Eining - 01.03.1945, Blaðsíða 12

12
E I N I N G
eða þeir eru afskaplega hræddir og
huglausir. Þeir sofa svo fast, að þeir
geta ekki vaknað og þeim liggur við
köfnun eins og þeir séu að dauða
komnir. Og takizt að vekja þá, eru
þeir silalegir sem sofandi væru. Þeir
halda sig vera konunga eða hershöfð-
ingja, þótt þeir eigi ekki ofan í sig eða
bót fyrir rassinn á sér. Þeir halda sig
byggja borgir og geta ausið út pen-
ingum. ölvíman býr þeim slíkar of-
sjónir. öðrum er öfugt farið. Þeir eru
sívolandi, sorgmæddir, vonlausir og
kvíðandi. Allt er það sama áfengið,
sem verkar misjafnlega á misjafnlega
gerða líkami og hefur alls konar
furðuáhrif á sálina .... Ætti ekki
að þurfa að nefna hersingu af marg-
víslegum illyrmum, svo sem önuglyndi,
ónot, gremju, dutlunga, glamur og
stóryrði, stjórnlausa reiði og hneigð til
alls konaf sviksemi.
Öhóf í holdlegum nautnum má rekja
til áfengisneyzlunnar, eins og fylgja
má læknum að uppsprettu hans. Með
áfenginu kemur hremming ósiðsem-
innar yfir hina gráðugu, svo að kyn-
hvatir búpeningsins kemst ekki í hálf-
kvist við hegðun fullra manna í þeim
efnum. Því að mállaus dýrin þekkja
þó hin náttúrlegu takmörk, en fylli-
rútarnir leita konunnar í karlmannin-
um og karlmannsins í konunni.
Ekki er það auðgert að lýsa skelf-
ingum ofdrykkjunnar með orðum ein-
um. Þegar fylliraftarnir hafa leitt sál-
ir sínar í glötun og eru orðnir kámug-
ir og útataðir alls konar svívirðingum,
þá eyðileggja þeir einnig líkami sína.
Þeir sullast ekki aðeins í takmarka-
lausum óhófsnautnum, er leiða þá út
í slíkar öfgar að þeir veiklast og van-
megnast, en líkami þeirra afskræmist
og verður bólginn og útblásinn eins
og njarðarvöttur. Augun eru sljó
eins og blý, hörundsliturinn nábleikur,
andardrátturinn drafandi, málfarið
óskýrt, fæturnir eins og brauðfætur
eða fætur á börnum með beinkröm og
þeir geta ekki gætt þarfa sinna, hvorki
til baks né kviðar, fremur en dauðir
væru. Þeim líður ver en sjóveikum
mönnum í hafróti. Þannig eru þessir
vesalingar helteknir í vímunni. Eins
og létta verður skip í stórsjó, ef leki
hefur komizt að því, og varpa ein-
hverju af farminum fyrir borð, þannig
verða fullir menn að losa sig við það,
sem ætlar að sökkva þeim, og þeir
losna samt ekki við það, þótt þeir fái
aðra spennuna upp og hina niður, og
þeim líður eiginlega ver en þeim, sem
á sjónum þjázt.
Djöfulóður maður er aumkunar-
verður, en fullur maður naumast, þótt
ástand hans sé svipað, því að hann
berst við djöful, sem hann hefur sjálf-
ur boðið í bæinn .... Dagurinn er
þeim, sem drekka, ekki nógu langur
og nóttin ekki heldur, jafnvel í svart-
asta skammdeginu. Drykkjuskaparböl-
ið á sér engan endi, því að áfengið
svalar ekki, en kveikir enn meiri
þorsta og knýr þannig stöðugt til vax-
andi ofdrykkju. Drykkjumennirnir
komast að raun um, að ölvímugleðin
er ekki varanleg, því að við stöðugan
drykkjuskap sljóvgast og veiklast
skynfærin. Eins og allt of skært ljós
skemmir augun og mikill og stöðugur
hávaði getur gert menn heyrnarsljóva,
þannig eyðileggja þessir sælkerar
bragðtaugar sínar. Þeim finnst vínið
dauft á bragð og lítill fengur, þótt það
sé jafnvel óblandað. Sé þeim fært
svalandi vín, jafnvel hið bezta, þá
finnst þeim það volgrulegt. Ekkert fær
slökkt eldinn, sem brennur í iðrum
þeirra sökum óstjórnlegrar áfengis-
drykkju.
,,Hver æjar? Hver veinar? Hver á
í deilum? Hver kvartar? Hver fær sár
að þarflausu? Hver rauð augu? Þeir,
sem sitja við vin fram á nætur.“
(Orðskv. 23,29,30).
Ó, vei, þetta er hörmulegt. Drykkju-
maðurinn gengur ekki á guðsríkisveg-
um. Þjáningar hans eru miklar. Hend-
ur og fætur eru sem færðir í fjötra
og höfuðið þjáist oft af ógurlegum
kvölum. Það getur ekki setið beint á
herðunum, en veltur út af á báðar
hliðar, roggar í allar áttir á bana-
kringlunni .... Höfuð þeirra er hel-
tekið af vímunni. Þeir sitja, rogga,
ropa og geispa, þeim sortnar fyrir
augum og þeir hafa velgju og ógleði
eins og sjóveikir menn. Þeir geta ekki
notfært sér heilræði lærifeðranna:
„Drekkið yður ekki drukkna í víni.
sem aðeins leiðir til spillingar“.
