnefnd
kommúnistaflokksins á síðasta ári
vegna kröfu hans um enn róttækari
umbætur en Gorbatsjov lagði til í
umbótastefnu sinni. Yeltsin hlaut
89% atkvæða í kjördæmi sínu í
Moskvu, en Jevgení Brakov sem
kommúnistaflokkurinn studdi beið
algert afhroð.
hrátt fyrir þessi úrslit hefur
kommúnistaflokkurinn tögl og
hagldir á hinu nýja 2250 manna
fulltrúaþingi sem kjósa á 450
manna löggjafarþing sem starfa
mun árið um kring í framtíðinni.
Hins vegar er ljóst að umbótasinn-
ar verða þar ráðandi.
Afhroð kommúnistaflokksins er
einna mest í Eystrasaltsríkjunum
þar sem fylkingar þjóðernissinna
unnu stórsigra og náðu tveimur
þriðju hlutum þingsæta. f Litháen
þar sem hin þjóðlega Sajudis hreyf-
ing hlaut 31 sæti af 34 mögulegum
náði forseti lýðveldisins og forsæt-
isráðherra ekki kjöri. Sama hlut-
skipti beið forsætisráðherra
Lettlands.
Þá var vegur háttsettra kommún-
ista í Pétursborg, sem nú nefnist
Leníngrad, ekki beysinn. Yfirmað-
ur kommúnistaflokksins þar Júrí
Solovyov, sem sæti á í stjórnar-
nefnd kommúnistaflokksins, án at-
kvæðaréttar þó, náði ekki stuðn-
ingi helmings kjósenda þó hann
væri einn í kjöri. Hann er því úr
leik og þarfa að kjósa þar aftur,
sem og á fleiri stöðum þar sem
frambjóðendur náðu ekki meiri-
hluta atkvæða í fyrstu atkvæða-
greiðslu. Sömu örlög hlaut borg-
arstjórinn í Leníngrad og kollegar
hans í Moskvu, Kiev, Lvov, Minsk
og Kishinyov.
Vegur þeirra frambjóðenda
kommúnistaflokksins sem ekki
náðu kjöri mun að líkindum ekki
liggja upp á við á næstunni. Á
blaðamannafundi sem Gennady
Gerasimov talsmaður sovéska
utanríkisráðuneytisins hélt í gær
sagði hann að þeir frambjóðendur
flokksins sem ekki náðu kjöri, þar
með taldir borgarstjórar og yfir-
menn héraðsdeilda flokksins, yrðu
að svara fyrir ósigur sinn.
- Til dæmis þar sem yfirmenn
flokksins í borgum hafa beðið
ósigur á ég von á að borgarstjórnir
vilji ræða af hverju þeir hafa ekki
hlotið stuðnings almennings, sagði
Gerasimov.
Viðbiögð umheimsins við kosn-
ingunum í Sovétríkjunum hafa ver-
ið á ýmsa vegu. Á Vesturlöndum
hafa flestir lýst ánægju sinni yfir
úrslitum kosninganna og menn tal-
ið þær skref í lýðræðisátt. Hins
vegar sneru Kínverjar blinda aug-
anu að kosningunum og minntust
ekki á þær. Það sama var uppi á
teningnum í Austur-Þýskalandi,
Tékkóslóvakíu og Rúmeníu, en
þau ríki hafa ekki verið par hrifin
af umbótastefnu Gorbatsjovs.
Hins vegar voru Pólverjar og Ung-
verjar hæstánægðir með úrslitin,
enda stefna bæði ríkin á kosningar
þar sem einokun kommúnista-
flokksins í vali frambjóðenda verð-
ur rofin og fleiri en einn frambjóð-
andi verður í kjöri í hverju kjör-
dæmi.
Blóðið rennur í
kynþáttaátökum
Sprengjuregn
í Beirútborg
í Kosovohéraði
Scrbar í Belgrad höfuðborg Ser-
bíu héldu upp á nýja lagasetningu
sem tryggir Serbuin aukna hlutdeild
í málefnum Kosovohéraðs með
veisluhöldum og lúðrablæstri. Hins
vegar rann blóðið í Kosovo þar sem
Albanar mótmæltu lagasetningunni
með mótmælagöngum, árás á lög-
reglustöð við landamærin að Alb-
aníu og á Serba víðs vegar um
héraðið. Hörðustu átökin voru í
Pristinu höfuðstað Kosovo. í Kos-
ovo búa einungis 200 þúsund Serbar,
en tæplega 2 milljónir Albana.
