Líf og list - 01.05.1950, Blaðsíða 13

skapur enskrar tungu. Þessi löngu
kvæði hans, sem voru fullger við
útgáfu „Little Gidding",* eru ekki
af hendingu einni skirð eftir ör-
nefnum. Þau eru áfangar í (trú-
rænni) þróun skáldsins. Megin-
T. S. Eliot
hugsjón og kjarni kvæða hans er
óendanleiki allrar sannrar reynslu,
sem Eliot tjáir í alvöruþrungum
og djúpúðgum erindum, ýmist ort-
um á daglegu máli eða töframáli.
Hugsjón kvæða hans gleymir aldrei
hlutverki sínu, sem er nær ókleift
að inna af liendi, að lýsa þeim fáu
innri gleðistundum, sem Eliot
finnst veita lífinu eitthvert gildi.
Ljóð Eliots liafa verið gagnrýnd
*) Nöfn fyrstu kvæðanna „Burnt
Norton“ og „East Cooker“ eiga við
staði í Englandi, þar sem foreldrar
Eliots bjuggu. „The Three Salvages“ er
staðarnafn á strandlengju Nýja Eng-
lands, þar sem Eliot fæddist. „Little
Gidding" er nafn á þorp ií Cambridge-
shire, þar sem hópur guðhræddra
enskra manna og kvenna dró sig í hlé
til að lifa bæna- og hugsanalífi.
LÍF og LIST
fyrir að vera áberandi þurr og safa-
laus og skorta að vissu leyti ósjálf-
ráða hrifnæmi, en slíkir gagnrýn-
endur gera sér ekki grein fyrir
raunverulegu markmiði þeirra,
sem er tjáning andlegrar pílagríms-
göngu. T. S. Eliot hefir einnig
samið ljóðrænt leikrit „The Fami-
ly Reunion“. Það er eins konar
Oresteia í nýtízku búningi, sem
fjallar um hið eilífa vandamál, á-
sökunina og iðunina, á liinn sama
og ósveigjanlega og alvöruþrungna
hátt.
Eina skáldkonan, sem nokkuð
kveður að í Bretlandi um þessar
mundir, er Edith Siíwell. Hún
byrjaði að yrkja ljóð, sem voru
skínandi fögur að formi til, þar
sem ævintýri og ádeila voru sam-
tvinnuð og túlkuð furðulega skýrt
á einkar fáguðu máli. Bæði vegna
styrjaldarinnar og hins, að Sitwell
er nú tekin að rekjast, hefir hism-
ið úr ljóðagerð hennar verið vinz-
að úr. Eftir er skilin undirvitund
hennar um frummátt lífs og dauða,
undirvitund hennar um ást og
hungur, sólina, storminn og regn-
ið, og fyrir þessi frumlegu öfl
finnur ungfrú Sitwell ákaflega
skáldleg tákn í ljóðum sínum, en
þau hafa geysilegt gildi vegna
Edith Sitwell
nýrrar umhyggju skáldsins fyrir
margbreytileik og hinu syrgilega
öfugstreymi lífsins. Mörg kvæðin
í bókinni „The Song of the Cold“
(útg. 1945) eru samkennd af þessu
samúðar- og mannúðarhugarfari.
ICvæði eins og „The Youth with
the Red Gold Hair“, sem dregur
upp fullkomnar líkingar og mynd-
ir og leitast við að tjá á skáldlegan
hátt samband lífsins og tilverunn-
ar, sýnir hin nýju öfl í ljóðagerð
Sitwells í algleymingi.
W. H. Auden
Svipmynd af enskurn samtíðar-
bókmenntum eins og hér hefir ver-
ið dregin upp, hlýtur óhjákvæm-
lega að verða nokkuð hlutdræg, og
ef sumum skáldanöfnum hefir ver-
ið sleppt úr í þessum hugleiðing-
um mínum um nýjustu enska
ljóðagerð, þá þarf það ekki að
koma til af því, að skáldverk slíkra
höfunda séu síðar eftirtektarverð
en hinna, sem hér eru nefndir,
heldur stafar það af því, að mér
hefir virzt ákjósanlegra að kryfja
nokkra höfunda rækilega en að
telja upp nöfn margra höfunda og
afsprengi þeirra. Þó að ég velji hér
W. H. Auden til krufningar og
sleppi skáldum eins og Stephen
Spender, Cecil Day Lewis og Louis
MacNeice, þá þarf það ekki nauð-
13
t