„Vínið er spottari, sterkur drykkur
glaumsamur og hver sá, er drukkinn
reikar, er óvitur“. (Orðskv. 20,1). „Vei
þeim“, segir spámaðurinn, „sem rísa
árla morguns til þess að sækjast eftir
áfengum drykk“...........Undir eins
og tekur að birta skreyta þeir veizlu-
sali sína með marglitum ábreiðum og
glitofnum dúkum. Þeir keppast við að
bera inn drykkjarkerin, þeir setja vín-
kælara, blöndunarkönnur og vinskálar
í snotrar raðir, eins og til hátíðlegrar
skrúðgöngu, svo að margbreytni og
glæsileiki ílátanna leiði athygli frá
hættu drykkjuskaparins, og bikara-
skipunin og stauparöðin veiti þeim
meiri tíma til að drekka. Þeir hafa
meira að segja yfir-vínsmakkara, yfir
byrlara og kæmeistara. Það er siður
í siðleysinu og regla í óreglunni, að
hafa drabantana sem flesta. Líkt og
vegur höfðingja er metinn eftir lið-
styrk þeirra. Þannig fylkja drykkju-
rútarnir málaliði sínu umhverfis drotn-
ingu þeirra — drykkjufýsnina — til
þess að skýla skömm hennar.
Við þetta bætast svo sveigar, blóm,
smyrsl, reykelsi og alls konar munað-
ur til þess að auka á umstang þessara
glötunarinnar barna. Þegar svo líður á
hófið, hefjast veðmál um það, hver
geti drukkið mest, þræta og keppni um
það að verða sem fyllstur og sá, sem
teymir þá út í þessar þrætur, er djöf-
ullinn sjálfur og syndin eru sigurlaun-
in. Sá, sem mestu eys af áfenginu, er
sigurvegarinn. Sannarlega þykir þeim
sómi af skömmunum. Þeir þrætast og
rífast og hefna sín sjálfir hver á öðr-
um. Með orðum er ekki hægt að lýsa
þeim svívirðingum, sem þar eiga sér
stað. Þar er allt fullt af heimsku og
óskapnaði. Hinir sigruðu eru drukkn-
ir, sigurvegararnir út úr og þrælarnir
hlæja að þeim. Höndin er orðin magn-
þrota, munnurinn neitar að taka við
meiru og maginn heldur ekki sínu.
Baslið og eymdin á sér engin tak-
mörk. Allar skólpþrær líkamans standa
upp á gátt. Hann þolir ekki ofurmagn
áfengisins.
Það er aumkunarverð og átakanleg
sjón, þegar maður, sem kristinn vill
kallast, er svo illa á sig kominn á
bezta blómaskeiði lífsins, að hann er
borinn heim ósjálfbjarga, eða sá, sem
getið hefur sér góðan hermannsorðstír,
getur ekki staðið á fótunum en verður
að láta bera sig. Sá, sem fjandmönn-
unum gæti staðið ótti af, er aðhláturs-
efni barna á torginu. Hann liggur flat-
ur án þess að við hann sé komið. Hann
hefur orðið áfenginu að bráð og er
þannig herfang óvinar síns. Ofdrykkj-
an er glötun skynseminnar, eyðing
málfarsins, snemma fengin elli og
dauði ....
Ó, maður. Þú hefur gert drykkju-
hófið að eins konar herför. Þaðan eru
unglingarnir bornir út á höndum
manna, sem helsærðir væru. Þú tælir
kjarnann úr æskumönnunum með á-
fenginu. Þú býður þeim sem vinum til
veizlu, en kastar þeim út eins og dauð-
ir væru, þegar áfengið hefur rænt þá
meðvitundinni.
Þegar þessir svallarar halda sig hafa
fengið nægju sína af áfengi, er þó að
jafnaði mesta drykkjan eftir, og þeir
drekka eins og beljur úr fljóti. Þegar
líður á hófið, kemur inn íturvaxinn og
herðabreiður æskumaður. Hann ei‘ enn
ódrukkinn og kemur með geysimikla
skál, fyllta kældu víni. Hann lætur kæ-
meistarann fara, en gengur inn í hvirf-
inguna og lætur alla drykkjubræðurna
fá bognar pípur, svo að þeir geti
svolgrað í sig úr skálinni allir í einu.
Þetta á að vera kórónan á gengdar-
leysinu. Með þessum silfurpípum þamba
þeir eins og uxar allt, sem kælikerið
getur í té látið, án þess að athuga þol
sitt og magarúm.
„Vei þeim, sem rísa árla morguns
til þess að sækjast eftir áfengum
drykk, sem sitja fram á nótt eldrauðii’
af víni“. (Jesaja, 5,11) .... Eldur
áfengisins verður í holdi þeirra í-
kveikjuefni fyrir örvar andskotans. Öll
hugsun og heilbrigð tilfinning er kæfð
í áfengisflóðinu, en ástríður og girndii’
geisast upp eins og bíflugnahópar.
Fer nokkur vagn, þótt dreginn sé af
ótemju, er hrifsað hefur tauminn úr
höndum ekilsins, jafn ægilega og