Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.02.1995, Blaðsíða 15

sagði Einar: “Þetta er eiginlega
afleitt nafn, Fúlatjörn, það verður
að slá af verði á jörð með svona
Ijótu nafni.” Við það fyrtist Hall-
dórog sagði: “Jæja, við skulum þá
láta það vera að skrifa undir.” Og
þar við sat.
Ekki fer neinum sögum af því
hvortEinarBenediktssonfórfram
á afslátt út á konsúlshúsið, en hann
kallaðiþað Héðinshöfðaeftirsam-
nefndum bæ í Suður-Þingeyjar-
sýslu þar sem hann ólst upp frá tiu
ára aldri. I Héðinshöfða bjó Einar
aðeins skamma hríð ásamt Val-
gerði konu sinni en fluttist þaðan
til Lundúna.
Læknir og listmálari
1919 tók bæjarstjórn Höfða
leigunámi handa Páli Einarssyni
dómara í hæstarétti en hann var þá
að flytja með stóra fjölskyldu frá
Akureyri. Páll Einarsson hafði
verið fyrsti borgarstjóri Reykja-
víkur, 1908-1914.
Árið 1924 eignaðist Matthías
Einarsson, yfirlæknir við Lands-
spítalann, Höfða og bjó þar ásamt
fjölskyldu sinni til ársins 1938. Þá
leigði hann breska rfkinu húsið og
seldi því síðan hús og lóð árið
1942. Dóttir Matthíasar er Lovísa
Matthíasdóttir listmálari. í Höfða
hangir í dag eitt mál verk eftir hana.
Þegar í tíð Matthíasar Einarssonar
var nafn hússins sty tt og það kal lað
Höfði. Hefur sú nafngift haldist.
Höfði var síðan aðsetur breska
aðalræði smannsins og síðar sendi-
herrans fram til 1951. Á þessum
“bresku” tímum kom að sjálfsögðu
margt góðra gesta í Höfða. Fræg-
asti gesturinn er trúlega Sir
Winston Churchill, forsætisráð-
herra Breta, en hann kom til
Reykjavíkuríágúst 1941 eftirfund
með Roosevelt Bandaríkforseta.
Þeir höfðu þá gengið frá Atlants-
hafsyfirlýsingunni sem kalla má
grund völ linn að stofnskrá Samein-
uðuþjóðanna. Önnurfrægpersóna
sem var gestur í Höfða á þessum
árum var Marlene Dietriech.
“The white lady”
Síðasti breski sendiherrann
sem bjó íHöfða vareinhleypurog
þótti nokkuð undarlegur í háttum.
Daglega sá hann veru, sem ekki
var af þessum heimi, á sveimi í
húsinu. Hann kallaði hana hvítu
konuna eða “The white lady.” Þar
kom að hann þoldi ekki við lengur
og fékk því framgengt að húsið
var selt þar sem ekki væri vært í
því fyrir draugagangi.
Stórstúkaíslandskeypti Höfða
af breska ríkinu en vildi svo hætta
við. Ingólfur Esphólín fram-
kvæmdastjóri, kunnur brautryðj-
andi á sviði hraðfrystiiðnaðar,
gekkinníkaupinárið 1952ogbjó
í Höfða til ársins 1962. Ingólfur
notaði húsið einnig til verksmiðju-
reksturs og Halldór Laxness skýrði
eitt sinn frá því í Höfða að einmitt
þar hefði hann hugsað sér að
leikriti hans Prjónastofan Sólin
gerðist.
En þegar árið 195 8 kaupi r borg-
arsjóður Höfða af Ingólfi og átti í
fyrstu að rífa húsið. Ætlunin var
að bora eftir heitu vatni á lóðinni
og þar voru á þessum árum borað-
ar tvær holur sem nýttar voru í
mörg ár. Á árunum upp úr 1960
var húsið svo notað sem bækistöð
við umfangsmikla vinnu við gerð
aðalskipulags fyrir Reykjavík.
Gert upp í felum
Sagt er að Gústaf A. Pálsson
sem þá var borgarverkfræðingur,
hafi stolist til að fara að gera við
húsið án þess að nokkurfjárveiting
væri til og án þess að láta nokkurn
vita. Þegar verkinu varnánastlok-
ið hafi hann boðið borgarstjóra að
koma og líta á. Sá hafi orðið yfir
sig hrifinn og upp úr því hafi verið
ák veðið að nota Höfða fyrir gesta-
móttökur og fundarhöld á vegum
Reykjavíkurborgar. Þannig hefur
húsið svo verið nýtt í 27 ár eða frá
árinu 1967.
Á vegum borgarinnar hafa
komið þangað þúsundir gesta m.a.
þjóðhöfðingjarnir Margrét Þór-
hildur Danadrottning, Ólafur V.
Noregskonungur, Elísabet Eng-
landsdrottning, Mitterand Frakk-
landsforseti, Cossica fyrrum Ital-
íuforseti, Havel þáverandi forseti
Tékkóslóvakíu, Gro Harlem
Bruntland forsætisráðherra Nor-
egs, Ingvar Carlsson forsætis-
ráðherra Svíþjóðar og Willy
Brandt fyrrverandi kanslari Vest-
ur-Þýskalands.
Heimsfrægð
Þekktustu gestir Höfða eru þó
án nokkurs vafa þeir Ronald Rea-
gan og Mikhail Gorbatsjov sem
hittust þar árið 1986 á leiðtoga-
fundinum margfræga. Óhætt er
að fullyrða að húsið öðlaðist
heimsfrægð við þann fund og þótt
hann virtist í fyrstu skila takmörk-
uðum árangri hefur mönnum síðan
orðið æ Ijósar að fundurinn var
upphafið að lokum kalda stríðsins.
Höfði er síðan orðinn fastur
viðkomustaður erlendra ferða-
manna og aðdáun manna á húsinu
kvu hafa orðið svo mikil að einn
þei rra - j apan skur auðj öfur- by ggði
sér nákvæma eftirlíkingu þess í
heimalandi sínu!
Draugar ættfærðir
H vað drauga varðar hafa menn
reynt að henda reiður á uppruna
þeirra og nærveru í Höfða. Ymsir
vilja tengja reimleikana við Einar
Benediktsson skáld, og atburði úr
fortíð hans, en haft er fyrir satt að
honum fylgdi einhver vera sem
hulin værisjónumvenjulegsfólks.
15