Dagblaðið Vísir - DV - 04.04.2005, Blaðsíða 32

32 MÁNUDAGUR 4. APRÍL 2005
Menning DV
Fyrir aldarfjórðungi stofnaði átján ára horaður strákur
búð í kompu í Köln. Lagerinn var safn hans af myndasög-
um. Fyrirtækið óx hratt í höndum hans og er nú eitt öfl-
ugasta útgáfufyrirtæki heimsins á bókum um listræn efni
og ber enn náfn eigandans, Taschen. Útgáfur hans eru
áberandi í stærri bókaverslunum og efnisflokkarnir
margir, frá þyngstu bók í heimi, Sumo, með ljósmyndum
Helmuts Newton sem kom út í takmörkuðu upplagi og
kostar nú um 600 þúsund, yfir í smábækur um myndlist,
húsgögn, ljósmyndir og arkitektúr sem kosta innan við
2000 krónur, enda hefur stefna Tashen frá upphafi verið að gefa út ódyrar og falleg-
ar bækur fyrir Qöldann - í öllum heiminum
l Talstöðin
■ FM 90,9
HÁDEGISÚTVARPIÐ
Fréttir og fréttatengt efni í umsjón
Sigmundar Ernis Rúnarssonar og Sigurjóns M. Egilssonar.
Alia virka daga kl. 12.
enn talin besta prentaða útgáfan af
safni verka hans. 1994 fylgdi heildar-
útgáfa á Dali.
Á þessum árum var Taschen að
stækka við sig, setti upp skrifstofur í
fjarlægum löndum. Angelika kona
hans hóf útgáfu á Interiors-seríunni
1994 og þau hjón nýttu sér til ítrasta
þá listamenn sem voru hvað mest á
milli tanna á fólki: Phihppe Starck,
Ciccolina og Jeff Koons, Lagerfeld.
Þotuliðið í Evrópu sótti blaða-
mannafundi þeirra og Taschen fór
að sækja inn á markað erótískra
verka: Stelpur í Fetish kom út 1994
og ári seinna xxl-útgáfa af Erotica
Universahs.
Stólar og Ijósmyndir
Verk eins og Saga ljósmyndar á
tuttugustu öld (1996) frá Ludwig-
safhi í Köln og 1000 stólar (1998)
sem báðar eru enn fáanlegar eru eki
aðeins einstæðir gripir fyrir það úr-
val sem þær birta, heldur eru þær
Benedikt Taschen (bókabúð sinni f
Köln 1980.
sem prentgripir afburða vel unnar.
Taschen hefur reyndar frá upphafi
ekki síður hugað að verklegum frá-
gangi bóka sinna en efninu. Band í
bókum af h'tilli blaðstærð en oft upp
í þúsunda síður og með þykkum
pappír verða að vera vel bundnar.
Framleiðanda dugar ekki að senda
frá sér í miljóna upplagi í tugum
landa band sem heldur ekki.
Hátt í tuttugu kíló
Þegar kom að aldamótum var
Benedikt Tashen orðinn auðkýfmg-
ur og fluttur th Los Angeles. Veldi
hans teygði sig th fjölda stórborga og
markaður hans er heimurinn ahur.
Hann gaf úr hina frægu Sumó bók
Helmuts Newton, lét Phihp Starck
hanna undir hana stand úr plexígleri
- verkið er 66 pund á þyngd - þrjátíu
kíló.
Við aldamót má sjá hversu víður
útgáfuáhugi Tashens er: tvö bindi af
biblíu Luthers frá 1534, ljósmyndir
de Dienes af Marylin Monroe, sér-
stök útgáfa af Ijósmyndum
Riefenstahl ffá Afríku gefin út í tll-
efni af 100 ára afmæh hennar. Þá er
hafin útgáfa á yfirlitum mn kvik-
myndir hvers áramgar síðustu aldar
sem mörgum þótti akkur í.
Það er um svipað leyti að alvar-
legur innflutningur á útgáfum
Taschens hefst hingað til Islands, þó
Newton og Taschen með þyngstu bók f
heimi Valkyrjumyndir Newtons eru I dag
orðnar mikið verðmæti eftir sviplegt andlát
hans í fyrra.