Kynþáttaólga hefur gegnsýrt
þjóðlífið í Kosovo undanfarna mán-
uði. Rúmlega tuttugu manns hafa
látið lífið í átökum í héraðinu undan-
fama daga og náði blóðbaðið há-
marki í gær þegar nítján mótmæl-
endur af albönsku bergi brotnir og
tveir lögregluþjónar létu lífið. Skot-
vopnum hefur óspart verið beitt í
átökum lögreglu og mótmælenda.
Að vonum hefur verið lýst yfii
algeru neyðarástandi í héraðinu og
herinn kaílaður til.
Fréttamenn og Ijósmyndarar hafa
ekki leyfi til að ferðast um Kosovo
og flytja fréttir af atburðum þar. Því
berast fréttir af átökunum aðallega
frá opinberum aðilum í Júgóslavíu.
Hins vegar hafa fréttamenn náð að
flytja fregnir af flokkum hermanna
sem búnir eru til bardaga og ljóst er
að lögreglan hyggst verja hendur
sínar með skothríð eins og sjá má af
mannfalli. Telja menn líkur á að
algeru hemaðarástandi verði lýst
yfir í héraðinu innan skamms og
herlög taki gildi.
Páskahelgin var hræðileg fyrir
íbúa Beirútborgar sem margir hverj-
ir nýttu sér tækifærið í gær þegar
smálát varð á sprengjuregninu sem
gengið hefur yfir borgina undan-
farna daga og forðuðu sér á brott.
Ekki var lengi lát á sprengjuhríðinni
sem hersveitir múslíma og Sýrlend-
inga hafa látið dynja á hverfi krist-
inna manna sem aftur á móti láta
sprengjum rigna yfir hverfi múslíma
og stöðvar þeirra kringum Beirút.
Tala fallinna undanfarna daga fer
að nálgast hundraðið, en íbúar Beir-
út hafa að mestu dvalið í kjöllurum
og sprengjubyrgjum að undanförnu.
Er borgin eins og draugaborg á að
líta.
Sýrlendingar hafa tekið þátt í
átökunum að undanförnu eftir að
Aoun leiðtogi kristinna manna hét
því að flæma allt sýrlenskt herlið út
úr Líbanon, þó það kosti að Beirút
verði jöfnuð við jörðu. Ef fer fram
sem horfir mun Beirút verða jöfnuð
við jörðu, en talið er að nærri
tuttuguþúsund sprengjur hafi fallið
á borgina undafarna fimm daga.
Utanríkisráðherrar Arababanda-
lagsins sem nú funda í Túnis skoruðu
á hina stríðandi aðila að koma á
vopnahléi í landinu. Á þá hefur ekki
verið hlustað.
Vanstilltur ítali á sólarströnd:
Grýtti berbrjósta konu í hel
Átján ára ítalskur skólapiltur
grýtti rúmlega fimmtuga konu sem
leyfði sér að vera berbrjósta á
sólarströnd nærri bænum Savona á
norðvesturströnd Ítalíu í gær. Pilt-
urinn vændi konuna um ósiðsemi
með því að bera brjóst sín. Hann
reyndi fyrst að kyrkja konuna, en
hún slapp eftir að hafa læst nöglun-
um í háls hins ofsafengna pilts.
Konan flúði síðan í sjóinn, en
pilturinn gafst ekki upp, náði kon-
unni og höfuðkúpubraut hana með
steinkasti.
Lögreglan sem yfirheyrði skóla-
piltinn í átta klukkustundir eftir
morðið sagði að hann hefði fylgst
með konunni baða sig í sólinni yfir
helgina. Hann hafi ekki orðið
uppvís að afbrigðilegri hegðun
áður.
Berbrjóstatískan hefur verið al-
menn á ströndum Ítalíu í áraraðir
og flestir hættir að kippa sér upp
við hana.