Hugmyndir Benedikts Taschen
áttu sér fyrirmyndir f stórum upp-
lögum bóka í linu
bandi, útgefenda á
borð við Gohanz í
BreUandi. í Banda-
ríkjunum tíðkuðust
slíkar . útgáfur og
streymdu hingað
strax á stríðsárunum
og eru víða til enn.
Hér heima var Ragnar
í Smára kvistur á sama
meiði og útgáfur hans
í heftum með verkum
meistara sem hann lét
prenta í stórum upp-
lögum í Þýskalandi.
Útgáfur af þessu tagi eru í beinni
samkeppni við stórútgáfur af dýrum
verkum og bjóðast á lágu verði
vegna stærðar upplagsins.
Magritte á uppboði
Fyrsta stóra kúppið hjá Taschen
kom þegar hann snapaði lán hjá
fjölskyldu sinni og keypti upp lager
af enskri útgáfu bókar með mynd-
verkum Magritte og seldi það snögg-
lega upp fyrir nokkur mörk stykkið.
Hann gaf út ljósmyndabók Annie
Leibowitz, hirðljósmyndara Rohing
Stone og keypti endurprentunarrétt
á ljósmyndabók Reinharts Wolf og
_____verðlagði hana á einn
sjötta af upprunalegu
verði. Útgefandinn fór
snemma að prenta
bækur á fjölda tungu-
mála og var einn af
þeim sem endurhófu
samprentið í Evrópu í
stórum stíl. Hann setti í
gang útgáfu smábóka
um meistara 20. aldar
og var Dali fyrstur í
þeirri seríu,
Fyrsta útgáfan
grófar teiknimynda-
sögur með húmor.
seldur á 9.95
mörk. Sumar af
þeim bókum
sem mynduðu
kjarnann í útgáfu Taschens fyrstu
árin eru enn í endurprentunum.
Heildarútgáfa Van Goghs
Árið 1989 var minnst aldardánar-
dægurs Van Goghs og Tachen lét sitt
ekki eftir liggja: heildarútgáfa mál-
verka meistarans kom út í tveimur
bindum og markaði að vissu leyd
upphaf af stærri útgáfuverkum fyrir-
tækisins. Ári síðar gáfu þeir hjá
Taschen út bláa kassann með verk-
um Picassos - tvö stór bindi sem eru
Nýjasta yfirlit kvikmynda frá fimmta
áratugnum kom út f mars.
ahar götur frá m'unda áratugnum
hafi þær borist hingað í einhverjum
mæh. Þær eru nú fáanlegar í öllum
helstu bókaverslunum í Reykjavík í
mismiklu útvah og hafa farið víða,
enda fahegir prentgripir.
Ali og da Vinci
Meðal stórra útgáfuverka síðastu
ára er stórt heimildaverk um slag
Muhammeðs Ah og Sonnys Liston -
Goat og önnur stórbók: heildarút-
gáfa á málverkum og teikningum
Leonardos da Vinci. Þá er á thboði
stórt verk um flagg-project Christos í
Central Park New York - upplagið er
5000 eintök og áritað af listamann-
inum og greinir frá verkinu frá fyrsta
kími til lokaútfærslu. Verðið? Rétt
um 18 þúsund krónur. f síðasta
mánuði kom út á fimm tungumál-
um verk um Stanley Kubrick sem
byggir á aðgangi að einkasafni hans
og er ítarlegasta úttekt til þessa á
ferli hans. Útgáfunni fylgir diskur
með myndefni en Taschen er í vax-
andi mæli farinn að taka myndmiðla
með f útgáfur sínar.
Tashen rekur nú skrifstofur í sex
löndum og bókaverslanir undir eig-
in nafni í fjórum stórborgum. Dreif-
ingarnetið teygir sig um ahan heim.
Fyrirtækið heldur úti glæshegum vef
og gefur árlega út tímarit um útgáfu-
starfsemina sem dreift er th vhdar-
vina þess um heim allan. Ekki er að
efa að Tashen mun halda áfram að
spanna útgáfur af fjölbreyttu tagi,
teygja sig frá lágmenningu og poppi,
.í erótík og ffamúrstefnulist, húsa-
gerð og hönnun.